Goedemorgen! Vorige week mocht ik voor een sessie bij TNO over ‘geo-political challenges to the digital economy’ een introductie over platformeconomie geven. Daar mooie discussies gehad, mijn slides vind je hier. Ook bij een bijeenkomst van de Werkvereniging een betoog mogen houden rondom de vraag hoe het leven van de werkenden er in 2040 uit ziet. Hoewel niemand in de toekomst kan kijken deed ik een voorzet, maar lag bij mij de focus vooral op de weg daarnaartoe. Mijn betoog lees je hier terug. Vorige week was ook de week van de eerste beursgang van een platformbedrijf in 2019: Lyft. Hoewel je tussen de regels door kunt lezen dat er een flinke kans is dat het bedrijf nooit winst zal maken, steeg de koers van het voor 21,6 miljard euro gewaardeerde bedrijf in korte tijd met 21 procent. Iedereen die nu nog zegt dat er te weinig risico kapitaal in de markt is, die is gek đ Fijne week!
Listen to Technopolis, the New Podcast from CityLab
“The podcast on how technology is disrupting, remaking, and sometimes overrunning our cities. Hosted by Molly Turner and Jim Kapsis.”
Platformen die een impact hebben op een stad. Het aantal voorbeelden is er intussen in overvloed: Airbnb, Uber, Mobike, Felyxz, Bird en ga zo nog maar even door. Waar veel van dit soort platformen vroeger liever om vergeving dan om toestemming vroegen, zie je dat de aanpak van vandaag een stuk anders is. Ik zeg ook wel eens: misschien moeten we Uber dankbaar zijn op de manier waarop zij oorspronkelijk in Europa aan de slag zijn gegaan. Door zich als een olifant in een porseleinkast te hebben gedragen, zijn beleidsmakers (iets) beter voorbereid op dit soort acties Ă©n hebben startup ondernemers geleerd dat het in gesprek gaan met (lokale) overheden soms toch een betere strategie is. Uiteindelijk ben je van hen afhankelijk en een jarenlang getouwtrek kost niet alleen veel energie en geld, maar schrikt ook investeerders af. Ook zij vinden duidelijkheid, ook al is het niet het antwoord dat je wilde hebben, belangrijk. Onduidelijkheid is een risico en bij afhankelijkheid van beleidsmakers kan onduidelijkheid resulteren in het plotsklaps sluiten van jouw business.
Er is een trend gaande dat we vooral naar Europa kijken wanneer we het hebben over technologie en publieke waarden. Gelukkig is het niet zo zwart wit. Via via kwam ik de podcast serie Technopolis op het spoor. Gemaakt door o.a. Molly Turner, de eerste public policy medewerker van Airbnb destijds. Intussen geeft ze les op Berkeley. Met pakkende onderwerpen als ‘Disruptor City’, ‘Backlash City’ en ‘Venture-Backed City’ word je iedere keer in een half uurtje meegenomen in interessante vraagstukken en cases. Een aanrader.
New rating system highlights best and worst digital platforms for workersâ conditions | University of Oxford
“University of Oxford academics have published the worldâs first-ever rating system for working conditions in the digital economy.”
Hoe kun je platformen bewegen om goed te doen voor hun aanbieders? Dat moeten de onderzoekers van het Oxford Internet Institute hebben gedacht toen ze dit project bedachten. Volgens een uitgebreide methode worden klusplatformen beoordeeld, zodat voor iedereen duidelijk is wat de condities voor de aanbieders is.
De principes:
- Fair Play
- Fair Conditions
- Fair Contracts
- Fair Management
- Fair Representation
Hier lees je meer over de principles en de gebruikte methodologie.
De vraag is natuurlijk: heeft dit zin? Dat moet de tijd gaan uitwijzen, maar hier onder alvast wat gedachten:
- Op het moment dat er meerdere platformen in een markt actief zijn en zeker wanneer het aanbod schaars is, moet je je als platform onderscheiden. Een keurmerk of goed cijfer van Fairwork kan hier bij helpen om workers aan te trekken;
- Voor platformen met een consument als klant zal dit vermoed ik niet zoveel uitmaken. Consumenten gaan veelal toch voor het beste aanbod en als een eerlijk alternatief beschikbaar is, maar met een hogere prijs, dan zal slechts een kleine groep de afweging maken;
- Voor platformen met een business als klant zie ik meer kans. Zij zijn gevoelig voor dit soort keurmerken en het is fijn, zeer in landen waar vakbonden en CAO’s de standaard zijn, om te weten dat ook voor de workers die je inhuurt via het platform alles goed is geregeld. Natuurlijk zijn er altijd bedrijven die het geen bal uitmaakt (laten we eerlijk zijn), maar zeker in landen waar ‘fair work’ als default geldt, kan dit een positieve impact hebben;
- Overheden kunnen ook het Fairwork label meenemen in de voorwaarden voor een platform om in het land of de stad waar zij de controle over hebben te mogen opereren. Wanneer het lukt om dit label tot een standaard te krijgen, dan zie ik hier zeker mogelijkheden in.
Wat ook interessant is, is dat de Fairwork Foundation zich ook als een soort vakbond heeft opgeworpen:
“In discussion with Fairwork, the NoSweat platform has introduced significant changes in all five areas of fairness. It now has a formal policy to pay over the South African minimum wage after workersâ costs are taken into account, and it has a clear process to ensure clients on the platform agree to protect workersâ health and safety and for workers to lodge grievance about conditions.”
Lees ook dit stuk over de situatie in India.
Ben benieuwd hoe dit zich verder gaat ontwikkelen. Uiteindelijk zullen ze in ieder land ambassadeurs moeten zoeken die een aantal platformen mee krijgen om het label te voeren, zodat dit de standaard van het land wordt. En daarmee andere platformen en beleidsmakers meekrijgen. Ik ga het volgen.
The new commute – JWT Intelligence
In deze nieuwsbrief spreek ik al sinds tijden over de beperking van het ‘ride hailing’ (taxi via een app) model. Twee weken geleden nog in dit artikel op Sprout.nl. En de voorspelling dat dit soort aanbieders de transformatie tot een totaaloplossing voor mobiliteit zullen inzetten of hun businessmodel willen diversificeren. In dit artikel komen een aantal aardige voorbeelden voorbij.
Over de wens om dĂ© entry app te worden voor mobiliteit: “Apps dedicated to a single avenue of ridesharing are becoming a thing of the past as consumers look for a more seamless and diversified travel experience across public and private services.” In dit stuk komen ook een aantal varianten van andere business modellen voorbij: van betalen per trip naar een ‘all you can travel’ totaalpakket.
Over het diversificeren lees je dit: “Some platforms are taking it a step further, expanding beyond transportation altogether into daily services. In Southeast Asia, the taxi-hailing platform Grab has risen to an âeveryday super appâ by partnering with other businesses to offer lifestyle services including package delivery, grocery shopping and food delivery. Theyâve even added GrabPet beta service in Singapore, an on-demand pet-friendly transportation option that offers pet-trained drivers and pet insurance. Grabâs Indonesian competitor Go-Jek branches wider still, offering an online ticket platform for local events, medical prescription services and even an at-home personal stylist.”
Wat kun je van dit artikel leren? Dat het model van bijvoorbeeld een Uber nog lang niet is uitontwikkeld, dat we de komende jaren nog veel experimenten en varianten voorbij zullen zien komen en dat het echt nog wel even duurt voordat we weten of dit soort modellen levensvatbaar zijn, zeker met de enorme bedragen die er mee zijn gemoeid.
Marco Derksen on Twitter: “mijn statistieken voor Airbnb maar weer eens geupdate”
Marco Derksen (check zijn blog!) deelde onderstaande tabel afgelopen week waarin Airbnb wordt weggezet tegen de traditionele spelers. Een indrukwekkend verhaal: een bedrijf van 10 jaar oud heeft meer dan 6x zoveel kamers dan de nummer 2 op de lijst, is actief in 191 landen, een waardering van 53 miljard en doet dit ook nog eens met een stuk minder mensen dan de concurrentie. Indrukwekkend, maar het is wel altijd goed om kritisch naar cijfers te kijken. Want als je dat doet, dan kun je een flinke kanttekening bij dit verhaal plaatsen. Ik pik er twee uit:
Aantal kamers
Airbnb biedt volgens deze tabel 6 miljoen kamers aan. Er is wel een grote ‘maar’: deze kamers zijn niet 365 dagen per jaar beschikbaar. Iets dan bij de andere aanbieders in het rijtje wel het geval is. Wanneer je een eerlijke vergelijking wilt maken, zul je dit dus gelijk moeten trekken naar het aantal fulltime beschikbare kamers. Zeg dat van die 6 miljoen kamers die worden aangeboden de helft ook echt actief beschikbaar is. Er is in een bestand van een platform namelijk ook altijd erg veel vervuiling. En zegt dat die helft gemiddeld 2 maanden per jaar beschikbaar is. Dan kom je uit op 500.000. Alsnog indrukwekkend, maar niet genoeg voor een plek in de top 5.
Aantal medewerkers
Airbnb heeft heel veel minder medewerkers dan een gemiddeld hotel. Dat is ook logisch: waar een hotel mensen in moet huren voor communicatie, receptie, onderhoud, schoonmaak en meer, verlegt Airbnb deze kosten naar de aanbieders. Die dit vervolgens of zelf regelen, of uitbesteden aan een tussenpartij. Ook dit vergelijk is dus onvolledig. Dit zie je ook bij autodeel platformen als SnappCar: een verhuurbedrijf heeft mensen in dienst voor de communicatie, overdracht en schoonmaak, maar bij SnappCar wordt dit door de aanbieders gedaan. Dan is het logisch dat een platform een fractie van het aantal medewerkers heeft dan een traditioneel georganiseerde concurrent.
Conclusie
Natuurlijk zijn de metrics van platform bedrijven indrukwekkend, maar het is en blijft belangrijk om kritisch te zijn bij dit soort rijtjes, aangezien zij niet het hele verhaal vertellen.
Eigen publicatie
Hoe ziet het leven van werkenden er in 2040 uit? â Seats2meet
Voor een sessie op het âFestival voor Modern Werkendenâ op 29 maart 2019 mocht ik, net als Pierre Spanninks en Saskia Nijs, in een pitch van 5 minuten de gasten een kijkje in de toekomst van werk geven. Hoe ziet het leven van werkenden er in 2040 uit? Wat zijn de grootste uitdagingen en kansen? En wat moet de belangrijkste taak van de Werkvereniging zijn om modern werken, leven en leren te ondersteunen.
Erg leuk om hier over te filosoferen. Filosoferen, want iedereen die zegt te weten hoe 2040 er uit ziet, die liegt dat ie barst đ Ik heb dan ook geen voorspelling, maar een wens voor de 2040 uitgesproken, maar vooral ook een boodschap hoe we hier terecht moeten komen. Want ook al klinkt 2040 comfortabel ver weg, het vrijwaart jou niet om nog langer je kop in het zand te steken.
Ik besloot om mijn verhaal over de toekomst als betoog op te schrijven. Hier het resultaat.
Boek
Door auteur Patrick Petersen werd ik even geleden gevraagd om een bijdrage te doen over platformeconomie in de nieuwe editie van het ‘Handboek E-commerce‘. Afgelopen week viel het eindresultaat op de deurmat. Het is een mooi en compleet boek geworden.
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).
Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 400 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie.
