In Amsterdam is vorige week de meldplicht ingegaan: het instrument om platform onafhankelijk te kunnen handhaven. Afgelopen week kreeg ik in De Telegraaf een hele pagina de ruimte om deze ontwikkeling te duiden. Komende week zit ik vanuit een ‘European Young Leader’ programma met een hele interessante en diverse groep in Brussel voor het ‘President’s Gala Dinner’ en de ‘State of Europe high-level roundtable’. Waarbij het altijd de uitdaging is om de discussie concreet te houden. Je kunt immers in 45 minuten geen wereldvrede bereiken. Deze week heb ik weer 5 mooie artikelen voor je verzameld en van duiding voorzien en vind je het artikel uit De Telegraaf en een stuk uit het FD waar ik als expert een bijdrage mocht leveren. Fijne week!

Platformeconomie top 5

Duitse media starten met alternatief voor Facebook-inlog | Stimuleringsfonds voor de Journalistiek

Bij gebrek aan een betrouwbare en gebruiksvriendelijke digitale identiteit vanuit de overheid zijn we steeds meer overgeleverd aan een ID check via ons Facebook profiel wanneer we ons weer eens aanmelden voor een nieuwe service. Voor de gebruiker onwenselijk (er komt wel heel veel data over jou bij één partij terecht) en voor de betreffende website ook verre van ideaal. Zij geven in ruil voor het gemak van de inlog namelijk ook heel veel waardevolle data weg.

In Duitsland hebben een aantal uitgevers hun krachten gebundeld en een eigen media login gebouwd. Een goede en interessante stap. Al is er wel een kans dat deze nieuwe inlog alleen als concurrentievoordeel voor de aanbieder, de media in dit geval, oplevert. En ben ik benieuwd of ze ook verder gaan kijken en het ook echt een voordeel voor de klant zal opleveren (= meer controle over je eigen data), behalve dat je data nu eens niet bij Facebook terecht komt.

Could London Set Up A Nonprofit, Cooperative Alternative To Uber? | The future of business

Alweer een stuk over Uber als een ‘Platform Coöperatie’? Ook FastCompany besteedde deze week aandacht aan deze mogelijkheid. Een aantal interessante punten uit dit stuk:

• De ‘New Economics Foundation’ zet in op het ego van de burgemeester van Londen door op te roepen tot een ‘Khan’s Cars’ project. Met in het achterhoofd de ‘Boris bikes,’ van de vorige burgemeester. Oftewel: ‘burgemeester: zet uw woorden om in daden en uw naam zal de geschiedenisboeken in gaan’. Slim.
• Het verdienmodel van de ‘sociale’ Uber variant Ride Austin wordt besproken: geen 25% commissie betaald door de chauffeur als bij Uber, maar een ‘flat fee’ van 2 dollar commissie welke bij de klant in rekening wordt gebracht. Op zich ook niet weinig en het is voor een deel natuurlijk vestzak-broekzak. Niks mis mee, maar als ik een normale taxi bestel zie ik op de bon (als ik die krijg) ook geen opslag vanuit de taxicentrale staan. Het idee dat de chauffeur daarmee niet de lasten van het platform moet dragen is dan ook onzin.
• Hoewel we het vaak hebben over de (mogelijk) ongezonde macht van een platform als Uber, wordt in dit stuk ook terecht gezegd dat in veel steden er een ongezonde macht is van de bestaande taxi partijen, wat de service voor klanten niet ten goede komt. En daarom wordt er uitgekeken naar een moment dat de kaarten écht opnieuw worden geschud: het moment dat de zelfrijdende auto er is.
• “RideAustin has donated $275,000 to local charities and provides free rides for doctor visits for customers in need.” Mooi van een systeem waar je als stad meer controle op hebt is inderdaad dat je ook dit soort opties in kunt bouwen en een koppeling kunt maken met toeslagen systemen.

Nog steeds gaat de discussie veel over wat het bouwen van een goede app kost. De twee voorbeelden die worden aangehaald hebben een kostenplaatje tussen de 55.000 en de 10.000.000. In essentie is de app belangrijk, maar de data die een platform als Uber verzameld en in kan zetten is van nog grotere waarde. Als je echt een democratischer systeem wilt, dan zul je hier iets mee moeten.

Even een gedachte over data. Als we naar Nederland kijken, dan is hier de discussie: is de taximeter nog wel van deze tijd, of moeten we om naar een systeem via de smartphone. Deze kan namelijk alles wat een taximeter ook kan en ook de taxikaart kan worden vervangen door een continu gezichtsherkenning software (even los van de vraag of je dit moet willen) die het gezicht van de chauffeur continue scant.

Dan zijn er 2 opties: je bouwt als overheid een applicatie die de taxi aanbieders in hun eigen app integreren. Klinkt het meest laagdrempelig voor de eindgebruiker (de chauffeur hoeft maar 1 app te gebruiken), maar dan moeten de aanbieders wel over de skills beschikken om dit te doen. En wordt de drempel om iets nieuws te starten ook weer hoger.

Eenvoudiger zou dus zijn om een aparte app te bouwen die dit kan en deze als taximeter verplicht te stellen. Grote voordeel daarbij, en hiermee kom ik tot de kern van mijn gedachte, is dat je dan ook toegang hebt tot veel interessante data, welke je als overheid enerzijds weer kunt gebruiken voor eigen analyses over bijvoorbeeld verkeersstromen en anderzijds openbaar beschikbaar kunt stellen voor andere taxi aanbieders, zodat zij geen grote data achterstand hebben als zij net beginnen of (bewust) een heel kleine speler zijn… En natuurlijk is dit ook erg interessante data voor onderzoekers.

Uber, Lyft Can Surge All They Want As City Crackdown Put On Hold  – DNAinfo

Leuk stuk dat de uitdagingen tussen de ontwikkelingen van prijsstellingen van taxiritjes met zich meebrengt. Waar traditionele taxi’s vaste prijzen hebben, hebben ride hailing companies dynamische prijzen. Zo wordt de prijs bijvoorbeeld deels bepaald door de vraag en aanbod op dat moment. Is er opeens veel vraag en te weinig aanbod, dan gaat de prijs omhoog om de vraag omlaag te krijgen en het aanbod omhoog. Maar wat als er nu een nood situatie is? Wat is dan wenselijk? Op papier zou deze hefboom dan perfect werken, maar is het wenselijk dat de taxi prijzen dan opeens met een factor 10 stijgen om de balans in vraag en aanbod goed te houden? Of moet daar een maximum aan worden gesteld. Daarnaast zijn er aanbieders die de ritjes ver onder de kostprijs aanbieden om maar klanten te kunnen krijgen. Is dat oneerlijke concurrentie? Vragen, vragen, vragen….

D66: Toeristenbelasting voor Airbnb-verhuurders – PAROOL

“D66 wil dat Amsterdammers die via Airbnb hun woning verhuren 10 procent toeristenbelasting gaan afdragen.” Zoiets zou natuurlijk alleen werken wanneer dit voor alle platformen zou gelden, wat weer een platform onafhankelijke toeristen belasting inning strategie (is dit Nederlands?) vereist. Binnen het huidige systeem zou dit in Amsterdam het beste kunnen worden geregeld met een uitbreiding van de meldplicht module.

Dat wat het technische verhaal. Belangrijker is natuurlijk: moeten we dit willen. De hoogte van de toeristenbelasting is natuurlijk een politieke keuze, maar het idee dat op het moment dat je een accommodatie via een platform bij een ‘particulier’ boekt je meer toeristenbelasting betaald dan wanneer je dit bij een hotel boekt lijkt mij een slecht idee.

Lees ook dit fragment: “Ook wil D66 dat in Den Haag wordt gepleit voor de invoering van extra lokale belastingen, zodat gemeenten meer eigen inkomsten kunnen genereren. Dit zou gecompenseerd moeten worden via de loonbelasting, ­zodat de belastingdruk voor Amsterdammers niet stijgt.” Dus minder loonbelastingen, daardoor een lagere bijdrage vanuit Den Haag naar de steden en vervolgens mogen de steden zelf uitzoeken hoe ze dit verschil lokaal gaan innen. Op zich een interessante gedachte, maar wat uitvoering betreft lijkt mij dit een ramp.

Los hiervan vertegenwoordigd dit stuk wel een trend waarin in mijn ogen de balans en relatie tussen stad en staat onder druk komt te staan. Maar daar over later vast nog meer.

’Meer mobiliteit arbeidsmarkt mogelijk’ – De Telegraaf – Blendle

Goed stuk waarin ABU-directeur Jurriën Koops wordt geïnterviewd. Meest interessante fragment:

,,Er is dus meer mobiliteit op de arbeidsmarkt mogelijk. Om meer beweging op de arbeidsmarkt te krijgen, zou het goed zijn om bepaalde zekerheden los te koppelen van de contractvorm of de werkgever, zodat mensen eerder en gemakkelijker in beweging kunnen komen.”

Amen.

Kamerdebat

Video registratie Kamerdebat over Rathenau-rapport “Eerlijk Delen” – Deeleconomie in Nederland

Afgelopen week was het Rathenau Rapport ‘Eerlijk delen’ onderwerp van een debat in de kamer. Interessant om te zien dat de platformeconomie steeds meer op de politieke agenda komt te staan.

Bijzonder was dat er geen discussie was over arbeid via platformen. Dit komt omdat dit een debat was vanuit Economische Zaken en arbeid thuis hoort bij Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Gijs van Dijk van de PvdA zal er vermoed (en hoop) ik voor zorgen dat dit onderwerp ook nog op de agenda wordt gezet.

Belangrijkste conclusie van Koen Frenken: “Economische Zaken ziet platformen in eerste instantie als iets positief (“innovatie”) en wil dus niet op de rem gaan staan.” Maar is gelukkig ook niet naïef. Ik zie dan ook dat de komende maanden hier nog goede en interessante discussies zullen ontstaan.

In de media

Meldplicht is nieuw wapen – De Telegraaf – Blendle

Die nieuwe meldplicht in Amsterdam, wat is dat nu precies? En waarom? In De Telegraaf kreeg ik een pagina de ruimte om deze keuze te duiden. En licht ik als je goed leest een tipje van de sluiter op van mijn plannen vanaf November 2017. Bovenstaande link is een Blendle link. Heb je geen Blendle? Lees dan hier de PDF.

Ik ben trouwens wel benieuwd wanneer de landelijke politiek ook haar verantwoordelijkheid neemt in dit soort vraagstukken. Bij de meldplicht heeft Den Haag de bal teruggespeeld naar Amsterdam, maar dat zegt niet dat ze hier uitein
delijk wel iets mee moeten. Nu gaan iedere gemeente zelf regels bedenken en het ei opnieuw proberen uit te vinden. Beter dat centraal er een framework wordt opgezet (en een kennisbank) en vervolgens binnen dat framework iedere gemeente lokaal haar eigen invulling kan maken.

De zwarte kant van de ratingeconomie | Het Financieele Dagblad

Artikel over de vragen die we ons moeten stellen nu online ratings een steeds belangrijker deel van ons leven uit gaan maken. Omdat de systemen die er nu zijn in mijn ogen te mager zijn en er vaak te veel van af hangt, terwijl de ‘leverancier’ bijvoorbeeld nooit de hele situatie onder controle heeft. De Uber chauffeur heeft bijvoorbeeld geen controle over het weer, de drukte op de weg en ook heel belangrijk: jouw humeur. En toch wordt ook dit meegenomen in de 1 tot 5 sterren die je hem of haar geef….

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Platformeconomie top 5

Amsterdam krijgt grip op Airbnb: minder illegale verhuur – Amsterdam – PAROOL

De inspanningen van de stad Amsterdam om grip te krijgen op shortstay verhuur via online platformen. Achter de schermen heb ik vanuit mijn plek in de denktank shortstayverhuur gezien welke inspanningen worden gedaan en ik ben er van overtuigd dat deze stappen alleen gemaakt konden worden door al in 2014 met het meest dominante platform Airbnb in gesprek te gaan. Op die manier leerde de stad hoe met deze ontwikkeling om te gaan.

De vraag die nog wel staat is hoe wenselijk het aantal shortstay accomodaties dat er momenteel wordt aangeboden is. Maar dat is ook een vraag dat past in een groter visie plaatje over toerisme en leefbaarheid in de stad. Kijkend naar de gemiddelde kamerprijzen, Amsterdam staat op nummer 1 van hoogste gemiddelde Airbnb verhuur prijs, vallen er ook vraagtekens te zetten bij de opmerkingen die ik vaak voorbij zie komen dat dankzij Airbnb achtige platformen juist de goedkope toerist waar de stad niets aan overhoudt een bezoek brengt aan Amsterdam.

De volgende stap, en daar zal in de volgende nieuwsbrief vast nog iets over voorbij komen, is de stap die Amsterdam heeft gezet naar een platform onafhankelijke handhaving strategie. Dit omdat de stad veel heeft geleerd van de samenwerking met Airbnb, maar naast Airbnb geen enkel ander platform dezelfde commitment als Airbnb aan wil gaan met de hulp in het terugdringen van illegale verhuur.

Afgelopen zondag ging in Amsterdam de registratieplicht in: iedere keer als je jouw huis verhuurt, dan moet je dit digitaal melden. Doe je dit niet, dan krijg je een fikse boete vanaf 6.000euro. Dit kan een heel succesvol instrument zijn, mits het ook goed wordt uitgevoerd. En dat moet de komende maanden duidelijk worden.

Uber ruling puts jobs at risk, says Theresa May – BBC News

“The prime minister says a decision to stop the taxi-hailing company operating in London is “disproportionate”.”. Bijzonder dat May zich even los van de vraag of je het wel of niet eens bent met haar uitspraak, publiekelijk in deze discussie mengt. Dat zet natuurlijk vraagtekens over wat daar achter de schermen heeft plaatsgevonden. Dat een nationale overheid of het bestuur van een staat een individuele stad overruled in een beslissing om Uber (mogelijk) te verbieden of om nieuwe drempels op te werpen is overigens niet nieuw. Dit is o.a. in Austin en Winconsin al eerder gebeurd. Zeer interessant en lezenswaardig is dit stuk over hoe Uber en Lyft hun plek in Austin terug hebben veroverd.

Als eerste reactie zul je (en dat had ik ook) denken: sluw van Uber om hun lobby macht op de meer overkoepelende overheidsorganen te zetten: zij kunnen blijkbaar de lokale beslissingen, die ook vaak zijn beïnvloed door lobby praktijken van de lokale spelers, dwarsbomen. Aan de andere kant is het bij een internationaal platform als Uber ook eigenlijk niet meer dan logisch dat zij het liefst met staten of landen zelf afspraken willen maken. Omdat zij anders stad voor stad in onderhandeling moeten gaan en dat is niet te doen. Je kunt dit vergelijken met Airbnb in Nederland. Amsterdam heeft een goede band en afspraken gemaakt en dat is te rechtvaardigen gezien de omzet die het bedrijf in Amsterdam draait. Maar nu zie je dat bijna iedere gemeente in gesprek wil gaan met Airbnb. En dat is een onwerkbare situatie. Ik ben dan ook benieuwd wanneer in Nederland er nationale agenda wordt opgesteld voor de platformeconomie.

Food4thought: in de hele Uber Londen discussie wordt gesproken over 3,5 miljoen klanten en 30-40 duizend chauffeurs. Dit zijn cijfers die Uber heeft aangeleverd, ik ben nog geen enkele andere bron met deze cijfers tegengekomen. De impact waar May het over heeft is een uitspraak op basis van cijfers waar de echtheid van niet vast staat. Discutabel dat op basis van die data zo’n uitspraak door zo’n invloedrijk persoon wordt gedaan.

Ikea has bought TaskRabbit  – Recode

Opmerkelijk nieuws: Ikea heeft een van de bekendste klusjesplatformen waar niet professionals hun diensten kunnen aanbieden TaskRabbit overgenomen. TaskRabbit blijft, zoals nu wordt aangegeven, een zelfstandig bedrijf.

Hoewel er geen financiële details bekend zijn gemaakt, is het interessant om eens verder na te denken waarom het in 2008 opgerichte bedrijf is verkocht. Wanneer je naar de investeringen in het bedrijf kijkt dan zie je dat de afgelopen jaren er relatief weinig geld is ingegaan, zeker wanneer je dit met concurrent Helpling (bieden ook schoonmaak aan, TaskRabbit gaat veel breder, maar Helpling gaat de komende jaren ook de breedte in) vergelijkt dan stelt het eigenlijk niet zo heel veel voor.

De verhalen van TaskRabbit lezend zijn er een aantal gebeurtenissen geweest die een negatieve invloed kunnen hebben gehad op de groei en toekomst van het bedrijf:

• TaskRabbit heeft al sinds het begin een heel breed dienstenpakket voor haar gebruikers aangeboden rondom huishoudelijke klusjes. Hoewel het fijn is om een ‘one stop shop’ te hebben, is het voor de groei altijd erg lastig om direct breed te beginnen. Bijna alle platformen, waaronder ook Helpling, beginnen smal (alleen schoonmaak bijv.) en gaan als dat staat de breedte in (met bijv. glazenwassers en meer).
• Het oorspronkelijke model van TaskRabbit was een bieding model zoals bij bijvoorbeeld Werkspot. De klant zet een klus op het platform en de aanbieders kunnen bieden om de klus te krijgen. Bij een Werkspot werkt dit goed omdat het om klussen gaat met een gemiddeld hoge waarde. Bij TaskRabbit ging het voornamelijk om de wat kleinere klusjes/werkzaamheden. Waardoor het voor de ‘workers’ te veel gedoe was om urenlang te scrollen door alle aanvragen. Om het technisch samen te vatten: de transactiekosten waren te hoog. In 2014 hebben ze dit model aangepast, maar ik denk dat dit te laat is geweest.

Door bovenstaande gebeurtenissen zou het mij niets verbazen dat het niet is gelukt om het businessmodel sluitend of sluitend genoeg te maken. Door de overname van IKEA hoeft de winst niet alleen te komen uit de marge op transactie, maar kan het klusplatform in een veel bredere e-commerce strategie worden meegenomen. Dan kan het platform bijdragen aan sales voor Ikea, branding, etc. etc. etc. En dan zou het model opeens wel uit kunnen.

De vraag die mij nu bezig houdt is of een retail bedrijf als Ikea het lukt om een tech bedrijf als TaskRabbit te helpen succesvol te worden.

Waarom het grootste freelanceplatform ter wereld nu ook zelf bemiddelaar wordt | ZiPconomy

“Upwork neemt consultans in dienst om corporates te ondersteunen bij het vinden van freelancers. Een nieuwe stap met alle bedreigingen van dien.” Interessante move van Upwork. En de beschrijving ‘bedreiging’ in dit artikel is natuurlijk puur vanuit het oogpunt van de gevestigde orde.

Wat mij opviel was dit fragment: “Een jaar geleden werd het tarievenmodel fors aangepast, waarmee duidelijk werd dat ze zich liever richten op de wat langer lopende opdrachten met een hoger tarief (dus eerder ‘interim’ dan ‘klusjes’).”

Dit doet mij vermoeden dat de transactiekosten voor het klusjesmodel niet interessant genoeg was om een steady model neer te zetten. Klusjesplatform Fiverr.com is met een vergelijkbare transitie bezig. Ik sprak de COO in december 2015 tijdens mijn bezoek aan Tel Aviv.

Pensioenfondsen boos over kosten DigiD-gebruik | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

Een echte digitale overheid is in mijn ogen een overheid die platformen en tools aan de markt faciliteert om eenvoudige verbindingen te leggen en transactiekosten te verlagen.

Ik sloeg dan ook redelijk stijl achterover toen las over de nieuwe tarieven voor het gebruik van DigiD: “Instanties gaan dan 14 cent betalen per keer dat een burger succesvol inlogt op DigiD. Ieder bericht dat naar de inbox van MijnOverheid wordt gestuurd, gaat 57 cent kosten.”

Naar mijn mening de doodsteek voor de toekomst van een dergelijk systeem. En ook al wordt deze stap teruggedraaid, dan zal toch het vertrouwen in DigiD als tool voor developers een deuk hebben opgelopen.

In de media

“Een doemscenario zoals in The Circle is niet ver weg als er geen politiek leiderschap komt”

Enkele maanden geleden werd ik door Mischa Verheijden tijdens een bezoek aan Gent voor een presentatie geïnterviewd. Dit artikel geeft een mooi overzicht van mijn expeditie de laatste 5 jaar en mijn visie over hoe een overheid meer digitaal als een platform en facilitator moet gaan opereren.

Boek

TopTrends voor ondernemers door Willem Overbosch (Boek) – Managementboek.nl

Naast dat ik zelf boeken schrijf, wordt ik zo af en toe ook gevraagd om een bijdrage aan andere boeken te leveren. Deze week kreeg ik door Willem Overbosch een exemplaar van het boek ‘Toptrends voor ondernemers’ overhandigd waar ik een bijdrage over de platformeconomie voor had aangeleverd.

Enquete Airbnb gebruikers

Airbnb huurders en verhuurders opgelet. Maarten ter Huurne (UU) doet een mooi onderzoek dat zich richt op de vraag waarom mensen elkaar vertrouwen in de deeleconomie. Vertrouwen is een belangrijk aspect in de deeleconomie, omdat je online vaak met vreemden een transactie aangaat. Hoewel het volgens sommige theorieën heel onlogisch is dat we dit doen, gebeurt het toch op grote schaal.

Inzicht in hoe vertrouwen tot stand komt tussen mensen in de deeleconomie kan een bijdrage leveren aan de wijze waarop platformeigenaren hun website kunnen inrichten en consumenten meer kennis van de markt geven. Meer vertrouwen kan zelfs bijdragen tot een verdere groei van de deeleconomie, want voor veel mensen blijft het gebrek aan vertrouwen de grootste barrière om deel te nemen hieraan.

Voor zijn onderzoek zoekt Maarten mensen die als huurder of verhuurder gebruik maken van Airbnb. Ik heb de enquete al ingevuld, doe je mee? Klik op deze link.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Als je afgelopen week het nieuws hebt gevolgd, dan kon je er eigenlijk niet omheen: de vergunning van Uber om als taxibedrijf in Londen te opereren wordt niet verlegd. Met 40.000 chauffeurs en 3,5 miljoen gebruikers (dit zijn cijfer van Uber zelf) is dat groot nieuws. Hoewel het nog verre van zeker is of Uber in Londen daadwerkelijk wordt verboden, het bedrijf gaat in beroep en mag tijdens de zaak haar activiteiten voortzetten, is het interessant om eens beter te kijken wat hier nu echt gebeurt en wat de mogelijke scenario’s zijn. Aan de hand van 10 publicaties neem ik je in deze speciale editie mee de diepte in.

Uber loses its license to operate in London  |  TechCrunch

In dit stuk wordt ingegaan op wat er nu precies aan de hand is en wat er hiervoor is gebeurd. De TfL (Transport for London) zegt:

“approach and conduct demonstrate a lack of corporate responsibility in relation to a number of issues which have potential public safety and security implications” — including for the following issues:

• Its approach to reporting serious criminal offences.
• Its approach to how medical certificates are obtained.
• Its approach to how Enhanced Disclosure and Barring Service (DBS) checks are obtained.
• Its approach to explaining the use of Greyball in London — software that could be used to block regulatory bodies from gaining full access to the app and prevent officials from undertaking regulatory or law enforcement duties

Veel voorgaande discussies gingen over het businessmodel van het bedrijf en de grote vraag of chauffeurs wel of geen werknemer zijn. Interessant aan dit statement is dat het hier puur gaat over de houding van het bedrijf. Zowel in specifieke zaken rondom het melden van incidenten (waarbij Uber geen verantwoordelijk neemt omdat zij meent een marktplaats te zijn), maar ook zaken die niet direct bewezen kunnen worden. Zo is er bijvoorbeeld geen bewijs dat de Greyball software in Londen is gebruikt. Uber wordt hier dus afgerekend op de algehele werkwijze. En dat is opmerkelijk.

Ook interessant is de reactie van de burgemeester van Londen:

I want London to be at the forefront of innovation and new technology and to be a natural home for exciting new companies that help Londoners by providing a better and more affordable service.

However, all companies in London must play by the rules and adhere to the high standards we expect – particularly when it comes to the safety of customers. Providing an innovative service must not be at the expense of customer safety and security.

I fully support TfL’s decision – it would be wrong if TfL continued to license Uber if there is any way that this could pose a threat to Londoners’ safety and security.

Any operator of private hire services in London needs to play by the rules.

Slim is dat hij eerst aangeeft dat de stad voorloper wil zijn op het gebied van innovatie. Daarmee haalt hij Uber de wind uit de zeilen, want die hadden natuurlijk direct gereageerd dat de stad tegen innovatie is. Door de boodschap op deze manier te brengen zet hij zelf de regels voor het debat. Een slimme zet.

Dat alle stakeholders in deze discussie hun eigen spel spelen en belangen behartigen blijkt uit het volgende fragment:

While, last year, Uber steered off what could have been a major impediment to its business in London when TfL dropped a series of proposed changes to PHV rules — including imposing a five-minute minimum wait period between ordering and obtaining a ride.

Die 5 minuten regel zagen we eerder ook in Parijs (daar hadden ze het zelfs over 15 minuten!). En dat heeft natuurlijk alles te maken met het centraal stellen van eigen belangen in plaats van de klant.

Why London is banning Uber from its streets – Vox

Wederom een interessant stuk met achtergrondinformatie over deze beslissing. Wat in dit stuk duidelijk wordt is dat er veel frustratie is over de houding van Uber in het algemeen. Ten eerste het gebrek aan verantwoordelijkheidsgevoel, zoals deze opmerking over het niet altijd aangeven van incidenten in de taxi’s: “it’s the victims’ responsibility, not Uber’s, to report sexual assault allegations against Uber drivers to the police.” Dit gaat ook terug naar de kern of Uber een transport- of een techbedrijf is. Met de verantwoordelijkheden die hier bij horen. Ik ben trouwens van mening dat Uber meer is dan alleen een tech bedrijf. Het bedrijf is zwaar technologisch gedreven, dat wel.

Incidenten zoals de Greyball affaire, een stuk software dat onder andere inspecteurs opspoorde en hen automatisch een andere versie van de app voorschotelde, doet de overheid ook beseffen wat er nog meer mogelijk is:

“Jacob Kirkegaard, a senior fellow at the Peterson Institute for International Economics, told me there are also concerns that the software could be used to shield the company from being tracked by the city for its compliance with labor laws, such as how many hours drivers are operating on a daily basis.”

Overheden zijn dus wakker geworden en beseffen wat er met deze briljante en geavanceerde technologie nog meer mogelijk is. Dit in combinatie van het wantrouwen in de intenties van Uber zorgt voor nog meer voorzichtigheid richting het platform. De technologische kwaliteiten van Uber zorgen nu dus voor een ‘backlash’ naar het bedrijf.

London’s Uber ban is a message to a reckless tech ethos | Arun Sundararajan | The Guardian

In dit artikel gaat Arun Sundararajan, een bekende platformeconomie professor en auteur uit New York, in op de indirecte boodschap die de TfL en de burgemeester hebben voor de ‘doen en later om vergiffenis vragende’ startup cultuur.

“Uber’s London experience holds an important lesson for Silicon Valley startups that take pride in asking for forgiveness rather than permission. As digital technologies continue to permeate our physical world lives, platforms such as Uber, Airbnb and Facebook will increasingly be called upon to take on regulatory roles that government used to perform. The future of regulation is delegation. Nurturing a corporate reputation worthy of this public trust will be far more valuable to tomorrow’s tech pioneers than the short-term glory and financial gains that come from casting oneself as a rule-breaking disrupter.”

Break Up the Tech Giants? No, Just Level the Field – Bloomberg

“Facebook, Google and Uber should be held to the same rules as their older rivals.” Interessant stuk als je meer wilt weten over de strijd naar een meer ‘level playing field’, waarbij platformen niet als onafhankelijke marktplaats, maar als actieve speler en stuurder in de markt worden gezien.

Now’s the time for an employee-owned Uber | WIRED UK

Mocht Uber Londen moeten verlaten, ik schat de kans dat dit echt zal gebeuren overigens bijzonder klein in, dan is het altijd interessant om te kijken naar alternatieven. De 3,5 miljoen klanten en 40.000 chauffeurs (herhaling: dit zijn cijfers van Uber) geven aan dat er een flinke markt is voor ‘ride hailing services’ als Uber. Even los van de vraag of het een duurzame markt is: het is niet duidelijk hoe sterk de vraag zal veranderen als de prijzen zullen stijgen.

In dit stuk: “London deserves better. That is why now is the time to start an employee-owned version of Uber that pays fair wages and respects the city and its citizens.

The idea is not new: it has been done before, most notably in Austin, Texas, where, after Uber and Lyft were temporarily banned, local citizens set up RideAustin, a nonprofit that takes no commission on fares beyond what it needs to run its business. Since launching in 2016, RideAustin has attracted 5,000 active drivers and completed two million rides, according to the Ringer.”

Hoewel ik de kans niet groot acht dat Uber Londen gaat verlaten, geeft de onzekerheid in deze periode en de bevestiging vanuit de overheid over de twijfels van de intenties van het bedrijf wel nieuwe initiatieven om zich te profileren als alternatief.

Platform coops, een coöperatie waar chauffeurs gezamenlijk investeren in technologie, zou een heel interessante optie kunnen zijn. Belangrijk is wel dat de eindgebruiker een vergelijkbare of betere ervaring wordt aangeboden dan nu bij Uber. Wij mensen zijn luie donders (ik ook) en zullen alleen overstappen wanneer een alternatief beter is. Niet alleen vanwege een meer sociaal karakter.

Taxiapp: London’s black cab co-op alternative to Uber – Co-operative News

Over co-ops gesproken: er is dus blijkbaar al een Uber alternatief in Londen actief waar de drivers ook eigenaar van zijn via een coöperatie model.

“The app is non-for-profit owned directly by the drivers themselves developed with the aim of offering an honest, trustworthy service that puts customer and driver welfare at the forefront.”

Op de website wordt niet duidelijk hoe het ‘co-ownership model’ er uit ziet. De grote vraag is of initiatieven als deze het gaan redden. Taxiapp heeft wel de ervaring in de taxi markt in huis, maar heeft de technologie development uitbesteed. Daarnaast lijkt er weinig kapitaal in te zitten. Met een beetje geld kun je wel een prima werkende app lanceren, maar als je weet hoeveel geld een platform als Uber in de marketing van de app stopt om gebruikers aan te trekken, dan is het niet waarschijnlijk dat een meer sympathieke app als deze echt een deuk in een pakje boter gaat slaan. Het ziet er naar uit dat de app ook de nodige sales en marketing ervaring in het ’team’ (2 mensen) mist.

Enig lichtpuntje voor de app is dat het samenwerkt met bestaande taxi’s en adoptie vanuit dit netwerk wel een flinke boost voor het aantal gebruikers kan zorgen. Zeker wanneer de onzekerheid van de toekomst van Uber in Londen dagelijkse gebruikers doet besluiten om op zoek te gaan naar een alternatief.

How Uber and Lyft were driven from Austin and replaced with a worker cooperative

Het mogelijke scenario dat Uber een stad of land moet verlaten is niet uniek. Uber heeft meerdere malen steden of landen verlaten, nadat de dienst verboden werd of nadat het bedrijf zich niet wilde schikken naar de lokale regelgeving.

Het bekendste voorbeeld hiervan is misschien wel de case van Austin, Texas. De lokale overheid besloot om een vingerafdruk als onderdeel van het identificatieproces te eisen bij taxi chauffeurs. Zowel Uber als Lyft vonden dat hun eigen checks al voldoende waren en besloten om nagenoeg op het zelfde moment Austin te verlaten. Vele chauffeurs en klanten met lege handen achterlatend (hoezo verantwoordelijkheidsgevoel?).

In dit artikel wordt heel mooi omschreven wat er toen gebeurde. Hoe een ingekakte vakbond door een aantal enthousiastelingen nieuw leven werd ingeblazen, hoe de taxichauffeurs zich massaal verenigden en uiteindelijk een eigen coöperatieve taxidienst mét app lanceerden. Een indrukwekkend verhaal (uit 2016).

“When it opened last month, ATX Coop Taxi — which has already raised over $425,000 in ownership shares from over 360 coop members — became the third-largest worker cooperative in the country. Drivers will see immediate savings. Driving for Austin’s other three cab companies costs the workers from $250 to $315 each week in “terminal fees,” while the coop’s weekly rate is just $131. In their first weeks with cars on the road, the new coop already controls a third of the taxi permits on the market.

“We were paying out more than we could take home. It’s insanity to work 16 hours a day like that,” said Dave Passmore, president of the new coop. “That’s why we’ve been building this, to have a company for
the workers.” The drivers expect to reach 400 paid members in the next month, and are allowed to expand to 650 coop owners if they meet conditions set by the city. They are also working on adapting the CABiT app — designed with and for taxi drivers — to better attract local customers.”

How Uber and Lyft toyed with Texas to get their way – CNET

Hoewel het bovenstaande artikel over de case in Austin indrukwekkend is, zul je je niet verbazen dat achter de schermen een flink lobby proces was losgebarsten. In dit stuk wordt uitvoerig beschreven hoe dit lobby proces is verlopen, welke rol welke partijen hebben gespeeld en hoe Uber en Lyft uiteindelijk hun zin (of gelijk) hebben gekregen.

Een indrukwekkend lobby verhaal, wat ook een inkijkje geeft hoe het er in Londen achter de schermen waarschijnlijk aan toe zal gaan. Hierbij zeg ik nogmaals dat het vanuit Londen heel slim is geweest om aan te geven wel open te staan voor innovatie, omdat dit het verhaal voor Uber een stuk lastiger wordt om de opinie, ook onder haar gebruikers, te beïnvloeden.

Uber’s New CEO Just Sent an Amazing Email to Employees–and Taught a Major Lesson in Emotional Intelligence | Inc.com

De case van Londen is voor de nieuwe Uber CEO, hij zit er net een paar weken, gelijk een mooie vuurdoop. Interessant is dit fragment uit de interne mail die hij naar medewerkers stuurde over de situatie:

“While the impulse may be to say that this is unfair, one of the lessons I’ve learned over time is that change comes from self-reflection. So it’s worth examining how we got here. The truth is that there is a high cost to a bad reputation. Irrespective of whether we did everything that is being said about us in London today (and to be clear, I don’t think we did), it really matters what people think of us, especially in a global business like ours, where actions in one part of the world can have serious consequences in another.”

Dus in plaats van naar een ander te wijzen, benadrukt hij het belang om naar het bedrijf zelf te kijken. Iets dat je van Uber founder Travis waarschijnlijk nooit zult hebben gehoord.

Resume

Wat gaat er nu in Londen gebeuren? Niemand die het weet. Met deze speciale editie heb ik geprobeerd om de juiste context bij de situatie te schetsen:

1. Wat is er aan de hand?
2. Het grotere plaatje
3. Wat zijn de alternatieven?
4. Wat kunnen we de komende tijd verwachten?

Uiteraard zal ik je in mijn volgende updates op de hoogte houden van de ontwikkelingen.

Fijne dag!

Martijn

0650244596 / [email protected]

Uber moet mogelijk Londen verlaten: de vergunning van het bedrijf wordt niet verlengd. Een mogelijk kantelpunt in de ontwikkeling van de klusjeseconomie. En toch vind je in deze editie daar niets over terug. Later deze week ontvang je namelijk een aparte Uber editie, omdat de vragen die nu boven komen drijven niet in één artikeltje zijn samen te vatten. Ook los van Uber heb ik weer 5 mooie stukken voor je verzameld én deel ik de video’s van de rondetafel ‘Are platforms a new type of institution?’ die ik vorige week aankondigde. Fijne week!

Platformeconomie top 5

Is dit het einde van de ouderwetse makelaar? AD.nl

Funda staat bekend om een van de weinige succesvolle platformen die zijn geïnitieerd door de gevestigde orde zelf. Een geniale zet destijds van makelaarsvereniging NWM. Immers: als zij het niet hadden gedaan, dan was er een ander geweest en was de macht van de makelaar een stuk kleiner geweest. De vraag is wel hoe goed Funda is voor de eindgebruikers. Door het platform alleen voor makelaars beschikbaar te maken (oorspronkelijk zelfs alleen voor NVM makelaars totdat een concurrent de markt betrad), staat de makelaar en niet de klant centraal.

En juist dat is hetgeen dat de laatste jaren de ontwikkeling van Funda in de weg heeft gestaan. De afweging ‘komt dit ten goede van het gebruiksgemak van de klant’ en ‘brengt dit de positie van de makelaar in gevaar’ moet continu worden gemaakt en dat is verre van ideaal voor de langetermijn duurzaamheid van het platform. Dit zorgt er voor dat het platform vanuit gebruikersperspectief op achterstand komt (de mogelijkheden worden niet optimaal benut), wat weer ruimte geeft voor een concurrent. Want een monopolie positie op de markt is mooi, maar niemand is onverslaanbaar.

Deze week werd bekend werd dat een Amerikaanse investeerder een aandeel in Funda wilde nemen tegen een waardering van 240 miljoen. Dit zette de discussie op scherp. Ook omdat de 4.000 leden vanuit de VNM samen een aandeel van 70% in Funda hebben. En zij opeens beseften wat voor goud zij in handen hebben.

Wat gaat Funda nu doen? Een optie zou zijn dat ze een minderheidsbelang verkopen en de kennis en het geld van de investeerder gebruiken om een flinke slag in ontwikkeling van het platform maken waar de gebruiker meer -en de makelaar minder- centraal staat. Dat is een slag die ze sowieso moeten maken, omdat het anders wachten is op een (buitenlandse?) concurrent die dit, waarschijnlijk met een flinke smak VC geld, alsnog gaat doen. En dan zijn de makelaars én hun kindje van 240 miljoen én hun controle over de markt kwijt. En dat zijn ze nog verder van huis.

p.s. er is altijd nog flink markt voor makelaars, ook wanneer het dominante platform meer voor de eindklanten op komt. Want hoewel het logisch klinkt dat je altijd alles online kunt doen, toch hebben mensen (ik ook) behoefte aan persoonlijke begeleiding als het gaat om zo’n belangrijke keuze in je leven. Maar dan wel volgens een ander business model. Ik denk dat het grootste probleem in deze shift gaat worden dat blijkt dat veel makelaars alleen nu kunnen bestaan door de oneerlijke macht die zij op de markt hebben en zonder dat niets meer voorstellen. En dat is sowieso geen gezonde situatie (spreekt een ervaringsdeskundige). De makelaars zouden zichzelf dus opnieuw moeten uitvinden. En een vaste inkomstenstroom uit een fonds dat is opgezet met opbrengsten uit de verkoop van het minderheidsbelang in combinatie met jaarlijks dividend van een goed draaiend dominant platform zal ze misschien juist de ruimte geven die nodig is…

Alles voor die vijf sterren – NRC

Goed en leuk stuk over de impact van reputatie systemen op online platformen. Met de drang (en als je afhankelijk bent van een platform: noodzaak) om zoveel mogelijk sterren te krijgen doen mensen gekke dingen. Mijn vraag is dan wel of we hier dan ook leukere mensen van worden. De continu druk om te presteren, het feit dat je zelf geen invloed hebt op alle factoren (regen, chagrijnige reiziger, etc.) en de misschien wel ongezonde macht die je bij de klant legt zorgen er voor dat de sfeer rondom een transactie tot flinke spanningen kan leiden.

Wil je meer lezen over vraagstukken rondom online rating & reputation? Lees dan deze 2 stukken:

1. De zin en onzin van online waardering en reputatiesystemen > hierin doe ik ook een voorstel voor ‘reputatiesystemen 2.0’
2. Interview dat ik deed (de audio is in het begin wat slecht, maar wordt later beter) met techniekfilosoof Esther Keymolen. Zij promoveerde eerder dit jaar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam met het proefschrift Trust on the Line. A Philosophical Exploration of Trust on the Networked Era.

People go for subsidised services, who knew!? | FT

Goede food4thought over de vraag of het model van nieuwe ‘gig’ platformen houdbaar is. Platformen die opereren in businesses die voorheen niet rendabel waren:

“Today’s tech companies, however, have somehow convinced themselves that mobile tech and app technology can make the uneconomic economic simply because the messaging comes by way of an app instead of a telephone.”

Ook mooie quote: “If the likes of Deliveroo were truly innovating, they’d not be half as dependent on under-priced human labour as they are.”

Ik vraag mij al langer af of sommige platformen in de klusjeseconomie wel echt in staat zijn om de transactiekosten zo te verlagen dat hun huidige model uit kan. En dat zonder een bepaalde stakeholdergroep stelselmatig te benadelen óf door op de zak van een investeerder te leven. Want ook die zakken kennen een bodem. En misschien moeten deze platformen ook eens goed naar hun model en belofte kijken. Dat zal ze in de ontwikkeling ook een flinke rust geven, aangezien veel platform startups nu telkens zenuwachtig worden wanneer ze zien dat het einde van hun ‘runway’ in zicht komt en ze op een punt komen: geld erbij of stekker eruit. Wat dat betreft zeggen de afsluitende woorden van de auteur van dit stuk genoeg:

“If their services were truly useful or wanted, meanwhile, they would be able to charge above break-even prices for them and still have a business model.”

Airbnb liegt over inkomsten verhuurders | De Tijd

“Airbnb zegt dat de typische Belgische verhuurder jaarlijks 2.100 euro extra verdient via zijn platform. De Rekenmeester heeft daar zijn bedenkingen bij.” Dit stuk verscheen in de Vlaamse media, nadat eerder door Airbnb bekend was gemaakt dat het bedrijf in België een positieve economische impact van 300 miljoen per jaar heeft.

Hoewel het makkelijk (en soms leuk) is om Airbnb te bashen, is het ook belangrijk om verder te kijken. Er ligt in dit geval ook een stuk verantwoordelijkheid bij diegenen die de data die door platformen wordt vrijgegeven in dit soort artikelen verwerkt. Er is namelijk best een hoop meer data op de markt beschikbaar: er zijn meerdere partijen die platformen als Airbnb bijna realtime scrapen. Als je die data naast die van Airbnb legt, dan heb je al een beter beeld.

In Amsterdam is de ervaring dat de data die Airbnb vrijgeeft aardig overeenkomst met de data die andere partijen of de gemeente zelf scraped. Vaak zit de nuance hem ook in het woordgebruik van typische/modale versus gemiddelde gebruiker. Alleen spreken over een gemiddelde gebruiker geeft een scheef beeld. De gemiddelde inwoner van Nederland is, als je de vermogens van de ruim honderdduizend miljonairs in Nederland meetelt, ook best hoog, maar dat geeft wel een scheef en onjuist beeld.

De cijfers lijken dus vaak goed te kloppen, het gaat dus vaak over hoe de cijfers in een bericht worden verpakt. Zet een marketeer, een journalist, een voor- en een tegenstander naast elkaar en je zult zien dat je 4 verschillende artikelen krijgt 🙂

Los daarvan is het verhaal over belasting betalen dat in het artikel wordt aangehaald vooral een verantwoordelijkheid die bij de gebruikers ligt. Daar ligt wel weer een kans voor platformen om als intermediair te faciliteren in de belasting transactie. Dat vond ik dan ook zo mooi aan de ‘deeleconomiebelasting’ die in België nu loopt. Wanneer je een voorbelasting heft, dan is het hele proces in één keer een stuk eenvoudiger, overzichtelijker en ‘waterdicht’.

Voor hen is ieder ritje geld waard – NRC

‘Eigen baas Bij Uber, Airbnb en Deliveroo mag je zelf bepalen hoeveel en wanneer je werkt. Wat is het effect van zoveel flexibiliteit?’ Interessant opmaatje voor een bredere discussie die nodig gevoerd moet worden op de vraag van de impact van de verregaande ontwikkeling van een combinatie van flexwerk en losse ‘zelfstandige’ contracten. Wat doet het wanneer je alles om je heen als mogelijkheid om snel wat geld te verdienen ziet? Ook interessant inzicht van bijzonder hoogleraar filosofie Marli Huijer: „Alle uren zijn in de 24-uurseconomie hetzelfde geworden”. Zij benadrukt het belang van ritme.

Keur ik deze ontwikkeling af? Zeker niet. Maar een goede discussie over dit onderwerp is hoog tijd.

p.s. de discussie rondom Deliveroo heeft de investeerders overigens niet afgeschrikt: deze week haalde het Engelse platform 322 miljoen op bij een nieuwe investeringsronde.

Eigen publicaties

Succesvol zijn in de digitale wereld: niet alleen voor startups – Intrapreneur.nl

Als het gaat over digitale transitie, gaat het vaak over succesvolle startups. Kun je ook als bestaande organisatie een digitale transitie maken? Voor deze blog ging ik voor Intrapreneur.nl in gesprek met Ronald van den Hoff van Seats2meet.com.

We spraken over het delen van overvloed, hoe je als bestaande organisatie een échte digitale transitie kunt doorvoeren, onverwacht relevante ontmoetingen en hoe decentraal eigenaarschap gefaciliteerd door blockchain er in de toekomst uit gaat zien. Naast de blog ook een video interview van 45min.

Are platforms a new type of institution? – Deeleconomie in Nederland

Zoals vorige week aangekondigd deelde ik deze week de video opnamen die ik maakte bij de sessie ‘are platforms a new type of institution’. In deze post deel ik de 3 losse bijdragen van José van Dijck (Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences), Haroon Sheikh (Dasym Investment Strategies) & Fredrik Söderqvist (Unionen) en ook de integrale opname. Alledrie (10 minuten per bijdrage) absoluut de moeite van het kijken waard.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Deze week waren platformen volop in de mainstream media te vinden. Met de vraag of platformen belasting moeten betalen op de plek waar de waarde wordt gecreëerd én over de meest gangbare vraagstukken rondom arbeid via platformen. Is een platform nu werkgever of niet? En hoe kunnen ‘workers’ zich organiseren via een vakbond wanneer zij voor een platform werken? Beide vragen kwamen aan bod tijdens mijn bijdragen op BNR Nieuwsradio, een sessie bij het Ministerie van Financiën en een mooi event over platformen en werk in Pakhuis de Zwijger (zie video, mijn inleiding begint op 07:05). Deze week deze onderwerpen en meer in de 5 bijdragen die ik voor je selecteerde en van mijn mening en duiding voorzag. Mooie week!

Platformeconomie top 5

Zweedse vakbond omarmt platforms als Deliveroo | Het Financieele Dagblad

Deze week was er flink wat aandacht in de media voor de opstand van de Deliveroo koeriers naar aanleiding van het bericht dat Deliveroo de bezorgers niet via een nul uren contract maar als ZZP’er in wil gaan huren.

Hoewel het normaal voor platform workers lastig is om zich te verenigen, veel platformen doen er veel aan zodat zij niet weten wie de collega’s zijn, hadden de riders van Deliveroo wel een manier gevonden om elkaar te vinden. (noot: in de oorspronkelijke editie van deze nieuwsbrief stond dat de groepen van Telegram openbaar waren, dit was niet het geval). Toen Deliveroo de koeriers het ZZP-schap door de strot duwde, was het voor de koeriers eenvoudig om zich te organiseren in de ‘Riders Union‘. De aansluiting met de FNV en enkele politici van o.a. PvdA was snel gemaakt en zo hadden de koeriers opeens wél een stem. In de foto onder aan dit stuk zie je de groep riders die bij de eerste bijeenkomst waar ik aanwezig was aanwezig waren.

Er wordt nog weinig gesproken over de rol van vakbonden in de klusjeseconomie, laat staan op een vooruitstrevende manier hoe de platformgedachte en algoritmes te integreren met vakbonden. Deze week was Fredrik Söderqvist van de Zweedse vakbond Unionen in Nederland. Hij geeft in dit interessante artikel een inkijkje over hoe vakbonden en platformen elkaar kunnen versterken. Met de nodige inspirerende food4thought.

Meer weten over de visie van Fredrik? Bekijk dan de video van het event ‘Werken in de platformeconomie’ vanaf 23:50. Volgende week zal ik een video delen waarin hij deelneemt in een panel gesprek op het ‘World Interdisciplinary Network for Institutional Research’ (WINIR) congres waar ik deze week ook (met camera) aanwezig was. Absoluut de moeite van het terugkijken waard.

Financiën kijkt naar belasting ‘leeneconomie’ | Financieel Dagblad

Afgelopen donderdag kwam er een onduidelijk bericht uit dat met de kabinetsformatie met spoed moest worden uitgezocht hoe platformen beter te gaan belasten. In het begin werd er veel naar platformen als Airbnb gewezen. Dat was bijzonder, omdat belasting rondom Airbnb in principe prima is geregeld: Airbnb regelt in veel gevallen de betaling van toeristenbelasting, over de commissie van Airbnb wordt netjes lokaal BTW afgedragen en de hosts zijn zelf verantwoordelijk voor het aangeven van hun Airbnb inkomsten bij hun belasting opgave. Hoewel er nog veel vraagtekens staan bij de variabele of mensen die doen, valt er op de wet zelf weinig aan te merken.

Een interessante passage in dit artikel: “De vraag of consumenten die platforms als Facebook of Google betalen met het kijken naar advertenties of hun gegevens geen omzet vertegenwoordigen, vindt hij wel ‘zinvol’”. Oftewel: we betalen met onze data en aandacht en moeten we niet eens kijken of hier iets met belasting moet worden gedaan?

Later bleek dat dit bericht volgde op een stuk in de Financial Times een paar dagen daarvoor waarin Frankrijk en Duitsland een vergelijkbaar voorstel deden. Het gaat nu dus niet zozeer over belasting op Uber en Airbnb of op data, maar of grote tech platformen bijvoorbeeld de advertentie inkomsten kunnen gaan belasten (ook winstbelasting) in het land waar deze worden verkocht / getoond. Zie ook dit recente stuk op Nu.nl.

Al met al is het duidelijk dat de belastingdienst steeds meer en concreter nadenkt over hoe dit soort tech bedrijven te belasten.

Opmerkelijk: het stuk in het FD werd oorspronkelijk gesproken over de ‘leeneconomie’, een paar dagen later was de kop aangepast in ‘platformeconomie’. Mooi om te zien dat de term platformeconomie steeds breder wordt ingezet…

Gevaren Airbnb onderschat | De Telegraaf

Het is natuurlijk goed om mensen te wijzen op het risico dat verhuur via een platform als Airbnb met zich meebrengt. Zo kan het zijn dat je verzekering schade niet dekt, de bank officieel niet toestaat dat je je woning (tijdelijk) onderverhuurt en je VvE kan de verhuur ook verbieden.

Wat dan weer naïef is, is de waarschuwing dat je de kans loopt op een boete wanneer je je huis buiten de regels om verhuurd en wanneer de belastingdienst er achter komt dat je de inkomsten niet hebt opgegeven bij je aangifte. Op het moment dat je +10K verdient met het verhuren van je huis, lijkt het mij een bewuste keuze om dit wel of niet te doen, met de risico’s van dien…

Thanks to a dashcam, crafty Uber drivers are boosting their pay | CNN

In het kader van beter benutten van capaciteit is dit een interessante:

“Drivers are starting to place cameras behind their windshields to record the road ahead of them. Startups chasing the gold mine of car data are paying them to install these cameras. The startups want these videos to do everything from build maps for self-driving cars to track pedestrian activity.”

Het plaatsen van een camera of sensoren op een taxivloot is een heel interessante (even los van mogelijk discutabele) manier om snel veel data te verzamelen. Aan de andere kant is het voor de chauffeurs naast een leuk extra zakcentje, ook een manier om er voor te zorgen dat bijvoorbeeld Uber of Lyft geen data monopolie krijgen.

“In three months, they’ve mapped over 500,000 miles of U.S. roads with 2,000 drivers using their iPhone app, Payver. Drivers receive between two and five cents per mile. Lvl5 expects that with 50,000 U.S. drivers, it can gather enough data to build maps for self-driving cars.”

Dit soort praktijken is eerder ook al gebruikt om een nieuwe concurrent een voorsprong te geven. Zoals bij Uber concurrent Juno in New York in dit stuk van Forbes:

“The startup isn’t letting riders find drivers just yet. Instead, Juno is paying some Uber drivers $25 per week to join and drive their normal routes while keeping the Juno app on as well.

Marco (founder – MA) calls the data-gathering practice “beta testing” for Juno. “Making sure that everything works—at scale,” he says. “In addition, this gives us the opportunity to understand patterns, traffic behavior, activity hours and so on.””

Slim.

SnappCar neemt Duits autodeelplatform tamyca over – Deeleconomie in Nederland

Als je als platform wilt groeien dan kun je twee dingen doen: zelf doen of een bestaande speler opkopen. Als je in een nieuw land begint waar al een aantal sterke partijen actief zijn is de laatste optie veelal de enige juiste keuze. SnappCar heeft dit ook gezien en nam afgelopen week een Duits autodeelplatform over.

Spijtig voor SnappCar ontving de Amerikaanse concurrent Turo (voorheen Relay Rides, zie hier een interview dat ik deed in San Francisco in 2014) in diezelfde week een investering van 92 miljoen dollar van een investeringsgroep geleid door Mercedes om…. de Duitse markt in te gaan. Turo integreert het Duitse deelplatform Croove in haar systeem (welke eerst in handen was van Mercedes) om ook daar een vliegende start te kunnen maken.

Ik ben benieuwd wie er als winnaar uit de bus komt, maar dat er nu gas wordt gegeven in de peer2peer auto deel markt dat is duidelijk. (p.s.: een platform overnemen is 1, maar er voor zorgen dat de integratie – ook met het personeel en cultuur – goed verloopt is een ander verhaal).

In de media

Wordt de deeleconomie straks ook belast? | BNR Nieuwsradio

Donderdag was ik om 06:00uur ’s ochtends telefonisch te gast in de uitzending van BNR Nieuwsradio over de geruchten dat er wordt gezocht naar een manier om de deeleconomie te kunnen belasten. In het tweede artikel van deze editie heb je hier meer over kunnen lezen.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Vannacht verstreek de deadline van de crowdfunding campagne voor ‘De Platformrevolutie. En met succes! In totaal brachten 66 supporters een bedrag van 12.435,- bijeen: oftewel 104% van het doelbedrag! Hiermee kan ik de komende maanden tijd vrij maken voor het schrijven en heb ik voor het boek gelijk een mooie ‘practise what you preach’ case erbij. Komende week staan wat mooie interviews, veel schrijftijd en het event ‘Werken in de platformeconomie’ op het programma. Ik mag de inleiding verzorgen. Er is nog (gratis) plek. In deze editie weer 5 mooie stukken, voorzien van mijn duiding en gedachten. Mooie week!

Platformeconomie top 5

French Deliveroo ‘gig’ riders strike over pay – France – RFI

Had ik je al verteld dat de komende 12 maanden de discussie rondom ‘gig’ work via platformen een belangrijk punt op de politieke agenda gaat worden? Zo niet: bij deze. In dit stuk berichtgeving over een staking voor Deliveroo koerriers in Frankrijk. Onlangs heeft Deliveroo de voorwaarden rechtgetrokken en daar zijn zij het niet mee eens. Hoewel het platform haar workers als ‘independent contractors’ behandeld, willen zij toch graag een stukje zekerheid.

Wat hier is gebeurt, en dat is iets wat bij meerdere ‘gig’ platformen het geval is, is dat ‘workers’ onder aantrekkelijke voorwaarden zijn binnengehaald, zij afhankelijk van het platform zijn gemaakt en het platform vervolgens de voorwaarden eenzijdig heeft aangepast. Nu hoor ik mensen wel eens zeggen van: “maar je HOEFT toch niet voor dat platform te werken?”. Ja, in principe klopt dat. Alleen komt dat standpunt veelal van hoog opgeleiden die zich de luxe kunnen permitteren. Dat is lang niet voor iedereen weggelegd.

Nadenkend over waarom de discussie rondom dit soort flexwerk nu zo losbarst ben ik tot de (voorlopige) conclusie gekomen dat flexibilisering natuurlijk al lang gaan de gang is, maar de kenmerken van platformwerk de vinger extra op de zere plek leggen:

1. laag opgeleid;
2. fulltime afhankelijk (al is dat niet wat de platformen zelf zeggen, maar de logica leert dat het niet anders kan);
3. geen contact met collega’s en hierdoor lastig te verenigen (al laat Frankrijk zien dat het ook anders kan);
4. makkelijk inwisselbare werkzaamheden: opgebouwde skills geven geen onoverbrugbare voorsprong;
5. belangrijkste: het woord ‘gigs’: in hapklare brokjes geknipte (en vaak repeterende) werkzaamheden. Kleine klusjes. Dit brengt een extra afhankelijkheid met zich mee, omdat je als individu dit soort werk nooit zonder platform zou kunnen doen: de opbrengsten van 1 ‘gig’ kunnen nooit op tegen de acquisitie- en organisatiekosten. Dat kan alleen door een platform die a) processen automatiseert middels software (apps) en algoritmes en b) de klusjes met een grote schaal faciliteert, waardoor kosten kunnen worden verdeeld over een heel groot aantal klusjes. En dan heb ik het nog niet over de mega investeringen waar eigenlijk geen normaal individu of bedrijf tegenop kan;
6. in veel gevallen de ‘workers’ voorheen dit werk niet deden. Zij hebben dus geen eigen ’track record’ met vaste klanten. Dit maakt hen extra kwetsbaar.

Als laatst: luister hier het Radio 1 gesprek met Philip Padberg, directeur van Deliveroo Nederland en Mei Li Vos, oprichter van Alternatief voor Vakbond en oud-kamerlid, terug. Hoewel ik het dapper vind dat Philip überhaupt aanschoof (dat zouden veel directeuren van platformen in deze setting nooit doen en misschien had hij dat ook niet moeten doen ;-)), zie je dat zijn verhaal over waarom al hun koeriers ZZP’er moeten worden voor geen meter blijft staan. En dat ook de kern van het probleem is.

Lees trouwens ook de eerste 2 artikelen van deze eerdere nieuwsbrief.

ICOs for Dummies (like me) – Hacker Noon

In de berichtgeving rondom blockchain komt ook steeds vaker nieuws rondom ICO’s (Initial Coin Offering) voorbij. Startups die een eigen digitale munt (cryptocurrency) ontwikkelen en vooruitlopend op de waarde hiervan er alvast een berg van verkopen om een vliegende start te kunnen maken. Cryptocrowdfunding zal ik maar zeggen. En met ‘een berg’ bedoel ik dan ook een serieuze berg: de Zwitserse start-up Tezos haalde deze zomer via een ICO bijvoorbeeld 200 miljoen euro op.

NRC berichtte deze week: “Vorige maand berekende Goldman Sachs dat ICO’s dit jaar tot nu toe ruim 1 miljard euro hebben opgebracht; meer dan wat alle beginnende internetstartups bij elkaar wisten op te halen via traditionele kanalen.” Waar startups eerst zo snel mogelijk naar de beurs wilden gaan om serieuze financiering te halen, waren het de VC’s die met enorme investeringen (gokjes…) de plek van de beurs hebben ingenomen. Het zou mij niets verbazen wanneer ICO’s en crowdfunding, en misschien een combinatie van die twee, uiteindelijk de plek van de VC’s gaan innemen. Hoewel bovenstaande quote misschien ook een vertekend beeld geeft omdat het aantal investeringen vanuit VC’s aan het dalen is. De rendementen in tech startups vallen vermoed ik toch iets tegen. En terecht.

In dit artikel een goed stuk (via @Kleverlaan) met een ‘voor Dummies’ uitleg over ICO’s.

Trend: Grond van agrarische bedrijven steeds vaker aangeschaft door coöperatie van betrokken bewoners | Revue

Op de European Crowdsourcing Week (mocht daar een paar keer spreken) begint de oprichter van dit event Epi Ludvik Nekaj steevast met de vraag: ‘who gots more money than Warren Buffet?” (goed voor 77,3 miljard dollar). Zijn antwoord: de crowd! En daar heeft hij in principe natuurlijk helemaal gelijk in: er is zat geld in de markt. Interessant (en mooi) om te zien is dat dit geld steeds vaker wordt gebruikt om een positieve lokale impact te realiseren.

In dit stuk wordt ingegaan op een trend dat agrarische bedrijven steeds vaker grond (kunnen) aanschaffen met geld van betrokken bewoners, verenigd in een coöperatie. Een mooie ontwikkeling.

Crowdfunding platform voor topsport ‘Wij zijn Sport’ stopt

Met een landschap van ruim 100 crowdfunding platformen actief op de Nederlandse markt (het aantal gaat zelfs richting de 150), mag het duidelijk zijn dat er veel platformen zullen zijn die het uiteindelijk niet gaan redden. Waarom? Omdat het businessmodel vaak is ingericht rondom commissie van transactie. Hierdoor moet er behoorlijk wat geld via het platform worden opgehaald om de organisatiekosten te kunnen betalen. Veel lening platformen vragen daarnaast nog een beheer fee (verstandig!) en platformen verdienen ook geld met begeleiding, partnerships en meer.

Maar toch: het blijft een uitdagend model, zeker voor niche platforms die crowdfunding zonder financiële tegenprestatie faciliteren. Deze week werd bekend gemaakt dat ‘Wij zijn sport’ stopt. Dat zette mij aan het denken. Voor en platform als ‘Wij zijn sport’ was het eigenlijk al vanaf dag 1 duidelijk dat zij het niet zouden redden van alleen marge op transactie. Daar is de markt simpelweg te klein voor (tenzij zij een miljoenen voetbal transfer bijeengebracht door de fans van een club weten te faciliteren). Wat veel mensen vergeten is dat de toegevoegde waarde van een platform in de -in dit geval- sportbranche veel meer is dan alleen het geld. Het gaat ook over betrokkenheid, zichtbaarheid en meer. En dan zou het logisch zijn wanneer een platform zou worden geadopteerd door een overkoepelende bond als NOCNSF die dit platform als middel aanbiedt voor sporters om projectmatig of doorlopend additionele financiering voor haar sporters én een platform om de band met de fans te kunnen organiseren. Dan hoeft de opbrengst ook niet alleen vanuit de marge op transactie te komen, maar dan kunnen de kosten uit meerdere (marketing) potjes betaald worden, omdat het bijdraagt aan het grotere geheel.

Oh, en waarom ik trouwens zeg dat een organisatie als het NOCNSF het platform moet adopteren en niet zelf moet opbouwen: bestaande organisaties zijn simpelweg niet zo goed in het succesvol in de markt zetten van een platform, tenzij de activiteiten van dat platform tot hun kern activiteiten hoort. Platformen bouwen kunnen ze wel, dat is een kwestie van centen of skills. Maar een SUCCESVOL platform op de markt zetten: dat is toch echt een ander verhaal….

Daimler helpt Uber-concurrent Via bij stap naar Europa | NU.nl

Een van de BMW CEO’s zei onlangs: “laat Uber maar miljarden stoppen in het mensen gewend maken om mobiliteit via een app te gebruiken, dan bouwen wij vervolgens iets beters’. Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel (beter gezegd: bijna all) traditionele auto bedrijven zich in deze markt mengen. Daimler stopte deze week 50 miljoen in een Uber-concurrent. Maar dat is slechts een topje van de ijsberg….

Opmerkelijk

Naar aanleiding van berichtgeving van de AFM over transparantie in (lening) crowdfunding vielen de platformen bijna over elkaar heen om te roepen hoe zeer zij het daar mee eens waren. Daarom des te opmerkelijk dat OnePlanetCrowd in zijn laatste nieuwsbrief deze twee dingen roept:

1. Crowdfunding als investeringsvorm promoten ‘omdat de spaarrente lager is dan ooit’;
2. Mensen te motiveren om te investeren in crowdfunding door een (hele toffe) fiets te verloten.

Hoewel de spaarrente lager is dan ooit, is het risico van je geld op een spaarrekening op de bank zetten voor geen meter te vergelijken met je geld investeren in crowdfunding. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de FD enquete die ik hier onder heb geplakt laat zien dat het vertrouwen ‘dat de platformen hun zaakjes zelf wel goed zullen regelen en geen toezicht en regels nodig hebben’ bedroevend laag is.

Hoewel ik groot fan ben van OnePlanetCrowd, ik investeerde in meerdere projecten én haalde zelf voor de start van mijn Crowd Expedition 20.000euro op via dit platform, vindt ik dit soort berichtgeving echt niet kunnen. En dat zouden zij zelf ook moeten weten.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

De eerste schrijfweek is een feit. Langzaam maar zeker beginnen de contouren van het boek vorm te krijgen. Eigenwijs als ik ben deelde ik deze week al de ruwe inleiding van het boek. In deze editie weer 5 mooie artikelen die ik van mijn duiding en visie voorzag én een uitnodiging voor een tof event volgende week waar ik deel van uit mag maken. Goede week!

Platformeconomie top 5

Waarom een leven onder Google niet eens zo gek is | De Morgen

Mooie essay van de bevriende economiefilosoof Rogier de Langhe in de Vlaamse krant De Morgen. Ik interviewde Rogier vorige zomer tijdens een boottocht door de Utrechtse grachten. Waar de meeste discussies gaan over hoe overheden de macht van techplatformen als Google en Facebook in kunnen perken, gooit hij de knuppel in het hoenderhok. Hij stelt: ‘De overheid van de toekomst lijkt meer op Google dan op België, en dat is niet per se een slechte evolutie.’

Eerste tip: ga het stuk lezen en vorm je eigen mening.

Wat gedachten bij dit stuk:

• “Kleinere structuren en kortere ketens zouden een revolutie ontketenen in administratieve vereenvoudiging.” Dat zou inderdaad geweldig zijn, zij het niet dat dit los staat van de discussie of een platform als Facebook of Google de macht heeft of de overheid zelf in staat is om zich als een platform in te richten zoals (daar is ie weer) Estland.
• “Een van de grootste hotelketens ter wereld, Marriott, biedt wereldwijd 1miljoen slaapplaatsen aan en heeft daarvoor 250.000 personeelsleden nodig. Airbnb biedt evenveel slaapplaatsen aan, maar heeft daarvoor honderd keer (!) minder mensen nodig. Beeld je in dat er morgen een platform opstaat dat overtuigend kan aantonen dat het België kan runnen met honderd keer minder personeel.” Dit klinkt mooi, maar klopt natuurlijk niet. Wat Airbnb doet is anderen faciliteren, je zou dus het personeel van de Marriott holding en het management dat bij de hotels zelf werkt dus moeten vergelijke met de 3.100 medewerkers van Airbnb. Dan komt Airbnb er alsnog beter vanaf, maar vergeet dan ook niet dat zij van scratch af aan zijn begonnen en langzaam maar zeker ook zelf steeds inefficienter zullen worden. De hosts en hostesses, de kamermeisjes en al het andere uitvoerende personeel: dat zijn de mensen die hun huis via Airbnb verhuren, de sleuteloverdracht doen en de schoonmaak van de listings. Die cijfers zie je nergens terug en dat zijn natuurlijk ook verborgen kosten die in geen enkele kostprijs worden meegenomen

Nadenkend over dit stuk zie ik dat er eigenlijk twee verhaallijnen / scenario’s door elkaar lopen.

1. De groeiende macht van digitale platformen als Google en Facebook;
2. De grote voordelen die platformen met zich meebrengen en hoe dit kan worden ingezet om een land te besturen en organiseren.

Dat maakt dat je te snel een oordeel over het stuk klaar hebt staan. En dat is zonde.

Belangrijk is om deze twee los van elkaar te zien. Een Google die een land gaat besturen lijkt mij een slecht idee. Een land bestuurd met een korte termijn aandeelhoudersbelang (oh, dat is nu ook zo: na 4 jaar wil je herkozen worden), zonder transparante agenda en zonder enige inspraak vanuit de gebruikers (de burgers) lijkt mij niet wenselijk.

Wat wel enorm interessant is om te filosoferen hoe de elementen die platformen succesvol maken in te zetten binnen een (digitale) overheid. Die participatie samenleving, wat in de praktijk meer uitkomt om een ‘over de schutting smijt festijn’, zou met de platformgedachte (het faciliteren en empoweren van…) een enorme stap vooruit zijn. Betere efficiency, gebruik van data, een overheid app store waar burgers en bedrijven hun eigen oplossingen voor kunnen bouwen, betrokken burgers via crowdsourcing zodat bestuurders zich verantwoordelijk voelen én er niet elke 4 jaar 80% zwevende kiezers de laatste dag beslissen op wie zij gaan stemmen (op wie het hardst roept), matchfunding vanuit de overheid…. Noem maar op. Ja, de overheid als platform heeft een enorm potentieel. Maar dan wel bedacht vanuit een (soort van) democratisch beginsel en niet vanuit een VC mentaliteit.

En kijkend naar Rogier zijn laatste zin: “De overheid van de toekomst lijkt daarom wellicht meer op Google dan op België.” is dat ook precies wat hij in gedachte heeft.

De deeleconomie heeft zijn onschuld verloren – Trouw – Blendle

Leuk stuk waarin de verschuiving van het sentiment over de deel- en platformeconomie in een goede context wordt geplaatst. En een goed voorstel om de term deeleconomie te laten vallen wanneer we het hebben over platformen als Uber en Deliveroo en om het voortaan over de platformeconomie te hebben. Hoewel dit natuurlijk niet nieuw is, is het wel goed dat dit soort geluiden nu ook meer in de mainstream media komen. Dat draagt bij aan de acceptatie van een nieuw begrip en op de lange termijn een betere situatie dat iedereen weet waar hij/zij over praat.

Deelfietsen veroorzaken nu veel overlast in grote steden. Zo kan het wél

Goed stuk in De Correspondent met een interview met twee Nederlandse deelfiets iconen. Een stuk waarin wordt aangegeven dat gedeelde mobiliteit een enorme kans is voor steden, mits je het goed aanpakt. Dat betekent visie, beleid en handhaving.

Een mooie top 4 van hoe deelfietsen volgens de geïnterviewden wél een succes kunnen zijn in steden:

• (Deel)fietsen moeten fietsen en niet stilstaan. Spreek een maximumtijd af dat de fietsen gemiddeld stil mogen staan (zeg: 90 procent van de fietsen moet elke dag minstens één keer worden gebruikt). Anders moeten ze worden weggehaald.
• Open data. De gemeente krijgt inzage in de locatie- en gebruiksgegevens, zodat ze hier ook zelf beleid op kan maken en kan controleren of de deelfietsen voldoende fietsen.
• Overal een fiets met één account. De deelfietsen moeten aan een open standaard voldoen zodat de reiziger met één account of app fietsen van verschillende aanbieders kan openen.
• De overheid moet niet verwachten dat vrijwilligers die open standaard gratis kunnen ontwikkelen, terwijl commerciële partijen daar niet aan meewerken. Hier is geld voor nodig. En medewerking van grote commerciële partijen, waar de overheid gewoon eisen aan moet stellen.

Dit is Dara Khosrowshahi, de uitgesproken ex-vluchteling die waarschijnlijk de nieuwe topman van Uber wordt  | Sprout

“De nieuwe roerganger van Uber wordt geen vrouw, maar een in Iran geboren man die naam maakte in de reiswereld.” Altijd goed om te weten wie nu de opvolger van Travis bij Uber is geworden. Sprout maakte er een mooi stuk van.

Amazon Mechanical Turk Workers Have Had Enough | WIRED

Interessant onderzoek / experiment rondom een duurzaam alternatief voor Amazon Mechanical Turk: een ‘gig economy’ platform waar vele mensen op afstand kleine digitale klusjes doen voor anderen. Hoewel het platform goed werkt, heerst er veel onvrede onder de gebruikers. En dan in het bijzonder de aanbieders.

Wetenschappers ontwikkelden een alternatief: Daemo. Hoewel het een sympathiek platform is geworden, is het maar de vraag of het concept schaalbaar was. Los van dat heeft het onderzoek interessante resultaten opgeleverd:

“Daemo offers a fascinating case study for tackling the intractable challenges posed by gig work. In its short lifespan, the platform begun to demonstrate what labor advocates have long known to be true: The Daemo team has observed that higher pay and clearer communication results in higher quality work and more reliable performance—and employers, or, in this case, requesters, seem willing to pay a premium for better work. Daemo has also found, through surveying hundreds of workers, that nearly all of them would be willing to switch to an alternate platform with better pay and communication—as long as there’s enough work there for everyone. Milland, skeptical though she may be of Daemo itself, has noticed the same thing.”

Oftewel: er is ruimte voor een alternatief.

Zijn jouw keuzes nog echt jouw keuzes? – Bits of Freedom

Goede food4thought van Bits of Freedom. In dit stuk wordt ingegaan op persuasion profiling. De natte droom van iedere marketeer, maar is dit maatschappelijk wenselijk? Tijd om meer transparantie in dit soort zaken te krijgen.

Events

Toekomst van werk #15: Werken in de platformeconomie – Pakhuis de Zwijger

“Hoe beschermen we freelancers bij platformen zoals Deliveroo en Uber?” Deze vraag staat centraal volgende week donderdag tijdens een bijeenkomst in Pakhuis de Zwijger. Met een aantal mooie namen (en die van mij) in het panel. Aanrader.

In de media

Een gewaarschuwde menigte telt voor veel | Het Financieele Dagblad

Artikel in het FD over de belangrijkste risico’s en vraagstukken bij crowdfunding. Ik deelde in dit artikel mijn ervaringen van de campagne die ik in 2011 deed voor de Engelse vertaling van mijn boek Brand Expedition.

DE LESSEN VAN UBER’S SCHANDALEN: TEGENSPRAAK, CULTUUR EN ZORGVULDIGHEID – F5 – ideeën, kennis en netwerk

Interview met mij en Hans van der Loo over het leiderschapsdilemma bij Uber.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Na een heerlijke vakantie is deze week het schrijfproces voor mijn boek ‘De Platformrevolutie’ begonnen. De crowdfunding campagne is nog niet afgerond (meedoen kan nog!), maar daar ging ik uiteraard niet op wachten. Ook na de vakantie gelijk een nieuwe expeditie gepland: in November naar New York voor het congres ‘The people’s disruption: platform co-ops for global challenges‘. En daar natuurlijk ook een aantal interviews geregeld. Moet toch iets hebben om naar uit te kijken 😉 Deze week een bomvolle nieuwsbrief met iets meer artikelen dan je gewend bent. Ga er dus rustig voor zitten. Mooie week!

Platformeconomie top 6

The limits of uberization: How far can platforms go? | The Policy and Internet Blog

Hele interessante analyse van de teloorgang van het schoonmaak platform Homejoy in Amerika (vergelijkbaar met Helpling). Aanvullend interessant om te lezen is dit artikel van Forbes.

Wat food4thought vanuit mijn kant:

• Het is bekend dat home service platforms een uitdaging hebben: na het maken van de match (bij schoonmaak bijvoorbeeld het matchen met een schoonmaker, checken achtergrond, etc.) is de toegevoegde waarde van het platform voor een vervolgafspraak gelijk een stuk minder;
• De analyse in het stuk dat mensen dan snel buiten het platform gaan handelen (disintermediation) is heel rationeel / technisch ingestoken. Belangrijkste vraag is of mensen de toegevoegde waarde van het platform blijven voelen. Geen cash geld, evt. verzekering, klantenservice, extra informatie middels tips etc., extra gemak dat platform schoonmaakspullen levert > zie deal met Unilever en Helpling, etc. En vervolgens of ze de toegevoegde waarde vinden opwegen tegen het extra geld dat zij kwijt zijn voor het platform. En de vraag of mensen die 20-25% commissie bewust meemaken: kijken zij niet alleen naar wat het onder de streep kost (en weten zij wel wat de tarieven zijn zonder platform?)
• In stuk Forbes: “Former employees tell Forbes that Cheung and the startup pushed relentlessly for high growth numbers instead of fixing its poor retention rates, which persisted both because Homejoy relied too heavily on deal sites like Groupon for new customers and failed to improve its core service because it couldn’t train its independent contractor cleaners.” Als je alleen op het werven van nieuwe klanten tegen lage tarieven (met verlies) mikt ivm investeerdersbelangen, dan ga je het niet redden.
• Die 15-20% retention rate (het percentage dat mensen die voor het eerst gebruik maken van je platform ook een tweede keer boeken) zegt dus niet zoveel: het is niet zo dat daardoor dus 80-85% na de eerste transactie opeens met de schoonmaker buiten het platform afspreekt: het kan ook simpelweg zo zijn dat de mensen vanwege de lage prijs het een keer hebben geprobeerd, maar niet de normale prijs voor de service over hebben
• De vraag is of het verdienmodel, marge op transactie, voor dit soort platformen op lange termijn houdbaar is: kunnen de local services platforms hun toegevoegde waarde blijven bewijzen en de marge op transactie verantwoorden. Zo niet, dan zou een abonnementsvorm een optie zijn.
• Andere tactiek, zoals bij Helpling nu, is dat je minder eenvoudig maakt om terug te redeneren wat de werkelijke kosten zijn, zodat het ook moeilijker te vergelijken is met off-platform activiteiten. Als je schoonmaak inclusief schoonmaakmiddelen bijv. aan gaat bieden, dan is het voor de gebruiker lastiger te herleiden welk deel van de kosten naar wat valt terug te rekenen

Tot slot: ben ik nog steeds heel benieuwd naar wie die schoonmakers van dit soort platformen zijn. En of dit niet een hele andere doelgroep is dan de schoonmakers uit het oude zwarte circuit. Van iedereen die ik ken die Helpling heeft gebruikt (en zelf ook 2x gebruik) is de reactie dat het veelal ondervaren studenten zijn. Dat is niet representatief, maar geeft wel wat food4thought….

Deliveroo laat alle bezorgers zzp’er worden – Amsterdam – PAROOL

Arbeid via platformen wordt naar mijn verwachting hét discussiepunt voor het komende jaar. In dit stuk over Deliveroo: “Alle nieuwe bezorgers van maaltijdbezorgdienst Deliveroo worden zzp’ers. Ook de bezorgers die nu nog in vaste dienst zijn, kunnen de overstap maken.”.

Veel instanties en politici lieten hun onvrede blijken. Blijkbaar zijn ze vergeten dat ook zij hebben bijgedragen aan een systeem waarin dit soort activiteiten mogelijk zijn. Laten we daar eerst eens naar kijken. Veel van dit soort problemen zijn namelijk niet platform specifiek.

Losse noot: bij de postbedrijven hebben we gezien dat zij worden verplicht om niet alleen met zelfstandigen te werken, maar ook mensen in dienst te nemen. Dit vanuit de aanname dat mensen daar de voorkeur voor hebben. In de praktijk blijkt dit zeker niet altijd het geval te zijn: veel bezorgers (de meerderheid) kiezen voor de flexibiliteit, even los van de vraag of ze weten welke keuze voor hen in hun persoonlijke situatie het beste is….

Camperbedrijven intimideren klanten | NKC

Dat de offline wereld af en toe botst met de online wereld (en andersom) laat dit bericht van de Nederlandse Kampeerauto Club zien. Enige tijd geleden lanceerden zij een bedrijvengids waar camperaars (de doelgroep die zij vertegenwoordigen) o.a. beoordelingen kunnen achterlaten bij campergerelateerde bedrijven. De soms negatieve recensies schieten sommige camperbedrijven in het verkeerde keelgat: sommige van hen ‘stalken’ klanten die een negatieve recensie hebben achtergelaten.

Sommige van hen hebben intussen in de algemene voorwaarden meegenomen “dat klanten zich in geen geval via sociale media negatief mogen uitlaten, op straffe van een boete van enkele duizenden euro’s.” Juridisch houdt dit geen stand, maar het wordt wel als intimiderend ervaren.

De gedachten die bij mij opkomen n.a.v. dit stuk zijn:

1. Wanneer een belangenvertegenwoordiger van een groep mensen een review platform opzet, dan moet er altijd gewaakt worden dat beide partijen dezelfde kansen krijgen. Ik zie nog te vaak dat de processen vooral goed zijn ingericht voor de stakeholder die de partij vertegenwoordigd. Bijvoorbeeld bij Zorgkaart Nederland, welke onderdeel is van Patiëntenfederatie Nederland;
2. Het systeem moet zo ingericht zijn dat de kans op valse of niet onderbouwde reviews minimaal is. Zo is bij Zorgkaart Nederland het schrijven van een nep recensie is daar enorm makkelijk (ja, dat heb ik meerdere malen uitgeprobeerd). Bij NKC moet je nog een profiel aanmaken, wat een drempel is;
3. Tot hoe ver mag je gaan om via algemene voorwaarden rechten van gebruikers te ontnemen. Zo heeft Uber onlangs een zaak gewonnen waarin het verbiedt om gebruikers via de rechtbank Uber aan te klagen. Ik ben geen jurist, maar dit is natuurlijk gekkenwerk.

Heeft Estland het alternatief voor de euro gevonden? | TROUW

Misschien was het je al opgevallen dat ik fan ben van Estland: het meest digitale land ter wereld dat zijn land runt als een platform. Nadat zij hun systeem enkele jaren geleden openstelden voor zogenaamde ‘e-Residents’ (digitale inwoners), hebben meer dan 22.000 mensen uit 138 landen zich als digitale inwoner ingeschreven. Het wekelijks aantal nieuwe e-Resident inschrijvingen overstijgt zelf het geboortecijfer in het land.

Om een stap verder te gaan schreef e-Resident projectleider Kaspar Korjus (ik interviewde hem hier en hier) zijn gedachten over een eigen digitale crypto currency. In het stuk van Trouw (link in titel) wordt het verhaal eenvoudig uitgelegd. Nog interessanter is om de blog die Kaspar schreef te lezen. Aanrader.

Stichting zoekt met crowdfunding steun voor overname Eneco | NU.nl

“Stichting Greencrowd wil via crowdfunding geld bijeenbrengen om energiebedrijf Eneco over te nemen. Dat maakte de organisatie, die zich bezighoudt met de financiering van projecten op het gebied van duurzame energie, vrijdag bekend.”

Dit allemaal naar aanleiding van het bericht dat een groot deel van de gemeenten die aandeelhouder van Eneco zijn overwegen hun belang te verkopen. Mijn gedachte was direct: dit kan de grootste energie coop ter wereld worden!

Natuurlijk is het onhaalbaar om puur via crowdfunding de benodigde miljarden op te halen om het bedrijf te kopen (of een meerderheidsaandeel), maar de rol van deze campagne is wel:

• Aandacht te vragen voor de kwestie en de vraag of we dit belangrijke bedrijf aan een buitenlandse partij moeten verkopen op de agenda zetten;
• Laten zien dat er veel mensen bereid zijn om met hun portemonnee te stemmen (hoewel de campagne draait op toezeggingen, nog niet op concrete bijdragen).

Ik ben benieuwd welke partij dit vraagstuk meeneemt in de volgende gemeenteraadsverkiezingen. Zou een slimme zet zijn. En daarnaast kan de publieke druk er aan bijdragen dat gemeenten hun belang niet willen verkopen, of dat er een consortium kan worden gemaakt van de crowd en een aantal andere grote geldschieters om sámen een som geld neer te leggen.

Crowdfundingsactie Kijkshop voor nieuwe formule nu op half miljoen euro – AD – Blendle

Kijkshop, wie is er 10 jaar geleden niet een keer geweest, gaat vernieuwen. Het lanceerde TONE: een nieuw platform waar mensen die iets willen kopen digitaal in contact kunnen komen met recensenten van de producten die zij willen kopen. Om het platform te financieren wil het bedrijf 1 miljoen euro ophalen via crowdfunding.

In de media werd het idee, zeker ook door de retail experts die al jaren niets beters weten te bedenken dat winkelen een beleving moet worden met een koffiebar, afgekraakt. Kijkshop was volgens de critici te laat wakker geworden. Nu ben ik het er mee eens dat de Kijkshop formule weinig toekomst heeft, maar toch is het goed om verder dan je neus lang is te kijken:

• Het idee van het platform is helemaal zo gek nog niet. Het platform gebruikt de crowd om haar klanten te helpen. Slimme formule;
• TONE zit in een aparte BV en valt niet direct onder het Kijkshop bedrijf (dus als Kijkshop omvalt, zal TONE ook niet omvallen);
• Kijkshop is ‘slechts’ launching customer, dat is een voordeel (als het maar daar niet bij blijft);
• Het team bestaat uit een mix van Kijkshop mensen en externen (wel heel benieuwd of zij worden ingehuurd of ook echt mee ondernemen);

Met 228 investeerders die 760.000euro bijeen hebben gebracht lijkt de campagne een succes te worden. Wordt het platform dan ook een succes? Geen idee. Maar klakkeloos afschrijven is ook weer wat té kort door de bocht. Het lijkt er namelijk meer op dat de holding boven Kijkshop probeert om nog wat uit de waarde van Kijkshop te halen nu het nog
bestaat. Want die winkels, die hebben ze neem ik aan wél al afgeschreven.

Longread

BlaBlaCar has turned ride-sharing into a multi-million-euro business | WIRED UK

In de intro van mijn boek ‘De Platformrevolutie’ i.o. komt onder andere het verhaal van BlaBlaCar naar voren. Deze week dus maar nog eens in het verhaal gedoken. Lees dit uitgebreide stuk over BlaBlaCar in Wired uit 2015. Hoe het nu met het bedrijf gaat? Geen idee. Het Nederlandse kantoor was er opeens niet meer, maar deze week kwam wel een toffe samenwerking met Google Maps naar buiten, waarin BlaBlaCar wordt meegenomen in de voorgestelde routes via Google Maps. Dit zijn wel de dingen die drempels verlagen om het platform een boost te geven, ze zitten dus niet stil.

Dilemma

Wat te doen als een crowdfundingplatform er mee stopt?

Regiofund.nl is een crowdfunding platform die leningaanvragers en investeerders uit dezelfde regio verbind. Via het platform werden met een AFM ontheffing leningen via crowdfunding vertrekt. Via een tweet van Peter Verhaar werd duidelijk dat het platform het niet is gelukt om het businessmodel sluitend te krijgen. En er mee stopt.

Dat kan gebeuren natuurlijk. En dit zal, met vele tientallen crowdfunding platformen actief op de Nederlandse markt, de komende jaren nog wel vaker gebeuren. De vraag is alleen dan wel: wie behartigt de belangen van de investeerders die nog geld krijgen van de ondernemers die via het platform geld hebben opgehaald? In onderstaande ‘afscheidsmail’ van Regiofund verwijst de oprichter de investeerder door naar de projecteigenaar. Maar je kunt van een projecteigenaar, zoals Peter ook terecht aangeeft, niet verwachten dat hij/zij vanaf dat moment zelf elke maand naar tientallen en soms wel honderden investeerders geld gaat overmaken. En wie houdt het overzicht?

De website van Regiofund staat intussen niet meer online (via link in de titel zie je een versie via de Wayback Machine). Niemand heeft dus meer iets om op terug te vallen. Typisch iets waar de AFM iets van moet gaan vinden, omdat dit misschien wel de eerste, maar zeker niet de laatste keer zal zijn….

In de media

Nederlanders verkopen spullen nu op Facebook. Bye bye Marktplaats | AD.nl

Voor het AD werd ik geïnterviewd over de (blijkbare) opkomst van Facebook groepen waar mensen onderling spullen verkopen. Dit naar aanleiding van het vorige week gelanceerde Facebook Marketplaces.

De voordelen van Facebook verkopen t.o.v. Marktplaats op een rij:

1. Facebook groepen zijn langblijvende communities, op Marktplaats zijn alleen individuën;
2. Doordat je met je Facebook profiel communiceert en biedingen doet, voel je je ook verantwoordelijker voor je gedrag en goede afloop. Immers: je In Real Life reputatie staat op het spel;
3. Mensen raken steeds meer gewend om online transacties te doen, ook via Facebook;
4. Binnen Facebook gaan de groepen vooral rondom een niche onderwerp (kinderkleertjes) of een lokale groep (Heel Houten Helpt), dat schept extra betrokkenheid en vertrouwen.

Building A City: Regulating the Sharing Economy in Amsterdam

Voor een blog op Medium werd ik geïnterviewd over Amsterdam als ‘Sharing City’ en de opkomst en uitdagingen van de platformeconomie.

Eigen publicaties

Lessons from and of the Uber affair: Failing leadership, a bankrupt startup culture or nothing to worry about? – Seats2meet

Het laatste jaar laat ik alle blogs waar ik extra tevreden over ben vertalen naar het Engels. Deze week kwam de Engelse vertaling van het stuk dat ik samen met Hans van der Loo schreef uit, waarin we terugkijken naar de leiderschapscrisis bij Uber. Lees je ‘m liever in het Nederlands? Dat kan hier.

F*ck de regels! – Management Impact

Op 9 November geef ik, vlak voordat ik in het vliegtuig naar New York stap, een presentatie op het Ma
nagement Impact Event 2017. In aanloop naar dit event worden enkele blogs die ik eerder gepubliceerd ook via dit platform gedeeld.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Deze week de laatste ‘aflevering’ over de AFM suggesties voor de toekomst van de crowdfundingmarkt en de berichtgeving rondom ‘deelfietsen’ in Amsterdam. En dan knijp ik er ook even voor twee weken vakantie tussenuit. Deze week ook besloten om de crowdfundingcampagne een maand extra door te laten lopen. Met een kleine 80 procent op de teller zijn er nog flink wat organisaties die overwegen mee te doen, maar ook daar ligt alles ivm de vakantie stil. Dus geef ik ook hen wat extra tijd. Mooie dag en tot over twee weken!

Platformeconomie top 5

Crowdfunding hoort thuis op een door de AFM gereguleerde beurs | Het Financieele Dagblad

De week na de berichtgeving van de AFM heeft bijna ieder platform wel zijn plasje over de voorstellen gedaan. Opvallend is dat iedereen opeens het braafste jongetje van de klas is. Dat zal ook wel iets te maken hebben met de onderhandelingspositie met de AFM 😉

Peter Verhaar schreef in het FD een goed opiniestuk. In dit stuk:

“Op de kapitaalmarkt zijn drie actoren actief: het platform (de beurs), de broker (namens de belegger) en de investmentbank (namens de geldvragers).”

Dit geeft goed neer hoe verschillende belangen samenkomen op 1 platform. En dat dit gevaren van belangenverstrengeling met zich meebrengt. Deze 3 actoren zou je ook door kunnen trekken naar platformen die transacties van arbeid en spullen faciliteren. Al wordt daar de match veelal automatisch gemaakt. Wat niet zegt dat er hierdoor minder kans op belangenverstrengeling is.

De aandacht rondom het bericht van de AFM is voor veel mensen inspiratievoer om hun mening te ventileren. Helaas wordt de discussie er daar in sommige gevallen niet beter op. Speciaal voor als je hard wilt lachen selecteerde ik het stuk ‘Crowdfunding: investeren in luchtfietserij wordt steeds populairder‘. Lachwekkend. En nu maar hopen dat niemand zo’n verhaal serieus neemt….

Gemeente gaat deelfietsen verwijderen – PAROOL

De gemeente Amsterdam heeft een regel in de wet gevonden om de free floating fietsen te verbieden. En zal na de zomer beginnen met het ‘ruimen’ van de fietsen. Bij AT5 zegt wethouder Pieter Litjens:

“We zijn hard aan het werk om meer plek voor de fietser te realiseren en die willen we niet door de vele commerciële deelfietsen laten innemen. Sterker nog, als ze dat wel doen halen we ze weg. Het doel van deelfietsconcepten moet zijn dat het aantal fietsen in de stad vermindert. Tot nu toe lijken het er alleen maar meer te worden, daar willen we paal en perk aan stellen.”

Mooi dat er binnen de bestaande wetgeving een manier is gevonden om hier grip op te krijgen, al zal dat zich natuurlijk wel nog moeten bewijzen in de eerste rechtzaak.

Bijzonder vindt ik dat er is gekozen voor een aanpak van eerst ruimen en dan praten. De fietsdeelbedrijven waren bij het uitgaan van de communicatie nog niet eens op de hoogte gesteld van het besluit. Zoals ik eerder meldde was het overspoelen van de stad met free floating deelfiets aanbieders (free floating = je kunt een fiets overal achterlaten binnen een bepaald gebied) iets dat de wethouder al minstens een jaar had kunnen zien aankomen. Waarom niet proactief nadenken over hoe deze ontwikkeling een positieve bijdrage kan leveren aan het leefbaar maken van de stad? Daar hebben ze veel kansen laten liggen.

Arnoud van Waes publiceerde deze week toevallig in het NRC een opiniestuk over de kansen van deelfietsen. Naar mijn mening is hier veel te weinig naar gekeken. De uitspraak van de wethouder dat ‘het doel van deelfietsconcepten is dat het aantal fietsen vermindert en dat het er nu alleen maar meer zijn geworden’ slaat dan ook de plank mis. Ten eerste kun je daar op zo’n korte termijn niets over zeggen en ten tweede is daar beleid en visie vanuit de gemeente voor nodig. In mijn ogen een gemiste kans…. Het feit dat de huidige aanpak van het vrij laten van de markt heeft gefaald en veel overlast heeft veroorzaakt was al op voorhand te voorspellen. De dynamiek van een samenleving loopt in veel gevallen niet op met de dynamiek van de markt.

In het NRC verscheen overigens dit goede stuk over de deelfietsen. In dit stuk werden deze fietsen ook wel ‘strooifietsen’ genoemd. Ik denk dat ze hiermee de vinger op de juiste plek hebben gelegd.

Pipelines, Platforms, and the New Rules of Strategy

Bij de voorbereidingen van het schrijven van mijn boek De Platformrevolutie stuitte ik weer op dit artikel van Sangeet Paul Chaudary waarin hij haarfijn uitlegt hoe de dynamieken van platformen ten opzichte van traditionele organisatievormen (Pipelines) mooi naast elkaar legt. Een must-read voor iedereen die meer wil begrijpen over hoe platformen traditionele markten zullen gaan beïnvloeden.

Woede over actie Booking.com: ‘Aanzet tot illegale verhuur’ – Amsterdam – PAROOL

Tot nu toe was Booking.com, die net als marktleider Airbnb particuliere verhuur via het platform aanbiedt, nog redelijk in de luwte van de discussie gebleven. Tot afgelopen week. Met een marketingactie met fietszadelhoesjes bij studentenhuizen, terwijl je deze helemaal niet mag verhuren via een dergelijk platform, haalden zij de woede van menig gemeenteraadslid op de hals. Niet heel slim, omdat nu de discussie weer op begint te laaien rondom short stay verhuur in Amsterdam (de zomer en verkiezingen komen er immers weer aan) het niet heel handig is om jezelf zo in de kijker te spelen. Zeker ook omdat zij met een hoofdkantoor in Amsterdam vooralsnog weigeren om met de gemeente in gesprek te gaan over het erkennen van de regulering in de stad.

Investeringstak Unilever neemt belang in Helpling | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

“Unilever Ventures, de investeringstak van het gelijknamige voedingsmiddelenconcern, neemt een belang in het Duitse huishoudplatform Helpling.”

Hoewel het geïnvesteerde bedrag mooi maar niet wereldschokkend is, is dit toch een interessante move die het melden waard is. Op de vraag hoe je als bestaande organisatie in kunt spelen op de opkomende platformmarkt is dit natuurlijk een hele interessante.

Het platform Helpling (schoonmakers via een platform) speelt slim in op gemakt en zekerheid: zij zorgen voor selectie, als het niet bevalt dan regelen zij een nieuwe en middels technologie wordt het plannen, de communicatie en de betaling een eitje. Maar toch moet je nog zelf zorgen voor de schoonmaakmiddelen. Niet handig voor zowel de klant als de schoonmaker. Met deze deal met Unilever ligt hier dus ook weer een kans. Een kans om enerzijds meer in te spelen op het leveren van gemak voor de klant en anderzijds weer een interessant extra verdienmodel. Oh ja, en een extra discussiepunt over de onafhankelijke ‘marktplaats’ rol van het platform 😉

Eigen publicaties

The future Ubers and Airbnbs are decentralized marketplaces, and Sharetribe has the key. – Seats2meet

Voor Intrapreneur.nl schreef ik onlangs een blog over de toekomst van gedecentraliseerde marktplaatsen en de rol van open source marktplaats software aanbieder Sharetribe. In Helsinki sprak ik de founder Juho Makkonen. Deze weer verscheen de Engelse vertaling.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Met 78% op te teller ga ik de laatste week van de crowdfunding campagne voor ‘De Platformrevolutie’ in. Nog niet meegedaan? Dit is je kans. Afgelopen week viel het op dat de aandacht voor arbeid via platformen langzaam maar zeker steeds meer aandacht begint te krijgen. Het zal je niet verbazen dat arbeid en platformen in de tweede fase van Crowd Expedition, in oktober kan ik er meer over vertellen, een belangrijke rol gaat spelen. Deze week weer 5 mooie stukken voor je gevonden en voorzien van mijn duiding en gedachten. Deze keer met iets meer woorden dan normaal, maar het was te mooi om geen aandacht aan te besteden. Als bonus een leuke discussie die ik afgelopen week op BNR had over de klusjeseconomie. Maak er een mooie week van!

Platformeconomie top 5

Helft toeristen slaapt in Airbnb-bed | Telegraaf

Gisteren stuurde dataverzamelaar Nico van Gog met de volgende tweet:

‘Op dit moment overstijgt het aantal Particuliere hotelbedden de Hotel branche in Amsterdam Particulieren 70.000+ en Hotels 70.000.’

Nico is al een flinke tijd bezig om de data van Airbnb in in ieder geval Amsterdam te scrapen en analyseren en het is fascinerend om hem te volgen. Niet alleen komt hij met cijfers, maar hij spoort ook illegale Airbnb’s op. Interessant en sympathiek om te volgen dus.

Dan nu naar de cijfers uit de tweet. Wat zeggen deze cijfers? Eigenlijk precies wat de tweet zegt: 70.000 particuliere bedden vs 70.000 hotelbedden. Koninklijke Horeca Nederland bevestigt in dit artikel dit aantal.

Maar wat zegt dit nu echt? Eigenlijk verdomd weinig. Want waar een hotelbed 365 dagen per jaar beschikbaar is (volgens PWC is de bezettingsgraad in Amsterdam 78% is en volgens de site InsideAirbnb is de geschatte bezettingsgraad van Airbnb listings in Amsterdam 26,4%), is een particulier bed maar een fractie van dat aantal dagen beschikbaar. De verhouding van ‘beschikbare bed dagen’ van particulier vs hotel zal dus een compleet ander en helaas veel minder spectaculair plaatje opleveren. Dan is de verhouding overnachtingen in een hotelbed versus overnachtingen in een ‘particulier’ bed grofweg 3/1.

Over de kop van het stuk in De Telegraaf. ‘Helft toeristen slaapt in Airbnb-bed’. Daar klopt dan natuurlijk helemaal geen hout van. Dit omdat de cijfers waar Nico en KHN mee komen gaat over beschikbare bedden, niet over overnachtingen en helemaal niet over aantallen toeristen. Een kop die de aandacht vraagt, maar waar niks van klopt. Ik krijg bij dit stuk het gevoel dat de cijfers van Nico voor enkelen een haakje waren voor de hotelsector om een punt te maken (of: te herhalen). Geen nieuws dus.

En dan de vervolgvraag: de discussie of een verhouding van 50/50, 10/90 of 90/10 tussen particulieren en hotels wenselijk is, is een discussie van een heel ander kaliber. Dat gaat er over dat je keuzes maakt als (lokale) samenleving hoe je toeristen wilt ‘herbergen’ en hoe je de samenleving wilt vormgeven. En dat lijkt me nu juist het gesprek dat gevoerd moet worden.

Noot: ook de discussie over de doelgroep wordt hier nog buiten gehouden. Zakenmensen boeken nog nauwelijks via privé verblijven. Dit zal vermoed ik ook wel zo blijven. En sommige ‘privé verblijvers’ zullen nooit via een hotel gaan boeken. Omdat ze dit niet kunnen betalen (ok, dan kun je als stad zeggen: moeten we die mensen hier wel hebben, maar dat is weer een andere discussie) of omdat ze zich niet thuis voelen in een hotel.

‘Crowdfunding? Denk eerst na!’ | AD.nl

Deze week kwam de AFM met een onderzoek en aanbevelingen naar buiten. De boodschap was duidelijk:

“Consumenten worden met marketingtrucs gedwongen om snel hun geld te steken in projecten waar zij de risico’s niet van kennen. De sector speelt zo handig in op de groeiende behoefte aan meer rendement. Dat constateert de AFM op basis van nieuw onderzoek naar de crowdfundingsmarkt.”

Oplossing volgens de AFM: informatie over een nieuwe propositie moet 48uur voordat het project open wordt gesteld voor investeerders al online staan. Op die manier hebben geïnteresseerden meer tijd om zich goed in te lezen. Ik vraag mij sterk af of mensen dan opeens wel de info goed gaat lezen. Weet dat je nu ook al na het investeren standaard een bedenktijd van 24 uur hebt, bij platformen als Collin is dat zelfs 14 dagen. In de praktijk schijnt daar weinig gebruik van te worden gemaakt.

Onduidelijkheid ipv duidelijkheid
Tweede aanbeveling van de AFM is dat platformen er op toe gaan zien dat mensen maximaal 10% van hun vrij belegbare vermogen in crowdfunding projecten gaan stoppen. Naast dat dit met 50 platformen die een AFM ontheffing hebben een onmogelijke taak is, was ik vooral verbaast over die 10% regel. In een Twitter conversatie met iemand van de AFM wordt duidelijk dat die 10% een natte vinger is en niet gebaseerd op enig onderzoek. Los van wat je van een grens vindt (bij andere vormen van beleggen is er niet zo’n grens) vindt ik het onverstandig om nu met een ongefundeerd cijfer naar buiten te komen. Als over een aar bijvoorbeeld blijkt dat op basis van cijfers een percentage van 40, 5 of 75 procent gewenst is, dan is dit niet goed voor het vertrouwen in de AFM. Roepen ze eerst 10, straks bijvoorbeeld 30…. what’s next?

Dat de sector duidelijkheid nodig heeft benadrukte Ronald Kleverlaan ook in zijn nieuwsbrief. Hij haalde er ook een interessant onderzoek bij:

“Uit onderzoek van Cambridge universiteit blijkt dat in een groot aantal landen er een sterke correlatie is tussen de invoering van wetgeving rond alternatieve financiering en de groei van de sector. In het VK, waar de sector het meest ontwikkeld is, heeft de P2PFA hier als sector ook actief voor gelobbyd.”

Brandende vraag
Wat mij verbaasde is dat er 1 vraag niet door de AFM is gesteld. Een vraag die ik al enkele jaren stel, maar waar niemand zich druk over lijkt te maken. Die vraag is: “lening platformen hebben een trouwe achterban aan investeerders en het feit dat sommige projecten binnen 10 minuten zijn volgeschreven laat zien dat investeerders blind afgaan op de filter en selectie kwaliteiten van een platform. Dat platformen een succespercentage van 90-100% hebben laat zien dat zij een strenge selectie aan de deur hebben. Maar zijn platformen dan niet met de checks die zij doen en het vertrouwen dat investeerders in het platform hebben niet gewoon indirect financieel beleggingsadvies aan het geven? Dat het feit dat een project op een platform wordt toegelaten een stempel is, zodat vervolgens de crowd er zonder na te denken op los kan gaan? Als ik het zo bekijk geven ze dus financieel advies. En dat mogen ze helemaal niet. Zeker omdat er (op korte termijn) dubbele belangen zijn: een platform leeft van de succesfees van projecten….. Ik ben heel benieuwd wanneer iemand hier een keer over begint…

Meldplicht jaagt angst aan – De Telegraaf – Blendle

Meldplicht jaagt angst aan – Airbnb-verhuurders stappen over op expats vanwege boete van mogelijk 20.000 euro / door Albert Jan Swart / Mensen die een apparte…

Deliverookoeriers protesteren tegen verhuizing callcenter naar Madagaskar | De Morgen

In België rommelt het al een tijdje rondom de fietskoerriers van Deliveroo en UberEats. Toen Deliveroo bekend maakte dat zij het cotactcenter, het enige fysieke contact van de koeriers met het bedrijf, naar Madagaskar gaat verhuizen, was de maat vol.

“Voor de koeriers is de maat vol en dus zien ze dit als het geschikte moment om verschillende andere eisen op tafel te leggen. Zo willen ze een onkostenvergoeding voor hun materiaal, want op dit moment staan de koeriers zelf in voor de onderhoud van hun fiets en hun gsm-gebruik. Een minimumsalaris, een inkomensgarantie in geval van lichamelijke schade na een ongeval en meer werkzekerheid behoren ook tot de eisen. De koeriers, die als zelfstandigen moeten werken, krijgen slechts contracten van drie uur per shift en enkel als er werk is.”

Het is duidelijk dat hier het laatste woord nog niet over is gezegd.

De tech-revolutie groeit helemaal scheef – NRC

Goed stuk van Wouter van Noort over de ‘Frightful Five’: Amazon Apple, Facebook, Microsoft en Google. Bedrijven met groeicijfers tot 45 procent en marktaandelen van 95 procent. (en belastingen van 0,001 procent).

Het groeiende ongemak vat hij samen in 4 punten:

1. Belofte van internet gebroken;
2. Ongelijkheid groeit;
3. Concurrentie opgeslokt;
4. Macht over kunstmatige intelligentie.

Binnen de peer2peer platformeconomie heerst een vergelijkbare ‘angst’. Des te meer reden om goed na te denken wat voor samenleving we willen en hoe we ‘eerlijke’ platformen kunnen ontwikkelen.

In het kader van ‘zelf de controle weer terug’ is het interessant om dit stuk te lezen: ‘Duitse internetgebruiker krijgt controle over eigen data‘. Onbegrijpelijk overigens dat de overheid hier niet met een eigen systeem of in ieder geval een visie op komt….

BNR Nieuwsradio

In de media

173 ex-werknemers SoundCloud krijgen ‘zomaar’ 10.000 dollar van WeTransfer | AD.nl

Voordat ik in de wereld van de platformen dook was ik veel bezig met marketing en merken. Hierdoor werd ik deze week geïnterviewd voor een stuk(je) in het AD over een toffe actie van WeTransfer: zij boden alle 173 ontslagen Soundcloud medewerkers ieder 10.000euro om zelf een nieuwe uitvinding op de markt te zetten.

Eigen publicaties

UberPop vs taximarkt: 1-0? – Pakhuis de Zwijger

Een terugblik op De Mobiele Stad #4, de voorpremière van de documentaire ‘Taxibotsing’.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)