Goedemorgen! Hierbij weer een nieuwe editie van mijn (inmiddels maandelijkse) nieuwsbrief over de platformeconomie en de impact van technologie op mens en maatschappij. De frequentie van deze nieuwsbrief heb ik nog wat teruggeschroefd, omdat het schrijven van de nieuwsbrief soms wat lastig is te combineren met (ander) werk, gezin en een deeltijd master studie.
Afgelopen periode mij weer goed vermaakt met de nodige presentaties en strategie sessies, het presenteren van onderzoeken bij o.a. het congres “Facilitating Workers and Policy Makers in the Gig Economy to Make Better Informed Decisions”, het deelnemen aan onderzoeken in samenwerking met o.a. het ROA, TNO en VU en een bezoek aan de ISLSSL labour law conference in Rome. En ben ik vanuit de Haagse Hogeschool een nieuw onderzoek gestart naar regulering in de platformeconomie op basis van en case study: DAC-7. Intussen stroomt de agenda oor 2025 ook weer (behoorlijk) vol en staan er de nodige nieuwe projecten op de planning. Ik mag niet klagen.
In deze editie een combinatie van artikelen die ik tegenkwam en een aantal eigen bijdragen. Mooie dag!
Locating and theorising platform power
Platformen en macht: een onderwerp dat regelmatig in deze nieuwsbrief voorbij komt, zoals in de vorige editie. Onlangs stuitte ik op een mooi special issue met publicaties over dit onderwerp dat ik graag met je deel. In deze special issue vind je bijdragen van verschillende onderzoekers over dit onderwerp. Mocht je niet kunnen kiezen: lees dan op zijn minst de introductie. Het abstract hiervan:
“Against the backdrop of ongoing public and political debates about the power and regulation of large platform conglomerates, this special issue calls for more critical, conceptual, and empirical studies on platform power. While a lot of valuable research has already been done, we see a tendency in both public and scholarly debates on leading platform companies to develop one-sided, monolithic understandings of this power. Instead, we want to argue for a relational perspective, which focuses on the relations of dependence that grow around specific platforms. Therefore, contributions locate and theorise platform power. Through specific case studies on particular types of platforms the contributions home in on the various modalities of power. The papers address three broader themes that speak to the different facets of platform power: (1) analysing platform infrastructures and markets; (2) platform governance; (3) the negotiation of platform power and its alternatives.”
Sociale zekerheden in de platformeconomie in India
Platformwerk en sociale zekerheid lijken onverenigbaar, maar zijn dat niet. Sterker nog, in landen waar een arbeidsovereenkomst niet de norm is zou platformwerk juist kunnen bijdragen aan betere arbeidsvoorwaarden en -bescherming. Dit ontdekte ik tijdens mijn reis naar India, waar ik voor The Gig Work Podcast van de WageIndicator Foundation in gesprek ging met met Prakash Gupta en Apoorv Kulkarni van de bestuurlijke denktank OMI Foundation. Deze experts deden onderzoek naar sociale zekerheid in de Indiase platformeconomie.
Je leest mijn blog over dit onderwerp via deze link. Luisteren naar de podcast kan ook: check The Gig Work Podcast op je favoriete podcast app of luister hem via onderstaande player:
Algoritmisch management en eenzaamheid: De impact van de kluseconomie op de autonomie van werkenden
Voor de parttime premaster filosofie die ik momenteel volg aan de Universiteit Tilburg moest ik een essay over eenzaamheid schrijven. Ik heb van de gelegenheid gebruik gemaakt om dit onderwerp (en het bijbehorende paper) te linken aan de eenzaamheid die wordt veroorzaakt door algoritmisch management voor freelance maaltijdbezorgers.
De introductie:
“In academic literature, loneliness is often described as a mental health problem of individuals. In the paper ‘Loneliness and Absence in Psychopathology’ (Krueger, Osler & Roberts, 2021, p. 1195) the authors take a more delicate stand to loneliness delving in the relationship between the psychopathological perspective and loneliness. This aligns with a trend in psychopathology, as the authors describe, where “increased attention has been paid to social, emotional, and relational aspects of mental disorders.” (Kruger, Osler & Roberts, 2021, p. 1199) In this contribution I want to broaden this debate to discuss how the absence of social goods can lead to a reduced sense of agency and how social context can have influence on the perceived loneliness. I do this by looking at the impact of algorithmic management on the perceived loneliness and agency of delivery riders in the gig economy, who perform deliveries using platforms such as Uber and Deliveroo. To thereby contribute to the philosophical debate on the multi-layeredness and social engineering of loneliness and agency.”
Je leest het hele stuk via deze link.
Platformen: doorgeefluik of uitgever
Hoewel we het er met zijn allen al lang over eens zijn dat platformen geen doorgeefluik zijn, is er minder eenduidigheid over de vraag of platformen zelf verantwoordelijk zijn voor de content die wordt geplaatst.
In het kader daarvan vond ik het stuk “Amerikaanse rechter: TikTok verantwoordelijk voor door derden geplaatste content; gevolgen voor sociale media” van Arnoud Engelfriet erg interessant. In het stuk:
“TikTok heeft in een Amerikaanse rechtszaak een nederlaag geleden die grote gevolgen kan hebben voor claims tegen andere socialemediabedrijven in de Verenigde Staten. Dat meldde Villamedia onlangs. De video-app kan zich niet op de bescherming voor tussenpersonen (Section 230) beroepen bij een claim wegens overlijden van een tienjarige die meedeed aan een “blackout-challenge”.
De moeder van het meisje had het platform aansprakelijk gesteld voor het overlijden, omdat het platform via algoritmes aanbevelingen deed voor filmpjes over deze challenge. De hoofdregel is natuurlijk dat platforms niet aansprakelijk zijn voor content van gebruiker. Section 230, de Amerikaanse DSA, bepaalt expliciet dat dit hen niet aangerekend kan worden.
Het argument hier was dat TikTok zich deze content eigen gemaakt heeft door (algoritmisch) deze te pushen. Dan ben je niet meer een doorgeefluik zeg maar. En dit gaat ook niet over moderatie: het is een keuze wat je aanbeveelt.”
Interessant om te blijven volgen dus.
Hoe onafhankelijk is ChatGPT?
De vraag stellen is….. Maar dat is te makkelijk. In December 2023 schreef ik al uitgebreid over het uiteenvallen van de (ontzettend slecht geborgde) nonprofit structuur van OpenAI. Met het nieuws van afgelopen week dat de technologiedirecteur en twee hooggeplaatste onderzoekers het bedrijf verlaten na een koerswijziging, wordt het vertrouwen dat ethiek en verantwoordelijkheid hoog serieus op de agenda staan niet versterkt. En intussen gebruiken wij met zijn allen vrolijk de tool omdat het zo handig is, inclusief ondergetekende.
Maar terug naar de vraag (naast de vragen over bias en het illegaal scrapen van trainingsdata): hoe onafhankelijk is ChatGPT? Op zich zou je kunnen zeggen dat iedereen van de tool gebruik mag maken, maar in de praktijk is dit niet het geval. Dit blijkt o.a. uit het stuk “OpenAI shuts down election influence operation that used ChatGPT”.
Uit het stuk: “OpenAI has banned a cluster of ChatGPT accounts linked to an Iranian influence operation that was generating content about the U.S. presidential election, according to a blog post on Friday. The company says the operation created AI-generated articles and social media posts, though it doesn’t seem that it reached much of an audience.”
Hoewel ik het ingrijpen bij het met AI op schaal maken van desinformatie zeker niet verkeerd vind, ben ik toch wel erg benieuwd op basis van welke variabelen en (politieke) overtuigingen deze keuzes worden gemaakt. Hoewel de ‘safety’ pagina ietsje aan inzichten geeft, zou ik willen pleiten voor heel veel meer transparantie en accountability.
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event? Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).
Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie – Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’. Interesse in mijn foto’s? Check dan mijn foto pagina.
