Deliveroo zet platform open: beste óf domste keuze ooit? | Succesfactoren platform coöperaties | De voordelen van centrale platformen voor de maatschappij

Deze week weer (relatief) rustig aan begonnen na mijn verlof. Komende weken focussen op het schrijven van een paper, maar ook staan weer een paar mooie sessies bij o.a. BCD Travel (13K werknemers!), de Belastingdienst en de Permanent Béta dag in Seats2Meet Utrecht (zie verder deze nieuwsbrief) op de planning.

Deze week weer 5 mooie stukken gevonden en voorzien van mijn duiding en gedachten. Met deze editie een aardige hoofdrol voor Deliveroo. Waar ik hardop nadenk of de keuzes die zij maken reuze slim of…. dom zijn. Niet om een oordeel te vellen, maar puur om gedachten op een rijtje te zetten.

Zie ook onderaan nog 2 mooie publicaties in het magazine van de Nederlandse Vereniging voor coöperaties en ManagementImpact.

Fijne week!

Deliveroo versoepelt regels en laat restaurants eigen bezorgers inzetten | NU.nl

Een opmerkelijke stap van Deliveroo: “Restaurants mogen vanaf volgende maand hun eigen bezorgers inzetten om maaltijden via Deliveroo te bezorgen.” Deliveroo profileert zich als een partij die ‘kwaliteitseten’ bezorgd. En was daarmee juist het platform (oke, samen met UberEats en Foodora) voor kwaliteitsrestaurants zonder eigen bezorging om hun businessmodel en klantenkring uit te breiden. Nu gaat het platform dus de breedte in.

Is deze stap super slim? Of super dom? Hier onder wat afwegingen (en de tijd zal ons leren wat het effect van deze keuze is).

Waarom dit de slimste keuze ooit is van Deliveroo:

1. Thuisbezorgd heeft in de eerste jaren de focus gelegd op de rol van een sales platform zonder eigen koeriers. Hiermee hebben zij de restaurants met eigen koeriers ‘opgevoed’ in hoe het is om met een platform samen te werken. Ook hebben zij uitgevonden hoe je samen kunt werken met individuele restaurants mbt branding op de brommers, etc. Van die inspanning kan Deliveroo nu dankbaar gebruik maken. Zeker als zij inzetten op betere voorwaarden voor de restaurant houders, die de laatste tijd flink klagen (let op: niemand weet hoe representatief die ontevreden groep is, een bericht van een branche organisatie is nooit neutraal) over Thuisbezorgd. (tenzij Thuisbezorgd een clausule mbt concurrerende platformen afdwingt aan het huidige klanten);
2. Dit is natuurlijk dé manier om de groei te kunnen versnellen (wat positief is op de korte termijn, op lange termijn moet altijd maar blijken hoe ‘positief’ deze groei is geweest voor de toekomst van het bedrijf);
3. Dit is de manier om UberEats en Foodora voor te blijven. Maar ook Thuisbezorgd, die intussen ook steeds meer inzet op eigen bezorgers;
4. Klanten willen een totaaloplossing, verenigd in één app. Op het moment dat je top of mind zit bij de consument en je hem of haar kunt bieden wat hij of zij op dat moment wil tegen de juiste kwaliteit en voorwaarden, dan heb je een mooie positie opgebouwd;
5. Dit kan een vliegwiel effect hebben: een breder aanbod kan leiden tot meer vraag en klanten van restaurants met eigen bezorgers kunnen ook zo nu en dan zin hebben in eten van restaurants zonder eigen bezorgers.

Waarom dit de domste keuze ooit is van Deliveroo:

1. Deliveroo richt zich in communicatie op de meer high-end restaurants. Vanuit de supply kant is dat logisch: low end heeft vaak al eigen bezorgers. Vanuit de demand kant is dat ook een duidelijke keuze. Die kwaliteit is onderdeel van de merkbelofte van Deliveroo. Maar wat wanneer de frietboer op de hoek nu ook via Deliveroo gaat leveren? Dat doet afbreuk aan de huidige positionering en onderscheidendheid in de markt. En maakt Deliveroo minder uniek. Tenzij ze een bepaalde ondergrens trekken en selectief zijn in welke restaurants ze op hun platform toelaten;
2. Thuisbezorgd.nl is een dominante speler in dit domein. En heeft de juiste relaties met de restauranthouders. Dat zeg ik op basis van alle Thuisbezorgd reclame op de duidelijk niet Thuisbezorgd brommertjes. Het is een risico om de strijd aan te gaan met de huidige dominante speler op de markt met een enorme naamsbekendheid en geschiedenis. Wat gaat de unieke toegevoegde waarde van Deliveroo worden?
3. Thuisbezorgd is een speler met een heel lokale focus. Bijna overal in het land kun je dan ook iets via het platform bestellen. Daar zit veel focus en geld in. Het is de vraag of Deliveroo, die nu actief is in 12 landen en 200 steden (niet zo veel steden per land dus), hier tegenop kan. En moet willen.

Conclusie? Tja. Deze stap heeft zijn voors en tegens, een aantal heb ik hier boven beschreven. Ik denk dat ze simpelweg geen andere keuze hebben. De markt zoals deze nu is met Thuisbezorgd, UberEats, Foodora en Deliveroo is te vol. Er zal dus een consolidatieslag plaatsvinden binnen nu en zeg 5 jaar. Deliveroo trapt met deze stap als eerste relatieve nieuwkomer als eerst op het gaspedaal. Misschien is dat er op of er onder. Ik denk dat er weinig anders te kiezen is.

FNV sleept maaltijdbezorger Deliveroo voor rechter om ontduiken cao  NU.nl

“FNV sleept Deliveroo voor de rechter. Volgens de vakbond heeft het van oorsprong Britse bedrijf schijnzelfstandigen in dienst en ontduikt de maaltijdbezorger daarmee de cao.”

Interessante timing: als ik mij niet vergis wordt eind deze maand ook meer bekend over de rechtzaak van Deliveroo bezorger Sytze tegen het platform. Deze campagne wordt gesteund (en is vermoed ik ook geïnitieerd) door PvdA. Waarom dan nu?

En om de discussie in de juiste context te plaatsen: het voor of tegen zijn op de manier waarop deze platformen met hun koeriers omgaan zegt weinig als je niet weet hoe de rest van de markt met hun koeriers omgaat. Alleen aanvallen omdat je een grote naam hebt is politiek slim, maar verder wat zinloos. Want hoe zit het met al die andere pizza/friet/chinees/shoarma/sushi-koeriers? Zijn zij netjes in dienst? Betalen zij belasting? Zijn zij verzekerd? Ik geloof er geen bal van. Los van wat je van de Deliveroo’s (die tegenwoordig vaak wel een verzekering verzorgen) van deze wereld vindt: misschien zijn zij op dit moment wel we ‘best of worst worlds’. En natuurlijk zijn zij niet perfect. Verre van. Maar zij zijn op papier wél een grote kans om een groep die ook voor de opkomst van platformen enorm precair was betere condities te geven. Dat is dan weer een voordeel van een centrale organisatie. Als de vakbonden dat nu eens leren, dan kan de toon van de discussie ook opeens een stuk constructiever (en indien juist ook goed gecommuniceerd ook politiek een stuk sexyer) worden.

Deliveroo zoekt alternatieven voor plastic verpakkingen

“Bezorgservice Deliveroo zet zich in om het gebruik van plastic verpakkingen voor bezorgmaaltijden te verminderen. Om te beginnen worden er 100.000 gratis milieuvriendelijke rietjes uitgedeeld aan Nederlandse restaurants.”

Doorbordurend op mijn uitspraak hier boven dat er ook echt wel voordelen zitten aan een centraal platform. Wat veel platformen namelijk doen is een eerst gefragmenteerde markt bedienden via een (centraal) platform. Door transactiekosten te verlagen kan deze markt ook nog eens (op papier) enorm groeien. Wat nu als die eerst gefragementeerde markt zich voornamelijk in het zwarte circuit bevond? Pizzabezorgers, schoonmaak, oppas… In deze markten kan een platform (even los van vraagstukken rondom afhankelijkheid) een behoorlijke stap voorwaarts zijn. Enerzijds voor basis processen (belasting, arbeidsvoorwaarden, etc.) en anderzijds voor extra zaken als bijvoorbeeld duurzaamheid. En als dan 1 platform bedenkt dat dit de nieuwe standaard is, dan kun je meters maken.

Nog een paar voordelen en mogelijkheden van centrale platformen in een voorheen gefragmenteerde markt:

1. Door drempels te verlagen groeit de markt;
2. Dit kan tot een inclusievere samenleving zorgen: lage toetredingsdrempels voor supply en review systemen die diploma’s vervangen;
3. Activiteiten die voorheen in de zwarte markt plaatsvonden kunnen naar de legale markt verschuiven (Helpling, Thuisbezorgd, CharlyCares, etc.);
4. Gefragmenteerde markt centraliseren, hierdoor betere controle en handhaving mogelijk;
5. Collectieve (inkoop en lobby) mogelijkheden;
6. Automatische koppeling belastingdienst (zoals Uber in Estland);
7. Collectieve afspraken borgen in algoritmes;
8. 24/7 kwaliteitscontrole middels technologie en algoritmes

Bottom line: platformen kunnen, indien goed vormgegeven, een positieve bijdrage leveren voor de samenleving.

Brent Toderian: ‘Ik ben niet tegen de auto, ik ben voor de stad’ – MO* Magazine – MO.be

Erg prettig leesbaar stuk met goede inzichten over de mobiliteit voor de toekomst. En dan geen halleluja verhaal over technologie en zelfrijdende auto’s:

“De zelfrijdende auto is de laatste poging van een industrie om het primaat van de auto veilig te stellen. Het is gebouwd op het valse, maar ook gevaarlijke idee dat we betere auto’s nodig hebben in plaats van betere steden.”

Maar gewoon goede strategische vragen over hoe we een samenleving willen vormgeven. En zo zouden meer discussies moeten worden gevoerd. Want technologie is… faciliterend en een middel om een doel te bereiken. En nooit uniek, vergeet dat nooit.

Onbelast bijverdienen: wat u moet weten | De Tijd

In België was het tot voor kort mogelijk om maximaal 5.000euro per jaar bij te verdienen met werkzaamheden tussen particulieren waarbij het platform de match maakte. Dit kon alleen via een door de overheid erkend platform (zie lijst). Van deze inkomsten werd er een voorbelasting van 10 procent ingehouden. Wel zo duidelijk. Alleen was natuurlijk de vraag of dit wel zo eerlijk was: als je bijvoorbeeld een schoonmaker via een platform inhuurde was dit fiscaal aantrekkelijker dan wanneer je dit via een briefje bij de supermarkt of via via deed. Even los van de vraag of je dan natuurlijk wel belasting betaalde… Wat dat betreft moeten ze gedacht hebben: beter iets dan niets. En ook dat is een keuze.

Maar nu komt deze regeling te vervangen en kan een grote groep Belgen (let op: niet iedereen mag meedoen) tot 6.000 euro per jaar bijverdienen voor:

1. Diensten van burger aan burger;
2. Verenigingswerk;
3. Deeleconomie via erkende platformen.

Ziet er uit als een goede stap, omdat de diensten van burger aan burger die niet via een platform worden verhandeld nu ook worden gelijk getrokken. Aan de andere kant wel jammer dat er nu geen voorbelasting via platformen wordt ingehouden, dat was juist zo’n mooi experiment in hoe overheid via een digitale link kunnen samenwerken met platformen (en deze samenwerking automatiseren).

In de media

Platformcoöperaties; een kans voor een coöperatie 2.0.pdf uploaded by @martijnarets (Martijn Arets)

In het magazine van de NCR, de Nederlandse Vereniging voor coöperaties, mocht ik een gastbijdrage leveren over hoe platformen een kans zijn voor coöperaties. En vice versa. Klik op de link om de PFD te downloaden.

Martijn Arets: ‘Toegang krijgen tot data van een platform is de uitdaging’ – Management Impact

Door ManagementImpact werd ik uitgebreid geïnterviewd over de opkomst van de platformeconomie. Dit ter ere van de release van de Nederlandse vertaling van het boek ‘De Airbnb Story’.

Eigen publicaties

An Uber-app of the people? Success criteria of platform cooperatives highlighted

Onlangs schreef ik voor Trivento een stuk over de succesfactoren van platform coöperaties. Deze week verscheen de Engelse vertaling van het stuk.

Events

Permanent Beta dag #12 | Meetup

Ik krijg regelmatig de vraag of ik ook wel eens op openbare plekken mijn verhaal deel. Ja! Zoals hier: op 25 juni op de 12e Permanent Beta dag bij Seats2Meet in Utrecht. Ik ga hier in de grote zaal een verhaal doen over…. platformen. Geen standaard verhaal, ik ga mijn gedachte delen over hoe de macht van platformen gebroken kan worden en de gebruikers meer zeggenschap over hun eigen rechten en data kunnen krijgen. Hoe het verhaal er exact uit komt te zien: nog geen idee. Dat is nog in beta 😉

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).