How Delivery Apps Like Seamless and Uber Eats May Put Your Favorite Restaurant Out of Business | The New Yorker
Zoals ik wel vaker zeg is hetgeen op dit moment gebeurt in de platformeconomie geen eindpunt, maar een tussenfase. In de transitie naar een meer platformgedreven economie zijn we pas ‘net’ onderweg. Het gegeven dat de modellen en strategieën die we nu zien geen eindpunt (hoeven te) zijn, is belangrijk in het duiden van de ophef die soms ontstaat.
Zo ook bij de groei en potentie van bezorg apps als Deliveroo en Foodora. Veel discussies gaan (terecht) over werknemerstatus, machtsverhouding, monopolie en oneerlijke concurrentie. Alleen de vraag ‘kan dit model op lange termijn wel uit?’, wordt nooit gesteld. Het feit dat deze platformen groeien als kool geeft namelijk niet automatisch antwoord op de vraag of het model duurzaam is.
Om te bepalen of een (platform) model duurzaam is, is het belangrijk om te kijken of alle betrokken stakeholders er onder de streep iets mee opschieten. Bij een food delivery service heb je 4 stakeholders: platform, eindklant, bezorger en restaurant.
Platform
Platformen verlagen transactiekosten. Alleen is in veel gevallen nog niet duidelijk hoeveel deze transactiekosten worden verlaagd en of het model, op het moment dat de Venture Capital geldstroom is opgedroogd, tegen de huidige voorwaarden (o.a. lage prijzen voor de klant), winstgevend is. Zeker wanneer je in gedachte houdt dat de meeste platformen naarmate ze meer ‘volwassen’ worden, zij ook meer kosten gaan maken.
Eindklant
In deze sector denk ik dat de eindklant altijd wel happy is: gemak van on demand toegang tot een breed assortiment tegen een lage prijs. Tenzij de reputatie van deze diensten zo beroerd wordt, dat de klant de platformen uit principe (en schaamte / schuldgevoel) de rug toe keren.
Bezorger
Hier ligt nu natuurlijk een hele interessante discussie. Het platform wil optimale flexibiliteit en alleen geld uitgeven wanneer er ook daadwerkelijk geld binnenkomt. Dit staat redelijk op gespannen voet met het zijn van een goede werkgever. Aangezien bij food delivery 90% van de bestellingen in een timeframe van 90 minuten worden bezorgd, zal het in veel gevallen niet leiden tot een vast hoofdinkomen. Wat niet betekent dat de platformen niet hun verantwoordelijkheid moeten pakken voor deze bezorger mbt verzekering en aansprakelijkheid. Het is de vraag of de platformen de huidige lage kosten voor bezorgers op lange termijn volhouden. Ik vermoed het niet.
Restaurant
Tegen de extra omzet die een bezorg platform binnenbrengt, staan uiteraard ook kosten. Hoewel een gezond verstand misschien zou zeggen dat de extra omzet welkom is en een restaurateur nooit zijn waar beneden kostprijs zou verkopen, blijkt uit dit artikel dat het in de praktijk anders uitpakt. Veel restaurateurs hebben eigenlijk geen idee of de extra omzet wel bijdraagt aan een hogere winst. Wanneer de commissie van het platform is betaald, blijft er vaak weinig geld meer over. Daarnaast kan het ook zomaar zijn dat de klant die via een Deliveroo besteld anders gewoon bij jou aan tafel had gezeten en naast de maaltijd nog een hoop andere dingen (dranken, nagerecht, fooi en géén 30% commissie) had besteld.
Na het lezen van het artikel heb ik een tijd over deze case nagedacht. Immers: bezorgservices bestaan natuurlijk al jaren. Ik denk, hardop denkend, dat er met de opkomst van de Deliveroo’s van deze wereld twee dingen zijn die vaak buiten beschouwing worden gelaten:
- De commissie die deze nieuwe spelers rekenen is flink: “Foodora en Deliveroo rekenen 2,50 euro voor de bezorging en een commissie van respectievelijk 30 en 20 tot 25 procent over het totaalbedrag van de bestelling.” (2016) En de horeca ondernemers maar klagen over de verhoging van Thuisbezorgd van 12 naar 13 procent 😉
- Deliveroo sluit veel restaurants aan die voorheen geen bezorging deden. Ik vermoed dat de kostprijs voor dit type restaurants voor een maaltijd een stuk hoger liggen dan de meer ‘fast food’ restaurants die traditioneel worden thuisbezorgd. De marge die een restaurateur maakt op een familiezak friet en een paar frikandellen zal vermoed ik een stuk hoger zijn dan wanneer er met verse ingrediënten wordt gekookt.
Genoeg food4thought om niet direct aan te nemen dat de modellen die we nu zien, op lange termijn houdbaar zijn.
Onderzoek onder deelfietsgebruikers || CROW Fietsberaad
In het heetst van de strijd van de ‘deelfiets oorlog’ in Amsterdam vorig jaar was een van de argumenten die je steevast voorbij hoorde komen: “die fietsen zijn niet voor Amsterdammers, maar voor toeristen”. Enkelen onderzoekers van de Universiteit Utrecht hebben een grote enquete uitgezet onder de gebruikers van FlickBike en wat blijkt:
“Het beeld dat naar voren komt is dat FlickBike gebruikt werd onder jonge, hoogopgeleide, werkende mannen, met name wonend in Amsterdam. Het model voorziet in een behoefte: de deelfiets was onder meer een oplossing voor gebruikers omdat OV-haltes te ver weg zijn. Daarnaast waardeerden gebruikers het parkeergemak en de beschikbaarheid van de fiets. De deelfiets werd grotendeels voor privé gebruik en blijkt vooral een alternatief te zijn voor OV en te voet.”
Check ook de presentatie van de cijfers in deze PDF.
Maar wat zegt dit onderzoek ons nu? Ten eerste is het het eerste onderzoek dat ons echt inzicht geeft in wie deze deelfietsen gebruiken, waarvoor en waarom. En laat ons zien dat freefloating deelfietsen (die je dus ‘overal’ neer mag zetten) ook van grote toegevoegde waarde kan zijn voor een gemeente. MITS er een goed beleid aan ten grondslag ligt. En dat waren ze in Amsterdam vergeten (en gaan ze nu met ’terugwerkende kracht’ neerzetten).
Hoewel het erg prettig is om meer inzicht te hebben en het sowieso altijd uniek is om van deelbedrijven cijfers te hebben (die worden zelden beschikbaar gesteld), is het ook (altijd) belangrijk om ook kritisch te kijken:
- De verhouding Amsterdammer vs toerist die in dit onderzoek worden gepresenteerd geven geen goed beeld van de verhouding in de praktijk. Immers: de verhouding is gebaseerd op de gebruikers die een enquete hebben ingevuld. Er is een kans dat Amsterdamse gebruikers meer geneigd zijn om met een dergelijk onderzoek mee te doen dan toeristen;
- Het merk FlickBike is (voor zover ik weet) geen internationale speler. Een toerist heeft dus nog nooit van het bedrijf gehoord en zal eerder kiezen voor services en apps die hij/zij al kent. Je gaat niet voor een weekje Amsterdam een nieuwe app installeren, account aanmaken en meer. Dit zie je bij Uber ook heel sterk gebeuren. Je komt in een vreemde stad en je kiest voor hetgeen je al kent. Dit zou ook het lage aandeel toeristen kunnen verklaren.
’Kabinet opent de aanval op Deliveroo’ | Financieel | Telegraaf.nl
Hoewel “het tot 2020 duurt voor de nieuwe zzp-regels van kracht worden die de geflopte wet DBA vervangen” krijgt “de fiscus iets meer handvatten om bedrijven als ‘kwaadwillend’ te kunnen aanmerken”.
Hoewel het natuurlijk belangrijk is dat ‘kwaadwillenden’ worden aangepakt, moet men niet vergeten om duidelijkheid te scheppen in de grijze gebieden waar veel platformen in opereren. Ik zie de laatste tijd steeds meer platformen ontstaan waar je wat vraagtekens kunt stellen over hoe ‘zelfstandig’ de worker is en of het platform niet een verkapt uitzendbureau is. Het feit dat er zowel vanuit vraag én aanbod interesse is in dit soort platformen geeft aan dat er een bepaalde behoefte is in de markt naar deze flexibiliteit en er moet worden gekeken hoe deze op een duurzame en verantwoorde manier kan worden vormgegeven.
Sidewalk Labs Launches Coord, a City-Planning Platform | WIRED
“The Alphabet company is the latest to offer an “operating system” for the age of urban mobility.” Waanzinnig project. Waarbij we ons natuurlijk wel de vraag moeten stellen of we dit soort ‘meta platformen’ die een cruciale rol kunnen gaan spelen in de infrastructuur van onze samenleving wel in handen van een beursgenoteerd bedrijf moeten willen hebben. En als het antwoord daarop ‘ja’ is, dan is is het belangrijk om te bedenken hoe we publieke belangen hierin gaan borgen en ook aan de opdrachtgever kant (de overheid) voldoende controle én kennis gaan krijgen om niet in een té afhankelijke situatie terecht te komen…
Lessons From The Most Digitally Advanced Country In The World
Ik ben nu al 3 keer in Estland geweest (binnenkort ga ik voor de 4e keer) om te ontdekken hoe dit land het meest digitale land ter wereld werd (lees ook mijn blog). Het blijft mij fascineren.
In dit stuk een interessant en leerzaam interview: “Estonia is the most digitally advanced society in the world. How did that happen? The country’s former CIO, Taavi Kotka, explains the special ingredients that Estonia has, but highlights how other countries can follow in its wake.”
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).
