Goedemorgen! Afgelopen weken ben ik druk bezig geweest met een nieuw onderzoek onder platformwerkers naar de portabiliteit van reputatie- en transactiedata naar een digitaal CV. Op dit moment loop een grote enquete waar de eerste 800 responses al zijn binnengekomen. De inzichten zal ik over een paar maanden hier delen. Afgelopen week ook een presentatie gegeven op een webinar van de ABU in een webinar studio, fijn om mijn kantoor in Utrecht weer even uit te mogen 😉 Voor deze editie weer de nodige artikelen verzameld, deel ik een artikel met eigen bijdrage uit de Telegraaf, een podcast interview en een reflectie op de houding van de FNV in het platform debat. Genoeg leesvoer dus. Fijne dag en week!
Deliveroo Share Price: what now after poor London debut? – UK Investor Magazine
Er is de laatste tijd veel geschreven over de mislukte beursgang van Deliveroo. Veel artikelen, zoals deze in het FD, gingen over de investeerders die hun geweten hebben laten spreken en het vanuit maatschappelijk oogpunt niet correct vonden in het platform te investeren.
Nu ben ik daar altijd kritisch op: ik geloof er weinig van dat het geweten van investeerders leidend is bij een dergelijke gebeurtenis. Alles heeft te maken met risico: het model van Deliveroo staat (steeds meer) onder druk en dat is simpelweg een risico voor een investering. Zeker voor een bedrijf met de zetel in Londen ipv San Francisco. Dit artikel gaat hier verder op in:
“In addition to the failure to bring several large funds on board, the dual-class share structure, regulatory uncertainty, general profitability concerns and a miscalculation by the bankers on the pricing in relation to wider demand in the market, it also looks like some hedge funds shorted the stock aggressively from day one. Also the dual-class structure, whereby founders could retain control via enhanced voting rights, particularly appears to have put investors off.”
Speelkwartier is voor crowdfundplatforms voorbij | Revue
Er is al jaren veel discussie over de verantwoordelijkheid van platformen als bemiddelaar tussen vraag en aanbod. Een van de uitdagingen hierbij is dat veel platformen opereren in niet of laag gereguleerde markten. Platformen zijn hier een nieuw soort bemiddelaar waar nieuwe wetgeving voor moet worden ‘ontwikkeld’. Één markt vormt een uitzondering: de markt van crowdfunding. Vooral lening crowdfunding platformen (ik schreef eerder twee boeken over crowdfunding) hebben al sinds het begin onder andere een AFM ontheffing nodig. De drempel is flink om deze markt te betreden, waar je in veel andere platform markten binnen een week aan de slag kunt.
Je zou dan zeggen dat binnen een dergelijke zwaar gereguleerde sector wetgeving snel op orde zou zijn en toezicht goed is georganiseerd. De praktijk lijkt weerbarstig. Het FD publiceerde vorige week de artikelen “weinig inzicht in risico en rendement” en “Crowdfundplatforms presenteren vaak mistige projecten“. Hieruit blijkt dat zelfs binnen een goed gereguleerde markt het nog steeds erg lastig is on regelgeving en handhaving goed in te richten. Ronald Kleverlaan gaat in zijn nieuwsbrief dieper in op deze ontwikkeling. En vergeet niet dat crowdfunding een jaar of 4 ‘voorloopt’ op ontwikkelingen in de kluseconomie.
Wat je hier van kunt leren? Dat het een flinke uitdaging is om wetgeving en handhaving goed in te richten en dat alle betrokken stakeholders samen moeten werken om dit goed te organiseren.
Aandeelhouders Funda maken zich zorgen over toekomst en stappen naar rechter | RTL Nieuws
Funda is het enige voorbeeld dat ik ken waar een sector proactief een eigen platform is gestart en daarmee het eigen bestaansrecht heeft geborgd. Echt een waanzinnige case. Deze case laat ook zien dat een dergelijk platform ook kwetsbaar is: veel innovatie en mogelijkheden tot innovatie heeft invloed op het bestaansrecht van de makelaar. Die ook de grootste aandeelhouder is.
In een paper dat ik samen met Koen Frenken schreef over platformcoöperaties schreven we daar dit over: “Meer in het algemeen blijft de vraag of, en zo ja, onder welke voorwaarden platformcoöperaties tot betere uitkomsten leiden voor betrokkenen en voor de samenleving als geheel. Zo zijn alle platformcoöperaties, op een enkele uitzondering na, ‘single stakeholder’ organisaties, waarbij men zich richt op de belangen van één groep (de aanbieders). Daarnaast zijn coöperaties niet per se heel open. Wanneer platformwerkers een gecentraliseerde coöperatie oprichten, zouden ze een prikkel kunnen hebben om nieuwkomers te weren om de concurrentie voor klussen te beperken. Tenslotte kan een platformcoop natuurlijk zelf ook uitgroeien tot een monopolist, met alle mogelijke nadelen van dien voor de consument.”
Funda kent 2 aandeelhouders: NVM en een STAK met daarin een aantal individuele makelaarskantoren. NVM heeft een duidelijk doel, maar met de groei van hetplatform, de groei van de waardering en de groei van de platform markt is er onrust ontstaan. Zo wil een deel van de certificaathouders na 20 jaar de aandelen verzilveren en is er volgens dit artikel ook onenigheid over de strategie. On Funda klaar te maken voor de toekomst zou er flink moeten worden geïnvesteerd:
“Volgens een groep certificaathouders is de toekomst van huizenwebsite Funda niet veilig onder de huidige eigenaren. De aandeelhouders stappen daarom naar de Ondernemingskamer om het ‘wanbeleid van de NVM aan de kaak te stellen en terug te draaien’.”
Deze casus geeft aan dat het ook bij initiatieven uit de sector belangrijk is om na te denken over een ‘exit’ plan voor deelnemers en om een goede balans te vinden tussen de belangen van de aandeelhouder (in dit geval NVM) en het lange termijn bestaansrecht van het platform.
Uber may stop letting drivers see destinations and name prices
“A year ago, Uber let its California drivers see ride destinations before picking up passengers and let them set pricing in an effort to prove that the drivers were truly independent contractors. It was part of the company’s strategy to block drivers from being reclassified as employees under AB5, California’s gig-work law.
Now, Uber is acknowledging that the move has hurt business and is considering axing its visible destinations and price-naming policies, The Chronicle has learned. The seesaw may disappoint drivers who appreciated that extra control over their work.
Too many drivers cherry-pick lucrative rides and decline other requests, making the service unreliable, the San Francisco company said on Monday. Uber no longer has to worry about proving that drivers are independent contractors, because Prop 22 — the November ballot measure that Uber and fellow gig companies spent $220 million to pass — enshrines their non-employee status.”
Vaak wordt duidelijkheid in regelgeving gezien als iets positiefs, in het geval van Uber in California lijkt deze vlieger niet op te gaan. Nu er duidelijkheid is in regelgeving (verre van perfecte regelgeving, maar dankzij een slimme lobby wel de regelgeving waar chauffeurs het mee moeten doen) wordt een stuk vrijheid van de chauffeurs afgenomen.
LinkedIn confirms it’s working on a Clubhouse rival, too – TechCrunch
In veel verweren van techbedrijven claimen zij dat hun innovatieve diensten de wereld een stukje beter maken. Dit artikel laat zien dat er van innovatie weinig sprake is, tenzij je een leuk idee kopiëren innovatief vindt. Intussen hebben alle grote platformen hun eigen ‘Clubhouse’ variant aangekondigd. En daarmee het idee ook gelijk de das om gedaan: het landschap raakt gefragmenteerd en de kans dat het uitsterft is groot. Tot zover de mythe van het innovatieve karakter van Silicon Valley 😉
Webinar
Webinar Platformwerk – ABU
Afgelopen week mocht ik in een webinar van de ABU (Algemene Bond Uitzendondernemingen) een update geven over platformwerk, en dan in het bijzonder over platformwerk in relatie tot de uitzendbranche. Altijd leuk om dieper in een sector te duiken en na te denken over de impact van platformen op deze sector. Via de link op de pagina is het gehele webinar, inclusief mijn bijdrage, terug te zien.
Na mijn bijdrage ging advocaat Michiel Vergouwen in op het juridische verhaal rondom platformwerk. Michiel doet veel zaken voor de FNV (o.a. de Deliveroo zaak) en is zo ook betrokken bij de zaak FNV tegen Temper. Veel zaken passeerden de revue en er werd ook uitgebreid ingegaan om de zaak tegen Temper. Volgens Michiel kan Temper de zaak niet winnen, al is dat natuurlijk een uitspraak die je kunt verwachten van de advocaat van de FNV. Wat dat betreft was een meer onafhankelijke duiding ook op zijn plaats geweest. Wat mij vooral opviel is de strategie om angst te creëren (ik kan daar bij deze uitspraak echt niets anders van maken) rondom alles dat te maken heeft met ZZP bemiddeling. Op zich een slimme zet: de wetgeving is onduidelijk, handhaving ontbreekt, dus het creëren van angst en onduidelijkheid is een prima manier om een bepaalde ontwikkeling de kiem te smoren. Platformen (in de meest brede zin van het woord) verlagen de drempels voor flexibel werk, wat als gevolg heeft dat het aantal zelfstandigen (toch nog steeds het statuut dat voor velen de meeste flexibiliteit en autonomie biedt) groeit. Door mensen af te schrikken platformen te starten, beperk je die groei. Als dat het doel van FNV is: missie dik geslaagd.
Het probleem hier is, en dat zag ik ook bij de zaak van FNV tegen Helpling in 2018, dat er veel onjuiste informatie in het debat wordt toegevoegd en er niet tot nauwelijks wordt gekeken naar degene waar het over gaat: de werkende zelf. Daarnaast is defensief ipv constructief per definitie een zwaktebod.
Ik heb mij de afgelopen tijd verdiept in de uitzendsector. Een corona jaar doet rare dingen met een mens 😉 Dit deed ik o.a. voor een onderzoek naar de verschillen tussen uitzend- en freelanceplatformen. Het verweer vanuit FNV is dat freelancers die via freelanceplatformen werken geen pensioen opbouwen en geen zekerheden hebben. Wat niet wordt gezegd is dat uitzendkrachten die via vergelijkbare platformen met een uitzendconstructie werken dat ook niet of nauwelijks doen. Deze werkende blijven in de ‘A fase’ zitten, de contracten zijn nagenoeg altijd met uitzendbeding en in de uitzend-cao ga je pas pensioen opbouwen op het moment dat je 26 weken voor
een zelfde werkgever werkt. Gezien de relatieve korte tijd dat werkenden aan een platform zijn verbonden en de lage drempel om via verschillende platformen (en dus werkgevers) te werken, is het de vraag welk deel van de platformwerkers daadwerkelijk pensioen op zal bouwen. Natuurlijk zijn er verschillen en natuurlijk zijn er bij freelanceplatformen activiteiten waar je iets van kunt vinden. Zo hanteren enkele platformen een boete wanneer je niet op komt dagen en geen vervanging regelt: dat mag wat mij betreft verboden worden. Daarnaast zitten er verschillen in tarieven en is er concurrentie op voorwaarden: dat is iets dat je niet moet willen. Maar in plaats van te kijken hoe je naar een ‘best of both worlds’ oplossing voor werkenden en samenleving toe kunt werken (desnoods in een uitzendconstructie), regeert nog steeds de angst voor verandering. En drijf je partijen uit elkaar in plaats van naar elkaar toe. Met een dergelijke houding is een constructief debat uitgesloten. En dat is echt een gemiste kans. Daarmee sus je je gemoedsrust op korte termijn (vakje ingekleurd, zaak gesloten), maar ontloop je verantwoordelijkheid op de lange termijn.
Ik ben een ongelofelijke optimist, maar dit inzicht draagt niet bij aan het vertrouwen dat het arbeidsmarktdebat de komende jaren de goede kant op zal gaan. Ik zal de komende tijd op een rij zetten wat de exacte verschillen (positief en negatief) zijn tussen de voorwaarden voor uitzend- en freelanceplatformen voor dagklussen om zo dit debat te voeden met feiten in plaats van selectief geframede stukjes informatie. En hoop daarmee het debat voor iedereen wat verder te helpen.
Ook gelezen
- Google, Facebook, Amazon, Apple and Microsoft. Call Them Tech Frenemies for Life. – How the tech giants are both cooperating while competing in hardware, software and technology services
- Facebook does not plan to notify half-billion users affected by data leak
- Registratieplicht vakantieverhuur Amsterdam gaat in
- China legt webwinkel Alibaba recordboete van meer dan 2 miljard euro op
- Pandemic recovery will take more than soaring growth – to fuel a more equitable economy, countries need to measure the well-being of people, too.
- China legt webwinkel Alibaba recordboete van meer dan 2 miljard euro op
In de media
Verdienmodel bij online platforms wankelt door strijd met tegenstanders | Financieel | Telegraaf.nl
Protest tegen de platformeconomie is er al jaren, maar steeds vaker boeken tegenstanders overwinningen in de rechtszaal. De uitspraken dwingen platformbedrijven om anders met hun mensen om te gaan, en zetten vraagtekens bij de toekomst van het verdienmodel van spelers als Uber en Deliveroo. „Wegkijken gaat niet meer.” Artikel is ook (op de laatste alinea na) terug te lezen in deze PDF.
Aflevering 5: In gesprek met Martijn Arets, internationaal platform expert – Tulpenfonds | Podcast on Spotify
“Maudie Derks gaat in gesprek met Martijn Arets, expert op het gebied van de online platformeconomie. In deze aflevering staat de online platformeconomie dan ook centraal. Ook de verkiezingsuitslag wordt besproken, wat gaat er gebeuren met de arbeidsmarkt?”
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).
Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie – Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.
