Uber moet mogelijk Londen verlaten: de vergunning van het bedrijf wordt niet verlengd. Een mogelijk kantelpunt in de ontwikkeling van de klusjeseconomie. En toch vind je in deze editie daar niets over terug. Later deze week ontvang je namelijk een aparte Uber editie, omdat de vragen die nu boven komen drijven niet in één artikeltje zijn samen te vatten. Ook los van Uber heb ik weer 5 mooie stukken voor je verzameld én deel ik de video’s van de rondetafel ‘Are platforms a new type of institution?’ die ik vorige week aankondigde. Fijne week!
Platformeconomie top 5
Is dit het einde van de ouderwetse makelaar? AD.nl
Funda staat bekend om een van de weinige succesvolle platformen die zijn geïnitieerd door de gevestigde orde zelf. Een geniale zet destijds van makelaarsvereniging NWM. Immers: als zij het niet hadden gedaan, dan was er een ander geweest en was de macht van de makelaar een stuk kleiner geweest. De vraag is wel hoe goed Funda is voor de eindgebruikers. Door het platform alleen voor makelaars beschikbaar te maken (oorspronkelijk zelfs alleen voor NVM makelaars totdat een concurrent de markt betrad), staat de makelaar en niet de klant centraal.
En juist dat is hetgeen dat de laatste jaren de ontwikkeling van Funda in de weg heeft gestaan. De afweging ‘komt dit ten goede van het gebruiksgemak van de klant’ en ‘brengt dit de positie van de makelaar in gevaar’ moet continu worden gemaakt en dat is verre van ideaal voor de langetermijn duurzaamheid van het platform. Dit zorgt er voor dat het platform vanuit gebruikersperspectief op achterstand komt (de mogelijkheden worden niet optimaal benut), wat weer ruimte geeft voor een concurrent. Want een monopolie positie op de markt is mooi, maar niemand is onverslaanbaar.
Deze week werd bekend werd dat een Amerikaanse investeerder een aandeel in Funda wilde nemen tegen een waardering van 240 miljoen. Dit zette de discussie op scherp. Ook omdat de 4.000 leden vanuit de VNM samen een aandeel van 70% in Funda hebben. En zij opeens beseften wat voor goud zij in handen hebben.
Wat gaat Funda nu doen? Een optie zou zijn dat ze een minderheidsbelang verkopen en de kennis en het geld van de investeerder gebruiken om een flinke slag in ontwikkeling van het platform maken waar de gebruiker meer -en de makelaar minder- centraal staat. Dat is een slag die ze sowieso moeten maken, omdat het anders wachten is op een (buitenlandse?) concurrent die dit, waarschijnlijk met een flinke smak VC geld, alsnog gaat doen. En dan zijn de makelaars én hun kindje van 240 miljoen én hun controle over de markt kwijt. En dat zijn ze nog verder van huis.
p.s. er is altijd nog flink markt voor makelaars, ook wanneer het dominante platform meer voor de eindklanten op komt. Want hoewel het logisch klinkt dat je altijd alles online kunt doen, toch hebben mensen (ik ook) behoefte aan persoonlijke begeleiding als het gaat om zo’n belangrijke keuze in je leven. Maar dan wel volgens een ander business model. Ik denk dat het grootste probleem in deze shift gaat worden dat blijkt dat veel makelaars alleen nu kunnen bestaan door de oneerlijke macht die zij op de markt hebben en zonder dat niets meer voorstellen. En dat is sowieso geen gezonde situatie (spreekt een ervaringsdeskundige). De makelaars zouden zichzelf dus opnieuw moeten uitvinden. En een vaste inkomstenstroom uit een fonds dat is opgezet met opbrengsten uit de verkoop van het minderheidsbelang in combinatie met jaarlijks dividend van een goed draaiend dominant platform zal ze misschien juist de ruimte geven die nodig is…
Alles voor die vijf sterren – NRC
Goed en leuk stuk over de impact van reputatie systemen op online platformen. Met de drang (en als je afhankelijk bent van een platform: noodzaak) om zoveel mogelijk sterren te krijgen doen mensen gekke dingen. Mijn vraag is dan wel of we hier dan ook leukere mensen van worden. De continu druk om te presteren, het feit dat je zelf geen invloed hebt op alle factoren (regen, chagrijnige reiziger, etc.) en de misschien wel ongezonde macht die je bij de klant legt zorgen er voor dat de sfeer rondom een transactie tot flinke spanningen kan leiden.
Wil je meer lezen over vraagstukken rondom online rating & reputation? Lees dan deze 2 stukken:
- De zin en onzin van online waardering en reputatiesystemen > hierin doe ik ook een voorstel voor ‘reputatiesystemen 2.0’
- Interview dat ik deed (de audio is in het begin wat slecht, maar wordt later beter) met techniekfilosoof Esther Keymolen. Zij promoveerde eerder dit jaar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam met het proefschrift Trust on the Line. A Philosophical Exploration of Trust on the Networked Era.
People go for subsidised services, who knew!? | FT
Goede food4thought over de vraag of het model van nieuwe ‘gig’ platformen houdbaar is. Platformen die opereren in businesses die voorheen niet rendabel waren:
“Today’s tech companies, however, have somehow convinced themselves that mobile tech and app technology can make the uneconomic economic simply because the messaging comes by way of an app instead of a telephone.”
Ook mooie quote: “If the likes of Deliveroo were truly innovating, they’d not be half as dependent on under-priced human labour as they are.”
Ik vraag mij al langer af of sommige platformen in de klusjeseconomie wel echt in staat zijn om de transactiekosten zo te verlagen dat hun huidige model uit kan. En dat zonder een bepaalde stakeholdergroep stelselmatig te benadelen óf door op de zak van een investeerder te leven. Want ook die zakken kennen een bodem. En misschien moeten deze platformen ook eens goed naar hun model en belofte kijken. Dat zal ze in de ontwikkeling ook een flinke rust geven, aangezien veel platform startups nu telkens zenuwachtig worden wanneer ze zien dat het einde van hun ‘runway’ in zicht komt en ze op een punt komen: geld erbij of stekker eruit. Wat dat betreft zeggen de afsluitende woorden van de auteur van dit stuk genoeg:
“If their services were truly useful or wanted, meanwhile, they would be able to charge above break-even prices for them and still have a business model.”
Airbnb liegt over inkomsten verhuurders | De Tijd
“Airbnb zegt dat de typische Belgische verhuurder jaarlijks 2.100 euro extra verdient via zijn platform. De Rekenmeester heeft daar zijn bedenkingen bij.” Dit stuk verscheen in de Vlaamse media, nadat eerder door Airbnb bekend was gemaakt dat het bedrijf in België een positieve economische impact van 300 miljoen per jaar heeft.
Hoewel het makkelijk (en soms leuk) is om Airbnb te bashen, is het ook belangrijk om verder te kijken. Er ligt in dit geval ook een stuk verantwoordelijkheid bij diegenen die de data die door platformen wordt vrijgegeven in dit soort artikelen verwerkt. Er is namelijk best een hoop meer data op de markt beschikbaar: er zijn meerdere partijen die platformen als Airbnb bijna realtime scrapen. Als je die data naast die van Airbnb legt, dan heb je al een beter beeld.
In Amsterdam is de ervaring dat de data die Airbnb vrijgeeft aardig overeenkomst met de data die andere partijen of de gemeente zelf scraped. Vaak zit de nuance hem ook in het woordgebruik van typische/modale versus gemiddelde gebruiker. Alleen spreken over een gemiddelde gebruiker geeft een scheef beeld. De gemiddelde inwoner van Nederland is, als je de vermogens van de ruim honderdduizend miljonairs in Nederland meetelt, ook best hoog, maar dat geeft wel een scheef en onjuist beeld.
De cijfers lijken dus vaak goed te kloppen, het gaat dus vaak over hoe de cijfers in een bericht worden verpakt. Zet een marketeer, een journalist, een voor- en een tegenstander naast elkaar en je zult zien dat je 4 verschillende artikelen krijgt 🙂
Los daarvan is het verhaal over belasting betalen dat in het artikel wordt aangehaald vooral een verantwoordelijkheid die bij de gebruikers ligt. Daar ligt wel weer een kans voor platformen om als intermediair te faciliteren in de belasting transactie. Dat vond ik dan ook zo mooi aan de ‘deeleconomiebelasting’ die in België nu loopt. Wanneer je een voorbelasting heft, dan is het hele proces in één keer een stuk eenvoudiger, overzichtelijker en ‘waterdicht’.
Voor hen is ieder ritje geld waard – NRC
‘Eigen baas Bij Uber, Airbnb en Deliveroo mag je zelf bepalen hoeveel en wanneer je werkt. Wat is het effect van zoveel flexibiliteit?’ Interessant opmaatje voor een bredere discussie die nodig gevoerd moet worden op de vraag van de impact van de verregaande ontwikkeling van een combinatie van flexwerk en losse ‘zelfstandige’ contracten. Wat doet het wanneer je alles om je heen als mogelijkheid om snel wat geld te verdienen ziet? Ook interessant inzicht van bijzonder hoogleraar filosofie Marli Huijer: „Alle uren zijn in de 24-uurseconomie hetzelfde geworden”. Zij benadrukt het belang van ritme.
Keur ik deze ontwikkeling af? Zeker niet. Maar een goede discussie over dit onderwerp is hoog tijd.
p.s. de discussie rondom Deliveroo heeft de investeerders overigens niet afgeschrikt: deze week haalde het Engelse platform 322 miljoen op bij een nieuwe investeringsronde.
Eigen publicaties
Succesvol zijn in de digitale wereld: niet alleen voor startups – Intrapreneur.nl
Als het gaat over digitale transitie, gaat het vaak over succesvolle startups. Kun je ook als bestaande organisatie een digitale transitie maken? Voor deze blog ging ik voor Intrapreneur.nl in gesprek met Ronald van den Hoff van Seats2meet.com.
We spraken over het delen van overvloed, hoe je als bestaande organisatie een échte digitale transitie kunt doorvoeren, onverwacht relevante ontmoetingen en hoe decentraal eigenaarschap gefaciliteerd door blockchain er in de toekomst uit gaat zien. Naast de blog ook een video interview van 45min.
Are platforms a new type of institution? – Deeleconomie in Nederland
Zoals vorige week aangekondigd deelde ik deze week de video opnamen die ik maakte bij de sessie ‘are platforms a new type of institution’. In deze post deel ik de 3 losse bijdragen van José van Dijck (Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences), Haroon Sheikh (Dasym Investment Strategies) & Fredrik Söderqvist (Unionen) en ook de integrale opname. Alledrie (10 minuten per bijdrage) absoluut de moeite van het kijken waard.
Contact
Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)
