Afgelopen week twee zeer inspirerende expedities achter de rug. In Brussel een tweedaagse expert workshop ‘Measuring the platform economy: size and impact’ om vervolgens 3 dagen mij met een aantal leden van UNETO-VNI onder te dompelen in de vraag hoe je je land als platform bestuurd in Estland. In het eerste stuk in deze editie deel ik mijn lessons learned. Ook deze week weer 5 mooie stukken gevonden en de publicatie van mijn eerste ‘cover’ interview. Het moet niet gekker worden 😉 Fijne week!
Estonia, the Digital Republic | The New Yorker
Voor als je deze nieuwsbrief al wat langer volgt zal het je opgevallen (moeten) zijn dat Estland als meest digitale land ter wereld een van mijn favoriete cases is. Vorige week mocht ik met een afvaardiging van de UNETO-VNI groep grote bedrijven op expeditie naar Estland. Tijdens deze expeditie verzorgde ik zelf een presentatie over de opkomst van de platformeconomie en de impact op de branche én voorzag ik enkele ontwikkelingen in Estland van duiding. Daarnaast draaide ik ook mee in het programma en mocht ik als gast de nodige presentaties van verschillende bedrijven én departementen van de overheid bijwonen.
Hier onder een korte samenvatting van wat mij allemaal opviel en verwonderde over dit land:
- Wanneer je een bepaald gegeven, laten we zeggen je adres, eenmaal aan de overheid hebt gegeven, mag de overheid daarna daar NOOIT meer om vragen. Dit is geen uitgesproken ambitie, maar een in de wet vastgelegd gegeven. Dit heet overigens ‘One single source for truth’ Ieder stukje informatie wordt slechts éénmaal opgeslagen;
- Alle gegevens worden maar één keer opgeslagen in het daarvoor verantwoordelijke departement. Departementen versturen elkaar dus onderling geen kopie van data, maar krijgen inzicht in de data die op dat moment voor hun relevant is;
- 246 overheidsdiensten maken gebruik van één systeem;
- Wanneer bijvoorbeeld de busmaatschappij wil weten of jij in Tallinn woont (dan mag je buiten Tallinn gratis met de bus), dan krijgt deze alleen een JA of een NEE uit het systeem. Geen adresgegevens, geen andere data, alleen dat wat nodig is voor de transactie;
- Mocht er een grote cyber aanval zijn, dan kunnen hackers als reservist worden opgeroepen om de overheid te komen helpen;
- ‘Cybersecurity heeft de op een na hoogste prioriteit. Data integriteit staat op nummer één’
- In Estland weten ze de transactiekosten van belasting inning. Lees dat nog maar een keertje extra. 100 Euro belasting ophalen kost de overheid 40 eurocent;
- Er is een digitale agenda die de election cyclus overstijgt. Echt lange termijn en niet (of nauwelijks) gestuurd door de waan van de (politieke) dag;
- Innovatie gaat niet verticaal (dus binnen een bepaalde afdeling), maar horizontaal. Met steun van de president;
- Meetings bij de overheid duren minder dan 5 minuten. In die tijd worden gemiddeld 60 beslissingen genomen. Dit wordt ondersteund door een…. digitaal systeem;
- Toen de overheid besloot om het land digitaal te maken, besloten zij om het goede voorbeeld te gaan en als eerste stap in 2000 papierloos te gaan werken;
- Decentraliseren van processen: ieder proces heeft eigen snelheid en houdt anderen niet tegen. En zorgt er voor dat er geen macht (en ego) concentratie ontstaat
Wat mij verder opviel:
- In Estland zitten (heel) veel jonge mensen op key posities bij de overheid;
- Ambtenaren hebben veel autonomie;
- Er is ruimte om fouten te maken, ik vermoed dat daardoor mislukte projecten veel eerder stop worden gezet en de schade daardoor beperkt blijft (het grootste mislukte IT project kostte 5 miljoen)
Belangrijkste mindset: het gaat om mindset. Technologie is niet uniek. Maar dat heb je mij volgens mij al een aantal keer eerder horen zeggen 😉
In deze map staan een aantal foto’s die ik maakte van slides die gaan over de digitale strategie van Estland.
Weer wat geleerd….
BOVAG komt met eigen site voor occasions | NU.nl
Altijd interessant wanneer een belangenvertegenwoordiger / branche organisatie zijn eigen platform start om te concurreren met de bestaande platformen in de markt. Bij Horeca Nederland zagen we dat dit jaar ook al gebeuren (al bleef het daarna stil) en deze week kwam BOVAG in het nieuws voorbij: “Branchevereniging BOVAG komt met een eigen verkoopsite voor tweedehands auto’s om zo de strijd aan te gaan met Marktplaats en Autoscout24.”
Wil je in een branche die bestaat uit een uiterst gefragmenteerde markt een platform starten waar de belangen van de gebruikers beter geborgd zijn, dan is een branche vertegenwoordiging club een van de eerste die hier voor in aanmerking komt. Zij hebben de macht om het aanbod op het platform te verzamelen en te activeren.
Een paar overwegingen:
- Een stap als deze is een goede test hoe goed de band tussen de vereniging en haar leden is. Is de branche vertegenwoordiger in staat om haar leden te activeren om te switchen van platform en daarmee (waarschijnlijk) op korte termijn minder inkomsten te hebben (een platform moet groeien) om er op de lange termijn beter uit te komen;
- Positief in dit geval is dat BOVAG zowel richting aanbod als vraag een sterke merknaam heeft. Mensen (klanten) kiezen nu al voor BOVAG producten en het merk straalt kwaliteit uit. Dit is een voordeel t.o.v. Horeca Nederland, dat alleen een uitstraling heeft richting de aanbieder kant van het platform: de restaurateurs;
- Met de opmerking dat BOVAG enkele miljoenen in het platform wil starten en een landelijke media campagne aankondigt (zie hier de PDF brochure richting garagehouders) laat BOVAG zien dat het serieus is. Dat is ook wel nodig, omdat niet alleen het aanbod, maar ook de vraagkant (de eindklant) naar het platform getrokken moet worden;
- BOVAG kan concurrerend zijn t.o.v. de andere platformen mbt de prijsstelling. Immers: het platform hoeft niet persé break even te draaien met de abonnement en advertentie inkomsten vanuit het platform;
- Het is wel de vraag hoe de belangen van de gebruikers op de (lange) termijn zijn geborgd. Een korte search op de site van de KvK laat zien dat BOVAGgoed is in het opzetten van BV’s. Dit platform valt onder de ‘BOVAG Bovenmij Portal BV‘ (BBP BV) en we hebben gezien dat op het moment dat een platform van een belangenclub heel succesvol is (zie Funda), dat er vroeg of laat discussies gaan ontstaan met de vraag of er toch niet (een deel) van de aandelen verkocht moeten worden. En dat is een discussie die je eigenlijk al ‘by design’ wil borgen om duidelijkheid en zekerheid voor de leden te brengen.
Al met al een interessante stap en zeker een case die het waard is om te blijven volgen.
Uber wants to do it all: ride-share, car-share, train tickets | Reuters
“Uber Technologies Inc is looking to be virtually a one-stop transportation shopping app, saying on Wednesday it will add new services, including car-sharing and train tickets.”
Dat Uber verder zou gaan dan alleen taxi services is natuurlijk al een paar jaar duidelijk. Interessant is dat er nu ook steeds meer over bekend wordt, zoals je onder andere in dit stuk van Reuters kunt lezen.
Als er voor iets dat al jaren lang logisch is opeens veel aandacht wordt besteedt, dan komt er bij mij altijd maar één vraag naar boven: waarom nu?
Dus… waarom nu? In veel artikelen wordt deze stap toegekend aan de nieuwe CEO van Uber: Dara Khosrowshahi. Ik geloof dat niet zo en zie vooral dat hij de vermenselijking is van de nieuwe collaboratieve weg die Uber is ingeslagen. Al voordat Travis het veld moest ruimen.
Wat een scenario zou kunnen zijn: Uber heeft uitgesproken in 2019 naar de beurs te willen gaan. Dat het bedrijf in 2017 zo’n 4,5 miljard verlies heeft gemaakt (maar nog steeds een fikse waardering heeft) zorgt voor urgentie om a) de verliezen terug te dringen) en b) het vertrouwen te wekken dat het bedrijf op een unieke plek in een markt zit waar genoeg potentie zit.
Om punt A op te lossen heeft Uber al flinke stappen gezet. Niet alleen liepen de verliezen in Q4 vorig jaar al terug, ook heeft Uber de laatste tijd verliesgevende markten verlaten en de focus gelegd op markten waar een overwinning is geboekt of op de loer ligt en waar op relatief korte termijn het break even punt kan worden bereikt.
Wat betreft B heeft Uber lang ingezet op de zelfrijdende auto. Ik denk dat Uber veel kan betekenen voor -en veel kan verdienen aan- de zelfrijdende auto. Maar niet door ze zelf te gaan bouwen (dat is geen succesvol project en bovendien enorm kosten intensief en lange termijn gedreven), maar door de zelfrijdende auto te voorzien van data en algoritmen én om een platform te bieden die de logistiek en match tussen vraag en aanbod van deze auto’s gaat organiseren. En daar ligt een hele grote kracht van Uber.
En om met punt B de link te maken met dit artikel: uiteindelijk voorspel ik dat Uber naar een totaaloplossing wil gaan. Een ‘one stop shop’ voor transport en mobiliteit. Niet alleen afhankelijk van die (zelfrijdende) auto, maar een meta platform voor alles wat je kunt gebruiken om van A naar B te gaan. En dat is dan ook de reden waarom ik vermoed dat a) deze communicatie ineens heel prominent op de voorgrond komt en b) Uber nu veel investeert in andere (smart) vervoersmiddelen in steden.
Maar het kan natuurlijk ook gewoon toeval zijn 😉
Hoe bol.com groeit dankzij last mile-innovatie – RetailTrends.nl
Leuk kijkje achter de schermen bij de logistiek bij Bol.com (zouden ze ooit een keer winst gaan maken?). Ook bij Bol.com kun je bezorging voor een jaar afkopen. Voor de klant erg handig, maar voor variatie in arbeidsvoorwaarden bezorgers en milieu volgens mij een ramp. Ook kun je uit steeds meer variabelen kiezen wanneer en hoe je jouw pakketje wilt laten bezorgen. Volgens mij biedt dit dan weer kansen, maar staat ook een beetje haaks op het afkopen van bezorging. Dan krijg je een soort van ‘all inclusive’ mentaliteit die je ook hebt in een hotel in Alanya: je hebt er toch al voor betaald dus je neemt a) te veel en b) het makkelijkst / duurst.
De Formule: hoe algoritmes ons dagelijks leven sturen – NRC
“Algoritmes, wiskundige formules, besturen ons dagelijks leven. Ze sturen ons mediagebruik, bepalen de prijzen, speuren fraudeurs op en beslissen wie er voorrang krijgt. NRC gaat op zoek naar de formules achter de schermen. Wie bedenkt die regels, en hoe werken ze?”
Waanzinnige serie in het NRC over de impact van algoritmes op ons dagelijks leven.
In de media
‘De kluseconomie zit in de lift’
Mijn primeur als cover model 😉 In het magazine van de ABU mocht ik mijn mening en visie geven over (de toekomst van) arbeid en platformen in relatie tot de uitzendbranche. Altijd tof om zoveel ruimte te geven om de huidige ontwikkelingen van duiding te voorzien.
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).
