Ook deze week verzamelde ik weer mijn 5 meest interessante reads en deel ik mijn inzicht en gedachten via deze nieuwsbrief. Sinds kort is het overigens ook mogelijk om individuele artikelen (+ mijn commentaar) te delen door op ‘Share’ te klikken. Deze zie je onder iedere titel staan. Goede week!

Platformeconomie top 5

Airbnb goes design | de Volkskrant

Nadeel van Airbnb is dat het lastig is om een constant kwaliteitsniveau te kunnen bieden aan gasten. Ook daar zit beweging in volgens dit artikel: “Airbnb heeft een gedegen designteam opgetuigd dat zich buigt over handdoeken, ontbijtservies en wie weet zelfs een compleet interieur, te bestellen door de eigenaar van het Airbnb-adres, zodat de gast bij elke overnachting in ieder geval weet dat de inrichting in orde is.” Ook is een ontwerp van een eerste Airbnb huis een feit. Volgens Airbnb “een speeltje van mede-oprichter Joe Gebbia”. Dit geeft een veranderend verwachtingspatroon van de gemiddelde Airbnb gast weer. Ik had onlangs nog een gesprek de oprichter van Iamb&b, hij bevestigde dit ook. Het aanbieden van producten door Airbnb zou hier een stap in kunnen zijn.

De reden dat ik dit stuk in deze update meeneem is niet vanwege het nieuws zelf, maar vanwege het feit dat de claim van platformen als Airbnb dat zij puur een technologie bedrijf zijn en niet (in het geval van Airbnb) een hotelaanbieder (of een variant op dit woord) steeds minder en minder stand houdt. Uber ondervond dit ook weer deze week.

‘Merendeel crowdfunding-projecten binnen 24 uur volgeschreven’ | Accountant.nl

Afgelopen week had ik de mannen van Crowdfundmarkt.nl over de vloer. Zij wezen mij op een klein onderzoekje dat zij deden naar hoe snel crowdfunding (lening) projecten hun doelbedrag bereikten. Hun conclusie: “Wie wil investeren via crowdfunding moet alert zijn. 55 procent van de crowdfundingprojecten is namelijk binnen 24 uur volgeschreven.”

Deze week zag ik toevallig een tweet van GeldVoorElkaar langskomen waar zij een nieuw project op hun website aankondigde. Ik besloot een half uurtje iedere minuut op ‘refresh’ te klikken. En ja hoor: binnen 20 minuten was de benodigde 95.000euro bij elkaar gebracht door 142 investeerders. Om mij heen hoor ik veel mensen die enthousiast zijn over zulke successen. Ik heb mijn bedenkingen.

Niet dat ik de ondernemers en de platformen hun succes niet gun, maar wanneer een project in 20 minuten is volgeschreven (disclaimer: er is natuurlijk geen zicht in wat er achter de schermen aan voorbereiding is gebeurd), dan ga je mij niet wijsmaken dat alle 142 investeerders alle bijgesloten paperassen goed hebben doorgelezen. Ik vermoed dat velen geen idee hebben waar hun geld in gaat.

Is dat erg? Niet als het goed gaat. Ik ben benieuwd wat er gaat gebeuren wanneer het mis gaat. Ik ben vooral benieuwd hoe er dan wordt gekeken naar de rol van het platform. Lening crowdfunding platformen wijzen doorgaans 75% van de aanvragen af, slechts 25% van de projecten komt daadwerkelijk online. Hiermee is de organisatie van het platform een belangrijke poortwachter. De vraag die ik heb: vertrouwen investeerders niet té blind op de kwaliteiten van deze poortwachter? En nog belangrijker: wanneer platformen een poortwachtersfunctie vervullen, zijn zij dan eigenlijk niet gewoon indirect beleggingsadvies aan het geven? Ik heb de casus bij een crowdfunding advocaat neergelegd en volgens haar is wat er nu gebeurd legaal, maar een gezonde twijfel is naar mijn beleving hier op zijn plaats.

Zomaar wat gedachten…. Al met al blijft het belangrijk om goed na te denken wat je als ‘succesvol’ bestempeld. Hoe succesvol is het succes op lange termijn? En is het ook een succes voor álle betrokken stakeholders?

Airbnb beschermd door privacywet | Telegraaf

Geeft nog eens aan dat hoewel de oplossingen voor de hand lijken te liggen, de uitvoer niet zo eenvoudig is… “De gemeenteraad wil dat verhuurbedrijf Airbnb meer gegevens gaat overdragen van mensen die zich niet aan de regels houden. Maar diverse deskundigen waarschuwen dat het bedrijf deze privacygevoelige informatie helemaal niet zomaar mag delen met de overheid, omwille van de privacy.” Mijn uitgangspunt: waar een wil is….

GM’s CEO: Ride Sharing Is a Bigger Shift Than Electric, Autonomous

Interessant statement van General Motor’s CEO Mary Barra die aangeeft dat de transitie naar zelfrijdende auto’s voor hen niet als een probleem wordt gezien. Het blijven immers auto’s (hardware). Dé grote transitie zit ‘m volgens haar in de shift naar het delen van deze zelfrijdende auto. “ride- and car-sharing requires “a different mind set than the other technology-driven ones”. Niet voor niets hebben zij een tijdje geleden 500 miljoen dollar geïnvesteerd in Uber concurrent Lyft.

Airbnb verwijdert verhuurster na weigeren Israëlische gasten – PAROOL

Airbnb heeft aangegeven de strijd tegen discriminatie op het platform aan te gaan. In een eerdere nieuwsbrief ging ik hier al uitgebreid op in. Afgelopen week in het Parool: “Airbnb heeft het profiel van een verhuurster uit Amsterdam verwijderd nadat ze weigerde huurders uit Israël te ontvangen.”. Hoewel ik tegen discriminatie ben en weet dat hotels niet (of zelden) discrimineren wanneer iemand een boeking wilt doen, denk ik toch dat het goed is om de discussie open te houden. Uiteindelijk laat je mensen bij jou in huis en wat als je faliekant tegen de overtuiging van de potentiële gast bent; is het dan niet je goed recht om deze gast niet te accepteren? Ik weet: het is en blijft een lastige discussie, maar niet eentje die we uit de weg moeten gaan….

Grasduinen…

Comprehensive List of Uber Incidents and Assaults | Who’s Driving You?

We’ve developed an ongoing, updated list of incidents, assaults and accusations involving Uber and Lyft.

Eigen publicaties

Foto van de week

C2C-economie: default vertrouwen of default wantrouwen? – 42bis

Niet zelf geschreven, wel over mij geschreven. Artikel naar aanleiding van mijn presentatie over vertrouwen via peer2peer platformen voor de Social Media Club Utrecht enkele weken geleden.

Tussen de interviews en presentaties door was ik deze week druk aan de slag met een nieuw initiatief: Autodelen in Nederland. Als niche variant van Deeleconomie in Nederland (die zeer waarschijnlijk ook in de UK wordt uitgerold) is het de bedoeling om een informatie platform neer te zetten om enerzijds duidelijkheid en overzicht te gaan bieden in het autodeel landschap en anderzijds mensen te faciliteren om in kleine (besloten) groepen auto’s te gaan delen. De URL ligt vast, de eerste Tweet is verstuurd en binnenkort kan ik de naam van een partner in crime bekend maken… #cliffhanger

In deze mail wederom 5 artikelen met de nodige hersenspinsels van ondergetekende. Veel leesplezier en een fijne week!

Platformeconomie top 5

Facebook krijgt marktplaatsfunctie voor tweedehands spullen | NU.nl

Het was een kwestie van tijd. Al 2 jaar vraag ik mijzelf hardop af waar de social networks blijven in de collaborative economy. Waarom? Omdat zij al een betrokken groep van vele miljoenen gebruikers. Gebruikers die vertrouwd zijn met het merk, de app hebben geïnstalleerd, hun relaties hebben georganiseerd, bakken aan data hebben achtergelaten en gewend zijn om veel tijd in de app door te brengen. Zo zat de gemiddelde Nederlandse Facebook gebruiker in 2013 nog een uur per dag op het platform. Daarnaast worden veel activiteiten binnen de collaborative economy op kleine schaal al lang en breed georganiseerd via social media. Autodeelgroepen, spullenruilgroepen, klusgroepen en ga zo maar door. Voornamelijk lokaal georganiseerd.

Deze week kwam dan ook dit bericht naar buiten: “Facebook begint met het uitrollen van een marktplaatsfunctie waarmee gebruikers tweedehands spullen kunnen aanbieden en kopen.” De eerste dag ging het overigens al gelijk mis: de marktplaats werd overspoeld met illegale goederen en diensten. Volgens Facebook een foutje in het systeem. Lees ook deze analyse van Jeremiah Owyang (ik interviewde hem in 2015 in San Francisco). De potentie is er, maar hoe zit het met de executie? In dat kader ook een interessant stuk in de Volkskrant: ‘Google-hypotheken bedreiging banken‘ (Blendle). Ook daarbij heb ik executie vraagtekens.

Waarom is het interessant om deze ontwikkeling te volgen? Omdat nu gaat uitwijzen of het hebben van heel veel gebruikers het makkelijk maakt om eenvoudig andere markten (waar al concurrenten met ook veel gebruikers aanwezig zijn) succesvol te betreden. Dan weet je ook gelijk welke organisaties zich in de toekomst wel of geen zorgen hoeven te maken om concurrentie van platformen als Facebook en Google.

Why Business Models Fail: Pipes vs. Platforms | WIRED

“Why do most social networks never take off? Why are marketplaces such difficult businesses? Why do startups with the best technology fail so often?

There are two broad business models: pipes and platforms. You could be running your business the wrong way if you’re building a platform, but using pipe strategies.”

Interessante read van dé platform specialist Sangeet Paul Chaudary. Soms heb je mensen die zich als guru profileren, maar waar je aardig snel doorheen prikt. Je hebt ook stille krachten die de guru zijn, maar dit niet van de daken af schreeuwen. Sangeet behoort tot de laatste categorie. Ik heb hem al meerdere malen via Skype gesproken en zijn boeken gelezen, echt een interessante man om te volgen. Check zijn boeken en zijn blog als je interesse hebt van de dynamieken en geheimen achter schaalbare platformen.

Randstad lanceert app die de Uber van de arbeidsmarkt moet worden | Financieel Dagblad

Dat de arbeidsmarkt de volgende markt is die de impact van de platform economie zal gaan voelen, dat staat voor mij vast. Dat de toekomst van aanbieders op de arbeidsmarkt onzeker is, daarover geen discussie. Goed dus dat bestaande aanbieders experimenteren met nieuwe initiatieven om zich te oriënteren op de toekomst.

Via Twitter kwam dit artikel uit het Financieel Dagblad voorbij. Randstand heeft een app ontwikkeld waarmee horecapersoneel en horeca ondernemers elkaar snel kunnen vinden en zaken kunnen doen. Hoewel ze hier zeker niet de eerste in zijn (Morgenwerk bestaat bijvoorbeeld al een jaar of 4) hoeft geen probleem te zijn: alles valt of staat met de timing en de executie. Wat mij verraste is dat zowel Randstad (bij de lancering in België) als de FD journalist de app als ‘de Uber van’ omschrijft. Hier onder een paar gedachten waarom dit onzin is. Niet om te muggenziften, maar om scherp te houden waar het over gaat.

• Uber blinkt uit in eenvoud wat arbeid betreft: de vraag kant wil een ritje van A naar B en de aanbod kant wil met auto rijden geld verdienen. Doordat de werkzaamheden (van A naar B) afgekaderd zijn, is dit een enorm schaalbaar model. Iedereen met een rijbewijs kan taxichauffeur spelen. Bij Randstad is dit anders: hoewel alles nu nog onder de horeca paraplu valt, zijn de werkzaamheden divers en specifiek. Geen one size fits all. En daarmee minder schaalbaar;
• Door de diversiteit in werkzaamheden en dus ook aan skills van de ingehuurde kracht, is het minder snel mogelijk om het algoritme een match te laten maken. Bij Randstad krijgt de ondernemer een aantal profielen voorgesteld, en moet zich dus ook nog altijd verdienen in de profielen en skills;
• De snelheid waarmee een behoefte kan worden ingevuld: bij Uber zijn alle chauffeurs die online zijn direct beschikbaar en in de buurt. Een goed voorbeeld van de on demand economy. Bij Randstad zul je waarschijnlijk een paar uur tot een paar dagen vooraf moeten ‘reserveren’.
• Uber focust zich op peer2peer, Randstad op business2peer. En wanneer het gaat om gedragsverandering dan zijn consumenten eerder in voor een experiment dan organisaties;
• Daarnaast moet je je als bestaande organisatie die in mensen handelt ook afvragen of je überhaupt geassocieerd wilt worden met het merk Uber. Een merk dat bekend staat om een discutabele relatie met haar werknemers. Bij Uber is dit (praktisch gezien) te verklaren: hun natte droom is de zelfrijdende auto. Voor Randstand ligt dit mogelijk anders….

Platform Cooperatives Like Stocksy Have A Purpose Uber And Airbnb Never Will | Forbes

In mijn updates heb ik het al enkele keren gehad over Platform Coops: platformen (voornamelijk platformen rondom arbeid) die in een coöperatieve opzet zijn georganiseerd. In dit stuk een mooi interview met de oprichter van Stocksy: een Platform Coop stockfoto en video platform. Sla gerust de eerste 6 alinea’s over, vanaf ‘Which brings me to Stocksy and the business model of a “Platform Cooperative.”” wordt het interessant. Wat ik zelf overigens extra interessant vindt is dat Stocksy zich niet profileert als een coöperative / doing good / etc. initiatief, maar gewoon als dé beste oplossing voor stockfoto’s. Ik geloof er in dat je het alleen op die manier zal redden: mooi dat je op een nieuwe en betere manier jouw zaakjes voor elkaar hebt, maar uiteindelijk is dat geen excuus om consessies te doen in de uiteindelijke kwaliteit van het product of de dienst die je levert.

The ‘Airbnb effect’: is it real, and what is it doing to a city like Amsterdam? | The Guardian

Alweer een stuk over Airbnb en Amsterdam? Ja, alweer. Interessant aan dit stuk is dat de uitersten goed in beeld worden gebracht: drijft Airbnb de huizenprijzen op, of is dit allemaal enorm overdreven. In het stuk komt ook de oprichter van FairBnB aan het woord: een initiatief dat regelmatig in De Waag in Amsterdam bijeen komt om te praten over een eerlijker Airbnb alternatief:

“FairBnB is a movement that seeks to encourage vacation rentals that comply with the principles of a fair, non-extractive and collaborative economy.”

Het initiatief bestaat uit een Meetup groep en er worden regelmatig bijeenkomsten georganiseerd om over diverse onderwerpen te praten. Ziet er interessant uit, binnenkort maar eens een avond bezoeken en meebomen….

Korting!

Op 27 oktober organiseert NRC Live in Amsterdam een mooi deeleconomie congres. Met interessante sprekers, ook uit het buitenland. Aangezien ik zelf ook een van de sprekers ben, kan ik jou als lezer van deze nieuwsbrief via deze link een mooie korting bieden.

Foto van de week

In aanloop naar de dag van de duurzaamheid (vandaag!) vond vorige week de eerste editie van de ‘Duurzame Week Utrecht’ plaats. Op dinsdag 4 oktober werd afgetrapt met een dag over de deeleconomie. Vanaf de zijlijn heb ik geholpen het programma vorm te geven en de sprekers te benaderen. En uiteraard gaf ik ook zelf een presentatie. Hier op de foto Rogier de Langhe, economie filosoof aan de Universiteit Gent. Hij is komende maand even een maandje in Utrecht. Check ook zeker zijn website en Facebook groep.

Opmerkelijk

Ik attendeerde je een aantal weken geleden al op de Facebook groep ‘Uber and Lyft drivers breakroom’; een groep met 6.400 leden. Voornamelijk Uber en Lyft chauffeurs. Ideaal om te leren hoe het er in dat wereldje aan toe gaat en om het sentiment te proeven. Afgelopen week kwam dit bericht voorbij, waaruit blijkt dat je als chauffeur jouw rating over een klant achteraf nog aan kunt passen. Ik heb het even geprobeerd bij mijn Uber app, maar ik als klant kan dit niet.

In de auto op de terugweg van een weekendje Ardennen nam ik mijn leeslijst van interessante artikelen voor door. In deze nieuwsbrief, die 2 dagen later dan gewend ontvangt, deel ik de in mijn ogen 5 meest interessante stukken van afgelopen week. Deze keer opvallend veel Guardian (dank Koen!) en NRC (dank Wouter!). Veel leesplezier en een goede week!

Platformeconomie top 5

50 mind-blowing implications of driverless cars – Medium

“When we stop driving for ourselves, many other parts of our lives will change too!” Flinke longread, maar je kunt er ook voor kiezen om af en toe een aantal van de 50 punten te lezen. Geeft interessante inzichten en gedachten van de effecten van zelfrijdende auto’s op…. tja… op alles. Zoals: “Without government intervention (or some sort of organized movement), there will be a tremendous transfer of wealth to a very small number of people who own the software, battery/power manufacturing, vehicle servicing and charging/power generation/maintenance infrastructure. There will be massive consolidation of companies serving these markets as scale and efficiency will become even more valuable” Genoeg food4thought en zeker de moeite van het lezen waard.

Gemeenteraad Amsterdam opent aanval op verhuursite Airbnb – NRC

Deze week in NRC: “Een meerderheid van de Amsterdamse gemeenteraad is bereid Airbnb desnoods te verbieden als de vakantieverhuursite niet tot overeenstemming komt met het stadsbestuur.” Het is duidelijk dat de toon aan het veranderen is in de discussie. Goed dat de gemeente zich niet te soft in de discussie opstelt, maar ook in deze discussie is enige nuance op zijn plek:

1. Natuurlijk kun je een hoop vinden van de afspraken die de gemeente in 2014 met Airbnb maakte, maar je moet je ook bedenken dat de impact en het sentiment in die tijd een stuk anders (lees positiever) was. Bedenk je wel dat Amsterdam als een van de eerste gemeenten ter wereld deze stap heeft gezet en hiermee een voorbeeld voor anderen steden is. Je kunt de afspraken en de manier van hoe dit proces is gegaan (goed bedoelende wethouders vs doorgewinterde onderhandeltijgers van Airbnb) achteraf gezien naïef noemen, maar feit is wel dat ze een eerste stap hebben gezet. En deze ervaringen kunnen gebruiken in de volgende fase;
2. De pijlen zijn nu op Airbnb gericht en dit platform is duidelijk de grootste aanbieder, maar uiteindelijk moet er een manier worden gevonden om alle huis verhuur platformen op één lijn te krijgen. De echte overtreders weten de mazen echt wel te vinden.

Daarnaast ben ik ook wel erg benieuwd hoe je als stad een platform kunt verbinden. Hoe dat juridisch in elkaar zit.

Facebook and Google: most powerful and secretive empires we’ve ever known | The Guardian

“We need better language to describe the technology companies that control the digital worlds in which we speak, play and live.” Goed stuk waarin aandacht word gevraagd voorbewustwording van de impact en macht van enkele grote platformen. Je zult in het stuk weinig nieuws lezen, maar wel weer even goed met beide benen op de grond worden gezet. De impact van deze platformen is volgens de auteur niet te onderschatten: “They have become the medium through which we experience and understand the world.”

Uber stort zich ook op maaltijdbezorging – NRC

Je zult maar Jitse Groen heten, na jarenlang knetterhard werken aan de vooravond van de beursgang van je bedrijf TakeAway.com staan en juist op dat moment dit bericht van Uber voorbij zien komen…..

Hoe zuur dan ook: dit bericht had hij vast al even zien aankomen, alleen de (bewuste?!) timing heeft hem vast even een vervelend gevoel gegeven. Is hij te laat met zijn beursgang? Ik denk het niet, ik denk dat hij ook niet anders kan: in een markt waar zoveel geld in wordt gepompt is een organische groei vanuit eigen middelen geen doen.

Wat maakt het dat de andere partijen een geduchte concurrent? Mijn analyse: ze hebben meer controle op de customer experience. Waar Thuisbezorgd.nl afhankelijk is dan de kwaliteit en service van de lokale bezorgers (en hen hierdoor ook niet kan volgen, raten, etc.) hebben de nieuwe spelers als Foodora, Deliveroo en Uber dit wel. En dat maakt het hele sterke spelers.

Ik geloof overigens zelf veel meer de kansen van de ‘niche’ spelers dan van de brede aanbieders als Uber. En ook al wordt er in het stuk gesproken over de voordelen van het global zijn, uiteindelijk is de plek waar alles gebeurd nog steeds hyperlocal…

Pay rates, insurance and superannuation: who’s in charge of the gig economy? | The Guardian

Interessante read over de voors en tegens van arbeid via platformen, oftewel: de gig economy. Twee interessante passages:

It’s another front in a battle between unions and digital platforms that unions say – far from creating the future of work – are taking us back to poor conditions like no guarantee of work and flat pay rates.

“The expectation with disruption is that it’s about new and better jobs – what this actually does is attack low-paid jobs and drives them into being further underpaid.”

Food4thought

Kweekvlees en drones – wat willen politici? – NRC

“De technologische ontwikkeling raast door, en men verwacht dat de sociale gevolgen ingrijpend zijn: hervorming van onze economie, het onderwijs, en de zorgsector. Er zullen politieke beslissingen moeten worden genomen om hierop te anticiperen. Maar in de politieke arena is technologie nog weinig gepolitiseerd. Natuurlijk hebben politici het over wetenschap en innovatie, maar een visie op de rol die technologie in ons leven zou moeten spelen ontbreekt. Hoe denkt Klaver technologische werkloosheid aan te pakken? Wil Wilders meer of minder profilering op basis van big data? En wat vindt Pechtold van de inzet van gekweekte organen? Het is tijd voor politiek over technologie.”

Leuk stuk op basis van een eigen onderzoek onder 1.000 Nederlanders. Hoewel de auteurs de aangehaalde politici volgens mij helemaal niets hebben gevraagd, geeft het wel goed de urgentie neer om op nationaal niveau iets te gaan vinden van deze ontwikkelingen en hier een strategie op uit te zetten.

Foto van de week

Tijdens de Social Media Club meeting in Utrecht deelde ik mijn bevindingen en gedachten rondom vertrouwen en peer2peer platformen. Het onderwerp vertrouwen en online reputatie blijft mij mateloos boeien. Check in het ‘archief’ een mooi (en lang) interview met techniekfilosoof Esther Keymolen en een playlist met 13 interviews met specialisten en initiatieven.

In de waan van de dag ontdekte ik na het verzenden de vorige nieuwsbrief, Issue 26, alweer een half jaar met deze wekelijkse nieuwsbrief op stoom ben. Je zou mij een plezier doen door op de ‘reply’ knop te drukken en met mij te delen hoe je deze wekelijkse e-mail ervaart. Wat spreekt je aan, wat niet, wat mis je, waar wil je meer van en waar minder?

Waar vorige week in het teken van huizen delen stond met verschillende Tegenlicht meetups, duik ik deze week in de wereld van de mobiliteit. Maandag discussier ik mee op de BOVAG werkconferentie over mobiliteit in 2030 om een dag later diverse sessies te modereren op het ShareNL symposium autodelen. Om woensdag op de Social Media Club Utrecht een presentatie over vertrouwen en peer2peer platformen te geven. Ga mij dus wel vermaken 😉

Platformeconomie top 5

The Third Transportation Revolution

De oprichter van ‘ride sharing platform’ Lyft geeft zijn visie voor de volgende 10 jaar (en daarna) op mobiliteit en voornamelijk op (zelfrijdende) auto’s). Het stuk begint, zoals je mag verwachten van hem, over de impact van auto’s (zowel stilstaand als rijdend) op onze leefomgeving:

“It becomes obvious, we’ve built our communities entirely around cars. And for the most part, we’ve built them for cars that aren’t even moving. The average vehicle is used only 4% of the time and parked the other 96%.”

John Zimmer neemt je in het verhaal mee naar “The Third Transportation Revolution” De revolutie naar een zelfrijdende auto. Opmerkelijk is dat hij geen heil zit in ‘privé bezit van zelfrijdende auto’s’. Aan de andere kant ook niet gek, wanneer je weet dat hij in Januari dit jaar een grote deal met General Motors sloot voor het opzetten van een ‘on-demand network of autonomous vehicles’. Hij durft zelfs een deadline aan het einde van privé autobezit te hangen: “By 2025, private car ownership will all-but end in major U.S. cities.”

Ik lees de laatste tijd trouwens wel meer verhalen van experts die verwachten dat de theorie van een netwerk van privé zelfrijdende auto’s die ingezet worden als transport netwerk geen toekomst heeft, lees ook dit stuk van een dame die 12 jaar in de board zat van een grote Amerikaans autoverhuur bedrijf (hoewel je je natuurlijk af moet vragen of mensen uit de branche hun eigen toekomst goed kunnen voorspellen).

Om af te sluiten nog twee interessante feiten en cijfers:

• De dalende interesse van nieuwe generaties in auto’s: “In 1983, 92% of 20 to 24-year-olds had driver’s licenses. In 2014 it was just 77%. In 1983, 46% of 16-year-olds had licenses. Today it’s just 24%.”
• Geen nieuwtje, maar wel goed neergezet: “Americans spend more than $2 trillion every year on car ownership — more money than we spend on food. What’s even more staggering is that for all the money we spend on them, the 250 million cars in America are only occupied 4% of the time. That’s the equivalent of 240 million of the 250 million cars being parked at all times. For the most part, your car isn’t actually a driving machine at all. It’s a parking machine.”

A world without work is coming – it could be utopia or it could be hell | The Guardian

Veel mensen zijn er van overtuigd dat de generatie na ons niet meer hoeft te werken voor zijn geld. Machines, ICT en algoritmes hebben onze banen in genomen en we moeten op zoek naar een nieuwe ‘zin’ in ons leven. Veel van die verhalen klinken als een soort van utopia, maar ik ben bang dat het niet zo mooi en zeker niet zo eenvoudig zal zijn als het klinkt. Ten eerste vermoed ik dat deze ontwikkeling de kloof tussen rijk en arm, of beter gezegd afschuwelijk en de rest, groter zal maken. Wie de resources bezit heeft de macht en de systemen zijn zo ingewikkeld en niet transparant dat de ‘leek’ geen idee heeft waar het over gaat en geen alternatief om zich tot te richten. Andere optie is dat de resources als commons worden behandeld, maar of dat zo eenvoudig zal gaan….

Misschien is het een goed idee om eerst de definitie van werk eens uit elkaar te trekken en te kijken wat van deze definitie blijft staan wanneer taken en processen worden geautomatiseerd. Door te kijken naar de potentie die vrijkomt wanneer we niet meer ‘vast’ zitten aan dingen die gedaan moeten worden omdat ze gedaan moeten worden. In dat kader vind ik de discussies over basisinkomen ook rammend interessant. Al met al een onderwerp om af en toe in je gedachten te laten passeren…

Een luchtbedje met ontbijt  – De Groene Amsterdammer

Na een week vol discussies over Airbnb naar aanleiding van de Tegenlicht uitzending vorige week zondag is het goed om deze goed opgezette longread van de Groene Amsterdammer nog eens terug te lezen over waar het nu echt om gaat. Hoewel ik het stuk al eerder heb gelezen (ik ben ook geïnterviewd voor het stuk), blijf ik mij iedere keer als ik het lees verbazen hoe financiële instellingen indirect aangeven dat je met een goed te verhuren appartement een hogere hypotheek kunt krijgen. Dat is misschien nu wel zo, maar ik zou er geen gok voor de komende 30 jaar voor durven te nemen. En dat zouden zij ook niet moeten doen.

Waste not want not: Sweden to give tax breaks for repairs | The Guardian

In discussies met overheid heb ik het vaak over de macht die een overheid heeft om instrumenten als belasting en regulering in te zetten om grotere doelen te bereiken. In Zweden hebben ze dit goed begrepen: “Sweden’s ruling Social Democrat and Green party coalition is set to submit proposals to parliament on Tuesday to slash the VAT rate on repairs to bicycles, clothes and shoes from 25% to 12%.”

Ik heb het genoegen gehad om twee bedrijven geleden met het DNA van Eckart Wintzen besmet te zijn geraakt. Eckart werd bekend met zijn cellenmodel waarmee hij BSO groot maakte, maar hij had ook nog een groot idee: de Ex’tax. Aan dit verhaal moest ik denken toen ik het artikel in The Guardian las. Check de Ex’tax website voor meer info en een kort filmpje. Ik noem dit soort interventies het aanpakken van de ‘default errors’ van onze samenleving. Oftewel: je kunt nog zo hard vooruit willen en willen veranderen, maar wanneer er in de basis iets niet klopt….

Online jobs in gig economy growing fast, finds new index | Money | The Guardian

“Jobs advertised on sites such as as Freelancer.com and PeoplePerHour leapt by 14% since May, says Online Labour index. Work is distributed, organised and paid for through the platforms, with the sites using ratings and other systems to match workers with posts. The researchers have started to track the number of postings, covering the biggest English-language platforms.”

Artikel dat ingaat om de groei van de zogenaamde ‘gig economy’, oftewel: arbeid via platformen. Het stuk gaat overigens alleen over werk dat online gedaan kan worden: “The data does not include jobs at firms like Uber and Deliveroo, where work is not carried out purely online.”. Ben toch ook wel erg benieuwd naar deze cijfers, maar ik snap dat die erg lastig te achterhalen zijn. Freelancer.com kun je makkelijk scrapen: de listings zijn openbaar en dus via een slim programma-tje zo van het web te halen. Bij platformen als Uber is het vraag en aanbod niet transparant.

Doet mij ook denken aan het interview met online gig marktplaats ‘Fiverr’, waar ik in december vorig jaar in Tel Aviv de founder heb geïnterviewd.

Eigen publicaties

100 autovrije stadscentra en dorpskernen in 2025: de expeditie van Parkyourcar – Crowd Expedition

Parkyourcar is een deelplatform waarmee onbenutte parkeerplaatsen, zowel particulier, publiek als corporate, kunnen worden gedeeld. Op het Crowd Expedition HQ ging ik in gesprek met co-founder Ronald Zwartkruis over zijn bedrijf, de markt, maatschappelijke betrokkenheid, de uitdagingen en de toekomst.

Interessante lessen van een B2B review platform: MeetingReview – Crowd Expedition

Waar we als consument intussen gewend zijn om producten, diensten en ervaringen online te beoordelen, zie je dit ook steeds vaker terug in een zakelijke omgeving. Voor klanten een ideale manier om de ervaringen van andere klanten te gebruiken: zij zijn niet meer afhankelijk van de marketingpraat en een niet transparant aanbod. Voor leveranciers ideaal, want online beoordelingen geven een goed inzicht in de beleving van de klant van jouw product of dienst en is een perfect middel om 1-op-1 feedback te krijgen.

Met Crowd Expedition is online ‘rating & reputation’ een belangrijk onderwerp en er zijn de afgelopen drie jaar al meerdere vraagstukken en systemen de revue gepasseerd. Deze week ging ik in gesprek met Marco Kole van MeetingReview: een online review platform voor aanbieders in de meeting industry.

Leerzaam voor mij was de manier waarop zij hun systeem hebben ingericht: twee belangrijke minpunten van de reguliere systemen hebben zij slim aangepakt:

1. de houdbaarheid van een waardering: een waardering van vandaag is in mijn beleving niet onbeperkt houdbaar: een fout die je 10 jaar geleden hebt gemaakt mag niet even zwaar wegen als een fout van vandaag. Daarmee haal je de mogelijkheid om te leren (van de feedback die je krijgt) weg. MeetingReview heeft dit slim aangepakt door een waardering in 4 jaar lineair af te schrijven. Na 1 jaar is de wegingsfactor van de desbetreffende waardering nog maar 75%, na 2 jaar 50%, 3 jaar 25% en na 4 jaar 0%.
2. de meeste systemen geven je niet de mogelijkheid om je review aan te passen. Dit is wenselijk wanneer je je bedenkt, je ontdekt dat je zelf het misschien niet bij het rechte eind had of wanneer een leverancier een goede opvolging op jouw klacht heeft gegeven waarmee jouw totaaloordeel is veranderd. Bij MeetingReview is dit wel mogelijk.

Foto van de week

Afgelopen week was ik bij de Airbnb Tegenlicht Meetup in Pakhuis de Zwijger. Interessant om het sentiment te voelen van de verschillende belanghebbenden in de zaal.

Het was weer een week vol mooie ontmoetingen met als sluitstuk in één dag op en neer naar Southampton voor een panelsessie en presentatie op de 3rd International Workshop on the Sharing Economy. Daar ook gebruik gemaakt van de situatie om de groep academici op te roepen een duurzame verbinding te leggen met experts in de praktijk: hier kan zoveel moois en goeds uit komen… De tip voor de podcast serie ‘how to start a startup’ van vorige week is goed ontvangen. Marill Ooms was zo vriendelijk om mij er op te wijzen dat er ook niet-Mac gebruikers onder mijn abonnees zijn, dus hierbij ook de link naar de podcasts voor mensen die geen iTunes gebruiken 😉

Het is overigens sinds kort ook mogelijk om individuele artikelen + mijn analyse te delen. Dit kan via de ‘share’ knop onder de titel van elk stuk.

Platformeconomie top 5

Avaaz – 8-miljoen Amerikaansekiezers in het buitenlandkunnen Trump verslaan… als ze stemmen

Ik volg al een tijdje het ‘slacktivism’ platform Avaaz.org. Een platform met ruim 43 miljoen leden wereldwijd die haar leden faciliteert (en inzet) om online campagne (of beter gezegd: actie) te voeren.

Deze week las ik over een campagne waarbij zij 8 miljoen Amerikaanse kiesgerechtigden die in het buitenland wonen willen activeren om te gaan stemmen bij de volgende verkiezingen. Tegen Donald Trump. Waar normaal de drempel om dit te doen erg hoog is en de motivatie om te stemmen erg laag, heeft Avaaz een slimme tool ontwikkeld om de drempel voor deze groep kiezers te verlagen. Met de hoop dat zij alsnog hun stem gaan uitbrengen. Weer een interessant voorbeeld van een platform die volgens slimme digitale technieken (icm oeroude strategieën) drempels verlaagt om een latente doelgroep te activeren.

Misleidende rentes bij crowdfunding | Fundwijzer

Bij lening crowdfunding wordt een bepaald rendement belooft welke af hang van de risico classificatie van het project en de onderneming. Hoe hoger het ingeschatte risico, hoe hoger de rente.  In de praktijk komen hier nog twee variabelen bij:

1. de kosten die naar het platform gaan (dat is een vast bedrag, maar wel per platform verschillend)
2. het werkelijke risico (wat pas achteraf te bepalen is)

Nu er steeds meer cijfers uit de praktijk beschikbaar komen, wordt het ook steeds duidelijke wat nu het werkelijke rendement is van crowdfunding. En dus ook van hoe goed platformen in staat zijn om het risico vooraf goed in te schatten.

In dit artikel maakt een investeerder op basis van zijn eigen investeringen een overzicht:

Ik heb voor u mijn eigen portfolio geanalyseerd op verwacht rendement na gemaakte kosten en reeds afgeboekte defaults. Mijn portfolio is 8 tot 35 leningen groot per platform. De portfolio is niet groot genoeg om een definitief oordeel te vellen. Maar het geeft een inkijkje.

GvE: Belofte 8,0%, Kosten 0,9%, Default*25%, Verwacht rendement 2,1%

KoM: Belofte 7,0%,Kosten 0,9%, Default*10%, Verwacht rendement 4,1%

LdH: Belofte 3,5%, Kosten 0,0%, Default*00%, Verwacht rendement 2,5%

Moraal van het verhaal: ga niet blind af op de cijfers die een platform jou presenteert, want in de praktijk (los van een oordeel van de bedoelingen van het platform) ziet de wereld er vaak een stuk anders uit.

Lees ook het artikel ‘What’s The Real Commission That Uber Takes From Its Drivers?’ waarin een berekening wordt gemaakt van de werkelijke commissie van Uber. En dat is dus geen 25%.

When your boss is an algorithm – FT.com

Interessant stuk dat via de nieuwsbrief van Wouter van Noort bij mij terecht kwam. Veel ‘workers’ die via platformen klusjes (gigs) doen, die krijgen hun werk via een algoritme. Aangezien deze vorm van werken de komende jaren alleen maar zal toenemen is het goed om over de vragen die in dit stuk voorbij komen goed na te denken. Zo luisterde ik een keer een podcast serie van iemand die een maand lang zijn geld moest verdienen in de gig economy: hij werd gillend gek van de smartphone die hem in zijn macht had als ‘werkgever’. Ik kan het linkje helaas even niet zo snel vinden (het is nu zondag 23:15), maar zal hem komende week voor je opzoeken.

Aandeel flexibele schil groeit naar een derde van beroepsbevolking | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

“Het aandeel van de flexibele schil is in tien jaar gegroeid van een kwart naar een derde van de totale beroepsbevolking.” stond deze week op nu.nl. In mijn ogen het bewijs dat er nog een lange weg is te gaan voordat de flexibilisering van de arbeidsmarkt haar volle potentie heeft bereikt. Laten we beginnen met het afschaffen van het woord ‘flexibele schil’. Want dat impliceert (in mijn beleving) dat de kern nog steeds ligt bij de ‘niet flexibele’ arbeid (ik vermoed dat ze daarmee ‘de mensen met een vast dienstverband bedoelen) en dat de flexibele capaciteit puur als aanvulling wordt gezien. En dat lijkt mij geen goed idee….

Eigen publicaties

Airbnb: Make your choice! — An open letter – Medium

De open brief aan de founders van Airbnb die ik onlangs in het NRC publiceerde is nu ook in het Engels beschikbaar.

Insights and thoughts on the rise of the crowdfunding market – keynote Martijn Arets

Hierbij de slides van mijn presentatie in Southampton afgelopen week. Ik was gevraagd om in een blok waarin diverse crowdfunding onderzoeken werden gepresenteerd mijn visie over de ontwikkeling van crowdfunding te delen. Ook heb ik een bruggetje gemaakt tussen de opkomst van crowdfunding vs de opkomst van de deeleconomie.

Foto van de week

Toch eigenlijk bizar om even voor een dagje op en neer te vliegen, om vervolgens ’s avonds om half negen op een verjaardagsfeestje aan te schuiven alsof er niets is gebeurd.

Slapend rijk – VPRO Tegenlicht

“Welke invloed heeft de razendsnel groeiende deeleconomie-gigant Airbnb op de sociale structuur van een stad?”. Dit was de vraag die Tegenlicht zichzelf stelde in de eerste aflevering van het nieuwe seizoen. Het was een leuke uitzending die de moeite van het bekijken waard is. Een aantal gedachten van mij n.a.v. de uitzending:

• Het valt mij erg op dat Tegenlicht zichzelf wederom (net als de aflevering in 2014 waar ik deze reactie video op maakte) niet stil staat bij de vraag: wat is deeleconomie? Juist omdat wanneer je duidelijk stelt wat wél en wat niet deeleconomie is, je ook de discussie in de juiste context kunt plaatsen. Mocht je benieuwd zijn wat de definitie van deeleconomie is, lees dan dit stuk dat ik vorig jaar met Koen Frenken, Pieter van de Glind en Toon Meelen schreef.
• Airbnb is een van de platformen die een activiteit die eerst in een grijs gebied plaatsvond schaalbaar heeft gemaakt. De activiteit eerst werd gedoogd vanwege de kleine omvang en de hoge kosten om het te handhaven. Pas nu het door de (potentiële) schaalbaarheid een probleem is geworden, is actie vereist.
• Het probleem wordt goed in kaart gebracht, maar ook wel erg eenzijdig. Het is duidelijk dat op grote schaal platformen als Airbnb een groot probleem kunnen zijn voor een stad. Maar hoe zit dit met de steden waar dit (nog) niet zo is?
• Het probleem wordt in kaart gebracht, maar dat is natuurlijk helemaal niets nieuws: dat lezen we elke week wel ergens in de krant. Wat ik interessanter had gevonden en in de uitzending mis is de vraag: en nu? Hoe kunnen we hier mee omgaan? Wat zijn de mogelijke acties? Dat was ook juist de reden dat ik twee weken geleden een ingezonden brief naar NRC stuurde….

Deze week was de opkomst en impact van de platform economie weer volop in het nieuws. Een worstelende Belastingdienst, een overkill aan nieuwe taxi chauffeurs en een mooie mijlpaal voor SnappCar. Uiteindelijk heb ik weer een mooie selectie voor jou kunnen maken, vergezeld met de nodige food4thought. Deze week staat in het teken van boeken schrijven en een bliksembezoek aan Southampton voor een bezoek, presentatie en panel discussie op de ‘3rd international workshop on the sharing economy‘: een academische bijeenkomst rondom de ‘deeleconomie’. Voor iedereen die in deze business zit: dit soort bijeenkomsten zijn meer dan de moeite waard: je komt uit je gebruikelijke bubble en ontmoet wetenschappers die vanuit allerlei invalshoeken met dit onderwerp bezig zijn. De volgende editie is op 15 juni 2017 in Lund, Zweden.

Platformeconomie top 5

Instacart’s app has changed grocery stores for good  |  TechCrunch

Instacart is een boodschappen app, waarbij mensen voor jou jouw boodschappen doen. En zeker in Amerika een grote partij in de zogenaamde ‘Gig Economy’. In dit stuk + video zie je hoe zij de processen binnen supermarkten proberen te stroomlijnen door een eigen kassa, parkeerplaats, etc. Op zich interessant, maar de vraag die dit stuk bij mij oproept is: hebben supermarkten wel in de gaten dat met dit soort diensten hun bestaansrecht op het spel staat? Immers:

• Het contact met de klant gaat via Instacart;
• Instacart maakt in het begin nog gebruik van jouw supermarkt omdat A) de klant jouw merk kent en vertrouwt en B) omdat Instacart geen eigen supermarkt wil openen;
• Dit een kwestie van tijd is: op een gegeven moment is het vertrouwen in Instacart zo groot dat de bijdrage van het merk van de supermarkt nagenoeg nul is (je hebt immers vertrouwen in merk Instacart en in merk producten). Daarnaast is Instacart nu vrolijk alle data aan het verzamelen en kan op basis daarvan besluiten om in de toekomst een eigen super efficiënte supermarkt op te zetten en de huidige supermarkt buiten spel zetten. Immers: ook al klinkt het verhaal in dit artikel mooi, het blijft een omslachtig proces.

Dit is ook waarom ik Picnic zo’n mooi concept vindt: zij bouwen eigenlijk aan een model waar Instacart heen kan groeien, alleen doen dit op een manier die 10x minder snel schaalbaar is als Instacart. Maar door klein te beginnen, leren ze wel als een malle hoe het spel werkt. En omdat Picnic niet afhankelijk is van een supermarkt zie ik hier ook een kans voor kleine lokale ondernemers die het platform van Picnic gebruiken om hun producten aan de man te brengen. Picnic als een platform en tool voor kleine ondernemers om met een zelfde service level hun producten aan de man te brengen. Zonder grote investeringen en in ruil voor een stukje marge. Goed om eens verder over na te denken…..

Met nightswapping terug naar het ‘echte delen’ | OneWorld.nl

“Vergeet Airbnb, Nightswapping is de nieuwe manier om te reizen en reizigers te ontvangen, maar dan zonder geld!” Tussen al het Airbnb geweld een mooi stuk over Nightswapping. En soort van Airbnb, maar dan huisdelen met gesloten portemonnee dmv credits die je op kunt bouwen en uit kunt geven. En wanneer je deze credits niet in geld om kunt zetten, is het voor illegale verhuurders niet interessant om mee te doen.

Nadeel is wel dat je als deelnemer aan Nightswapping zowel aan de vraag als aanbod kant mee moet doen. En dat is weer een drempel. Ik ken de cijfers niet, maar ik vermoed dat het overgrote deel van de Airbnb gebruikers alleen huurt en niet verhuurt.

Interessante analyse van auteur Marlies is dat de verwachtingen van Airbnb gebruikers de laatste jaren is veranderd en de aard van de transactie daarmee ook anders is geworden. Dit gecombineerd met het nieuws dat een van de dromen van SnappCar het ‘keyless’ verhuren is, verwacht ik dat veel deeleconomie initiatieven de komende jaren hun sociale veren zullen verliezen….

How a Worker-Owned Tech Startup Found Investors—and Kept Its Values by Nathan Schneider — YES! Magazine

Mooi verhaal over de succesvolle zoektocht van platform-coop Loomio, een app waarmee grote groepen samen beslissingen kunnen nemen. Zij gingen op zoek naar groeigeld, zonder de controle over hun organisatie uit handen te geven. Via een omweg kwamen zij uit bij ‘redeemable preference shares’. Voor mij weer een onderwerp om verder in te duiken, binnenkort maar eens een blog schrijven over 5 manieren om je organisatie te laten groeien zonder de controle uit handen te geven. Mocht je tips hebben, geef graag een gil.

Fighting Discrimination and Creating a World Where Anyone Can Belong Anywhere

Een tijdje geleden las ik dat een van de oprichters van Airbnb wakker ligt van discriminatie op het platform. In dit stuk van Airbnb wordt gemeld wat de stappen zijn. De stappen die worden genomen zijn:

1. Meer aandacht voor discriminatie in de algemene voorwaarden;
2. Wanneer je het gevoel hebt dat je wordt geweigerd met discriminatie als grondslag, dan kun je dit melden en Airbnb regelt een vergelijkbaar onderkomen;
3. Het stimuleren van hosts om de ‘Instant Book’ feature aan te zetten: een host hoeft een aanvraag dan dus niet meer goed te keuren, maar aanvragen worden automatisch goedgekeurd;
4. De mogelijkheid om een ‘anti-bias’ training te volgen, wat je een vermelding bij jouw profiel oplevert.

De vraag is: gaat dit helpen? Ik vind dat het een goede zaak is om hier aandacht aan te besteden, maar sta nog een beetje sceptisch tegenover de geplande acties. Vooral om punt 3: dit zal discriminatie voorkomen, maar ik vermoed dat hosts die deze optie activeren meer commerciële hosts zijn die toch al een meer zakelijke insteek hebben (handel=handel) en dat het activeren van de Instant Book functie alleen maar conversie verhogend werkt, wat weer goed is voor Airbnb.

How technology disrupted the truth | Katharine Viner | Media | The Guardian

“Social media has swallowed the news – threatening the funding of public-interest reporting and ushering in an era when everyone has their own facts. But the consequences go far beyond journalism.” Gewoon een heel interessant stuk om te lezen, om meer bewust te worden van hoe deze processen en vraagstukken in elkaar zitten. Ga er wel even goed voor zitten, het is geen kort stuk.

Kijk & luistertip

How to Start a Startup – YouTube

Op de fiets van Houten naar Utrecht luister ik naar Podcasts. Een mooie manier om in tijd waar je verder niets kunt doen (behalve nadenken en genieten van de omgeving) weer nieuwe inzichten te verwerven. Deze week stuitte ik op een 20-delige serie ‘how to start a startup’. Iedere aflevering wordt door een van de grote namen uit Silicon Valley een onderwerp in de startup scene behandeld: hoe je een goed team bouwt, hoe je de eerste gebruikers krijgt, etc. Super leerzaam en geeft je ook goede inzichten in hoe deze startups denken en te werk gaan. De link in de titel is naar de YouTube video’s, volg deze link voor de podcasts in iTunes.

Foto van de week

Sinds lange tijd weer eens een financiële bijdrage geleverd aan een Kickstarter campagne. Ik merkte dat ik dit na een aantal teleurstellende resultaten de laatste tijd weinig meer deed. Maar dit product was gewoon zo tof en de track record van de project eigenaren zo goed, dat ik het niet kon laten. Met een opbrengst van ruim 6,5 miljoen dollar ook een van de grootste projecten op Kickstarter.

Food4thought: ik had het in het stuk over Nighswapping over de veranderende manier waarom deelnemers in de deeleconomie tegenover een transactie staan: van sympathiek naar zakelijk. Ik merk bij mijzelf dat dit met crowdfunding ook die kant op gaat: waar ik eerst veel investeerde om dingen mogelijk te maken, zie ik dat ik op Kickstarter nu vooral investeer om toffe dingen te krijgen. Voor dingen mogelijk maken ga ik vooral naar de kleinere en vaak ook lokale platforms als Voordekunst.nl.

Na een groeiend aantal artikelen van misstanden rondom Airbnb vond ik het zo na mijn vakantie tijd voor een open brief. De heren moeten kiezen: korte termijn groei en cashen of een lange termijn duurzaam bedrijf neerzetten. Mijn open brief aan de oprichters werd deze week in de NRC geplaatst en ik heb veel goede en inhoudelijke reacties ontvangen. Onder aan deze nieuwsbrief vind je het bericht. En natuurlijk weer 5 mooie artikelen die deze week voorbij kwamen.

Platformeconomie top 5

Google Takes on Uber With New Ride-Share Service – WSJ

Het experiment van Waze (voor 1 miljard door Google gekocht) waarbij via de Waze navigatie app ritdelen wordt gefaciliteerd gaat de volgende fase in. Interessant, aangezien het hier gaat om een bestaande app met bestaande actieve gebruikers (Waze gebruikers geven o.a. ook wegversperringen, flitspalen, etc. in de app aan) die ritdelen integreert. Dit zou zomaar eens groot kunnen worden. Ik zie het overigens eerder als concurrent van BlaBlaCar dan van Uber, aangezien de focus ligt op ritjes die al plaats zouden vinden en de vergoeding een bijdrage in de kosten is. Maar dat even terzijde…

Man launches Airbnb-style website to provide free accommodation for refugees | The Independent

Ik filosofeer soms wel eens hoe deelplatformen kunnen worden ingezet om vluchtelingen beter in een land op te kunnen vangen en te integreren. Er zijn al, net als in dit stuk, verschillende voorbeelden van Airbnb achtige initiatieven voorbij gekomen, maar ook kennis deel platform Konnektid merkte een jaar geleden op eens een enorme stijging van aanvragen voor Nederlandse les vanuit de vluchtelingen gemeenschap. En zo kan ik nog wel even doorgaan…

Je vraagt je af: waarom gebeurt dit zo weinig?? Ik denk dat dit voornamelijk komt door instanties die niet buiten de lijntjes kunnen denken. Zo bracht ik vorig jaar een Nederlandse vluchtelingen Airbnb via Twitter in contact met Vluchtelingenwerk Nederland. Hun reactie: tof initiatief, maar we weten dat dit niet gaat werken. Dan denk ik: “ga met elkaar in gesprek, maak gebruik van elkaars kracht en ervaring en make it happen”. Maar helaas…

Uber zegt bestuurder Google de wacht aan| Het Financieele Dagblad

De liefde tussen Google en Uber (Google investeerde in een vroeg stadium 258 miljoen dollar in Uber) lijkt nu echt over….

‘No Stopping’ UK Sharing Economy Despite Massive Uber Losses

Uit een onderzoekje in de UK blijkt dat: ‘70% of Brits have used a sharing economy platform to make or save money.’ Let wel op: het onderzoek is door een deeleconomie platform gedaan en er waren slechts 1.000 respondenten, maar het geeft aan dat de platform economie (want noem dit alsjeblieft geen deeleconomie) langzaam maar zeker in de traditionele economie wordt opgenomen.

Check overigens ook dit TNO onderzoek ‘Nederlandse Platformeconomie groter dan gedacht‘ uit juni dit jaar.

Hoe jouw gedrag wordt beïnvloed zonder dat je het doorhebt (en wat we eraan kunnen doen)

Fijn stuk in De Correspondent over hoe big data wordt gebruikt om jouw gedrag te beïnvloeden. Bedrijven beïnvloeden ons natuurlijk al sinds jaar en dag (dat noemen we marketing), maar de tools die beschikbaar zijn worden steeds discutabeler.

Eigen publicaties

‘Airbnb moet zelf de regels handhaven’ – NRC

De laatste tijd zie en heb ik veel discussies over de impact van Airbnb op steden als Amsterdam. Het platform wordt veel gebruikt voor het runnen van illegale hotels. Airbnb verschuilt zich achter de onmacht om hier iets aan te doen ivm privacy, maar volgens mij ligt het e.e.a. een stuk eenvoudiger. Met de snelle groei van Airbnb staat het bedrijf in mijn beleving voor een keuze: korte termijn exponentieel groeien, flink cashen of lange termijn een duurzaam model bouwen. Eigenlijk een beetje de vergelijking die ik tijdens mijn Brand Expedition bij merken zag: de korte termijn strategie van beursgenoteerde bedrijven (‘he, trek er deze maand nog even een half miljoen uit en zie maar hoe je het doet’) versus de familie bedrijven waar prio nummer één het borgen van het bedrijf voor de lange termijn is.

Binnenkort verschijnt ook de Engelse vertaling: deze ligt bij een internationaal platform ter goedkeuring…

Foto van de week

Deze week bezocht ik in Amsterdam de ‘Peer Value: Advancing the Commons Collaborative Economy’ conference. Mijn interesse ging voornamelijk uit naar de talks rondom platform coöperaties: een nieuwe interessante ontwikkeling waar ik in November in New York meer over ga leren. Mijn angst vooraf was dat de discussies abstract en in veel gevallen ook erg afzetten tegen de ‘kapitalistische’ platformen zouden worden. Ik kreeg helaas gelijk. Verder wel een erg interessante dag die weer bijdroeg aan mijn gedachten over deze ontwikkeling. Met in het bijzonder deze twee gedachten:

Het fijne van deze wekelijkse nieuwsbrief is voor mijzelf dat ik zelf in een drukke verhuis en klusweek mijzelf dwing om na te denken over wat ik via de verschillende kanalen voorbij zie komen. In deze editie heb ik weer 5 mooie stukken voor je bij elkaar gevonden. Deze week ook een open brief aan de oprichters van Airbnb geschreven waarin ik ze vraag te kiezen: gaan ze voor snelle groei en een mooie exit of voor een duurzaam model. Ik probeer het stuk in een krant te laten publiceren, dus je moet nog even wachten op de link. Fijne week!

Platformeconomie top 5

Want to Book an Airbnb Stay? Not So Fast – WSJ

In mijn open brief heb ik het over het feit dat Airbnb zich met het platform niets aantrekt van verhuurders die lokale regelgeving aan hun laars lappen. De meest eenvoudige oplossing is dat Airbnb dit zelf in het platform programmeert, maar daar komt het maar niet van. Dat er startups zijn die in dit gat springen bevestigd dit artikel:

“Host Compliance compiles data such as the location of short-term rental listings, to provide cities with reports on which listings violate local rules. The service also can help municipalities understand rental activity better so they can craft more effective regulations.”

Zij zijn overigens niet de enige:

“Other companies have sprung up to cater to the Airbnb economy. One company, SubletAlert.com, helps landlords enforce leases that forbid tenants from subletting without permission.”

Vraag is natuurlijk of dit een goede ontwikkeling is. Het zijn als het ware een soort van digitale geautomatiseerde detective bureaus. Als we het dan toch over privacy hebben… (los van het feit dat data zonder context niet veel waard is)

Why Uber & Lyft leaving Austin is just a real-world A/B test – DON’T BUY THE NOISE

In Austin hebben onlangs zowel Uber als Lyft besloten hun activiteiten in de stad te staken als reactie op de nieuwe regelgeving in deze stad. De auteur van dit stuk schets een interessant scenario dat deze zet eigenlijk een ‘in real life’ A/B test is van deze twee bedrijven om te zien wat er gebeurt wanneer zij uit een stad vertrekken.

In mijn ogen de meest interessante bevinding: “So what has Uber and Lyft learned from this A/B test? They’ve seen that similar apps/companies can quickly sprout up and deliver a comparable service. They’ve seen DUIs arrests increase. However, they have not seen the taxi industry spring back into life at such a golden opportunity created by the vacuum.” Vooral deze laatste zin is opmerkelijk.

Moreel valt er trouwens een hoop te zeggen en te vinden van het terugtrekken van Uber en Lyft uit deze stad: 10.000 chauffeurs die voor deze dienst reden hadden van de een op de andere dag geen werk meer. Zonder aankondiging. Zonder alternatief. Bij Uber zie ik regelmatig dat grote strategische gevechten en plannen worden uitgevoerd op kosten van de chauffeur: in San Francisco nam Uber idioot veel chauffeurs aan om de markt kapot te maken (en deze chauffeurs hadden dus relatief weinig ritjes en inkomsten) en in een andere stad verlaagde Uber haar prijzen met 25% om marktaandeel te winnen, zonder de chauffeurs hier compensatie voor te bieden. Strategisch slim, maar of dit iets is was we willen als maatschappij…..

Introduction · Loomio Cooperative Handbook

Mooi kijkje in de keuken van Loomio: ‘We build open source software for collaborative decision making’. De eigen organisatievorm is een coöperatie. In het open zijn hebben zij nu ook hun handboek openbaar gemaakt, waarin ze uitgebreid ingaan op de manier hoe zij werken en keuzes maken. Interessant om eens doorheen te lezen.

Is the Library of Things an answer to our peak stuff problem? | The Guardian

Interessant stuk over de meer lokale deeleconomie initiatieven als de library of things en ’timebank’. Ik denk dat we, zeker bij de ‘library of things’ of in het Nederlands ‘spullenbibliotheek’ meer moeten kijken naar het sociale aspect, dan puur het praktische. En dan ook verder denken aan het maken van een ‘social hotspot’, waar ook een makers deel zit, horeca, etc. Een soort buurthuis 2.0. Zo maar even wat food4thought naar aanleiding van dit stuk. Michiel en Clarie van De Deelkelder zijn op dit moment in de VS om allemaal spullen bibliotheken te bezoeken. Na hun reis ga ik met hun in gesprek om te horen wat zij hebben geleerd. Uiteraard op video welke ik hier zal delen.

Zo bevrijdt Hotelchamp hotels uit de klauwen van boekingsites | Sprout

Hotelliers klagen al langer over de macht van Booking.com en er zijn steeds meer bedrijven die hier op inspelen. Deze week kwam op Sprout.nl Hotelcamp voorbij: een tool die de eigen websites van de hotels verbetert en de conversie opschroeft tot 40%.

Interresante passage: “Door uit te groeien tot een serieus big data-bedrijf wil Hotelchamp uiteindelijk elke individuele bezoeker een persoonlijke beleving voorschotelen. “Wij willen die data inzetten om naar een ultiem gepersonaliseerde en daarmee relevante gebruikerservaring te gaan. Ten eerste om hoteliers meer directe boekingen te leveren en commissie te laten besparen. Maar de eindgebruiker is ook een winnaar, die krijgt meer service voor dezelfde, of zelfs een lagere prijs.”” – Ik ben op mijn beurt weer heel benieuwd of zij met deze data niet op hun beurt een monopolie positie gaan krijgen waar de hotels dan weer van afhankelijk zijn…

Foto van de week

In het kader van ‘practise what you preach’ krijgen we sinds deze week onze stroom van de familie De Jonge via duurzame energiemarktplaats VanDeBron. Tijdens de ‘virtual expedition’ interviewde ik een van de VanDeBron medewerkers.

Tussen het klussen door in ons nieuwe huis in Houten is het ook deze week weer gelukt om 5 mooie stukken te verzamelen voor de intussen alweer 22ste editie. Op de valreep voor het weekend ook nog een uitnodiging ontvangen voor een keynote op een academisch congres in Zweden. Malta, Zweden en Engeland staan voor 2017 al op het programma, nu al zin in het nieuwe jaar.

Platformeconomie top 5

‘Extra toezicht AFM op de kwaliteit van de risicokwalificatie op crowdfunding projecten’ | Fundwijzer crowdfunding

De AFM heeft een onderzoek gedaan naar ‘het gedrag van consumenten die investeren in crowdfunding projecten’. Check het artikel en bijbehorende linkjes voor de bevindingen.

Interessante passage: “Uit het onderzoek blijkt dat een grote groep respondenten de risicokwalificatie die het crowdfunding platform geeft aan het project belangrijk vindt bij het nemen van een beslissing.” Dit is iets wat ik al een tijdje roep: het feit dat een project wordt goedgekeurd door een platform is in mijn beleving voor veel investeerders een keurmerk om hu portemonnee te trekken. Hoe verklaar je anders dat sommige proposities binnen een paar minuten vol zijn? Naar mijn mening geven platformen dus indirect beleggingsadvies. En dat mag niet. En daarnaast hebben zij ook dubbele belangen. En dat, al is het maar de schijn, moet vermeden worden.

Noot: het onderzoek ging naar projecten waarbij “een financieel rendement in het vooruitzicht wordt gesteld”. Crowdfinancing dus. Jammer dat er niet is gekeken naar reward based platformen als Kickstarter en Indiegogo: ik vermoed dat het besef van risico daar belabberd is. Al is dat iets wat niet de AFM maar een consumenten organisatie eens zou moeten onderzoeken….

Futuristic Simulation Finds Self-Driving “Taxibots” Will Eliminate 90% Of Cars, Open Acres Of… — The Ferenstein Wire — Medium

Interessant onderzoek over de impact van self driving auto’s (deelauto’s) in de toekomst.

“Nearly the same mobility can be delivered with 10% of the cars TaxiBots combined with high-capacity public transport could remove 9 out of every 10 cars in a mid-sized European city,” the paper concludes.

Rechter zet streep door miljoenenschikking tussen Uber en chauffeurs | NU.nl

Even leek er rust in de discussie of ‘workers’ die arbeid verrichten via online platformen nu wel of geen werknemer zijn. Niet dus: “Een Amerikaanse rechter heeft een streep gezet door een miljoenenschikking tussen Uber en chauffeurs in Californië en Massachusetts.” Uber is teleurgesteld. Zou ik ook zijn als ik voor Uber zou werken.

Veel zogenaamde ‘gig economy’ platformen komen intussen terug op het hyper schaalbare Uber model en nemen hun ‘workers’ gewoon weer in dienst. Minder snelle groei, maar wel kwalitatieve groei. Zie ook het stuk ‘Why A New Generation Of On-Demand Businesses Rejected The Uber Model’. Voor Uber zelf is dit overigens niet van toepassing: die werken immers naar een volledig zelfrijdend transportsysteem, waardoor de chauffeurs op lange termijn toch niet meer nodig zijn. Als dat je stip op de horizon is, dan snap ik (even praktisch en bot geredeneerd) ook helemaal dat je niet te veel in chauffeurs wilt investeren.

Slimme huizen worden een onbeheersbaar risico – Knack – Blendle

“De hele technologiewereld heeft de mond vol over : een wereld waarin ‘slimme toestellen’ in ‘slimme huizen’ met elkaar communiceren via het internet. Het aanbod groeit, maar pionier Ian Mercer pleit voor gezond verstand: ‘Voor je het weet, word je de opzichter van de bureaucratie die je zelf hebt gecreëerd.’”

Mooi en uitgebreid interview met de eigenaar van het slimste huis ter wereld Ian Mercer. Mooi omdat het nog eens benadrukt dat veel technologies die als slim worden gepositioneerd eigenlijk gewoon heel dom zijn. En dat er nog te veel wordt gekeken naar individuele apparaten die in veel gevallen nutteloze werkzaamheden uitvoeren, waarbij niet wordt nagedacht over het totaalplaatje en het ontzorgen.

Link naar de platform economie is dat veel diensten in de platform economie nog te weinig focussen op het bieden van een totaaloplossing en dat het wachten is op de partij die op een slimme manier de losse diensten (met ieder een eigen app, werkwijze, etc) met elkaar zal verbinden.

How A ‘Non-Techie’ Oxford Graduate Built A Booming Online Bike-Sharing Scheme

Sympathiek verhaal van een paar studenten die een fiets deel platform hebben opgezet. Om dit te realiseren gebruikten zij ‘Sharetribe’: een open source marketplace tool. In het Nederlands: je kunt als leek binnen een paar uur een eigen deeleconomie platform maken, zonder grote investeringen. Check ook mijn interview met de founder van deze tool.

Er komen steeds meer tools die het laagdrempeliger maken om zelf iets te starten of in ieder geval jouw idee te valideren. Ik ben benieuwd welke impact dit heeft op de grotere meer gevestigde orde in de toekomst…

Off topic

Hendriks spreekt teleurstelling uit over aantal medailles | NU.nl

Een eenmalige categorie in deze nieuwbrief: off topic. Zojuist las ik op nu.nl dat “Chef de Mission Maurits Hendriks vindt dat Nederland te weinig medailles heeft behaald op de Olympische Spelen in Rio de Janeiro.”. Hij is teleurgesteld. In mijn ogen een duidelijk teken dat we eens anders moeten gaan kijken naar ‘wat is succes’. Ook in de sport. Zeker bij de spelen.

Foto van de week

Eindelijk weer een activiteit gevonden om tot rust te komen: onze nieuwe tuin water geven 😉

Wanneer je deze update ontvangt zit ik met Jannette bij de notaris voor de overdracht van ons nieuwe huis in Houten. De komende weken ben ik dus onder de pannen 😉 Intussen gaat de expeditie digitaal natuurlijk gewoon verder. Zo ontving ik afgelopen week een mail die begon met ‘On behalf of Malta’s Minister of Tourism…’ Een toffe uitnodiging om een sessie over deeleconomie te moderaten op congres ‘Enhancing Europe’s Tourism Competitives through New Products’ op Malta volgend jaar. Land nummer 14 op de Crowd Expedition lijst. Nice…

Platformeconomie Top 5

Bedrijf achter slimme motorhelm failliet na crowdfundingcampagne | NU.nl

“Skully, een bedrijf dat bijna 2,5 miljoen dollar ophaalde met een crowdfudingcampagne voor een slimme motorhelm, is failliet. De helm wordt niet meer gemaakt en mensen die 1.399 dollar of meer ervoor betaalden krijgen hun geld mogelijk niet terug.”

Weer een voorbeeld dat:

1. investeerders moet worden aangeleerd dat ze niet iets voorkopen en dat er een risico aan zit;
2. er moet worden nagedacht over de verantwoordelijkheden van platformen (in dit geval bij screening, maar ook welke rol als vertegenwoordiger van de investeerders bij een faillissement);
3. er nog handel zit voor verzekeraars in deze markt: wanneer er meer zicht is op het aantal ‘defaults’, kan ook het risico worden berekend en kunnen investeerders of project eigenaren er voor kiezen om zich voor dit soort situaties te verzekeren.

Bijzondere reactie van het bedrijf: “In de afgelopen weken heeft ons managementteam hard gewerkt om extra kapitaal op te halen, maar onvoorziene uitdagingen en omstandigheden buiten onze controle maakten dat onmogelijk”. Pak je verantwoordelijkheid zou ik zeggen…

De mens als speelbal van Silicon Valley

Altijd fijn om interview met filosoof Hans Schnizler te lezen. Hij schreef ook het boek ‘het digitale proletariaat’. Bekijk hier een interview met hem over zijn boek.

In dit stuk: “Ooit was er een menstype dat wij omschreven als wereldvreemd. Jongens die sociaal gezien niet helemaal mee konden komen, we noemden ze: nerds. Nu laten we deze nerds onze sociale netwerken bouwen. Wat doet dat met een samenleving?” Meer en beter nadenken over een ontwikkeling die ons niet de tijd gunt om na te denken…. Interessante food4thought.

Positieve reviews kost webwinkels klauwen met geld – rtlz.nl

Interessante uitkomsten uit het onderzoek van promovendus Alec Minnema, van de Rijksuniversiteit Groningen over de negatieve impact van (te) positieve recensies in retail.

“Consumenten sturen zo’n 25 tot 30 procent van hun online aangeschafte artikelen weer terug naar de webwinkel. Bij sommige webwinkels, zoals Zalando, wordt zelfs één op de twee pakketjes weer teruggestuurd. De meeste producten gaan niet retour vanwege defecten, maar omdat het product niet aan de verwachtingen van de consument voldoet. Juist bij hele positieve reviews kan een product maar moeilijk aan die verwachtingen voldoen dus, onderzocht Minnema.”

Ik ben benieuwd of hier ook een parallel valt te trekken met online recensies in de platform economie. Ik zal Alec eens mailen…

Kickstarter’s Impact on the Creative Economy — Kickstarter

Mooi onderzoek van de University of Pennsylvania over de impact van crowdfundingplatform Kickstarter op ondernemerschap. Een paar cijfers op een rijtje over de impact van campagnes die via Kickstarter zijn gefinancierd:

• Employed 283,000 part-time collaborators in bringing creative projects to life.
• Created 8,800 new companies and nonprofits, and 29,600 full-time jobs.
• Generated more than $5.3 billion in direct economic impact for those creators and their communities.

Lees ook het hele onderzoek hier.

When should driverless cars kill their own passengers?

Nu steeds meer partijen bezig zijn met het ontwikkelen van de zelfrijdende auto en het een kwestie van tijd lijkt totdat deze er daadwerkelijk ook is (en is toegestaan en geaccepteerd door haar gebruikers), wordt het ook steeds duidelijker dat we moeten gaan nadenken over vragen waar we normaal nooit bewust over na moesten denken. Situaties waarvan de kans dat je er in verzeilt raakt misschien 0,00000000001% is en als de tijd daar is je op je intuïtie handelt moeten nu al vooraf worden beslist. Daarnaast kunnen nu ook meer variabelen dan ooit in dit keuzeproces worden meegenomen. Iets dat ook weer nieuwe vragen met zich meebrengt.

MIT kwam met een leuk tooltje om hier meer bewustwording rondom te creëren. Ik zou zeggen: doe de test van de Moral Machine!

Foto van de week

Dit mooie voorbeeld van offline deeleconomie kwam ik tegen bij de supermarkt in Smilde.