Op tweede kerstdag kun je natuurlijk naar de meubel boulevard gaan. Als alternatief ontvang je de kerst editie van deze nieuwsbrief ;-). Ik heb weer een aantal interessante stukken op een rij gezet, inclusief een mooi kerstverhaal van iemand in Londen die een fake restaurant startte en in Tripadvisor op nummer 1 eindigde als hét restaurant van Londen. Zonder ooit een klant te hebben ontvangen. Ook een longread waarin ik meer vertel over (de succesfactoren van) platform coöperaties. Een van de onderwerpen die ik nu aan het uitdiepen ben. Fijne feestdagen en tot in het nieuwe jaar!
Platformeconomie top 5
Uber to face stricter EU regulation after ECJ rules it is transport firm | The Guardian
Is Uber een transportbedrijf of een techbedrijf? Dat was de vraag die deze week centraal stond in de rechtbank in Brussel. Als leek zou je zeggen ‘maar dat is logisch’, maar toch was dit een vraag die de gemoederen al een tijdje bezig hield.
Op 20 December deed de rechter uitspraak en mocht ik vooruitlopend op het oordeel op BNR duiding over deze zaak geven. Het oordeel van de rechter: een transportbedrijf. Wat zijn de gevolgen van deze uitspraak? Ik zet ze hier op een rij:
- Op het moment dat Uber een transportbedrijf is, moet het zich aan de lokale wetten houden. Is het een techbedrijf, dan gelden Europese wetten. Aangezien Uber in bijna alle landen de ‘UberPop’ achtige diensten heeft moeten opschorten en zich aan de lokale regelgeving moet houden, was dit dé escape voor Uber geweest om deze dienstverlening nog een kans te geven. Op zich een herkenbaar patroon bij Uber: lokaal verliezen en vervolgens op staat, land of (in dit geval) Europees niveau de lokale (of nationale) besluiten overrulen;
- Op korte termijn zal de impact voor Uber minimaal zijn: het bedrijf houdt zich al in de meeste Europese aan de nationale regulering. Zie ook het plaatje onder deze post. De uitspraak heeft dus vooral impact op de potentie van Uber in Europa in de toekomst;
- Uber was niet het enige platform waarvoor deze uitspraak spannend was. Alle platformen pretenderen techbedrijven / onafhankelijke marktplaatsen te zijn. Dit om niet te hoeven voldoen aan de bestaande reguleringen binnen de sectoren waarin zij opereren. Deze uitspraak heeft dus gevolgen voor alle platformen die als marktplaats vraag en aanbod bij elkaar brengen.
Digital Single Market
Hoewel de reactie van de meeste mensen is: ‘dit is logisch’, is er een progamma onderbelicht in de berichtgeving: het Europese programma voor de ‘Digital Single Market‘. Wanneer je als techbedrijf in Europa zaken wilt doen, dan dien je rekening te houden met de regelgeving van de 28 lidstaten. Dit is niet goed voor de concurrentiepositie van Europa tegenover de Verenigde Staten.
De kritiek vanuit Uber zal dus vermoed ik komen dat de negatieve uitspraak in conflict is met de ambitie van de EU om een digital single market te zijn, waarbij niet per lidstaat (28), maar EU breed beslissingen worden gemaakt.
Misschien is het dan ook beter om te gaan kijken naar een ‘single market’ strategie voor Europa en niet zozeer alleen op digitaal terrein. Immers: de manier hoe een match tot stand wordt gebracht (via een app of via een telefooncentrale) mag er niet toe leiden dat de dienst (die in beide gevallen hetzelfde is) anders wordt behandeld.
Transportation Network Companies
Interessant in deze casus is om te weten dat in de Verenigde Staten de ‘ride hailing companies’: de Uber’s van deze wereld, een aparte status hebben weten te bemachtigen: Transportation Network Companies (TNC).
En TNC volgens Wikipedia: “A transportation network company (TNC) (sometimes known as mobility service providers or MSPs), connects via websites and mobile apps, pairing passengers with drivers who provide such passengers with transportation on the driver’s non-commercial vehicle. TNCs include Gett, Lyft, Juno, Cabify, Uber, Yandex.Taxi, goCatch, Via, Ola Cabs, GoCar, GO-JEK, Careem, Wingz, Taxify, GrabTaxi, Didi Chuxing, Easy Taxi, 99 and Fasten.”
Deze platformen hebben dus:
- een aparte status;
- de match moet via een app worden gemaakt;
- geen passagiers van straat oppikken;
- rit gedaan in een niet commercieel voertuig.
Ik ben benieuwd hoe ze dat daar voor elkaar hebben gekregen…. Probleem voor bestaande taxi bedrijven daar is dan ook dat in veel staten de tarieven voor taxi’s in de wet zijn vastgelegd, maar dat TNC’s zelf de prijs mogen bepalen. Niet echt een gelijk speelveld dus…
Al met al een interessante ontwikkeling, ik ga in de gaten houden welke impact deze uitspraak op zowel Uber als op andere marketplaces gaat hebben.
Réservation d’hôtels en direct – Qui sommes-Nous – Fairbooking
In veel branches waar digitale platformen hun interden doen zie je dat de gevestigde orde eerst blij is: het platform genereert extra inkomsten. Op het moment dat het platform een dominante marktpositie heeft verworven slaat het sentiment om: de afhankelijkheid heeft in veel gevallen een negatieve impact op de deelnemende partijen.
In Frankrijk stuitte ik op Fairbooking.com: een soort van booking.com opgezet door de Franse hotelsector. Dit platform is opgezet door ‘Association Booking Live’. Hun doel:
“Our association aims to promote direct contact between customers and professional hosts in order to limit commissions paid by online intermediaries.”
Hun doelen:
- Group professional hosts to give weight to their word against large online distributors.
- Develop tools allowing hoteliers to regain control of their distribution, such as the FairBooking ethical platform (platform for connecting customers and accommodation professionals).
- Reward consumers who choose to book directly with hoteliers by offering dedicated offers (upgrade, free breakfast …) accessible only live.
- Defending the collective interests of hospitality professionals (by working in particular to eliminate abusive clauses in distribution contracts).
Mooi om te zien dat een sector in staat is om op een positieve manier een alternatief te bieden en uit te gaan van de eigen kracht. Voor een hotellier is het een interessant abonnementsmodel (150euro vast + 2 euro per kamer per jaar. Dus geen commissie van 25-30%. Maar ook voor de gast is er een voordeel. En dat wordt nogal eens vergeten door de ’tegenbewegingen’. Wanneer je boekt via de site krijg je namelijk 5-10% korting OF een gratis room upgrade OF een gratis ontbijt.
Ik ben benieuwd wanneer in Nederland een soortgelijk initiatief van start gaat. Ik zal (voor zover ik hotelkamers in Nederland boek) zeker klant worden.
De Amersfoortse stopt met crowdfundingplatform Doorgaan.nl – am:web
Vorige week schreef ik in mijn stuk over ‘exit strategie voor platformen‘ over de onzekerheid die je als gebruiker hebt wanneer je klant wordt van een nieuw start-up platform: je investeert tijd in het opzetten van een profiel en je bouwt een zekere afhankelijkheid op. En wat nu als het platform opeens stopt?
Belangrijk om te beseffen is dat dit niet alleen met platformen is die worden opgezet vanuit een start-up, maar ook zeker vanuit platformen (en andere projecten uiteraard) die worden opgezet vanuit een corporate. Waar je bij een start-up soms aan kunt zien komen dat de stekker er uit gaat (te weinig business, etc.), is het bij een corporate vaak een verrassing. Omdat een platform misschien heel goed kan lopen, maar door veranderende prioriteiten de stekker er zo uit ligt.
De Amersfoortse startte enkele jaren geleden het crowdfunding platform. Onlangs trokken zij de stekker er uit. De verklaring: “De crowdfundingsite werd gelanceerd als campagne om te laten zien dat De Amersfoortse er is voor ondernemers. Dat doel is volgens een woordvoerder nu bereikt.” Een innovatie als marketing. Dat laat in mijn ogen weinig respect zien voor de gebruikers die zich aan het platform verbinden. En zou voor mij als gebruiker reden zijn om niet met dit soort initiatieven mee te doen.
Britten verdienen miljoenen aan verhuur oprit | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
“In het Verenigd Koninkrijk verdienen huizenbezitters die lid zijn van YourParkingSpace.co.uk dit jaar gezamenlijk ongeveer 12 miljoen pond, omgerekend 13,58 miljoen euro, aan de verhuur van hun parkeerplek, zo blijkt uit berekeningen.” De gemiddelde opbrengst van 500euro per jaar geeft vermoed ik een vertekend beeld: er zullen een aantal gebruikers zijn die enkele tientjes per jaar verdienen en enkele ‘grootverdieners’. Zo verdiende een kerk in Londen via het concurrerende platform JustPark zo’n 200.000 pond aan het verhuren van hun onbenutte capaciteit. Voorbeelden als deze laten zien dat het ook voor organisaties erg interessant kan zijn om de voor hun onbenutte capaciteit via (deel)platformen beter te benutten.
I Made My Shed the Top Rated Restaurant On TripAdvisor – VICE
Een waanzinnig kerstverhaal: leestip! Een man in Londen verdiende zijn boterham met het schrijven van valse recensies voor Tripadvisor. Restaurants huurden zijn diensten in om op die manier hoger in de ratings te komen. Dit ging dus om bestaande restaurants.
Op een dag kwam hij op het idee om te kijken of het ook mogelijk is om ook een niet bestaand restaurant populair te maken in Tripadvisor met behulp van fake recensies. En zo geschiedde. Hij startte het exclusieve restaurant ‘The Shed’ in Londen. Zonder fysiek adres. Een website was zo gemaakt, een prepaid telefoon werd aangeschaft en via zijn contacten stroomden de positieve recensies binnen. Zonder dat er ook maar één gast over de vloer kwam. Na ruim een half jaar stond zijn restaurant op nummer één als hét top restaurant van Londen.
In dit verhaal verteld hij hoe hij dit voor elkaar heeft gekregen. Echt een aanrader om te lezen.
In de media
Is Uber een tech- of taxibedrijf? – BNR Nieuwsradio
Een aantal uur voor de definitieve uitspraak van de rechter mocht ik telefonisch bij BNR duiding geven aan de zaak en de mogelijke impact.
Lenen is het nieuwe hebben, ook bij die feestoutfit | Economie | AD.nl
Is delen duurzamer? In het AD (en dus ook de Stentor, Eindhovens Dagblad, De Gelderlander, Turbantia, Brabants Dagblad BN De Stem en PZC Walcheren) mocht ik iets zeggen over deeleconomie en duurzaamheid bij een artikel over een kledingbibliotheek.
Eigen publicatie
Een Uber-app van het volk? De succescriteria van platformcoöperaties
Platformcoöperaties verlagen met slimme technologie de drempels voor de eindgebruiker. Hoe zit het met de arbeider die de arbeid levert? In deze blog die ik voor Trivento schreef ga ik in op de succesfactoren van platform coöperaties.
