Goedemorgen! Vorige week maandag mocht ik bij Radar duiding geven aan de veranderingen die vakantiehuis platform Belvilla doorvoert na de overname door OYO. Ook mocht ik vorige week bij de SER twee presentaties geven over ‘platformeconomie in perspectief’. Dat leverde mooie en goede discussies op. Komende week neem ik als debataanjager deel bij het seminar ‘inkomensheffing bij digitale platforms’ van het Ministerie van Financiën. Het ziet er naar uit dat op steeds meer plekken serieus werk wordt gemaakt van de platformeconomie. Fijne week!
Verhuursite Belvilla rommelt met voorwaarden | Radar
Deze week mocht ik als expert een bijdrage leveren aan een item bij Radar over de nieuwe koers van Belvilla, een platform (van Nederlandse origine) waar particulieren hun vakantiehuisje op kunnen verhuren. Het bedrijf is onlangs overgenomen door het Indiase OYO: een door o.a. Softbank gefinancierde scale-up dat in India een groot hotel boeking platform heeft. Het ziet er naar uit dat Belvilla meer en meer wil bepalen: (dynamische) prijzen, branding in het huis, smart locks en meer. Daarmee lijkt het een meer uniforme en stabiele dienstverlening en merk te willen aanbieden voor de klanten. Sommige huidige huurders zijn daar niet blij mee en stapten naar Radar met hun verhaal.
Bij een programma als Radar zie je vaak een slachtoffer en een ‘boosdoener’. In dit geval de verhuurders vs Belvilla / OYO. Het is alleen de vraag, en dat kwam ook in mijn bijdrage naar voren, of Belvilla een boosdoener is. Ik denk het niet. Al begrijp ik ook echt wel het sentiment bij de huidige huurders. Hoewel het altijd de vraag is hoe representatief deze groep is. Dat is gissen.
Groeistrategie platformen
Platformen die willen groeien en nieuwe landen willen betreden kunnen twee dingen doen: zelf opnieuw beginnen of een bestaande speler overkopen. Nu in veel landen de markt en de spelers de start-up fase wel zijn gepasseerd is het een hele klus om dan van nul af aan te beginnen en is het doen van een overname een zet die beter kosten efficiënt is en, ook niet onbelangrijk, een hoop tijd scheelt. Dan kan het zijn dat je een partij overneemt die niet geheel in lijn ligt met jouw ideeën over de toekomst, maar dat hoeft niet een groot probleem te zijn.
Door de aankoop van Belvilla heeft OYO een sterk merk gekocht dat veel vertrouwen bij de klanten uitstraalt en waar ook al flink wat boekingen worden gedaan. Ook heeft OYO met Belvilla een partij gekocht waar alleen al in Europa 25.000 huisjes van particuliere eigenaren bij zijn aangesloten. Een prima startpunt om een nieuwe markt in te gaan.
Ambities OYO
OYO zal, net als veel andere aanbieders als Booking en Airbnb, de ambitie hebben om dé entry app te worden voor vakantie (en zakenreizen) accomodaties. Om vervolgens uit te breiden naar andere relevante dienstverlening. Het is dan ook niet zo gek dat een hotel platform een vakantiehuis platform overneemt. Zeker omdat het aantal platformen niet heel groot is en als je er eentje kunt kopen, je daar niet te lang over na moet denken. Zeker niet wanneer je zelf al flink wat financiering hebt opgehaald.
Bij zo’n overname is het te verwachten dat de business niet zoals de afgelopen 40 jaar (Belvilla is in 1980 opgericht) zal blijven doorgaan. OYO koopt het platform niet om de huidige cijfers, maar om de potentie die zij er in zien. Dat er zaken zullen veranderen, dat is dan ook zeker geen verrassing.
De stappen die OYO zet met Belvilla lijken er op te wijzen dat het platform een meer uniforme dienstverlening richting klanten wil brengen en daar de markt mee wil laten groeien. Voor zo’n transitie zijn ook meer professionele verhuurders nodig die mee willen werken om het huis optimaal te verhuren. Verhuurders die er voor het rendement in zitten, niet met de emotie. En laat juist dat de groep verhuurders zijn die bij Radar onder de aandacht kwamen: mensen die een vakantiehuisje hebben gekocht om er zelf gebruik van te maken en de kosten in de hand houden door het huis in de tussentijd via Belvilla te verhuren.
Wat ik denk is dat OYO al vanaf dag 1 wist dat het met het inzetten van de nieuwe strategie een substantieel deel van de huidige verhuurders zou verliezen. En dit verlies voor lief neemt. Immers: vanuit het sterke merk kunnen zij een nieuwe strategie inzetten en zullen zij ook snel nieuwe verhuurders aantrekken. Verhuurders die een huisje of huisjes kopen voor rendement, zeker nu de rente zo laag is. De huidige groep verhuurders zal het in de eerste fase nog ontzien en beperkt nieuwe voorwaarden opleggen, maar ik geloof er niets in dat dit ‘privilege’ lang zal duren. Dit zal net zo lang duren als nodig.
Conclusie
Is OYO dan een boosdoener? Ik vind van niet. Natuurlijk kun je iets zeggen over de slordige manier van communiceren naar de huidige trouwe huurders. Dat was niet netjes. Een ook al begrijp ik dat een deel van de huidige verhuurders niet blij is met deze stap: ook zij hebben een keuze via welke platformen zij hun vakantie huis verhuren. Heel fijn dat zij jarenlang een tevreden klant waren van Belvilla, maar er is genoeg keuze, ook al betekent het dat zij hier nu wat extra moeite voor moeten doen. Maar ach, je kunt niet alleen de lusten en niet de lasten hebben van een mooie vakantiewoning.
Jeugdwerkers: Deliveroo en Uber geven jongeren in probleemwijken toekomstperspectief | Twitter
Er is nogal wat te doen over de arbeidsomstandigheden van werkers voor platformen als Uber en Deliveroo. Te laag (hoewel dat best meevalt), te onzeker, te gevaarlijk, geen perspectief, etc. etc. Deze banen worden nogal eens als ‘minderwaardige’ jobs gepresenteerd. Een vreselijke term, want wie zijn jij of ik om te bepalen dat een baan minderwaardig is, en daarmee onze baan meerderwaardig. Maar goed.
Via Twitter kwam dit filmpje voorbij. Een Brussels parlementslid gaat daar redelijk los over de term ‘minderwaardige jobs’. Hij geeft aan dat zijn de jeugdwerkers bij hem in de buurt hem hebben verteld dat er de afgelopen jaren maar één ding is geweest dat de jongeren bij hun in de buurt van drugs en criminaliteit hebben weggehouden: Deliveroo en Uber.
Daarmee stipt hij een interessant punt aan dat veelal buiten de context van de discussie wordt gehouden. Zoals vaker gezegd zijn platformen over het algemeen inclusiever dan welke werkaanbieder dan ook. Iedereen kan zich aanmelden en krijgt een kans. In veel steden zijn het de mensen met een andere achtergrond en achternaam die nergens aan de bak komen die juist via platformen aan de slag gaan. Nu is er veel te doen over de werkomstandigheden, maar het is in die discussie ook interessant om de vraag te stellen: wat is het alternatief voor deze groep. In het geval van de spreker in dit filmpje: criminaliteit en drugs. In een ander scenario: een uitkering.
Je zou kunnen zeggen, en ik gooi hier een aardige knuppel in het hoenderhok, dat de condities voor een maaltijdbezorger alleen maatschappelijk oké zijn wanneer het als bijbaan wordt gedaan. Dan vinden we het blijkbaar prima dat een Domino’s bezorger van 18 jaar voor 4,97 bruto (of 15 jaar 2,99) pizza rondbrengt. Op het moment dat iemand afhankelijk is van dit werk, is het de vraag of deze een maatschappelijk gewenst minimum aan voorwaarden kan verdienen. Dat komt ook deels om dat de eindklant, de consument, niet bereidt is om meer te betalen. Eigenlijk exact dezelfde vraag die we ons ook moeten stellen met bijvoorbeeld thuisschoonmaaksters. De consument is nu eenmaal een niet al te fijne ‘werkgever’ om voor te werken, aangezien deze vaak niet veel geeft om de omstandigheden van degenen die het werk voor hun doen.
En dan heb je, net als bij thuisschoonmaak, als overheid de keuze: dit accepteren, zware regelgeving inzetten (met de kans dat het werk verdwijnt) of bijplussen in de vorm van belastingvoordeel of dienstencheques. Op het moment dat een dergelijk iets wordt overwogen, dan zouden er natuurlijk ook de nodige zekerheden moeten worden geborgd door de platformen.
Weer een interessant inzicht voor het debat….
Gig Workers Are Forming the World’s First Food Delivery App Unions – VICE
“Foodora delivery workers in Norway and Uber Eats couriers in Japan have succeeded in forming the first unions at major global food delivery platform companies—and with them, new rights and benefits on the job.” Voor de riders van Foodora in Noorwegen: “around 600 Foodora workers in Norway will benefit, guarantees compensation for equipment used on the job, including bikes, clothes, and smartphones (typically paid for out of pocket by workers), and an annual pay increase of around $1,647 for full time workers.”
Goed om te zien dat platformwerkers zich weten te verenigen en als collectief opkomen voor arbeidsvoorwaarden. Foodora heeft de koeriers voor zover ik weet overigens gewoon in dienst, wat het makkelijker maakt om collectieve belangen te verenigen. Bij freelance aanbieders mag dit namelijk niet.
De eersten waren zij trouwens niet, in Nederland hebben we natuurlijk de Riders Union: de vakbond die door Deliveroo riders werd opgericht toen het bedrijf hen niet meer als medewerker maar als freelancer in wilde zetten. Riders Union is daarna verdergegaan onder de vleugels van FNV en daarna is het stil gebleven. Probleem met het verenigen van maaltijdbezorgers is vermoed ik ook dat zij vaak maar een paar maanden voor het platform werken en daardoor zich niet snel aan zullen sluiten bij een platform.
Het is trouwens wel de vraag of het echt zin heeft om als ‘app workers’ aparte vakbonden te starten. Mogelijk is het beter om rondom het werk wat wordt gedaan te verenigen. Zo sloot de Oostenrijkse vakbond VIDA onlangs een aparte CAO af voor fietskoeriers. Ongeacht hoe de transactie tot stand komt. Grappig dat zij ook claimen de eerste ter wereld te zijn 🙂
The next big bet for former Uber CEO Travis Kalanick may be cloud kitchens — in China – TechCrunch
Het was een tijd stil rondom Uber co-founder Travis Kalanick. Vorige week kwam dit bericht voorbij over een nieuw bedrijf waar hij bij is betrokken. Met de groei van ‘food delivery’ ziet het er naar uit dat restaurants vaker het eten dat wordt bezorgd niet in hun eigen keuken (die op dure vierkante meters staat en die niet optimaal is ingericht voor food delivery) klaarmaken, maar op een externe locatie. Daarnaast zullen er ook meer ‘virtual restaurant brands’ komen van restaurants zonder locatie om te eten, maar puur een productiekeuken.
Kalanick lijkt op deze mogelijke trend in te willen springen. Softbank is ook weer van de partij.
Deze productiekeukens werden eerder ‘dark kitchens’ genoemd, maar dit bedrijf heeft een slimmere naam bedacht: cloud kitchen. Dat doet denken aan flexibele capaciteit waar je alleen voor betaald wanneer je daar behoefte aan hebt. Hoe ze dat praktisch in gaan richten is nog even de vraag, maar het is zeker een interessant iets om te (blijven) volgen.
Universities Should Be Preparing Students for the Gig Economy
Interessante food4thought. Opleidingen leiden mensen op voor de traditionele fulltime baan voor langere tijd bij een zelfde werkgever, terwijl de realiteit natuurlijk een stuk anders is:
“How well do universities prepare students to work independently in the Gig Economy? Today’s graduates are joining a workforce where the Gig Economy — including consultants, independent contractors, freelancers, side giggers, and on-demand workers — makes up an estimated 30-40% of the U.S. workforce. They’re also facing an economy in which alternative work arrangements are growing faster than traditional full-time jobs, and are only projected to keep growing. The recent news that the majority of Google’s workforce is made up of independent and temporary workers rather than full-time employees is just one example of the rapid transformation of the corporate workforce.”
In dit stuk wordt opgeroepen om studenten beter voor te bereiden op hoe zij zich staande houden in een wereld van meer flexibel werk. Lijkt mij een goede zaak.
Debat
Tijdens mijn presentaties bij het open huis van de SER sloot ik mijn verhaal af met een slide over met hoe het debat volgens mij een stuk constructiever zou kunnen verlopen.
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).
Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 400 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie.
