Goedemorgen! Deze week staan voor mij drie presentaties op het programma, waar onder een afsluitende presentatie op het Permanent Béta festival. Mijn verhaal is nog aardig in beta, maar dat heeft dan ook weer zijn charme. Eind deze week reis ik af naar Mannheim voor de ‘5th International Workshop on the Sharing Economy’ waar ik een presentatie over mijn platform coöperatie onderzoek mag geven.
Ook deze week heb ik weer 5 stukken verzameld en voorzien van mijn (soms wat erg uitgebreide) duiding en gedachten. Mooie week!
FNV-bonden botsen over akkoord met zzp-platform | Het Financieele Dagblad
Hoewel FNV in veel cases in de kluseconomie een beschermende en aanvallende houding aanneemt, wordt het door dit artikel duidelijk dat dit een eenzijdig beeld is. En dat er wel degelijk wordt gekeken hoe platformen de doelstellingen van een vakbond kunnen versterken. Ik merkte dit ook een maand of twee geleden toen ik een vertegenwoordiger van een andere niet nader te noemen vakbond sprak over de kluseconomie. Hij begon een woest betoog, maar eindigde zijn verhaal dat hij ook wel snapte dat a) dit de toekomst is b) de problemen niet platform uniek zijn, maar een discussie die de vinger legt op de zere plek van een steeds flexibeler wordende arbeidsmarkt en een systeem dat daar niet is opgericht en c) dat er ook echt wel voordelen aan de platformeconomie kleven.
Dat ze bij FNV (horeca) ook niet blind hier voor zijn blijkt uit de volgende quote:
“De nieuwe voorzitter Dick Koerselman gaat voor één jaar in zee met het platform, om toegang te krijgen tot 2500 opdrachtgevers en diens freelancers, zegt hij in gesprek met het FD. Hij spreekt van een ‘experiment’ bedoeld om de zzp’ers te helpen aan opleidingen, een degelijk pensioen en verzekeringen. ‘In de horeca kunnen wij de flexschil en de zzp’er niet meer wegdenken. Dat is een vaststaand feit. Wel kunnen we met partijen als Temper beter jongeren bereiken, en werken aan goed opdrachtgeverschap en betere voorwaarden.”
FNV Horeca gaat dus voor een jaar een ‘experimentele samenwerking’ aan met Temper. Temper is een online platform waar opdrachtgevers in de horeca toegang hebben tot een pool aan horeca professionals. Een soort uitzendbureau als platform, dat zich op de eigen website zowel als platform, marktplaats als prikbord profileert. En daar zit ook het grootste discussiepunt: bij Temper werken de horeca professionals vanuit een freelance en niet vanuit een uitzend verband. Goed voor de prijs richting opdrachtgevers en op korte termijn ook voor de inkomsten van de professional, maar wel een constructie die zich in de rechtzaal nog moet bewijzen.
Tijd om de voors en tegens op een rijtje te zetten.
Deze samenwerking is een briljante zet van FNV Horeca
- Volgens mij is het samenwerken en experimenten doen de enige manier om dit soort ontwikkelingen tot een goed eind te brengen. Je zag dit ook in de samenwerking tussen de Gemeente Amsterdam en Airbnb. Door in een vroegtijdig stadium samen te gaan werken hebben beiden partijen een hoop geleerd en heeft de gemeente geleerd hoe om te gaan met dit soort platform ontwikkelingen die directe impact hebben op de lokale samenleving. Door samen te gaan werken (ook al ben je het niet op alle vlakken met elkaar eens) leer je wat zij doen, waarom zij de dingen doen die zij doen, waar ruimte zit en waar niet en door niet alleen met een politieke bril te kijken is er ook ruimte om naar de kansen te kijken;
- Temper staat open om meer voor haar supply te doen, maar dan wel op een manier waarop het huidige concept kan blijven bestaan. Hier ligt voor de FNV dus een kans om zich op een positieve manier te verbinden aan een in hun ogen ‘precaire’ groep werknemers en voorzieningen aan te bieden. En hiermee op een andere manier als een relevante gesprekspartner in te zetten, wat ook nodig is gezien het al jaren dalend aantal leden;
- Door toegang te krijgen tot de gebruikers (zowel demand als supply) krijgt FNV Horeca een goed beeld wat de plussen en minnen voor de markt zijn en waar zij van toegevoegde waarde kunnen zijn. Dat is van onschatbare waarde.
Deze samenwerking is het stomste dat FNV Horeca ooit heeft kunnen doen
- Als je samenwerkt in een domein waar een aantal collega afdelingen al rechtzaken hebben lopen (Deliveroo) en regelmatig zich kritisch in de media uitlaten, dan kleeft hier natuurlijk een risico aan. Een risico voor een interne strijd (de aanleiding voor dit artikel) en het risico dat de kritische kluseconomie collega’s zich ook met jouw zaak gaan bemoeien. En dat is wel het laatste dat je wilt;
- Als blijkt (uit bijv. een rechtzaak) dat de constructie van Temper echt niet mag, dan zul je een heel strak communicatieplan klaar hebben moeten liggen om uit te leggen waarom je meedeed, wat je er van geleerd hebt en hoe je de samenwerking achteraf gezien kunt goedpraten (wat prima kan, maar wel moet worden gedaan). Toch een afbreukrisico.
Deze samenwerking is een briljante zet van Temper
- Knuffel je vijand dood en haal wind uit de zeilen…. Zolang de samenwerking loopt zal FNV weinig heel negatiefs over het platform kunnen zeggen. Dit dwingt FNV tot een volwassen discussie (buiten het middelpunt van de media) en dat is natuurlijk heel positief voor Temper;
- Wanneer een partij met een grote naam zich zo afzet tegen jouw sector en vervolgens met jou gaat samenwerken, dan schept dit veel vertrouwen in je merk. Dus wordt het makkelijker om met andere stakeholders (ook overheid en investeerders) aan tafel te komen en dingen voor elkaar te krijgen. In de trend van ‘Als zelfs de FNV met je samen wil werken….’.
Deze samenwerking is het stomste dat Temper ooit heeft kunnen doen
- Zowel Deliveroo als UberEats werken met freelancers. Alleen is Deliveroo de partij die de shit over zich heen krijgt. Waarom? Enerzijds omdat zij de switch hebben gemaakt van 0-uren naar zzp constructie, maar ook omdat zij wel actief de aandacht en discussie opzoeken (wat ook door de switch lastig te ontwijken was). Oftewel: als je in het middelpunt van de belangstelling staat (en doet alsof je heel veel gebruikers hebt), dan ben je ook een hele makkelijke prooi voor mensen met een wat kortere termijn agenda in discussies;
- Het uitspreken van een samenwerking brengt ook verplichtingen en verwachtingen met zich mee. Dat is prima zolang het goed gaat, maar kan zich tegen je keren wanneer het mis gaat.
Al met al begrijp ik binnen de FNV de interne voors en tegens, maar denk dat het onder de streep een goede stap is van FNV om te leren of en wat de mogelijkheden zijn ipv alleen hakken in het zand zetten. En daarnaast ook een slimme zet van Temper.
How Tech Companies Conquered America’s Cities – The New York Times
Interessant stuk waarin de downside van tech in steden wordt belicht. En dan niet alleen de downside van de nieuwe diensten die de markt overspoelen, het aantal toeristen verhoogt en de straten vol met auto’s en fietsen plempen. Maar ook de downside wanneer een tech bedrijf fysiek, dus met een kantoor, een stad binnen komt.
Ik hoor de laatste maanden steeds meer zorgelijke verhalen uit San Francisco en hoorde deze week de podcast ‘Inside Amazon’s Big Showdown With Seattle‘ waarin duidelijk wordt wat de macht is van een organisatie wanneer een stad (te?) afhankelijk is geworden. Maar ook over de impact van een overspoelde stad met hoogopgeleide goedverdienenden. Een van de presentatoren vatte het mooi samen: de hoog opgeleide en goedbetaalde werknemers willen graag genieten van goede dienstverlening, alleen nu zijn de huizen te duur voor deze mensen die die dienstverlening kunnen leveren om daar nog te kunnen wonen.
Met de bizarre acties waarmee steden een nieuw hoofdkantoor als van Amazon willen binnenhalen zou het goed zijn om eens goed na te denken of je dat ook echt wel wil… (haakje: de steden die graag toeristen wilden hebben, zien ze nu liever vertrekken…)
1 miljard gebruikers voor Instagram, gaat concurrentie aan met YouTube – Emerce
Wat is de impact van een platform die jouw sector binnen komt en jouw business gaat organiseren? Veel mensen geven als antwoord: data. Data is immers het nieuwe goud. Wat je bijna nooit hoort en wat in mijn beleving ook cruciaal is, dat is klantcontact. Het verliezen van klantcontact is in veel gevallen (en dat verschilt per business) et grootste verlies van een sector.
Booking.com, Thuisbezorgd en Iens: drie mooie voorbeelden. De sector was maar wat blij toen deze in hun markt hun intrede deden. Waarom? Ze zorgende voor nieuwe business en betere bezetting van bestaande capaciteit en het zorgde er voor dat de ondernemers niet zelf hoefden te investeren in eigen online tools en kennis. Blij op korte termijn, afhankelijk op lange termijn. Want wat zij (keer op keer) blijkbaar niet aan zagen komen is dat zij op termijn een eenzijdige afhankelijkheid opbouwden en…. voor klantcontact en data geheel afhankelijk waren geworden van deze platformen. Een zoektocht naar een hotel start op… booking.com. En omdat de drempels om te boeken zo laag zijn (convenience: geen gedoe) en die op de website (indien aanwezig) van het hotel zo hoog, blijven klanten booking.com trouw.
En wat is de link met het artikel over Instagram die de video in gaat? Die link was ik ook zelf in mijn enthousiasme even kwijt 😉 Maar waar het hier om gaat is dat op het moment dát je als platform een trouwe user base hebt verzameld, je ruimte hebt om andere diensten binnen jouw sector te verkennen. En dat is wat Instagram nu heel erg slim doet. Wat dat betreft was de koop van Instagram destijds door Facebook een slimme keuze: de jongeren om mij heen trekken een heel vies gezicht wanneer je het woord Facebook uitspreekt. Die zitten allemaal o.a. op Instagram.
Kun je dan met een brede userbase zomaar alles doen en maken? Ik denk het niet. Als je naar platformen kijkt, dan zie je dat succesvolle platformen voornamelijk in een smalle ‘vertical’ zitten. Taxi, hotel, vliegticket, etc. Op het moment dat zij hier succesvol zijn en een vertrouwde userbase hebben opgebouwd kijken zij meestal verder, maar wel bijna altijd binnen hun eigen ‘vertical’ sector. Zo verschuift Uber van taxi naar mobiliteit, Helpling van schoonmaak naar ‘local home services’ en ga zo maar door. Zelden zie je dat een platform zijn sector succesvol verlaat. Wat dat betreft heeft die user base ook zijn beperkingen. Of beter gezegd: geen oneindige expansie opportuniteiten.
Uber drivers made more than $600 million in tips in one year – TechCrunch
Voor het ‘180 Days of Change’ programma waarmee Uber de relatie met zijn drivers wilde verbeteren is een jaar geleden de functionaliteit ‘fooi geven’ in de app toegevoegd. Over de fooi rekent het bedrijf ook geen commissie. Een jaar later is er al meer dan 600 miljoen dollar aan fooien via de app ontvangen. Dat klinkt als een hoop geld (en dat is het ook), maar echt interessant wordt het natuurlijk wanneer je weet of een gemiddelde fooi van een klant die de gehele transactie via een app doet (dus incl. payment) hoger of lager is dan van de gemiddelde ‘offline’ taxi klant. Platformen verlagen drempels en zo ook de drempel om een fooi te geven. De vraag is alleen of het onder de streep ook echt meer is en of er door bedrijven als Uber ook wordt geëxperimenteerd met verschillende manieren om een fooi vragen. Zo kun je zoals nu extra scherm laten opkomen met een aantal vaste opties, maar je zou bijvoorbeeld ook kunnen voorstellen om het bedrag naar een rond bedrag af te ronden. En dan weer testen wat het beste werkt voor de chauffeur. En dat is nu juist zo mooi aan technologie (zei de tech-realist) is dat je dit soort experimenten constant kunt uitvoeren.
‘Recode Decode, hosted by Kara Swisher’ van Recode op Apple Podcasts
Sinds ik in Houten woon fiets ik elke dan naar (en van) mijn werk: naar mijn kantoor aan de Europalaan of naar de Universiteit op de Uithof. Heerlijk. Tijdens het fietsen luister ik veel podcasts over verschillende onderwerpen. (tips zijn welkom!). Afgelopen week luisterde ik naar de Recode Decode podcast waar de nieuwe CEO van Uber aan het woord was. Leuk om weer even up2date te zijn over het wel en wee.
Zo testen zij momenteel in de VS een nieuw product waarbij mensen een Uber taxi delen. Dit bestaat al onder de naam ‘pool’, maar met deze (nog goedkopere) variant moeten diegenen die de taxi delen naar een gemeenschappelijk opstappunt komen. En zo zie je een soor
t van mix tussen taxi in een auto en een traditionele busdienst opkomen. Heel interessant om te volgen.
Ook experimenteren zij met een minder on demand oplossing waarbij je een seintje krijgt wanneer een ritje goedkoper is om te nemen. Ik verwacht in de toekomst nog wel meer varianten hierop, omdat het in veel gevallen natuurlijk voor de demand onzin is om iets last minute on demand te bestellen. En wanneer een taxi een combi kan maken van on de mand en ritjes die wel even kunnen wachten dan zal dat vermoed ik ook de bezettingsgraad ten goede komen.
Sowieso was het interessant om te horen wat voor een ander soort leider Dara, de nieuwe CEO, is en hoe er een cultuuromslag lijkt plaats te vinden. Ik zie de laatste maanden sowieso die omslag bij meerdere tech bedrijven plaatsvinden waar ze naar een steeds meet collaboratief leiderschap overstappen. Een heel interessante ontwikkeling….
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).
