Goedemorgen! Afgelopen week was een drukke week met colleges voor het blok Platformeconomie aan de Global School for Entrepreneurship en veel werk aan de verdere uitrol van KlusCV en de hierbij horende onderzoeken. Ook merk ik dat met de versoepelingen in het vooruitzicht ook de presentatie aanvragen weer goed op gang zijn gekomen. Voor wie het niet weet: ik geef zeer regelmatig presentaties over verschillende sectoren in de platformeconomie voor heel uiteenlopende groepen. Zowel publiek als private organisaties. Van 2 tot 2.000 toehoorders. Hoewel die 2.000 in een live zaal wel weer even geleden is…

Ook deze week weer mooie stukken voor je verzameld en voorzien van mijn commentaar. In enkele stukken speelde ik ook een rol in de media: Nieuwsuur en Nos.nl over flitsbezorgers, MT/Sprout en BNR over KlusCV en RetailTrends over Amazon.nl. Oh, en er kwam ook nog een nieuw boek uit waar ik een bijdrage aan leverde. Zoals ik al zei: het was een drukke week 😉

Fijne dag!

Voorlopig geen nieuwe ‘darkstores’ voor flitsbezorging toegestaan in Amsterdam | NOS

Het rommelt al een tijdje tussen de gemeenten en de opkomende flitsbezorgers. Deze bedrijven openen lokale magazijnen om vanuit daar de klant te bedienen. Logistieke hubs, veelal in winkelpanden en gelegen in woonwijken, waar dagelijks de nodige vervoersbewegingen zijn: het laden en lossen van vrachtwagens en de vele fietskoeriers die vertrekken, wachten en pauzeren.

Afgelopen week maakte de Gemeente Amsterdam bekend dat zij per direct voor een periode van 12 maanden in de stad geen nieuwe logistieke hubs van flitsbezorgdiensten zal accepteren. Amsterdam is hiermee de eerste gemeente die een / deze stap zet. Veel media besteedde afgelopen week aandacht aan deze gebeurtenis. Zelf mocht ik een bijdrage leveren voor een item bij Nieuwsuur (link vanaf 35:22).

Wat zegt deze tijdelijke stop nu eigenlijk? Nou, best simpel. Het zegt dat de gemeente niet weet wat te doen met de opkomst van deze logistieke hubs. En daarom op de ‘pauze’ knop drukt. Een zware ingreep, waarvan ik mij sterk afvraag of deze juridisch stand zal houden. Aan de andere kant: het is de vraag of flitsbezorgdienstverleners het op een rechtszaak aan laten komen: zij moeten immers straks met de gemeente in gesprek over hoe verder. Dan praat het niet heel erg fijn wanneer je tegelijkertijd ook tegen elkaar in de rechtbank strijdt. Wat dat betreft zet de gemeente deze bedrijven voor het blok. Prima keuze natuurlijk, maar wel goed om je bewust van te zijn. Oh, en de gemeenteraadverkiezingen komen er natuurlijk ook aan.

De eerste vraag is: had die ook voorkomen kunnen worden? Het is namelijk niet de eerste keer dat dit gebeurt. Ik weet nog dat een aantal jaren geleden iedereen de gemeente waarschuwde voor de aankomende deelfietsen aanbieders en de hierbij horende problematiek. Amsterdam heeft destijds de aanbieders met open armen, en zonder restricties, ontvangen. Om hen vervolgens enkele maanden later de deur te wijzen: de aanbieders moesten hun fietsen zo snel als mogelijk uit de stad verwijderen. Wat volgende was een lang proces om beleid rondom deelfietsen te ontwerpen, waarna aanbieders mondjesmaat, en nu wel onder duidelijke voorwaarden, de stad weer in mochten.

De situatie rondom de flitsbezorgers doet mij hier ook aan denken. Ik denk dat de gemeente veel eerder open had moeten staan voor gesprekken met de aanbieders om zo een noodmaatregel als deze te kunnen voorkomen.

Dan is de vraag: wat gaat er nu gebeuren? De gemeente heeft een stop van 12 maanden afgekondigd. Er voor het gemak vanuitgaande dat de verordening rechtsgeldig is en blijf staan, zal de gemeente nu op zoek moeten gaan naar een antwoord en oplossing hoe flitsbezorging en de hierbij horende logistieke hubs wél in te passen is in een stad met respect voor publieke waarden en de buurten waar zij opereren. Ik heb geen glazen bol, wel wat gezond verstand. Ik kan mij voorstellen dat:

• er strengere voorwaarden komen voor logistieke hubs in bewoonde gebieden;
• er gebieden worden aangemerkt waar logistieke hubs mogen opereren (wat ook impact kan hebben op de bezorgtijden);
• er een vergunningsysteem komt van een maximaal aantal aanbieders per stad, wijk of postcodegebied.

Het grote probleem: is dat alle oplossingen die zo eenvoudig of duidelijk klinken, in de praktijk lastig uit te voeren zullen zijn. Flitsbezorging is namelijk niet een fenomeen dat op zichzelf staat. Voor iedere eenvoudig klinkende oplossing, zul je een tienvoud complexe uitdagingen creëren. Stel dat je werkt met een maximaal aantal fietsen op de de stoep. Dan moet je ook de Domino’s pizza vestiging, waar je al jaren lang tolereert dat deze tien fietsen voor de deur heeft staan aanpakken. Daarnaast zullen de flitsbezorgers ook niet lijdzaam afwachten. Zo werkt Gorillas samen met Jumbo. Wat wanneer je vanuit bestaande Jumbo vestigingen bezorgingen gaat doen? Of nog erger: stel dat deze bedrijven besluiten om met rijdende magazijnen te werken. Iets dat in de scenario’s van Amazon in de VS en met rijdende dark kitchens ook al is bedacht. Ik voorzie een kat en muis spel tegen elkaar, waar geen ruimte is voor een gesprek mét elkaar. Geen gewenst scenario.

Waarbij ik absoluut begrijp dat er op de korte termijn iets moet gebeuren. Je zult maar boven zo’n magazijn wonen. Ik betwijfel alleen of de weg die is ingeslagen de juiste is.

Tot slot: flitsbezorging is geen op zichzelf staand fenomeen. Het is het exponent van een economie en samenleving die steeds meer en meer draait op het ‘on demand’ via een smartphone bestellen van producten en diensten (of een combinatie hiervan). Een verandering die al jaren lang gaande is en waar logistiek (met e-commerce en maaltijdbezorging) de meest in het oog springende sector is. En een verandering die echt nog wel even door zal gaan.

Ik denk dat door alleen te kijken naar flitsbezorging de gemeente een belangrijke kans laat liggen. Een kans voor een goed debat over de vercommercialisering van de publieke ruimte. Waar publieke ruimte steeds meer en meer wordt gebruikt als reclamezuil, wachtruimte en experimenteer ruimte van commerciële aanbieders. Waar   sociale ontmoetingen en – cohesie moet wijken voor zogenaamd gemak. En veel moois in het leven wordt gedegradeerd tot een lege transactie. Ik zou dan ook lievere minder in de reflex-modus willen zitten, maar vanuit het grote plaatje willen nadenken wat voor samenleving, stad en land we willen. Om vanuit daar de spelregels te bepalen. Het zou mooi zijn wanneer de Gemeente Amsterdam de komende 12 maanden gebruikt voor dit grotere debat. Om vanuit daar te kijken hoe de vraag naar snel van boodschappen bedient te worden binnen dit plaatje past. Ik ga het volgen.

Thuisbezorgd stuurde hem weg na kritiek op internet: ‘Dit gaat te ver’ – NRC

Afgelopen week in NRC:  “Maaltijdbezorgplatform Thuisbezorgd.nl heeft deze maand het arbeidscontract van een van zijn bezorgers beëindigd, nadat hij een kritisch artikel plaatste over de arbeidsomstandigheden bij het bedrijf. <…> De maaltijdbezorger, Ömür Sönmez, is oprichter van een actiegroep van fietskoeriers die strijden voor betere arbeidsomstandigheden. Hij schreef in het artikel onder meer over auto-ongelukken en fietsen met „gebrekkige remmen” en riep zijn collega’s op in actie te komen voor hogere lonen.”

Dit stuk sluit mooi aan bij het stuk dat ik vorige week deelde: “Gig Workers Were Promised a Better Deal. Then They Were Outsourced” en de reflectie die ik hier op schreef. Wat neerkomt op het gegeven dat platformen de koeriers nooit zélf in dienst zullen nemen, de zekerheden van het arbeidscontract (lees: uitzendcontract) niet om over naar huis te schrijven zijn (of zoals ik vaker zeg: men zegt tegen schijnzelfstandigheid te vechten, maar promoot schijnzekerheid) en dat we moeten beseffen dat deze werkenden in de huidige vorm, met of zonder platform, kwetsbaar zijn en zullen blijven.

Volkskrant: overheid gaf 886.000 euro uit aan ontwikkeling eigen videoplatform – IT Pro – Nieuws – Tweakers

“De Nederlandse overheid liet aan het begin van de coronacrisis een eigen videobelplatform ontwikkelen. Dat gebeurde zonder aanbesteding, kostte 886.000 euro, en werd nooit in gebruik genomen, schrijft de Volkskrant.”

Ik zag dit bericht afgelopen week voorbij komen, vergezeld met de nodige kritische reacties en reflecties. Om niet te makkelijk mee te gaan in dit sentiment én om de zaak eens van een andere kant te bekijken wil ik de vraag neerleggen: is dit slecht nieuws? Is het erg dat 886.000euro is uitgegeven voor iets dat in de kast is beland?

Want er zit ook goed nieuws in dit bericht:

1. Men besefte vrij snel afhankelijk te zijn van commerciële Amerikaanse techbedrijven voor een stuk infrastructuur dat in een pandemie alleen maar belangrijker / kritieker zou worden;
2. Er is een ambitie uitgesproken en geld vrijgemaakt, waarbij ‘shortcuts’ zijn toegepast om snel te kunnen handelen;
3. Men is aan de slag gegaan en kwam er al snel achter dat dit niet ging werken;
4. In plaats van ellenlang aan een dood paard te trekken (lees: een bodemloze put vol te storten met gemeenschapsgeld) heeft men tijdig de knoop doorgehakt niet door te gaan. Hiermee is de schade beperkt gebleven.

En natuurlijk zou het mooi zijn wanneer, wanneer alles weer wat ‘rustiger’ is, de lessen worden getrokken en op basis daarvan het gesprek en de ontwikkeling in gang wordt gezet over welke kritieke digitale infrastructuur van publiek geld zou moeten worden opgezet en met welke voorwaarden. Als dit niet gelukte project daar aan bij kan dragen, dan is die ruime acht ton prima besteedt.

Dit moet je weten over Amazon in Nederland – RetailTrends

Afgelopen week werd met mij een rapport over Amazon.nl gedeeld, als input voor een interview voor dit artikel bij RetailTrends.

Een aantal interessante weetjes uit het rapport:

• 2% van de verkooppartners op de Nederlandse site van Amazon is gevestigd in Nederland. Bijna 60% van het aanbod komt van aanbieders uit China. Hiermee lijkt Amazon.nl vooral een interessant kanaal voor niet-Nederlandse aanbieders om de Nederlandse markt te betreden;
• “40% van de Nederlandse verkopers biedt minder dan 10 producten aan via Amazon”;
• “73% van de Nederlandse aanbieders heeft nog geen enkele review ontvangen.” Dit kan er op wijzen dat Nederlandse aanbieders het kanaal nog niet serieus omarmen;
• “Bij 76% van de producten wint Amazon de Buy Box, als Amazon en één of meer verkooppartners hetzelfde product aanbieden. In al deze gevallen bieden zij de snelste levering en in 80% van de gevallen verkopen zij het product tegen de laagste prijs.” Oftewel: Amazon is een grote concurrent op het eigen platform.

Deelauto’s die op afstand worden bestuurd: dit jaar al in Duitsland | NU.nl

“Als het aan mobiliteitsaanbieder Vay ligt, gaat dit jaar nog de eerste auto zonder bestuurder de weg op. Het bedrijf wil in de Duitse stad Hamburg beginnen met zijn zogeheten teleritten. Dat betekent dat de deelauto die je boekt door een bestuurder op afstand voor je deur wordt gezet.”

In de race naar de autonome auto, waarbij het natuurlijk de vraag is of de autonome auto het doel of het middel is, vond ik dit een interessant bericht. Dit is natuurlijk de ultieme manier om toegang tot een auto aan te bieden. Erg benieuwd hoe dit zich gaat ontwikkelen.

Boek!

The Sharing Economy in Europe | springerprofessional.de

Ik mocht een bijdrage leveren aan een nieuw boek: “The Sharing Economy in Europe”:

“This open access book considers the development of the sharing and collaborative economy with a European focus, mapping across economic sectors, and country-specific case studies. It looks at the roles the sharing economy plays in sharing and redistribution of goods and services across the population in order to maximise their functionality, monetary exchange, and other aspects important to societies. It also looks at the place of the sharing economy among various policies and how the contexts of public policies, legislation, digital platforms, and other infrastructure interrelate with the development and function of the sharing economy.”

Hoofdstuk 11, “From a Sharing Economy to a Platform Economy: Public Values in Shared Mobility and Gig Work in the Netherlands” schreef ik samen met Martijn de Waal, Lector Civic Interaction Design aan de Hogeschool van Amsterdam, schreef ik dit hoofdstuk. Het hoofdstuk en het hele boek is open acces en dus gratis te downloaden.

In de media

Nederlands kluspaspoort voor gig-werkers gaat Europa door

Een mooi en uitgebreid artikel bij MT/Sprout over KlusCV!

Nieuwsuur gemist? Start met kijken op NPO Start

Voor een item bij Nieuwsuur werd ik gevraagd duiding te geven aan de opkomst van flitsbezorgers. En nam ik zelf ook de proef op de som. Het item kun je terugzien rond 35:22.

Flitsbezorgers balen van Amsterdams besluit om nieuwe locaties te weren | Nieuwsuur

Het artikel bij het Nieuwsuur iten.

Dit moet je weten over Amazon in Nederland – RetailTrends

Het eerder aangehaalde artikel over het Amazon rapport bij RetailTrends.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie – Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.

Goedemorgen! Afgelopen week voornamelijk bezig geweest met alle werkzaamheden rondom de lancering van KlusCV. Intussen veel mooie reacties binnen en het CV is ook al volop gedownload door platformwerkers. Komende week staan nog enkele publicaties over KlusCV op de planning, zoals een stuk op MT/Sprout en een bijdrage op BNR Nieuwsradio aanstaande woensdag om 14:15uur. In de nieuwsbrief stond overigens een verkeerde link naar de website, hierbij de juiste.

Voor deze editie weer een aantal mooie stukken verzameld, zoals een stuk waaruit de kansen voor uitzenders als ‘as a service’ leverancier voor de kluseconomie naar voren komen. Een onverwachte wending. Ook deel ik een ‘longread’ die ik in opdracht van de Provincie Zuid Holland en in samenwerking met Marco Derksen schreef over ‘de provincie als platform’.

Fijne week!

De rol van de provincie in de platformeconomie | Provincie Zuid Holland

Iedere organisatie moet zich de vraag stellen hoe zich te verhouden tot de digitale- en platformeconomie. Privaat én publiek.

De vraag hoe de overheid zich moet verhouden tot de platformeconomie is een onderwerp dat mij al een tijd bezig houdt. De overheid moet zijn bestaansrecht verdedigen en zichzelf opnieuw uitvinden. De grens tussen private en publieke organisaties vervaagt namelijk door platformisering en digitalisering. In mijn boek heb ik dan ook een flink stuk aan dit vraagstuk besteedt. Hierbij kijk ik zowel op gemeentelijk, nationaal en Europees niveau. Ik kwam er begin vorig jaar achter dat er één niveau is, waar ik nog niet over had nagedacht: de provincie. Beter nog: het woord provincie komt in mijn boek geen enkele keer voor. Dit besef kwam tot mij toen ik begin vorig jaar door de Provincie Zuid Holland werd gevraagd een verkenning te starten naar hoe de provincie zich kan verhouden ten opzichte van de platformeconomie. Een erg toffe opdracht, juist omdat de provincie daarvoor niet op mijn netvlies stond.

Samen met digitaal strateeg Marco Derksen (check ook zijn website vol interessante content) en het team van de provincie hebben we de verkenning uitgevoerd: veel lezen / deskresearch, interviews, ronde tafels en goede discussies. Afgelopen week is een longread blog online gekomen waar we onze bevindingen delen. Lees het hele stuk in de PDF.

Wat betreft de rollen hebben we de blauwdruk die al in mijn boek stond verder uitgewerkt en concreet gemaakt:

1. Grip op platformen;
2. Platformen voor overheid;
3. Overheid als platform.

Bij grip op platformen wordt voornamelijk gekeken hoe de overheid publieke waarden kan borgen in de digitale economie. Dit blijkt in de praktijk een uitdaging. Ten eerste omdat bij het ontwerpen van regelgeving geen rekening is gehouden met de opkomst van platformen, ten tweede omdat de overheid moeite heeft digitaal aansluiting te vinden bij platformen. Denk bijvoorbeeld aan de moeite die de stad Amsterdam heeft met de handhaving van woning- en kamerverhuurplatform Airbnb. Ook het feit dat platformen grensoverschrijdend vraag en aanbod matchen is lastig. In tegenstelling tot platformen zijn overheden namelijk sterk gebonden aan fysieke grenzen.

De tweede manier waarop de overheid een rol kan spelen in de platformeconomie is platformen voor overheid. Dit betekent dat de overheid door platformisering publieke taken beter en efficiënter kan uitvoeren. Denk aan taken als subsidieverstrekking, onderhoud en uitbesteding openbare ruimte en interne organisatie. Bij dit soort procesoptimalisatie is het belangrijk dat continuïteit en publieke waarden zijn geborgd.

Door bestaande processen te platformiseren kunnen overheden zorgen voor horizontale verbinding in verkokerde organisaties en kosten terugdringen. De opbrengst kan enorm zijn: de Engelse overheid meldt in het ‘Digital Efficency Repport’ dat zij door offline dienstverlening te digitaliseren jaarlijks zo’n 2 miljard euro kan besparen. Bij de derde invalshoek draait het om organisatieverandering.

Wie nadenkt over de overheid als platform heeft het over echte digitale transformatie. Van een overheid die als centraal middelpunt de relaties en transacties beheert, naar een organisatie die een netwerk faciliteert en per vraagstuk een positie inneemt. Van toegangspoort en uitvoeringsinstituut naar faciliterende organisatie. En van top-down naar bottom-up.

Welke invalshoek het meeste voordeel oplevert, verschilt per situatie en vraagstuk. Dit kan zowel vanuit een praktisch als een strategisch perspectief. Zo besloot de overheid in Maleisië, toen aan het begin van de coronapandemie de werkloosheidscijfers stegen, inwoners op weg te helpen met werken via online werkplatformen.

Ik nodig je uit om de hele longread te lezen. Hebben we alle antwoorden? Nee, nog lang niet. Wel betere vragen. Het ziet er naar uit dat we ook dit jaar weer stappen gaan zetten in een ‘expeditie’, om door ook echt aan de slag te gaan weer meer te leren en verder te komen. Ik heb er zin in.

Gig Workers Were Promised a Better Deal. Then They Were Outsourced | WIRED UK

Ken je het verhaal van die platformwerker die door het platform in dienst werd genomen? Een beetje een flauwe grap, maar hier komt het wel op neer: die wordt niet door het platform in dienst genomen. Op zich is dat natuurlijk niet verrassend en geen nieuws (ik schreef er ook over in mijn analyse van het nieuwe EU wetsvoorstel platformwerk), maar wel goed om dit in het debat te blijven herhalen.

Op het moment dat platformen, en hier heb ik het vooral over de maaltijdbezorgplatformen, de werkenden in dienst nemen (vrijwillig of gedwongen), dan is het zeer onwaarschijnlijk dat zij dit zelf doen. Er zijn grofweg twee keuzes: onderaannemers of uitzendbureaus. Het model van onderaannemers zie je bij pakketbezorging veel terugkomen, het in dienst nemen via een uitzendbureau zie je bij bijvoorbeeld Thuisbezorgd.

Dit artikel gaat over Just Eat (Thuisbezorgd) in Engeland, waar het platform via Randstad 6.000koeriers in dienst heeft. Hierbij worden alle afdrachten gedaan en is verzekering geregeld, maar het stuk laat ook zien dat het model ook niet ideaal is. En Just Eat is niet de enige die gebruik maakt van uitzendbureaus: “On-demand grocery delivery service Gorillas has also been using third-party agencies, including a startup called Ryde, to supply extra workers during peak times. This industry offshoot is becoming a test-bed, as staffing agencies rush to find ways to profit from delivery platforms, which have raised around $14 billion in funding since the start of the pandemic but are not necessarily providing better work conditions, according to the gig workers who work for them.”

In deze video van de ‘Randstad Capital Markets day’ (rond 12:11) wordt de Just Eat casus ook uitgelicht, inclusief bijdrage van Jitse Groen. Waarbij hij aangeeft dat zijn platform in de landen waar het actief is uitzendbureaus gebruikt om snel voet aan de grond te krijgen en de gehele organisatie van arbeid uit te sourcen. Volgens de cijfers van Randstad was de ‘gig staffing’ markt in 2020 in de EMEA regio (Europe Middle East & Africa) een markt van 61 miljard euro.

Gekscherend zou je kunnen zeggen dat waar uitzenders zich eerst zorgen maakten dat de klusplatformen hen de kaas van het brood zou eten, het nu lijkt alsof de kluseconomie een grote kans is voor uitzenders om zich als ‘staffing as a service’ dienstverlener aan te bieden voor platformbedrijven. De platformen richten zich op technologie, nieuwe diensten ontwikkelen, sales en marketing en de uitzenders richten zich op….. uitzenden (as a service).  Interessante wending van de ontwikkeling…

Vestager: Metaverse poses new competition challenges – POLITICO

Een goede stap vanuit de EU om aan de slag te gaan met de uitdagingen op het vlak van mededinging in de aankomende ‘metaverse’: de parallelle digitale wereld waar ieder techbedrijf (en Meta/Facebook voorop) van droomt marktleider in te worden:  ‘We should start thinking about it now’ when it comes to regulating new digital spaces.’.

Waarom is dit zo belangrijk? Dat is eenvoudig. Zoals je weet is de digitale wereld verre van perfect wanneer het gaat om marktmacht. Daarnaast zijn er veel weeffouten, waarvan niemand nog weet hoe dit op te lossen. Ook de techbedrijven zelf niet. Nu zijn dit vaak nog losse eilandjes en is de impact niet maximaal en is er nog iets aan toezicht en handhaving. Met de nadruk op het woord ‘iets’.

Stel je dan nu een digitale wereld voor waar al dit soort instituties niet bestaan en alle diensten worden samengevoegd: eigen munten, heel veel schermtijd, eigen regels, geen controle en intussen dezelfde perverse prikkels (lees: winstmaximalisatie en machtsconcentratie). Dat dus. Dat is de voorbode voor een heel slecht verhaal. En daarom goed dat ze hier mee aan de slag gaan. Al is het alleen maar als signaal richting hen die het niet zo nauw nemen met publieke waarden en democratische legitimiteit.

Remote work will break the US monopoly on global talent | devonzuegel.com

Zeer interessant stuk over hoe ‘remote work’ de mondiale arbeidsmarkt kan opschudden. Ik had hier een mooie samenvatting van kunnen maken, maar het stuk is zo interessant dat ik je adviseer het toch echt zelf te lezen.

Markt van flitsbezorging groeit onstuimig in Nederland

Er zijn veel meningen over flitsbezorging, maar beroerd weinig feiten. Fijn dus dat dit stuk vorige week voorbij kwam:

“Circa 700.000 consumenten maken momenteel wel eens gebruik van flitsbezorging. Er is sprake van een zeer forse groei want in het eerste halfjaar van 2021 waren het nog slechts zo’n 200.000. Dat blijkt uit een grootschalig onderzoek dat Kantar in november 2021 heeft uitgevoerd onder ruim 44.000 consumenten van 16 jaar en ouder.

De onstuimige groei is niet alleen het resultaat van een groeiend aantal aanbieders; na Gorillas in 2020 betraden in 2021 ook Flink, Getir en Zapp de Nederlandse markt. Ook speelt mee dat deze partijen hun bezorggebied fors aan het uitbreiden zijn. Inmiddels woont 13% van de Nederlanders in een gebied dat door minimaal één van deze spelers wordt bediend. “

In 2022 zal Kantar ieder kwartaal cijfers over deze markt publiceren. Helaas niet als openbare informatie, ik vermoed tegen forse betaling. Dat is dan weer jammer.

In de media

Platformen geven toegang tot data met KlusCV – Emerce

Bericht over de lancering van KlusCV op Emerce.

Werkervaring bij platformen bewijzen met KlusCV – ZiPconomy

Vier Nederlandse online platformen lanceren vandaag KlusCV. Met een digitaal getuigschrift kunnen platformwerkers hun werkervaring bij deze platformen aantonen.

Un contrat de travail pour tout travailleur de plateforme : pourquoi ce vœu européen reste encore en suspens ? – NextConomy

Het stuk dat ik eerder als reactie op / analyse van het wetsvoorstel platformwerk van de Europese Commissie schreef, is nu ook in het Frans verschenen.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie – Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.

Deze week een speciale editie van mijn wekelijkse nieuwsbrief en een dagje later dan gebruikelijk. En dat niet zonder reden. Zoals je weet reageer ik zelf zeer regelmatig in de media op ontwikkelingen in de platformeconomie. Over nieuwe wetgeving, trends, rechtszaken, overnames en meer. Veelal vraagstukken die te maken hebben met platformeconomie en de impact op de samenleving. Omdat juist die combinatie mij zo fascineert.

Vandaag breng ik voor de verandering eens zélf een nieuwtje de wereld in. En deel ik dat als eerst met jou als lezer van deze nieuwsbrief. Zoals je vast hebt gelezen ben ik al een tijd bezig met de ontwikkeling van KlusCV: een digitaal CV voor platformwerkers. Vandaag is na 2 jaar hard werken KlusCV live gegaan: 50.000 platformwerkers hebben daarmee vanaf nu toegang tot hun data middels een digitaal getuigschrift. Het is mijn ambitie om dat aantal (platformwerkers en deelnemende platformen) in dit jaar te verdubbelen.

Een unieke gebeurtenis waar ik de deelnemende platformen (Charly Cares, Helpling, Roamler en YoungOnes), de partners (Freshheads en ICTRecht), de wetenschappers met wie ik samenwerk aan onderzoek en de financiers (o.a. NSVP -Nederlandse Stichting voor Psychotechniek- en SBCM -Kenniscentrum en Arbeidsmarkt- & Opleidingsfonds voor de sociale werkgelegenheid) die dit project mede mogelijk maken wil bedanken voor hun vertrouwen en medewerking.

In deze editie lees je het persbericht dat vandaag breed zal worden verspreid. Waarbij ik vooral hoop dat KlusCV een positief voorbeeld mag zijn dat laat zien dat data delen met gebruikers de gewoonste zaak van de wereld is en het niet delen van data een zwaktebod is. Ik daag dan hierbij ook alle bemiddelaars uit om dit voorbeeld te volgen. Met KlusCV hebben we laten zien dat het kan, dus ik zie geen excuus meer om het ook niet zelf te doen.

Fijne dag!

Platformen geven toegang tot data met KlusCV

Nederlandse online platformen lanceren KlusCV, een digitaal getuigschrift voor platformwerk. Meer dan 50.000 platformwerkers hebben vanaf nu toegang tot hun data en kunnen een cv opbouwen.

Wie oppast, schoonmaakt of andere dagklussen doet via online platformen kan voortaan bewijs krijgen van die werkervaring. Met één druk op de knop download je jouw eigen KlusCV: een gevalideerd bewijs van werkervaring via platformen.

Meer kansen op de arbeidsmarkt

Het is een samenwerking met vier online platformen in de kluseconomie: Charly Cares (oppas), Helpling (schoonmaak), Roamler (bouw en installatie) en YoungOnes (verschillende dagklussen). KlusCV is een idee en initiatief van platformexpert en onderzoeker Martijn Arets.

Bij de platformen die bij de lancering betrokken zijn, zijn in totaal meer dan 50.000 platformwerkers ingeschreven. Zij kunnen vanaf nu gratis en vrijwillig hun KlusCV opvragen. Dit document moet hun kansen op de arbeidsmarkt vergroten.

Behoefte van werkenden

Voor managing director Michelle van Os van Helpling was de samenwerking logisch. “Huishoudelijke hulpen die via ons platform werken vragen regelmatig om een uitdraai van hun werkervaring en beoordelingen. Die hebben ze bijvoorbeeld nodig om ervaring aan te tonen bij instanties zoals het UWV.”

Met KlusCV kunnen gebruikers voortaan zelf een overzichtelijke uitdraai maken. Wiggert de Haan, mede-oprichter van Roamler: “Wie wil werken, kan op veel platformen terecht. Wij willen de favoriet zijn voor onze gebruikers. Gebruikers hebben recht op hun data, dus die krijgen ze van ons. En als ze willen solliciteren naar een vaste baan, helpen we graag.”

Opstap naar meer of ander werk

Het is zeer aannemelijk dat werkervaring in de platformeconomie bijdraagt aan het vertrouwen van potentiële werk- of opdrachtgevers, blijkt uit onderzoek van Arets.

Werken via platformen is een laagdrempelige manier om de arbeidsmarkt te betreden: bijna iedereen kan zich makkelijk aanmelden, ook mensen die weinig ervaring hebben of maar een paar uur per week kunnen werken. Dankzij KlusCV moet platformwerk een opstap worden naar meer of ander werk. Met dit digitale getuigschrift kan een platformwerker bijvoorbeeld laten zien dat hij een goede oppas is. Misschien heeft hij geen pedagogische opleiding, maar wel 300 reviews van tevreden ouders.

Het onderzoek kreeg onder andere steun van FNV, het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en UWV. Kennisadviseur Anita Strockmeijer (UWV): “De ontwikkelingen in de platformeconomie zijn relevant voor ons, omdat klusplatformen potentieel kunnen bijdragen aan een inclusievere arbeidsmarkt.

Unieke samenwerking

Het is voor het eerst dat platformen onderling afspraken maken over het delen van data met werkenden. Dat dit gelukt is, dankt Arets mede aan de eenvoud van KlusCV. “Het is een pakket afspraken, standaarden en tools die alle platformen zelf kunnen toepassen. KlusCV heeft geen winstoogmerk.”

KlusCV is mede mogelijk gemaakt met een financiële bijdrage van NSVP (Nederlandse Stichting voor Psychotechniek) en SBCM (Kenniscentrum en Arbeidsmarkt- & Opleidingsfonds voor de sociale werkgelegenheid). Dankzij partners zoals digital service agency Freshheads en juristen van ICTRecht waren de kosten minimaal.

Van klusplatform tot uitzendbureau

De initiatiefnemers moedigen alle andere digitale bemiddelaars aan om mee te doen. Het maakt niet uit of zij werken met zzp’ers, werknemers of uitzendkrachten. Iedere werkende heeft tenslotte recht op zijn gegevens. Arets: “Er is dan ook veel interesse, ook van digitale uitzendbureaus bijvoorbeeld. Binnenkort kun je bij zeker nog vijf platformen je KlusCV opvragen.”

Voldoen aan privacywetten is voor veel organisaties een uitdaging, merken de juridisch adviseurs van ICTRecht. KlusCV laat zien dat regelgeving op dit gebied wel degelijk toepasbaar is. “De praktische uitvoering van KlusCV laat zien hoe de privacywet platformwerkers kansen biedt op de arbeidsmarkt.”

Wetenschappelijk onderzoek

KlusCV wordt later uitgebreid met meer informatie. Het wordt ook mogelijk data mee te nemen naar andere platformen. Ondertussen onderzoekt Arets samen met wetenschappers van vijf universiteiten de impact van KlusCV op de kansen van werkenden op de arbeidsmarkt. “Versterkt data delen hun positie? Onder welke voorwaarden? Nu KlusCV te downloaden is, kunnen we antwoord vinden op deze vragen. Deze kennis draagt bij aan het publieke debat.”

Meer weten?

Wil je meer weten over KlusCV? Kijk dan op de website of stuur mij een mailtje: [email protected]

Goedemorgen! Hierbij de eerste nieuwsbrief van het nieuwe jaar. De beste wensen! Op naar een mooi, gezond, respectvol en ondernemend 2022. Ook in dit jaar (het zesde jaar van deze nieuwsbrief alweer!) zal ik je wekelijks voorzien van mijn kijk op het nieuws rondom de ontwikkelingen van de platformeconomie. Mocht je tips, suggesties, vragen of opmerkingen hebben, dan kun je altijd op de ‘reply’ knop klikken en mij een bericht sturen.

Het begin van dit jaar stond voor mij voornamelijk in het teken van de laatste voorbereidingen voor de lancering van KlusCV, dat op 18 januari gepland staat. Hierbij merk ik hoe fijn het is om een netwerk van goede en betrouwbare professionele partners, van zzp’er tot grotere organisatie, te hebben. Mensen waar ik blind op kan vertrouwen. Dit is voor mij overigens ook de enige manier om de vele mooie dingen te kunnen doen die ik doe, zonder daarvoor te veel uren te hoeven werken.

In deze editie weer een aantal mooie stukken verzameld en voorzien van mijn duiding en commentaar. Mooie week!

Werkse! bundelt klussen tot banen die mensen klaarstomen voor de arbeidsmarkt | Samen voor de klant

Het is duidelijk dat er de komende jaren een flinke krapte zal zijn in onze arbeidsmarkt. De grote vraag is alleen: zijn er écht te weinig mensen om het werk te doen? Of is het een allocatie en organisatie probleem? Oftewel: wanneer de organisatie van werk anders zou zijn ingedeeld: zou er dan nog steeds een tekort zijn?

Zoals je vast is opgevallen ben ik erg enthousiast over de inzet van platform technologie in de organisatie van werk. Technologie die de werkende in plaats van het proces centraal zet. Want hoe goed de meeste managers het ook bedoelen: uiteindelijk zijn het toch echt de mensen zélf die snappen wat ze (aan)kunnen en waar ze energie van krijgen.  Wanneer je de professional, ongeacht juridische status en vorm van organisatie, centraal zet (maar we faciliteert en uitdaagt) en serieus neemt, dan is de kans groot dat professionals een stuk productiever en gelukkiger zullen zijn.

Dat is dan ook de reden dat ik al een tijdje de ontwikkeling van platformen voor klussen binnen organisaties volg. Op deze platformen die binnen organisaties als Unilever en Schneider Electric worden gebruikt, worden interne klussen geplaatst, waar medewerkers zelf op kunnen reageren. Een van de grotere platformen is Gloat, je leest hier een paar mooie cases, zoals eentje van Tata Steel: “unlocked over 165,000 hours of hidden capacity with a skills-based talent management strategy.”

Een mooi Nederland voorbeeld is Part-Up. Een platform dat ook al vaker in deze nieuwsbrief is voorbij gekomen. Afgelopen week zag ik deze mooie samenwerking voorbij komen. In dit stuk: “Leer-werkbedrijf Werkse! in Delft krijgt mensen uit de bijstand aan het werk door klussen van verschillende werkgevers te bundelen tot ontwikkelbanen. Daardoor stroomden in anderhalf jaar al 17 mensen uit naar een reguliere baan. <..> Doordat de werknemers in dienst zijn bij Werkse!, loopt een werkgever geen risico als iemand ziek wordt. <…> Zeker kleinere organisaties hebben niet snel een vacature. Met klussen kan je opeens veel meer.””.

Een mooi voorbeeld hoe een platform transactiekosten en drempels verlaagt en hiermee bijdraagt aan een meer inclusieve arbeidsmarkt.

In Nantes rukt de lokale variant van Deliveroo op. ‘De toekomst is aan de ethische bezorgdienst’ – NRC

Een mooi stuk in NRC over de lokale en coöperatieve bezorgdienst Noafood. De eerste keer dat platform coöperaties in de media in Nederland zo uitgebreid worden uitgelicht. Een goede zaak.

Wat het stuk goed laat zien is dat ook restauranthouders baat hebben bij een kleine lokale speler: korte lijntjes en de belangen zijn meer in balans. De grote uitdaging blijft het aantrekken van klanten: tegen de marketing budgetten van de grote spelers kunnen deze lokale coöperaties niet op. Zij zullen het dan ook meer van de lange adem moeten hebben en de samenwerking met de restaurants. Mooi om te zien dat dit in Frankrijk begint te lopen.

Wat ik aan dit voorbeeld sterk vindt is dat zij de grote bezorg platformen niet zien als vijand: „Wij zijn verwikkeld in een gevecht met reuzen, dat klopt. Maar tegelijk: zonder hen hadden wij nooit bestaan. Je kan zeggen dat wij meesurfen op de golf die zij gecreëerd hebben. Maar wat wij bieden dat zij niet hebben, is het ethische aspect, het menselijke aspect, het klimaataspect. Wij kunnen perfect naast mekaar bestaan.” Dit is heel sterk: ga uit van je eigen kracht. Iets dan bij vergelijkbare initiatieven nogal eens ontbreekt. Mensen boeken jou niet omdat je boos bent, maar omdat je een eigen, betere en unieke oplossing biedt.

De lokale bezorg coöperaties maken gebruik van 1 software/platform leverancier: CoopCycle. Ook een coöperatie. Hierdoor wordt de drempel om in een stad te starten drastisch verlaagd. In 2018 maakte ik, toen ik ook nog parttime onderzoeker bij de Universiteit Utrecht was, een tour door Frankrijk om diverse platform coöperatie ondernemers te interviewen. Ook de oprichter van CoopCycle. De video is hier terug te bekijken. Ik heb ook nog ergens een lange versie van dit interview op een schijf staan, ik zal deze eens opzoeken en ook publiceren. Wil je meer interviews zien met platform coöperatie ondernemers, check dan deze playlist. Uiteindelijk zijn de bevindingen gebundeld in het paper ‘Zijn platformcoöperaties levensvatbaar?’ en is een heel goede PhD student al een aantal jaar bezig met een studie naar dit fenomeen. Al met al mooi om te zien dat iets dat zich eerst zo in een niche ontwikkeld langzaam maar zeker breder wordt gedragen.

Cocoroco, wereldwijde marktplaats voor remote-vacatures – ZiPconomy

In het eerste item had ik het over het allocatie en organisatie vraagstuk wanneer je kijkt naar de huidige krapte op de arbeidsmarkt. Een andere oplossing is natuurlijk door over de grens te kijken voor het benutten van beschikbaar talent. Zo kwam eerder het platform Tunga in deze nieuwsbrief voorbij, waarmee development talent in Afrika wordt opgeleid en ontsloten. Een ander mooi Nederlands voorbeeld is Cocoroco. Ik volg het platform al een tijdje en heb de initiatiefnemers meerdere malen gesproken, maar dit stuk op ZiPconomy was een goede aanleiding om dit platform in deze nieuwsbrief uit te lichten:

“Wereldwijd is er zoveel onbenut arbeidspotentieel beschikbaar, dat via remote werken kan worden bereikt. Via cocoroco.com geven we bedrijven toegang tot deze wereldwijde talentpool van potentiële meertalige medewerkers. Andersom zorgt dit ervoor dat mensen van over de hele wereld hun talenten en vaardigheden in kunnen zetten voor organisaties waar ze affectie mee hebben. Hiermee bieden we hen een opstap in hun carrière en doorgroeimogelijkheden naar de organisatie waarvoor ze werken, ongeacht hun achtergrond of waar ze wonen. Online is iedereen gelijk”

Wat dit platform onderscheidt, is dat

1. het is opgezet vanuit een bestaande organisatie, de Nederlandse outsourcing-organisatie 5CA;
2. het een focus heeft op customer support;
3. het niet gaat om korte klusjes (gigs), maar om langere opdrachten;
4. de platformwerkers (voor zover je hen platformwerkers kunt noemen) gewoon in dienst zijn en volgens de lokale regels en voorwaarden worden ingehuurd.

Een mooie casus om te blijven volgen.

Elke platformwerker een dienstverband: waarom deze EU-wens geen uitgemaakte zaak is – ZiPconomy

In mijn een-na-laatste nieuwsbrief van 2021 besteedde ik al aandacht aan het wetsvoorstel van de Europese commissie rondom platformwerk. Ik beloofde toen om later met een langere analyse terug te komen. Deze analyse is afgelopen week gepubliceerd en via deze link te lezen.

Cycloon en bol.com maken bezorging samen duurzamer en socialer – pers.bol.com

Een mooie samenwerking tussen platform Bol.com en duurzame en sociale fietskoerier Cycloon. Voor Bol een logische stap: met ook een stuk eigen bezorging (het zou mij niets verbazen wanneer Cycloon op lange termijn helemaal opgaat in Bol) biedt Bol een unieke en duurzame dienstverlening aan de verkopers van het platform. Voor Cycloon ook een logische stap: met de expertise, markt en middelen van Bol kan het bedrijf goed doorgroeien. Deze overname zal ook de andere bezorgbedrijven aan het denken moeten zetten: nu twee grote spelers (Bol en Coolblue) de bezorging voor een deel zelf regelen zullen er mogelijk meer volgen. Wat kunnen zij doen om zich te onderscheiden? Prijs lijkt (gelukkig!!) niet meer een sterke onderscheidende factor.

Cycloon is overigens ook een casus in mijn boek: zij zijn initiatiefnemer van het platform Fietskoeriers.nl, lees hier het fragment. Het is dus ook duidelijk een partij die goed digitaal aan weet te sluiten op verschillende systemen, wat vast ook een belangrijke rol heeft gespeeld in de keuze van Bol.

Aandacht graag!

Rechtszaak tegen de staat

Binnen vakbonden is het een veelgebruikte tool: rechtszaken initiëren om aandacht voor een vermeend misstand te vragen en deze te toetsen bij de rechter. De ongelijkheid in coronasteun voor zzp’ers zou je ook zeker een misstand kunnen noemen: “Zelfstandigen die worden getroffen door de coronacrisis krijgen hun inkomen aangevuld tot maximaal bijstandsniveau. Terwijl voor werknemers hun inkomen wordt gegarandeerd tot 3x modaal.” Dit terwijl alle steun wordt betaald uit algemene middelen: een pot geld waar iedereen aan bijdraagt.

De Werkvereniging, een club (eigen)wijze professionals die de belangen van de ‘moderne werkenden’ behartigt, start een rechtszaak om dit vraagstuk bij de rechter te toetsen. Zij zijn, en daar wordt ik als platform expert natuurlijk weer blij van, begonnen met een crowdfunding campagne om de proceskosten te financieren. Ik heb uiteraard een bijdrage geleverd, lees hier het hele verhaal.

In de media

De winnaars van de Challenge Inclusief Platformwerk in beeld – Deel 2: KlusCV – Kenniscentrum inclusieve en sociale werkgelegenheid

KlusCV is een van de winnende initiatieven van de Challenge Inclusief Platformwerk. Projectleider Martijn Arets geeft een upda
te.

Elke platformwerker een dienstverband: waarom deze EU-wens geen uitgemaakte zaak is – ZiPconomy

Als het aan de Europese Commissie ligt, nemen platformen als Uber en Deliveroo alle freelancers in dienst. Of dit gaat gebeuren is de vraag. De nieuwe Europese richtlijn lijkt een oplossing voor schijnzelfstandigheid in de platformeconomie, maar in de praktijk is het geen gelopen race.

Het nieuwe jaar met platform expert Martijn Arets – De LIFT – met Jelle Drijver | Podcast on Spotify

Listen to this episode from De LIFT – met Jelle Drijver on Spotify.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie – Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.

Goedemorgen! Afgelopen week was het gelukkig weer wat rustiger in platformland. Komende week staat in het teken van wat laatste loodjes voor de lancering van KlusCV op 18 januari: juridische documenten, nieuwe website en internationale samenwerkingen. Dat gecombineerd met drie kinderen thuis: de kerst valt vroeg dit jaar 😉 Dit is dan ook de laatste nieuwsbrief van 2021: de eerstvolgende nieuwsbrief valt op maandag 10 januari weer op je digitale deurmat. Dank voor het lezen van mijn werk dit jaar, fijne kerstdagen, blijf gezond en gelukkig, laat je niet (te) gek maken door alle onzekerheden (ik weet niet: niet makkelijk) en een fijne jaarwisseling! En voor deze week: nog veel leesplezier met deze editie.

Actually Existing Platformization: Embedding Platforms in Urban Spaces through Partnerships | Platform Labor

Een platform is niet alleen een matchmaker tussen vraag en aanbod, maar acteert ook in een omgeving met verschillende publieke en private stakeholders. De positie van een platform wordt eigenlijk alleen maar sterker naarmate de verbondenheid dmv partnerships groter is. Dan wordt het immers lastiger voor concurrenten om de positie in te nemen, maar ook voor ‘partners’ lastiger om om het platform heen te werken. Een lock-in door partnerships zal ik maar zeggen.

In dit paper kijken onderzoekers Niels van Doorn, Eva Mos en Jelke Bosma aan de hand van de casussen maaltijdbezorging, vrijwilligerswerk en vakantieverhuur, hoe platformen samenwerken met overheden, deze ook afhankelijk maken van overheden, hoe zij steeds meer betrokken worden in lokale infrastructuren en daardoor macht vergaren. Dat is in ieder geval mijn interpretatie van het paper.

Het is een interessant paper dat met deze concrete en herkenbare casussen laat zien hoe platformen deze lokale legitimiteit vergaren. Waarbij ik sommige passages wel erg vanuit een retroperspectief vindt geschreven: achteraf is alles logisch te verklaren.

Wat mijn belangrijkste inzicht is dat ik uit het stuk heb gehaald (of aan de hand van het stuk heb bedacht) is de manier waarop deze platformen gebruik maken van de beperking van het aan fysieke grenzen gebonden karakter van overheden. De route ziet er dan vervolgens als volgt uit:

1. Zowel overheden als platformen weten in het begin vaak niet wat de beste manier van samenwerken is;
2. Zij gaan beide experimenten aan om te leren;
3. Platformen zijn hierbij op zoek naar een manier waarop zij regelgeving en samenwerking met overheden kan standaardiseren en automatiseren: met zo min mogelijk lokale variabelen. Dit ontdekken zij door op lokaal niveau te experimenteren en valideren;
4. Overheden zijn op zoek naar hoe zij economische groei kunnen stimuleren en publieke waarden en belangen kunnen borgen, maar zijn hier veelal gebonden aan beperkingen mbt regelgeving en kennis;
5. Experimenten worden vaak doorgezet in een structureel iets (wat platformen ook voorzichtig maakt in het doen van beloftes: belofte in stad X is de ondergrens voor iedere andere onderhandeling met stad Y of Z);
6. Waarbij platformen heel goed de schaalvoordelen internationaal kunnen borgen en hierbij altijd een (informatie)voorsprong zullen opbouwen, aangezien overheden altijd aan fysieke grenzen gebonden zijn en hierdoor per definitie niet kunnen matchen met de schaalvoordelen die de platformen kunnen realiseren;
7. Hierbij blijft overheid achter de feiten aanlopen en houden platformen de leiding. Iets dat ook nodig is voor platformen om de standaarden en automatisering op grote schaal door te kunnen zetten (lees: minimaal lokaal maatwerk). Wanneer je niet leidend bent, krijg je dat nooit voor elkaar;
8. En platformen dus baat hebben bij het gefragmenteerd houden van overheid contacten.

Ik hoop dat je het een beetje kan volgen. Mij lukt het maar het 😉 Maar ik vermoed dat je de essentie van mijn gedachten hier wel uit kunt halen.

Amsterdam wil magazijnen van flitsbezorgers uit de stad weren

“Na een stortvloed aan klachten over flitsbezorgers stuurt Amsterdam aan op sluiting van hun magazijnen in woonwijken.”

Wie denkt dat de opkomst van technologie (en ondernemingen) een constante is waar je geen invloed hebt, die heeft het mis. Het is alleen wel de vraag op basis waarvan je keuzes maakt. In het geval van Amsterdam en flitsbezorgers wordt de keuze gemaakt om, binnen de bestaande regels, magazijnen in de stad (en in woonwijken) te verbieden. Ik vermoed dat de keuze voornamelijk is gemaakt op basis van sentiment. Een strategie die Amsterdam niet vreemd is. Ook bij de opkomst van de ‘deel’fietsen zette de stad de poorten eerst wagenwijd open, om vervolgens alle aanbieders de stad uit te jagen. Pas toen werd nagedacht hoe deze aanbieders op een gewenste manier in de stad zouden mogen opereren: een proces van enkele jaren. Ik vermoed dat dit met flitsbezorgers ook zo gaat gebeuren. Zonde eigenlijk, je zou verwachten dat keuzes rondom beleid op basis van weloverwogen en goed geïnformeerde beslissingen zou worden genomen. En hier ook het grotere plaatje in zou worden meegenomen. Ik ben benieuwd naar de volgende stappen.

Kees Verhoeven on LinkedIn: Nederland krijgt een algoritmetoezichthouder

Het is je vast niet ontgaan: er is een regeerakkoord. Wat wordt er in het akkoord gezegd over digitalisering? Voor dit soort vragen volg ik oud D66 kamerlid Kees Verhoeven waar ik eerder dit jaar mee in een panel zat. Lees hier zijn gedachten.

Uber lobbyt in stilte tegen ongunstig vonnis – NRC

Uber moet in Nederland van de rechter de chauffeurs in dienst nemen. Uber ziet daar niets in en is een tegenoffensief begonnen. Een paar weken geleden berichtte ik in deze nieuwsbrief over een stichting opgericht door chauffeurs. Toeval? Ik schreef hier over:

“Over de stichting is overigens erg weinig bekend. Er is een website, een stichting met 3 chauffeurs in het bestuur en de domeinnaam is zoals het lijkt geclaimd door iemand met een achtergrond in issuemanagement, politieke lobby en corporate affairs. Een dergelijke stichting heeft al snel de schijn tegen en zal dus ook erg transparant moeten zijn over de achtergrond, motivatie en ambities.”

In dit stuk in NRC komt naar voren dat Uber de chauffeurs heeft ondersteund in het opzetten van hun stichting. “Het bedrijf helpt Kaiser een stichting op te richten: de Stichting voor Zelfstandige Chauffeurs (SvZC). En het brengt hem in contact met notaris Jurjen Mos, van advocatenkantoor Lexence, die alle papierwerk regelt. Voor de public relations van de SvZC wordt Eelco van Ravenswaaij ingeschakeld, een voormalig lobbyist voor de tabaks- en drankenindustrie. De pr-man zorgt voor een website en helpt met uitsturen van persberichten.”

FNV schreeuwde moord en brand: hoe kan een stichting onafhankelijk zijn met geld van Uber? Ik zie het iets genuanceerder. FNV pompt ook veel geld in de campagne om het eigen standpunt te verdedigen: chauffeurs die een ander geluid willen horen kunnen hier niet tegenop boksen.

Dat Uber de chauffeurs organisatorisch en financieel steunt zorgt er wel voor dat je berichtgeving van deze stichting kritisch moet benaderen. Net als berichten vanuit FNV. Wat dat betreft is dat natuurlijk iets dat je altijd moet doen: goed bedenken wie de boodschap brengt en wat het belang is. En FNV heeft ook iets te verdedigen: de legitimiteit van de rol van belangenbehartiger. Bij Uber, maar ook bij andere organisaties als Jumbo en IKEA.

En de stichting van de chauffeurs? Het is ten eerste de vraag hoe de continuïteit kan worden geborgd: het probleem van het eigen business model waar vakbonden ook mee kampen. Waar ik vooral benieuwd naar ben is of de stichting ook vraagstukken gaat adresseren waar Uber géén baat bij heeft, zoals discussies over tarieven, transparantie, aantal toegelaten chauffeurs en meer. De stichting is pas echt geloofwaardig, wanneer zij ook dit soort vraagstukken op de agenda zetten. En dat zie ik nog niet zo snel gebeuren.

FNV stapt naar de rechter om dwangsom Uber | TaxiPro

Leuk zo’n uitspraak zonder een stok achter de deur om de uitspraak in de praktijk te brengen. Dat dacht FNV ook en dus klaagt het Uber aan om af te dwingen dat de uitspraak van de rechter ook wordt uitgevoerd.

Wetenschappers waarschuwen voor een nieuwe digitale identiteit – Follow the Money – Platform voor onderzoeksjournalistiek

Een must read: “Grote tech-bedrijven en overheden promoten de komst van een nieuwe, digitale identiteit voor iedereen. De coronacrisis geeft ze de wind in de zeilen. Experts waarschuwen voor de consequenties. ‘Dit is het einde van vrijheid.’”

Kijktip

Deepfake Therapy – 2Doc.nl

Nieuwe technologie zorgt voor nieuwe vraagstukken. Vraagstukken waar je niet zo 1, 2, 3 een antwoord op hebt. Daarom is het goed om hier over na te denken en met anderen over in gesprek te gaan. Afgelopen week keek ik de korte documentaire ‘Deepfake Therapy’:

“Onder begeleiding van een rouwtherapeut voeren nabestaanden via een nieuwe digitale techniek een interactief videogesprek met hun overleden dierbaren. Ze halen herinneringen op, stellen dringende vragen en gaan de confrontatie met onuitgewerkte zaken aan.”

We waren beide stil na het bekijken van deze docu. De docu roept verbazing, afschuw, boosheid en enthousiasme op. Meer zeg ik er niet over. Tip: kijk deze korte docu met iemand anders in deze vakantie en ga het gesprek aan. En probeer niet te oordelen, want jouw oordeel (en ook die van mij) is het minst interessant dat deze docu op kan uitlokken.

In de media

Met één druk op de knop krijgen platformwerkers een KlusCV – ZiPconomy

Een mooi stuk over de lancering van mijn rapport over data portabiliteit en de ontwikkeling van KlusCV op ZiPconomy.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie – Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.

Goedemorgen! Vorige week presenteerde de Europese Commissie een wetsvoorstel die zou moeten leiden tot betere voorwaarden voor platformwerkers. Op het NOS 8 uur journaal, het RTLZ journaal en voor ZiPconomy mocht ik duiding geven aan dit voorstel. Het werd een druk dagje. En ook een mooie primeur en mijlpaal: deze week besteedde Trouw in een groot artikel aandacht aan mijn KlusCV project. Daar was (en ben) ik erg trots op. Ook publiceerde ik de video’s van de presentatie van mijn rapport over data portabiliteit voor platformwerkers. Je kunt deze hier terugkijken.

Komende week gelukkig een wat rustigere week met veel laatste loodjes voor KlusCV en wat losse klussen. De kerst komt er aan. Voor deze nieuwsbrief weer een aantal stukken verzameld en voorzien van mijn duiding en commentaar. Mooie week!

Met KlusCV krijgen platformwerkers eindelijk toegang tot hun data en kunnen ze een cv opbouwen | Trouw

Hoewel het tof is om ontwikkelingen in de platformeconomie te mogen duiden in de media: het is natuurlijk nóg leuker om over eigen gedachten of projecten te mogen praten in de media.

Vorige week verscheen dit stuk en interview over een project waar ik al nu bijna twee jaar mee bezig ben: KlusCV. KlusCV is een standaard waarop kluseconomie platformen data rondom reputatie en transactie gaan delen met platformwerkers in de vorm van een digitaal CV. Op 18 Januari zal KlusCV live gaan en kunnen de ruim 100.000 platformwerkers die klussen vinden via de 5 deelnemende platformen hun digitale CV downloaden.

KlusCV komt voort uit een onderzoek dat ik deed naar dit vraagstuk. Lees hier het rapport of dit artikel dat op de website van NSVP verscheen over het onderzoeksrapport.

Na de lancering is het de bedoeling dat meer kluseconomie platformen zich bij de standaard zullen aansluiten en starten diverse onderzoeken om de impact van het meenemen van deze data op de positie van de werkende te onderzoeken. In het Trouw artikel lees je meer over KlusCV en waarom Charly Cares, een van de deelnemende ‘launching platforms’ meedoet.

Commission proposals to improve the working conditions of people working through digital labour platforms – Employment, Social Affairs & Inclusion – European Commission

Het zal je niet ontgaan zijn: afgelopen week presenteerde de Europese Commissie een wetsvoorstel die de positie van platformwerkers, en dan voornamelijk zij die echt via een algoritme worden aangestuurd (dus: on demand = taxi en bezorging).

Hoewel de meeste aandacht uitging naar de passage die platformen die aan bepaalde criteria voldoen dwingt de platformwerker in dienst te nemen, stond er nog veel meer interessants en relevants in het voorstel. Later deze week of volgende week volgt nog een uitgebreide analyse / reactie in de vorm van een ingezonden stuk of blog, dus in deze nieuwsbrief ‘slechts’ een korte analyse.

Om te beginnen is het een wetsvoorstel. Alle landen moeten hier nog overheen plassen en er zullen veel landen zijn die zo hun eigen wensen hebben. Vervolgens moeten de landen het ook allemaal nationaal door gaan voeren. Je raadt het al: dit gaat nog wel even duren en de lobby vanuit de platformen (zij zeggen het voorstel vooral tot het verlies van arbeidsplaatsen zal leiden en een stijging van de prijzen) zal ook niet stil zitten. De race is nog niet over, om maar in de Formule 1 sfeer te blijven.

Om als platform onder het nieuwe voorstel te vallen, heeft de Europese Commissie een aantal criteria opgesteld. Een platform is werkgever als de arbeidsrelatie in de praktijk voldoet aan twee of meer van de volgende criteria:

• Het platform bepaalt de beloning van de werkende;
• Het platform stelt eisen aan het uiterlijk van de werkende (zoals het dragen van een uniform);
• Het platform monitort de prestaties van de werkende via digitale middelen;
• Het platform bepaalt de werktijden;
• Het platform beperkt de mogelijkheden van de werkende om voor anderen te werken.

Bovenstaande punten zijn vrij ruim te interpreteren en daarnaast is het de verwachting dat platformen hun strategie zullen aanpassen om niet onder deze punten te vallen. Dit is ook gebeurt toen de staat California een wet aannam die speciaal als doel had taxi en bezorg platformen te dwingen de werkende in dienst te nemen, de AB5 wet. Ook hier hebben platformen heel snel de werking van de apps eenvoudigweg aangepast om niet meer onder deze punten te vallen. Platformen kunnen namelijk als ‘private regulator’ eenvoudig de regels van het spel eenzijdig aanpassen. En zullen dat zeker ook doen. Het gevolg: een eeuwig durend kat-en-muis spel. Dus voor iedereen die nu hard roept dat het een gelopen race is, wil ik herinneren aan een bekend Nederlands gezegde over een huid, beer en schieten.

Eerder gaf ik aan dat het stuk over de omgekeerde bewijslast (een platformwerker is werknemer, tenzij. Het platform moet vervolgens bewijzen dat de platformwerker géén werknemer is.) slechts één van de elementen is van het voorstel. Hier onder de drie onderwerpen uit het voorstel:

1. to ensure that people working through platforms have – or can obtain – the correct employment status in light of their actual relationship with the digital labour platform and gain access to the applicable labour and social protection rights;
2. to ensure fairness, transparency and accountability in algorithmic management in the platform work context;
3. to enhance transparency, traceability and awareness of developments in platform work and improve enforcement of the applicable rules for all people working through platforms, including those operating across borders

Door alle ophef over punt 1 heeft bijna niemand aandacht aan punt 2 en 3 besteedt. Dit is ontzettend zonde, omdat dit ook onderwerpen zijn die veel verder gaan dan alleen de platformeconomie. Dit gaat over de impact van technologie en data op de werkende. Waarbij de platformeconomie een fijne eerste sector is om mee te beginnen, gezien de ‘digital first’ houding van platformen. De komende tijd zal ik punt 2 en 3 verder bestuderen (kijk er intussen ook zelf even naar), deze zullen vast nog een keer in deze nieuwsbrief voorbij komen.

‘Worker Data Science’ Can Teach Us How to Fix the Gig Economy | WIRED

Vooruitlopend op wetgeving rondom het delen van data en inzicht in algoritmes zijn er veel initiatieven in de kluseconomie die bijdragen aan inzichten voor platformwerkers in de data en algoritmes van de platformen waar zij afhankelijk van zijn. Een paar maanden geleden werd vanuit de University of Edinburgh de ‘digital worker inquiry‘ conference georganiseerd waar veel van deze cases zijn gepresenteerd. Ik presenteerde hier ook mijn KlusCV / GigCV project. Vanuit de cases op dit congres is dit artikel in Wired verschenen. Een paar voorbeelden uit het stuk:

“Drawing inspiration from predecessors like the Turkopticon browser extension, which allows crowdworkers to share and access reviews of employers that use the Amazon Turk platform, developers have built apps to track working time, identify and combat wage theft, track underpayment, track living wages, harvest and port data, illustrate and visualize working conditions, and build solidarity and organize. These tools support gig, platform, and precarious workers by offering data-driven and measurable insights into working conditions.”

Dit stuk lezende, terugdenkend aan de conferentie en het nieuwe EU wetsvoorstel in gedachten kwam het volgende bij mij op. En dat is dat uit het EU stuk punt 1 (in dienst) en 2 (transparantie) redelijk haaks op elkaar staan. Het delen van data met werkenden, zodat deze beter geïnformeerde beslissingen kunnen nemen past goed bij het ondernemerschap. Maar wanneer de platformwerker in dienst is, is er ook minder een incentive om deze data met hen te delen en transparant te zijn. Er is immers een gezagsrelatie. Toen Uber en anderen in California met de nieuwe wet (Prop22) duidelijkheid kreeg in classificaties, hebben zij ook enkele functies die bijdragen aan meer autonomie uit het systeem gehaald. Ik weet nog niet precies waar ik heen wil in deze analyse, maar wel dat ik het gevoel heb dat deze twee punten lastiger op één lijn te brengen zouden kunnen zijn dan dat je in eerste instantie zou denken.

What Instant Delivery Services Could Do to Cities – Bloomberg

Er wordt veel geschreven over flitsbezorging. Je ziet het onderwerp ook regelmatig in deze nieuwsbrief, en dan vooral onder het kopje ‘in de media’, voorbij komen. Uiteindelijk is het belangrijk om te beseffen dat dit soort ontwikkelingen geen constante zijn die over ons heen walsen, maar het gevolg zijn van de keuzes die we maken. En om je juiste keuzes te maken, is een goed geïnformeerd debat nodig.

Dit artikel gaat over deze keuzes. En het belang hiervan Met een introductie alinea om triest van te worden: “Mini-warehouses dubbed “dark stores” are quietly taking over urban retail space. Left unregulated, the insatiable demand for faster delivery will only hasten the erosion of community life.”

En even verder: “Cities need to delineate the increasingly fuzzy boundary between stealth micro-fulfillment outposts and the traditional commerce of bodegas. If not, our post-pandemic urban future is less likely to be one where we’re on a first-name basis with the neighborhood baker than one where the streets are filled with workers ferrying cilantro for impromptu tacos. In fact, given the ambitions of DoorDash and others to vertically integrate their operations — to stop delivering meals and groceries from local stores and start running their own — it’s a future where bodegas and restaurants are unequivocally in the crosshairs.”

Waarbij het belangrijk is om te beseffen dat een samenleving veel meer is dan een verzameling van functionele transacties. Een winkel of restaurant meer dan een leverancier van spullen of eten. Dat is dan ook de reden dat ik zo vaak benadruk dat de rol van (lokale, provinciale en nationale) overheden zo belangrijk is in het debat. Zij zijn geen toeschouwer, maar moeten midden in de arena staan.

En in het geval van flitsbezorging: ik zie vaak vergelijkingen met Uber en Airbnb. Wat belangrijk is om te beseffen is dat dit geen platformen zijn die een gefragmenteerde groep aanbieders met een gefragmenteerde groep vragers verbindt, maar niet meer dan een soort supermarkt. Handhaving is daarom ook geen probleem. De juiste keuzes maken waar je als samenleving naartoe wilt dan weer wel.

Four Questions Every Marketplace Startup Should Be Able to Answer | by Jonathan Golden | Medium

Een succesvol platform neerzetten is een kunst. Een kunst waar technologie niet de grootste uitdaging is: dat is vaak een kwestie van skills (iets kunnen bouwen) of geld (iets kunnen láten bouwen). Om die kunst te leren is het altijd goed om te kijken hoe anderen het hebben gedaan en hier de lessen van mee te nemen. Heb je daar interesse in? Dan raad ik je aan deze blog te lezen van Jonathan Golden, voormalig ‘head of product’ bij Airbnb, Dropbox en Hubspot.

De onderwerpen in deze blog:

1. Type of Network Effects: How will your marketplace grow?
2. Homogeneous vs. Heterogeneous Supply: Is your startup a search marketplace or a matching marketplace?
3. Two-S
   ided Incentives: How will you keep both buyers and sellers in the marketplace?
4. Size and Frequency of Interaction: What are the unit economics of your marketplace?

In de media

Modern werkgeversgezag: Brussel presenteert criteria voor werkgeverschap in de platformeconomie | ZiPconomy

Een mooi en compleet stuk over het wetsvoorstel op ZiPconomy met bijdrage van ondergetekende.

Maaltijdbezorger straks in loondienst, Europa pakt schijnzelfstandigheid aan | RTL Nieuws

“Een fatsoenlijk loon, doorbetaald worden bij ziekte, recht op vakantiedagen en de mogelijkheid pensioen op te bouwen. Koeriers, maaltijdbezorgers en andere platformmedewerkers krijgen als het aan de Europese Commissie ligt meer rechten. Ze moeten behandeld worden als gewone werknemers.”

Fantastisch, die flitsbezorgers, maar de groeiende bezorgcultuur heeft grote gevolgen voor stad: ‘Dit worden zombiestraten’ | Topics.nl

Een mooi en uitgebreid stuk over flitsbezorging in Het Parool met bijdrage van ondergetekende.

Kun je geen heel huis kopen? Koop dan een heel klein stukje bij Brxs | Trouw

“Geen geld voor een koophuis? Koop dan een stukje huis, raadt een nieuw onlineplatform aan. Niet om in te wonen, maar om aan te verdienen.”

Met KlusCV krijgen platformwerkers eindelijk toegang tot hun data en kunnen ze een cv opbouwen | Trouw

In de herhaling: het stuk in Trouw over mijn project KlusCV.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie – Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.

Goedemorgen! Vorige week een bezoek gebracht aan Athene, wat een prachtige fotogenieke stad. Gelukkig had ik nog wel genoeg tijd om een aantal mooie stukken te verzamelen en te voorzien van mijn duiding en commentaar. Mooie week!

Bij Thuisbezorgd kun je nu ook fulltime aan de slag als maaltijdbezorger | NU.nl

Afgelopen week een interessant nieuwtje vanuit Thuisbezorgd: “Maaltijdbezorgers kunnen voortaan een voltijdscontract krijgen bij Thuisbezorgd. Waar de duizenden bezorgers tot dusver een basiscontract voor 12 uur in de week hadden, kan dat nu ook een aanstelling voor 16, 24, 32 of zelfs 40 uur in de week worden. Dat heeft het bedrijf woensdag bekendgemaakt.”

Een interessante move van Thuisbezorgd, alias Just Eat Takeaway. De bestellingen die het bedrijf zelf bezorgd, exacte cijfers zijn mij niet bekend maar het zal nog een minderheid zijn, worden uitgevoerd door bezorgers die (veelal via een tussenpartij en via een uitzendconstructie) in dienst zijn van het platform. En nu zou het dan ook mogelijk zijn om een voltijdscontract te krijgen.

Een slimme zet van Thuisbezorgd om verschillende redenen. Ten eerste: strategie.  Oprichter Jitse Groen zet zich al langer publiekelijk, en dan vooral via Twitter, af tegen de freelance constructies van concurrenten. Deze werkwijze geeft de concurrenten volgens Groen een oneerlijk concurrentievoordeel. Deze stap is een duidelijk voorbeeld van de daad bij het woord voegen. Dan de timing: deze week wordt een nieuw plan in de Europese Commissie besproken dat een ‘werknemer tenzij’ principe moet opleveren voor platformwerk. Bij platformwerk waar de werkende geen tot nauwelijks invloed heeft op het werk (met sterke sturing door het algoritme op werk, uitvoering en tarief) moet het platform dus specifiek bewijzen dat de platformwerker freelancer is. Lukt dit niet dan is het een werknemer. In een stuk van Bloomberg is te lezen dat dit kan betekenen dat hierdoor 4,1 miljoen mensen die als bezorger of chauffeur werken als werknemer zouden kunnen worden geclassificeerd, wat de platformen tot 4,5 miljard euro per jaar aan meerkosten op zou leveren. Dat zijn forse bedragen. Groen kan door zijn uitspraak invloed uitoefenen op deze besluitvorming door te laten zien dat het in dienst nemen en zekerheid bieden wel degelijk kan. Hoewel hij natuurlijk wel een beetje vals speelt, aangezien lang niet alle bestellingen door eigen bezorgers worden afgeleverd en hij veelal niet degene is die de bezorgers in dienst neemt. Hij gaat hier in tegen de platform lobby: bezorgplatformen hebben zich intussen verenigd in ‘Delivery Platforms Europe‘. Zij proberen met een eigen studie aan te tonen dat het werken als freelancer voor een groot deel van de koeriers een bewuste keuze is en zij niet op een dienstverband zitten te wachten. Zo meldt het door ‘Copenhagen Economics’ uitgevoerde onderzoek dat 75.000 Europese koeriers volledig ontmoedigd zouden worden om dit type flexibel werk (zowel in deze als andere sectoren) te doen als beleidsmaatregelen hen dat onmogelijk zouden maken, omdat voor veel koeriers meer traditionele (inflexibele) vormen van part- of fulltime werken geen optie zijn. En dat er 800 miljoen euro aan inkomsten op het spel staan als nieuwe EU-beleidsregels de huidige manier van werken aan banden zouden leggen.

Uiteindelijk zit, zoals altijd, ’the devil in the details’. Details over welk deel van de Thuisbezorgd bestellingen nu door eigen bezorgers worden afgehandeld. Details over de exacte voorwaarden waaronder deze bezorgers werken: hoe zit het nu echt met zekerheid voor deze groep? En details over voor hoeveel mensen (en uren) het aangekondigde vaste contract zal gelden. Het bericht van Thuisbezorgd was kort, heel kort. En liet daarmee veel belangrijke vragen (bewust?) onbeantwoord. Ook wat betreft de plannen van de EU zijn er nog genoeg onzekerheden. Wat gaat de definitie van platformwerk worden? Hoe gaan en kunnen landen dit in eigen wetgeving borgen? In Nederland zit dit debat al vele, vele jaren vast: hoezo zou het nu opeens wel kunnen? En op welke termijn gaat er iets gebeuren? En als laatst: hoeveel schieten de platformwerkers er zelf nu echt mee op?

Maar dat bezorgplatformen uiteindelijk meer verantwoordelijkheid zullen moeten gaan nemen voor hun werkenden, dat staat vast. Want flexibiliteit is fijn, maar het volledig afschuiven van de rekening en het risico van deze flexibiliteit is dan weer geen goed idee. En dat is iets dat de platformen ook zelf wel snappen: voor hen is het ook een kwestie van het beperken van de ‘schade’. Daarnaast hebben zij ook nu te maken met een krappere arbeidsmarkt: het bieden van meer zekerheden kan bezorgers ook binden. En met de opgedane data mbt vraag en aanbod op het platform zal ook het werk voor de platformen steeds beter te voorspellen zijn, en daarmee het risico voor meer zekerheid kleiner. En dan zal, cliché of niet, de maaltijdbezorgsector misschien wel de eerste sector zijn waar het advies van Borstlap (weet je nog?) in de praktijk zal worden uitgevoerd: flex minder flex en vast minder vast. Ik blijf het (vanzelfsprekend) vol interesse volgen.

Y Combinator-backed Tablevibe raises $1.5M led by Global Founder Capital – TechNode Global

Het is duidelijk dat veel MKB ondernemingen in food en hospitality zich iets te makkelijk (en naïef) afhankelijk hebben gemaakt van platformen. Deze platformen bieden een grote toegevoegde waarde, maar zorgen er ook voor dat de aanbieders op termijn afhankelijk worden. Zij hebben immers hun klantcontact weggegeven aan het platform. Niet zo slim. Uiteindelijk moet je als ondernemer een platform voor jou laten werken, in plaats dat jij voor een platform moet werken.

Het is daarom interessant te zien dat er steeds meet SaaS (Software as a Service) initiatieven komen die de ondernemer / onderneming ondersteunen met inzicht in klanten en gedrag en klantcontact. Of wat ze in deze blog omschrijven als ‘direct-to-consumer relationships’.

“Direct-to-consumer is the future of the F&B industry and unlocking this strategy for restaurants is a multi-trillion dollar business opportunity. This investment will help us create a direct ordering and loyalty solution to drive sustained growth for restaurants. It will significantly decrease cost-of-sales for our partners and empower them to own their customer relationships.”

Een interessante ontwikkeling, waarbij ik vermoed dat de ‘lock in’ op een dienstverlener beperkt is, wat weer goed is voor de positie van de ondernemer.

Horecasector heeft behoefte aan helder perspectief voor 2022 | ING

De tarieven van platformen zouden goed moeten kunnen meebewegen met schaarste (maar ook overvloed) in de markt. Is er meer vraag dan aanbod, dan stijgen de prijzen. Een veelgebruikt voorbeeld is de ‘surge pricing’ van Uber, waarmee het platform vraag en aanbod probeert te sturen. Is er meer vraag dan aanbod, dan stijgen de prijzen. Vervolgens daalt de vraag en stijgt het aanbod.

Voor platformen die een to-business markt bedienen was tot voor kort weinig data beschikbaar of dit ook op een dergelijke markt van toepassing is. In dit ING stuk met data van 2B platform Temper zien we op basis van data van het platform dat door krapte in de arbeidsmarkt (in dit geval horeca) de uurtarieven flink stijgen. Door ook een ondergrens te hanteren zorgt het platform ervoor dat in een geval van overvloed met aanbod er geen race 2 the bottom kan ontstaan. Hoewel in een dergelijk geval het minimumtarief waarschijnlijk ook gelijk het maximumtarief zal zijn.

Binnenkort start ik samen met onderzoekers van de VU in Amsterdam een onderzoek naar de tarieven en hoe deze invloed hebben door schaarste en grote gebeurtenissen als een lockdown van 2B freelance platformen. Het zal wel even duren voordat je daar hier iets over leest, maar dan weet je alvast dat het er aan komt 😉

UK government publishes pioneering standard for algorithmic transparency – GOV.UK

Terwijl het in Nederland partijen die al jaren met elkaar zijn opgescheept een kabinet te vormen kwam vorige week een mooi bericht binnen van onze overburen: “The CDDO has launched an algorithmic transparency standard for government departments and public sector bodies, delivering on commitments made in the National Data Strategy and National AI Strategy.”

Uit het stuk:

• The Cabinet Office’s Central Digital and Data Office has developed an algorithmic transparency standard for government departments and public sector bodies with the Centre for Data Ethics and Innovation
• The standard will be piloted by several public sector organisations and further developed based on feedback
• The move makes the UK one of the first countries in the world to develop a national algorithmic transparency standard, strengthening the UK’s position as a world leader in AI governance

Lees ook vooral de ‘note to editors’ onderaan het bericht, dat verder ingaat op de rol en verantwoordelijkheden van de ‘Cabinet Office’s Central Digital and Data Office’. Volgens mij iets waar andere landen iets van kunnen leren.

Hoe geruzie over Funda ontaardde in een gang naar de Ondernemingskamer | FD

“Wie een koophuis wil, kan niet om Funda heen. Daarom azen grote beleggers al jaren op de oer-Hollandse huizenmarktplaats. Maar grootaandeelhouder NVM wil niet verkopen, met achterdocht, geruzie en een climax bij de Ondernemingskamer komende donderdag tot gevolg. Reconstructie van een jarenlange vete.”

Een interessant overzicht van de geschiedenis en problemen bij Funda. Een interessante casus om te volgen. Funda is het enige platform dat ik ken dat proactief door een sector(vereniging) is opgezet. Dit heeft de sector(vereniging) zeker geen windeieren gelegd. Maar die betrokkenheid en eigenaarschap vanuit de sector is daarmee ook het grootste gevaar van de toekomst van het platform. Dit was misschien niet zo heel erg opgevallen wanneer NVM 100% van de aandelen had gehad, maar omdat 10% van de aandelen bij anderen ligt en zij zwaar worden beperkt door de acties van de NVM komt de zaak binnenkort bij de Ondernemingskamer.

Het voorbeeld van Funda laat zien dat sectoren veel baat kunnen hebben bij het bundelen van krachten en het zelf opzetten van een (dominant) platform, maar ook dat een single stakeholder aanpak uiteindelijk ook een groot struikelblok is in doorontwikkeling van het platform. En daarmee is de NVM op lange termijn de grootste bedreiging van het voortbestaan van het platform dat de eigen leden zoveel heeft gebracht.

In de media

Met KlusCV meer loopbaankansen voor platformwerkers? | Innovatief in Werk

Een mooi stuk over mijn rapport dat twee weken geleden is live gegaan op de website van NSVP.

Podcastserie Omzien na
ar elkaar – RIBW Overijssel

Een podcast interview met ondergetekende over platformen in de zorg.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie – Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.

Goedemorgen! Afgelopen week de succesvolle lancering van mijn onderzoeksrapport gehad. In samenwerking met het team van Reshaping Work organiseerde ik het event ‘Data portability in the gig economy’. Met interessante sprekers en uiteindelijk ruim 80 bezoekers vanuit heel de wereld. Fijne dat het rapport nu uit is, al is een rapport natuurlijk nooit af. Download hier de Nederlandse versie en hier de Engelse versie. Ik ben trots op het eindresultaat. Tussen nu en twee weken zullen de video’s en een verslag van het event online staan.

Deze editie schrijf ik in het vliegtuig op weg naar Athene. Even een paar daagjes met mijn vriendin er tussenuit. Is het verstandig om in deze tijd te reizen? Ik weet het niet, maar nu ik de keuze heb gemaakt om toch te gaan dan moeten we er dan ook maar optimaal van genieten.

In deze editie een flink stuk geschreven over de nieuwe wetgevingen DMA en DSA en ook nog een aantal andere mooie stukken voor je verzameld. Mooie week! (En wees een beetje lief voor elkaar, het zijn onzekere tijden en iedereen gaat daar met zijn of haar eigen manier mee om). Groet!

Europa wil regels voor online platforms aanscherpen: dit zijn de plannen | NU.nl

Wanneer het gaat om het borgen van publieke waarden en democratische legitimiteit in de platformeconomie was lang een van de grote beperkingen het gebrek aan regelgeving om platformen verantwoordelijk te houden voor hetgeen op het platform plaatsvond. Platformen hebben zich lange tijd verscholen achter de bewering dat zij slechts het bord bij de supermarkt zijn waar mensen (aanbod) een kaartje konden plaatsen en anderen (vraag) het kaartje hier vervolgens uit kon pakken. Hierbij had, en dat was de redenering van veel platformen, het platform geen verantwoordelijkheid over wat anderen op het platform uitspookten. Natuurlijk hadden zij wel een belang dat het niet de spuigaten uitliep: uiteindelijk hebben zij ook een klant te bedienen, maar het ontkennen van een rol en daarmee verantwoordelijkheid was lange tijd de boodschap.

En dat is natuurlijk onzin. Het platform heeft wel degelijk een rol, belang en verantwoordelijkheid. De rol van het platform kun je dan ook het best omschrijven als die van de marktmeester. Net als bij een fysieke markt op een plein. Je hebt vraag en aanbod en de marktmeester zorgt voor de omgeving waar deze beide partijen bij elkaar komen. De marktmeester (in de literatuur ook wel ‘private regulator’ genoemd) zorgt ervoor dat de vergunningen op orde zijn, dat er een juiste mix aan aanbieders is (niemand wil een markt met alleen maar kaasboeren, tenzij het een kaasmarkt is), wie mag meedoen (en onder welke voorwaarden) en wie niet, dat er klanten komen, dat de kwaliteit enigszins is geborgd en ga zo maar door. Platformen zijn een marktmeester ‘on steroids’. Waarbij het ene platform absoluut niet het andere is. Sommige platformen bemoeien zich een beetje met de transactie, zoals de zoekresultaten, en anderen hebben heel veel invloed op de transacties. Dat laatste is bijvoorbeeld bij social media platformen en on demand platformen het geval.

Lang kwamen platformen weg met het ontkennen van rol en verantwoordelijkheid. Iets dat ook echt wel aan te rekenen is aan beleidsmakers, die waren (zeker in het begin), ontzettend naïef. Dat er geen regelgeving was om hen die wel iets wilden doen te ondersteunen hielp natuurlijk ook niet.

Dat dit geen eeuwig houdbare situatie was, dat was voor iedereen duidelijk. Er moest iets komen. Dat de regels vanuit Europa en niet vanuit de landen zelf zou moeten komen, daar zijn velen het er mee eens. Eerder is er natuurlijk al het een en ander aan regelgeving en verordeningen gepubliceerd, zoals de Platform To Business verordening in 2020. Het was wachten op een meer grondig en breed stuk beleid. En die is er / is in aantocht: de DSA (Digital Services Act) en de DMA (Digital Market Act).

Er valt veel te lezen en te vinden over deze twee nieuwe ‘acts’ en ik heb in dit stuk niet de ambitie om hierin volledig te zijn. Om deze twee nieuwe regels meer te begrijpen heb ik, met hulp van een aantal lezers, een aantal stukken verzameld die voor wie het wil meer inzicht geven:

1. De ‘Geannoteerde Agenda Raad voor Concurrentievermogen, 25 en 26 November 2021’ > Dit document geeft goed inzicht in hoe Nederland staat de ‘geannoteerde agenda met daarin de beschrijving van de discussiepunten en de Nederlandse inzet’;
2. Het openbare eindverslag van de ‘rapporteurschap Digital Services Act (DSA) en Digital Market Act (DMA) > een fijn en beknopt overzicht van de belangrijkste aandachtspunten van zowel de DSA als de DMA;
3. Het bericht ‘EU-ministers akkoord met regelgeving voor digitale diensten en markten’ > Een stuk van een jaar geleden die iets meer inzicht geeft over de context van deze regels: “Een betere positie voor internetgebruikers, extra toezicht op én regels voor de wereldwijd grootste online platforms en meer verantwoordelijkheden voor aanbieders van digitale diensten richting hun gebruikers.”;
4. Als laatst de informatie pagina “Wet inzake digitale diensten: Zorgen voor meer veiligheid en verantwoordingsplicht online” vanuit de Europese Commissie met veel interessante en relevante informatie.

In bovenstaande documenten vind je ook weer de nodige linkjes, voor ieder wat wils. Wat is nu de grondslag van deze nieuwe regels?

“De nieuwe regels zijn evenredig, stimuleren innovatie, groei en concurrentievermogen en vergemakkelijken de groei van kleinere platforms, kleine en middelgrote ondernemingen en startups. De verantwoordelijkheden van gebruikers, platforms en overheden worden herverdeeld in overeenstemming met de Europese waarden, waarbij de burgers centraal staan.”

Er wordt gesproken over:

• Burgers en hun grondrechten worden online beter beschermd;
• Onlineplatforms krijgen een krachtig kader voor transparantie en duidelijke verantwoordelijkheden;
• Innovatie, groei en concurrentievermogen binnen de interne markt worden gestimuleerd.

Binnen deze nieuwe regels wordt onderscheid gemaakt tussen grote en kleine platformen, waar de regeldruk evenredig wordt verdeeld over het formaat van het platform. Een goed en ontzettend belangrijk iets: te strakke regelgeving voor ook kleine opkomende platformen zal de concurrentiepositie van de grote spelers, die mede dankzij een gebrek aan regelgeving hard hebben kunnen groeien, alleen maar versterken.

Wat is nu het verschil tussen de DMA en de DSA? Laten we beginnen bij de DMA:

“Het voorstel voor de DMA is op 15 december 2020 door de Europese Commissie gepubliceerd en bevat regelgeving voor poortwachtersplatforms. Aanleiding voor het voorstel zijn zorgen over de marktposities van deze mondiaal opererende platforms, waardoor afhankelijkheid ontstaat voor zowel ondernemers als consumenten en concurrentie in digitale markten wordt beperkt.”

DMA richt zich dus erg op de zogenaamde poortwachtersfunctie die bepaalde platformen hebben. Zo wordt er onder andere geplet voor interoperabiliteit:

“Het kabinet heeft net als andere landen aangegeven via artikel 6 platforms te willen verplichten om stakeholders toe te staan gebruik te maken van andere diensten dan die van het platform. Het moet mogelijk zijn om aanvullende diensten te gebruiken in samenwerking met de diensten van het platform. De pre-installatie van apps op besturingssystemen moet dan ook verboden worden. Gebruikers moeten zelf kunnen kiezen welke app store, zoekmachine en webbrowser ze willen gebruiken wanneer ze voor het eerst een apparaat gebruiken dat een besturingssysteem gebruikt dat wordt geleverd door een poortwachter.”

Een heel belangrijke passage, al zit ‘the devil as always in the details’ (een dooddoener, I know, maar dat zijn alle clichés in het leven ;-)). Dit omdat veel aanbieders steeds meer gaan naar het aanbieden van een totaaloplossing, een ecosysteem. Zie de aanklacht tegen Microsoft deze week over het voortrekken van de eigen cloud dienst. Ik ben dan ook erg benieuwd naar de invulling van deze passage en ambitie.

Dan de DSA:

“De DSA voorziet in gemeenschappelijke regels die bedrijven nieuwe mogelijkheden geven om grensoverschrijdende digitale diensten aan te bieden en zorgt voor een betere bescherming van eindgebruikers en consumenten in Europa. Daarbij zijn de belangrijkste basisprincipes van de e-commerce richtlijn in de DSA behouden, zoals het beperkte aansprakelijkheidsregime voor online tussenpersonen, het land-van-oorsprong beginsel als basis voor de interne markt, en het verbod op een algemene monitoringsverplichting.”

De DSA ziet er vanaf een afstandje (ik ben geen insider in dit onderwerp) een stuk praktischer uit.

Een punt van aandacht en zorg is in dit soort nieuwe wetgeving altijd de handhaving. Kijk naar de worsteling van de Authoriteit Persoongegevens (AP). Compleet onderbezet en met achterhaalde manieren van handhaven. Mijn mening is dat je de AP nog zo kunt uitbreiden als je wilt, maar zolang je de huidige manier van handhaven vasthoudt, blijft het vechten tegen de bierkaai. Bij de DSA en DMA is dit niet anders. Het probleem van handhaving is dat er bij het maken van nieuwe wetten vaak niet over wordt nagedacht. Om de simpele reden: this is not my cup of tea. Gelukkig dat bij de DMA en DSA er wel iets over wordt gezegd:

“Zo is een nieuwe bepaling opgenomen die bepaalt dat de digitale dienstencoördinatoren (hierna: DDC) van de lidstaten elkaar actief assisteren en informatie verschaffen voor onderzoeken of handhaving van de DSA-regels door de DDC van het land van oorsprong. Om het risico van forum shopping te voorkomen, wordt de lidstaten meer handvatten geboden om – met tussenkomst van het bestuur van DDC’s de DDC van het land van oorsprong er toe te bewegen de nodige onderzoeks- en handhavingsmaatregelen te nemen bij een redelijk vermoeden van een schending van de verordening. En het toezicht en handhaving van de VLOP’s wordt exclusief bij de Commissie belegd in plaats van het land van oorsprong.”

Kort gezegd (zoals ik het interpreteer): er wordt samengewerkt tussen landen en de ‘schaalvoordelen’ van handhaving worden centraal geborgd. Iets dat wat mij betreft meer mag gebeuren: nu zijn de uitspraken bijvoorbeeld vaak een lappendeken en dat is voor en die worden aangeklaagd erg prettig, maar voor het borgen van publieke waarden een ramp.

Dan de vraag over de houdbaarheid en wendbaarheid van regelgeving. Het is heel fijn dat dit er nu is en komt, maar hoe blijf je wendbaar. Dat is naast handhaving vermoed ik ook een van de belangrijke, dan wel niet belangrijkste, aandachtspunten. In het stuk van de Tweede Kamer wordt gesproken dat de DMA de 20 jaar oude e-commerce wet vervangt en we moeten “zorgen voor een meer meebewegende wetgeving”. Een heel belangrijk aandachtspunt, waarvan ik benieuwd ben hoe deze uiteindelijk wordt ingevuld. Zeker met de ontwikkelingen die er nog aan zitten te komen met zaken als het steeds meer online verbonden zijn en opereren (zie de discussies over de Metaverse, de online parallelle wereld waar het borgen van publieke waarden en democratische legitimiteit voor mij nog een raadsel is) en het verdwijnen van landsgrenzen door verregaande digitalisering.

Wat begon als een kort stuk over de DSA en DMA in het vliegtuig op weg naar Athene is een flinke longread geworden. Zo gaat dat. Er zijn nog genoeg vragen rondom deze nieuwe wet, maar ik denk dat het belangrijkste is dat de grondslag – het beschermen van gebruikers, het streven naar een meer gelijk speelveld, het benadrukken van de rol en verantwoordelijkheid van online platformen en het borgen van publieke waarden en democratische legitimiteit in de platformeconomie –  duidelijk is neergezet en in wat er gaat komen niet meer weg gaat. En dat is iets waar we allemaal blij van moeten worden.

Amazon’s “Delivery Premier League” gamifies gig work in India

In deze nieuwsbrief is het onderwerp ‘een algoritme als baas’ menigmaal voorbijgekomen. Een onderwerp dat in de kluseconomie het meest van toepassing is op platformen met een ‘on demand’ karakter: voornamelijk bezorging en taxi. Waar minder aandacht voor is, is hoe deze algoritmes en systemen sterk gebruiken van gameification technieken om de werkende de kant op te sturen die op dat moment goed is voor het platform.

Zoals in dit stuk:

“From Indonesia to India, platforms have harnessed game mechanics to drive participation and competitiveness of part-time workers. Leaderboards, customer ratings, level-up badges, and engagement rewards are now becoming a mainstay in the gig economy. Amazon’s DPL program exemplifies how effective these gamification tactics are at driving workforces and changing driver behavior.”

Een leerzaam, maar ook soms heftig en confronterend, stuk over hoe delivery platformen gameification inzetten om voor het platform het maximale uit de aanbieders te halen. Zonder zelf verantwoordelijkheid te nemen voor de risico’s. En hoe een bewust informatie asymmetrie wordt gecreëerd voor de werkte om deze te sturen, controleren en…. In sommige gevallen te weinig uit te betalen.

Just Eat Takeaway gaat ‘heel snel’ groot worden in boodschappen bezorgen | NRC

Waar Jitse Groen, oprichter en CEO van Just Eat / Thuisbezorgd, lang in zijn investor calls volhield geen heil te zien in bezorging voor anderen lijkt het tij bij het bedrijf 180 graden te zijn gekeerd. In dit stu k in NRC: “Maaltijdbezorger Just Eat Takeaway gaat „heel groot” worden in het bezorgen van boodschappen.”.

Wat interessant is aan deze move is dat het grote verschil tussen het bedrijf van Groen en de nieuwe platformen in maaltijd- en boodschappenbezorging lang was dat Thuisbezorgd puur een verkoop platform is voor maaltijden met een mini beetje eigen bezorging en de concurrenten zich vanaf dag één positioneerden als logistiek platform dat toevallig is gestart met het verkopen en vervoeren van maaltijden.

Het alleen verkoop model is natuurlijk veel lucratiever: je hoeft geen lokale bezorg infrastructuur op te bouwen (laat het aansturen en uitknijpen van de bezorger maar over aan de horeca onderneming) en je richt je puur op het online stuk van verkopen via het platform. Een model met prima marges, net als bij een bedrijf als Booking. Door de opkomst van concurrentie werd Groen ‘gedwongen’ om ook steeds meer een logistieke speler te worden. In het begin tegen wil en dank. Misschien nu nog steeds trouwens. Met als gevolg dat de operatie alleen maar ingewikkelder zal worden en de concurrentie heviger. En misschien nog wel belangrijker: de unieke toegevoegde waarde van Thuisbezorgd mbt de opgebouwde legacy wordt kleiner. Wat het alleen maar lastiger zal worden om zich staande te houden ten opzichte van concurrentie.

Nog geen gelopen race dus. Ik ben ben benieuwd hoe de markt er over een jaar of 5 voor staat. En zou niet graag in Jitse zijn schoenen willen staan…

Thijs Verheul (United Wardrobe): ‘We dachten Frankrijk wel te pakken met een miljoentje’ | Sprout

Veel mensen denken dat een platform opzetten en succesvol maken een eenvoudig klusje is, om vervolgens met een klein team het geld binnen te kunnen harken. Niets is minder waar. Het opzetten van een succesvol platform is echt een kunst en zeker in 99,9999% van de gevallen geen snelle manier om rijk te worden. Sorry. Daarnaast zijn er veel mensen nodig om een platform draaiende te houden. Zo hebben platformen als Uber en Booking ieder zo’n twintigduizend werknemers. Amazon spant daarmee overigens de kroon met 1 miljoen werknemers, waarvan het overgrote merendeel werkt in de vele warehouses. Onder discutabele omstandigheden.

Er zijn de laatste tijd steeds meer boeken met (ondernemers)verhalen die een kijkje achter de schermen geven van succesvolle en minder succesvolle platformen. Daar valt altijd iets van te leren. Zo besteedde ik in mijn vorige nieuwsbrief aandacht aan het nieuwe boek van Uber. Dit artikel op Sprout komt Thuis Verheul, oprichter van United Wardrobe, aan het woord. Hij spreekt over zijn nieuwe boek ‘Voor hoeveel heb je het verkocht?’. Een leerzaam interview. Het boek heb ik nog niet gelezen, dat komt er vast nog wel een keer van.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie – Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.

Goedemorgen! Vorige week was het even stil, aangezien ik voor een presentatie en afspraken in Stockholm was. Mijn eerste zakelijke reis sinds twintig maanden, dat werd tijd. Wat was het fijn om weer op pas te zijn. In Stockholm veel geleerd over de klusecononmie in Zweden en een pre-launch gedaan van het onderzoeksrapport dat ik aanstaande donderdag zal presenteren. Het is nog mogelijk om je aan te melden voor dit online event, meer informatie vind je hier.

Deze week leg ik de laatste hand aan het eindrapport (NL en ENG) en de presentatie donderdag. Erg benieuwd naar de reacties.

Ook deze week weer een aantal mooie stukken voor je verzameld en voorzien van mijn duiding en commentaar. Mooie week!

Event!

De afgelopen anderhalf jaar heb ik op eigen initiatief en gesteund door UWV, FNV, Seats2Meet, YoungOnes, Freshheads, EZK, ETUI (European Trade Union Institute) en de Zweedse UWV, onderzoek gedaan naar de vraag:

“Kan portabiliteit van reputatie- en transactiedata bijdragen aan de wendbaarheid van de werkende op de arbeidsmarkt, zowel binnen als buiten de kluseconomie?”

Op 25 November aanstaande zal ik het rapport (NL en ENG) lanceren met de resultaten van dit verkennende onderzoek. Op diezelfde dag organiseer ik van 14:00 – 15:45 in samenwerking met het team van Reshaping Work een speciaal online en internationaal event over dit onderwerp.

Wees welkom! En deel dit event vooral ook binnen jouw netwerk. Meer informatie en inschrijven kan via deze link.

‘Booking.com is een machine die mensen verdeelt en uitput’ | De Tijd

Het is een van de grootste platformen van Nederlandse bodem en toch was er maar beroerd weinig over bekend: Booking. Gelukkig is daar met het zojuist verschenen boek ‘De Machine – in de ban van Booking.com‘ een eind aan gekomen. Dat ging overigens niet over één nacht ijs: Booking werkte officieel niet aan het boek mee en ook de oprichters wilden niet meewerken. Honderden andere betrokken gelukkig wel. Uit deze enorme hoeveelheid interviews en een groot aantal (interne) documenten schreven drie NRC journalisten dit mooie boek met een fascinerend verhaal. Booking is een van de 1.0 platformen die groot geworden is met de opkomst van het internet. Dat heeft geprofiteerd van een enorme voorsprong, maar zich de komende jaren echt zal moeten bewijzen. Ik heb het boek intussen bijna uit en kan het iedereen aanraden.

Het is van buiten niet moeilijk om een oordeel over het bedrijf te vellen. Een geldmachine met ongekend hoge groeicijfers en winstmarges. Een bedrijf dat, ondanks de bijna 20.000 medewerkers, lang onzichtbaar is gebleven. Een geoliede machine die goed liep zolang het goed ging, maar die minder wendbaar bleek toen het nodig was.

Het boek leest als een spannend avonturenboek. En wat je ook van Booking vindt: het is reuze interessant om het verhaal achter het platform te leren, om daarmee te begrijpen waarom het doet wat het doet. Want uiteindelijk wordt de koers van een bedrijf bepaald door de tijd/timing, de mensen, de keuzes en de belangen die er spelen.

Seoul to become the first city to enter the metaverse. What will it look like? | Euronews

De laatste tijd heb ik regelmatig geschreven over de metaverse: een digitale parallelle wereld waar grote en kleine tech spelers het erg warm van krijgen. Waar Facebook het vooral op een 3D wereld gooit (te bezoeken met een Virtual Reality bril), verwachten anderen dat het toch echt voornamelijk een 2D ervaring zal worden.

Een van mijn grootste vragen rondom dit soort concepten is hoe publieke waarden kunnen worden geborgd in een dergelijke parallelle online wereld die, volgens velen, dan wel decentraal en open zal zijn, maar de regels en voorwaarden toch ergens moeten worden geborgd.

Mede daarom viel mij dit artikel op waar Seoul heeft aangegeven de eerste stad te willen zijn die ook ‘beschikbaar’ is in de metaverse. Waar de stad enerzijds hun huidige burgers in een parallelle digitale wereld wil gaan helpen, maar bijvoorbeeld ook bekende attracties online beschikbaar wil maken. En daarmee de beperkingen van een fysieke locatie achter zich laat. In een online wereld heb je immers niet de beperkingen die een fysieke wereld wel heeft.

Wat deze casus interessant is dat dit soort ontwikkelingen ons uitdagen na te denken over wat, in dit geval, een ‘stad’ nu precies is. In de fysieke wereld zul je direct denken aan een fysieke plek met infrastructuur, etc. Maar wat wanneer je die fysieke beperkingen niet meer hebt? Wat is dan een stad? Net als dat we vroeger bij het woord ‘bank’ dachten aan lokale kantoren, pin apparaten, een pinpas en een duur kantoor op de Zuidas.

Met gesprekken over de metaverse gaat het al snel om de angst dat alles alleen nog maar online af zal spelen. Ik denk dat dit wel mee zal vallen. Voor Seoul liggen de kansen vooral in de combinatie van fysiek en online. Waarbij fysiek en online optimaal op elkaar moeten worden afgestemd. Een van de valkuilen die ik zie is dat ‘men’ een digitale kopie (digital twin) van bestaande processen en omgevingen wil gaan maken, zonder na te denken hoe deze twee elkaar kunnen versterken. Dat zou natuurlijk zonde zijn, maar je kunt er vergif op in nemen dat dat veelvuldig zal gebeuren.

Een voorproefje waar het heen kan gaan heb je al kunnen zien in Estland, waar het land het ‘besturingssysteem’ van het land heeft opengezet voor mensen die niet in het land zelf wonen. Zij kunnen al een flink aantal jaren als ‘e-Resident’ gebruik maken van de digitale infrastructuur van het land. De e-Residents zetten vervolgens bedrijven op, die weer gebruik maken van fysieke diensten en bedrijven die in het land zijn gevestigd. Waarbij het uiteindelijk prima kan zijn dat Estland, of Seoul, straks meer digitale dan fysieke inwoners heeft. De vraag is dan ook: maakt dat wat uit?

Ik ben erg benieuwd hoe dit zich zal gaan ontwikkelen. Ik vermoed dat er een hoop onzin op de markt komt, veel startups het woord ‘metaverse’ in hun plan meenemen om geld op te halen zonder te weten wat ze nu echt willen gaan doen en veel bestaande organisaties (publiek en privaat) hier in springen zonder echt na te denken. Is dat erg? Mhwa. Nee. Uiteindelijk zijn er veel experimenten én tijd nodig om dit te laten landen. Aan jou de taak om kritisch naar dit soort ideeën te kijken om zo, op basis van logisch verstand, de zin van de onzin te kunnen onderscheiden.

Bol.com gaat waarschijnlijk volgend jaar naar de beurs | NU.nl

Het was in 2012 een opmerkelijke stap toen Ahold de webwinkel / platform Bol.com overnam en het als vijfde retailmerk aan de collectie toevoegde. Opmerkelijk, maar ook niet heel vreemd. Ahold kon immers veel van een digitale speler als Bol leren en Bol kon op haar beurt weer teren op de ervaring van een grote logistieke speler als Ahold.

En nu gaan de twee (waarschijnlijk) los van elkaar verder. Ik ben benieuwd (en zal wanneer de beursgang definitief is het zeker aan Bol vragen) wat zowel Bol als Ahold Delhaize nu precies hebben overgehouden aan het huwelijk. Wat ging erg goed? En wat niet? Voor een buitenstaander ziet het er naar uit dat het beide partijen niet is gelukt de kruisbestuiving, vast een van de reden van de aankoop in 2012, tussen de twee merken succesvol te maken. Ja, je kan/kon Bol pakketjes ophalen bij de Appie, maar dat is natuurlijk geen rocket science. Ik vermoed dat als er sprake is geweest van kruisbestuiving, dit voornamelijk achter de schermen heeft plaatsgevonden. Een groot moederbedrijf is immers een fijne basis om vanuit te kunnen bouwen, maar op eigen benen staan heeft ook zijn voordelen.

De timing zou je opmerkelijk kunnen noemen, zeker nu die andere grote e-commerce speler Coolblue net de beursgang in de ijskast heeft gezet. Het is de vraag dan ook waar de groei van Bol zit. Ik verwacht dat de focus op Nederland en België zal blijven liggen: andere markten zijn immers al vergeven en daar een voet aan de grond krijgen is een ontzettend kostbare zaak. De groei zal dan vooral moeten komen uit de groei van deze twee markten. In de breedte (nieuw assortiment en klanten) of in de diepte (omzet uit bestaand assortiment en klanten.

Voor Bol kan ik mij voorstellen dat het ook wel fijn is om los te komen van Ahold. Ik denk dat het juist nu belangrijk voor het platform is om wendbaarder te worden en een stevige eigen identiteit te creëren. Niet dat ze dit nu niet hebben, maar echt uitgesproken kan je deze niet noemen. Dit terwijl er bij Bol wel echt uitgesproken interessante dingen gebeuren. Ik hoop dat dit wanneer Bol op eigen benen staat ook meer naar buiten zal komen.

En voor ons buitenstaanders is op de relatief korte termijn het vooral ontzettend interessant om de documenten die straks vrij gaan komen in aanloop naar de beursgang. Eindelijk een inkijkje in de cijfers. Dat zal ook een mooi inzicht geven in de kansen voor Bol in de toekomst.

Continuïteit leenadministratie niet gegarandeerd bij alle crowdfunding platformen bij stoppen activiteiten | Revue

In mijn boek schreef ik over een wens voor exit scenario’s voor platformen. Kort gezegd: wat gebeurt er met het platform, de data en de eventuele verplichtingen wanneer een platform besluit de stekker er uit te trekken.

Bij lening-crowdfundingplatformen is deze vraag opeens heel urgent. Wanneer een ondernemer geld ophaalt bij investeerders dan zorgt het platform voor de coördinatie in de aflossing. Mocht er gedoe zijn, dan is het platform de onafhankelijke partij die kan bemiddelen. Ik heb zelf in flink wat crowdfunding projecten geïnvesteerd, puur met als doel om te leren van de processen van deze platformen, en daarmee ook regelmatig het platform zien interveniëren wanneer er gedoe was. Waarbij het gedoe voornamelijk bestond uit situaties dat de ondernemer niet aan de verplichtingen kon voldoen of wanneer er een conversie moment aankwam waar een converteerbare lening kon worden omgezet in aandelen.

De bemoeienis van het platform duurt doorgaans 4 tot 5 jaar: de periode dat de aflossing van de lening in beslag neemt. In veel gevallen rekenen platformen daarvoor ook een fee, welke in veel gevallen niet voldoende is om het gehele proces te dekken. En daar gaat het mis. In Europa komen Europese regels voor crowdfunding platformen eraan, wat concreet zal inhouden dat het een stuk ingewikkelder (en duurder) zal worden om een dergelijk lening platform te runnen. Een goede ontwikkeling die ook de Europese crowdfunding markt een boost kan/zal geven.

Nu zijn er alleen ook best wat platformen die dit moment zullen gebruiken om eens goed in de (financiële) spiegel te kijken, om daarna te concluderen dat het nu een goed moment is om te stoppen. De investering om te voldoen aan de nieuwe regels kan in sommige gevallen simpelweg niet uit.

Het probleem is dan wel wanneer een platform zelf besluit de stekker er uit te trekken: hoe zit het met de verplichtingen rondom aflossingen tot einde looptijd? Dit is in principe, als ik het goed heb begrepen, een verantwoordelijkheid die bij de nationale toezichthouders had moeten liggen. Zo heeft de AFM wel een verplichting gesteld voor een “business continuity plan” bij het aanvragen van de ontheffing, maar is het de vraag of deze ooit echt goed door de AFM is gecontroleerd. Dat gaat dus spannend worden. Lesson learned: denk goed na over een exit strategie, zeker wanneer er nog verplichtingen zijn na het sluiten van een platform. En maak je als vrager of aanbieder gebruik van een platform, dan is het ook belangrijk om te onderzoeken hoe de continuïteit is geborgd mocht er een dergelijke situatie zich voortdoen.

Upscaling residential carsharing: recommendations for more social and affordable carsharing at street level | Utrecht University

Een interessant en diepgaand rapport over deelmobiliteit:

“Dit rapport presenteert de bevindingen van het onderzoek naar residentiële deelmobiliteit in Nederland in 2020-2021. Met residentiële deelmobiliteit wordt hier specifiek gedoeld op het gebruik van autodelen en fietsendelen als vervanging van individueel autobezit door bewoners van Nederlandse stedelijke gebieden. Dit rapport richt zich op voorbeelden van succesvolle implementatie van residentiële deelmobiliteit op het snijvlak van de mobiliteitsector en de woningsector, verder uitgesplitst in for- en non-profit organisaties, en de manieren waarop gemeentelijke actoren zich verhouden tot deze successen.”

Ontevreden Uberchauffeurs richten eigen belangenvereniging op | TaxiPro

“Een groep Uber chauffeurs heeft zich verenigd in de Stichting voor Zelfstandige Chauffeurs (SvZC). De stichting vraagt onder andere meer aandacht voor de ‘ongewenste gevolgen’ van de uitspraak in de rechtszaak van FNV tegen het taxiplatform.”

Op zich natuurlijk alleen maar goed wanneer aanbieders op een platform zich verenigen om zo gezamenlijk hun stem te laten horen. FNV zegt 1.000 chauffeurs te vertegenwoordigen, deze stichting zegt namens meer dan 300 chauffeurs te spreken. Beide manieren zijn een aanvliegroute om de belangen te verdedigen.

Over de stichting is overigens erg weinig bekend. Er is een website, een stichting met 3 chauffeurs in het bestuur en de domeinnaam is zoals het lijkt geclaimd door iemand met een achtergrond in issuemanagement, politieke lobby en corporate affairs. Een dergelijke stichting heeft al snel de schijn tegen en zal dus ook erg transparant moeten zijn over de achtergrond, motivatie en ambities. Daarnaast zou het logisch zijn dat de stichting zich niet alleen naar de rechter uitspreekt, maar ook chauffeurs zal vertegenwoordigen voor betere voorwaarden richting Uber. Alleen dan laat de stichting zien écht onafhankelijk te zijn.

Als laatst wil ik nog wijzen om het concept van de werker coöperatie waar ik eerder al over heb geschreven. Waarbij de platformwerkers die voor platform X werken zich verenigen in een coöperatie om zo een meer gelijk speelveld te creëren. Je leest er hier meer over.

In de media

Alles in de flitsbezorging gaat snel, behalve het uitbetalen van het loon aan de koeriers | De Volkskrant

Een mooi en groot artikel over flitsbezorging met bijdrage van ondergetekende in De Volkskrant afgelopen zaterdag.

Podcast: potentie en problemen van de platformeconomie – ZiPconomy

Podcast: “Het is een gemiste kans dat discussies over de platformeconomie vooral gaan over contractvorm, vertelt Martijn Arets in de podcast Werken aan Nederland. Veel belangrijkere vragen gaan over de impact van automatische besluitvorming, waarbij het algoritme jouw manager is.”

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie – Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.

Goedemorgen! Graag wil ik je attenderen op een mooi event dat op 25 November zal plaatsvinden: ‘data portability in the gig economy’. Op die dag zal het rapport over mijn onderzoek naar data portabiliteit in de kluseconomie worden gelanceerd middels een online internationaal event.  Meer info verder in deze nieuwsbrief. Wees welkom! En voel je vrij om de uitnodiging te delen.

Deze week ook weer een paar mooie stukken voor je uitgezocht en voorzien van mijn duiding en commentaar. Volgende week maandag verschijnt er eenmalig geen nieuwsbrief: ik ben dan voor afspraken en presentaties in Zweden. Fijne week!

Event aankondiging: lancering eindrapport!

De afgelopen anderhalf jaar heb ik op eigen initiatief en gesteund door UWV, FNV, Seats2Meet, YoungOnes, Freshheads, EZK, ETUI (European Trade Union Institute) en de Zweedse UWV, onderzoek gedaan naar de vraag:

“Kan portabiliteit van reputatie- en transactiedata bijdragen aan de wendbaarheid van de werkende op de arbeidsmarkt, zowel binnen als buiten de kluseconomie?”

Op 25 November aanstaande zal ik het rapport (NL en ENG) lanceren met de resultaten van dit verkennende onderzoek. Op diezelfde dag organiseer ik van 14:00 – 15:45 in samenwerking met het team van Reshaping Work een speciaal online en internationaal event over dit onderwerp.

Wees welkom! En deel dit event vooral ook binnen jouw netwerk. Meer informatie en inschrijven kan via deze link.

LinkedIn rolls out its freelance services marketplace globally after picking up 2M users in smaller US beta – TechCrunch

Het zat er al een tijdje aan te komen, maar het het platform Linkedin gaat zich nu ook richten op het bijeenbrengen van vraag en aanbod van freelance klussen. In dit artikel op Techcrunch lees je er meer over:

“Today it is taking the wraps off its Service Marketplace, a new feature that will let people advertise themselves for short-term engagements to those looking to hire people for such roles, competing against the likes of Fiverr and Upwork for sourcing skilled knowledge workers.”

Deze stap van Linkedin komt in een tijd waar het aantal freelancers die klussen voor klanten uitvoeren groeit, maar ook in een tijd waar de relevantie van het platform voor werk wat minder leek te worden. Wanneer ik naar mijn eigen gebruik van het platform kijk dan merk ik dat ik mijn profiel al jaren niet meer heb bijgewerkt en het platform steeds meer als (zakelijk) social network platform zie. Ik heb zakelijk bewust tussen haakjes gezet, gezien ik connecties steeds meer privé zaken zie posten.

Deze stap van Linkedin, dat in 2016 voor 26 miljard dollar (!!) door Microsoft werd gekocht, is om meerdere redenen slim:

1. het speelt in op de veranderende wereld van werk;
2. het maakt door deze extra functie het platform weer relevant voor de doelgroep freelancers en zij die freelancers zoeken;
3. het dwingt freelancers met deze marketplace functie ook om hun profiel up2date te houden, wat ook weer ten goede komt aan de kwaliteit van het gehele platform;
4. het positioneert zich als een totaaloplossing voor werk, niet alleen voor zij die een (vaste) baan zoeken.

Natuurlijk is het afwachten of en hoe succesvol de nieuwe platform dienst zal worden. Linkedin heeft natuurlijk ontzettend veel gebruikers en data, maar is ook een platform dat zich erg breed positioneert. Dit in een markt waar vooral veel niche spelers actief zijn, hoewel deze ook steeds meer de breedte ingaan. Maar over het algemeen is het makkelijker om vanuit een niche breder te gaan dan vanuit de breedte in een niche. Ook zou Linkedin veel kunnen hebben aan het moederbedrijf Microsoft, dat in 2018 nog voor dit soort diensten besloot samen te werken met concurrent Upwork. Ik bgen zelf vooral benieuwd wat de ambities nu echt zijn en hoe ver ze bereid zullen zijn om te gaan.

Microsoft Tests Its Own Corporate Metaverse for Early 2022 Launch – Bloomberg

Vorige week besteedde ik veel aandacht aan de naamswijziging van Facebook naar Meta (voor de holding, niet het platform) en de nieuwe top 1 prioriteit van dit bedrijf: de metaverse. Het is belangrijk om te beseffend dat er ontzettend veel platformen in dit domein actief zijn. Waarbij het de grote vraag is in welke mate er ook sprake zal zijn van ‘interoperabiliteit’ tussen de verschillende ‘werelden’. Oftewel: kun je met jouw data, avatar, netwerken en aankopen makkelijk switchen tussen de verschillende werelden?

Praktisch gezien zou je zeggen: ja natuurlijk. Dit is de meest logische en gebruiksvriendelijke optie. En vanuit veel partijen zal dit ook een wens / vereiste zijn. Immers: wanneer je digitale designschoenen koopt in Fortnight, dan wil je ook dat jouw avatar deze kan dragen in de digitale wereld van Microsoft en anderen. Maar toch verwacht ik niet dat dit vanzelf zou gaan. De spelers die nu deze markt betreden hebben ook een belang bij een lock-in. Ik ben dus erg benieuwd hoe dit zich zal gaan ontwikkelen.

Ook denk ik dat het ontzettend belangrijk is dat beleidsmakers hier vol op in gaan zetten. Sterker nog: als er een tijd zou moeten zijn dat beleidsmakers wakker en ambitieus zouden moeten zijn, deze nu echt is aangebroken. Dit gaat echt niet vanzelf goed komen, de belangen zijn simpelweg te groot.

Hiervan werd ik nogmaals overtuigd door het lezen van deze tweet:

“Facebook filed its trademark application for Meta this week and I’ve never seen anything like this. The list of things they want to claim Meta for is massive, and underscores how much Facebook wants to replace the functionality of a huge swath of online services. A lot of this is already live (Facebook Dating, Facebook Pay). Some (fitness, home automation) seems more on the way. There are a number of gamification things in here, like contests to reward exercise and healthy eating (which of course involves monitoring those things) and loads of blockchain, including the extra-cursed “blockchain as a service.”

Tot zover de ‘open’ metaverse van Facebook.

Deelauto’s worden nauwelijks gebruikt: verwachte populariteit is uitgebleven | AD.nl

Deelmobiliteit is steeds zichtbaarder, maar is het ook een succes? Vorige week verscheen dit artikel in het AD, dat suggereert dat deelmobiliteit op een dood spoor zit:

“Deelauto’s zouden leiden tot minder autobezit, maar niets is minder waar. Ze worden nauwelijks gebruikt. <…> Van alle autoritten wordt slechts 0,02 procent met een deelauto uitgevoerd en dat aandeel is volgens het KiM sinds 2014 niet gegroeid. Van de actieve autodelers gebruikt meer dan de helft de deelauto hooguit een paar keer per jaar en dan nog vaak ten koste van het openbaar vervoer. De beoogde daling van het autobezit door de deelauto is verwaarloosbaar.”

Je zou na het lezen van dit bericht kunnen denken: autodelen is de grootste mislukking ooit. Het is net hoe je het bekijkt. Je zou de kop ook als volgt kunnen aanpassen:

• ‘Auto’s worden nauwelijks gebruikt: verwachte populariteit is uitgebleven’ (immers: de gemiddelde auto staat meer dan 95% van de tijd stil op een gesubsidieerd stuk grond in een stad of dorp)
• ‘Beleid rondom deelauto’s is mislukt: kansrijk concept komt niet van de grond door gefragmenteerd beleid’ (immers: gedeeld mobiliteit en daarbij minder misbruik van publieke ruimte voor het stallen van stilstaand blik is sterk afhankelijk van keuzes mbt beleid)

Dit omdat alleen een focus op deelmobiliteit natuurlijk erg beperkt is. Uiteindelijk gaat het er over hoe je mobiliteit inricht in verhouding tot het gebruik van publieke ruimte. Daarom zie je nu ook nieuwbouwprojecten waar gedeelde mobiliteit een voorwaarde is en er daardoor minder parkeerplaatsen per inwoner beschikbaar worden gemaakt.

En ja, deze vertekende beeldvorming heeft de auto-deel-sector ook een beetje (erg) zelf over zichzelf heen geroepen. Ook deze sector heeft zich jarenlang laten verleiden door de focus op de verkeerde vragen te leggen. Zo was een grote hoeveelheid deelauto’s (100.000) jarenlang een doel, waarbij het overgrote deel van het nieuwe aanbod van peer2peer aanbod van platformen als SnappCar komt. En dat zijn juist de auto’s die doorgaans heel beperkt beschikbaar zijn. Deze focus op het overhypen van cijfers slaat nu dus terug op de sector. Niet heel handig, maar ook iets om prima overheen te kunnen komen.

Een paar overdenkingen voor het debat:

1. Leg de focus op mobiliteit en ga niet een discussie voeren op één specifiek onderdeel. In mijn Twitter timeline kwam dit weekend weer veel gezeur uit Amsterdam voorbij over de deelfietsen, terwijl niemand zeurt over de overvolle fietsenrekken die ook kostbare publieke ruimte in beslag nemen. Kijk naar het grotere plaatje en maak keuzes;
2. Durf ook heilige huisjes ter discussie te stellen. Graag zelfs;
3. Bedenk hoe je op verschillende manieren succes kunt meten;
4. Het beleid rondom deelmobiliteit is nog erg afhankelijk van de stad of regio, wat meer landelijke standaarden, een kennis- en coördinatiecentrum en beleid is welkom. Nationale standaarden en toolkits waar lokaal uit kan worden geput.

Black cabs roar back into favour as app firms put up their prices | City transport | The Guardian

Toen Uber de markt betrad was er veel discussie over het gegeven dat Uber werk wegnam bij traditionele taxibedrijven. En dat was natuurlijk ook het geval: door het aanbieden van een betere dienstverlening en in veel gevallen ook een lagere prijs liepen veel klanten over naar Uber.

Wat er ook gebeurde, en daar was weinig tot geen aandacht voor, was doordat Uber de drempel voor het nemen van een taxi verlaagde ook de markt groeide. Mensen die voorheen nooit een taxi namen, deden dit nu wel vanwege het gemak en/of de lage prijs. Wanneer ik naar mijzelf keek maakte ik voor Uber nooit gebruik van taxi’s, behalve wanneer ik een vroege vlucht moest pakken. Door het gebruik van Uber pakte ik ook wel eens naast een Uber een ‘normale’ taxi. Zo zie je dat platformen ook kunnen leiden tot de groei van een markt. Dat is overigens ook een van de vragen in mijn lijstje bij het maken van een afweging om wel of geen platform te starten in de markt: maakt de komst van een platform de markt groter? Hierbij negeer ik voor het gemak even het debat over de wenselijkheid hiervan: sommige studies hebben aangetoond dat veel Uber klanten in de VS normaal het OV hadden genomen. En als stad wil je natuurlijk liever mensen in het OV dan in een auto op de toch al veel te drukke wegen.

Met de komst van Uber en andere nieuwe taxi aanbieders hebben ook de ’traditionele’ taxibedrijven geïnvesteerd in technologie om het boekingsproces te vereenvoudigen. En nu de prijzen van partijen als Uber omhoog gaan door een tekort aan chauffeurs, stappen nieuwe klanten ook over naar de ’traditionele’ taxi. En dat kan tot interessante situaties leiden:

“He was trying to open the front door to get in. He wanted to give me a postcode – it was the usual thing you get from the ones who’ve never been in a cab before,” said Karen Proctor, a London taxi driver for more than a decade. “I told him ‘the postcode’s not going to help – just tell me where you want to get to’. It was a restaurant. And we got there seven minutes early, at about a third of the cost. He was converted.”

In de media

Podcast Luisteren (PodNL): Werken aan Nederland

Een podcast opname met Roos Wouters en Martijn Aslander van de Werkvereniging. Over platformen en arbeidsmarkt.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie – Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.