Deze week keek ik op Marketingfacts terug op mijn Deeleconomie voorspellingen voor 2016. Omdat bij vooruit kijken ook achteruit kijken hoort. In Brussel gaf deelde ik mijn analyse op de platform economie met 100 hoteldirecteuren van de InterContinental Hotel Group en werd ik gelijk met mijn neus op de feiten gedrukt van de impact van angst in Brussel. Over angst gesproken: mooi om te zien dat alle veranderingen niet zomaar worden geslikt en onrust ook verbindt. Maar (rete) spannend is het wel.

Platformeconomie top 5

Overheid schept ‘eindelijk duidelijkheid’ voor deeleconomie | De Tijd

Onze Zuiderburen zijn voortvarend aan de slag gegaan om de deeleconomie in een wettelijk en fiscaal kader te plaatsen. Per jaar mag je 5.000euro bijverdienen in de deeleconomie, hier wordt een 10% voorheffing over geheven, welke door de platformen zelf zullen worden ingehouden.

“Concreet zullen onlineplatformen zich kunnen registreren bij de belastingadministratie om gebruik te maken van het gunstregime voor de deeleconomie. Platformen met een erkenning zullen dan zelf de bedrijfsvoorheffing inhouden voor hun gebruikers, doorstorten aan de fiscus en ook jaarlijks een overzicht opstellen van de inkomsten voor zowel de belastingadministratie als de bijverdiener.”

Interessant aan deze stap is dat:

• er duidelijkheid is over bijverdienen in de deeleconomie;
• het een voorheffing is: dus geen gedoe met aan het eind van het jaar verrekenen, je weet dus direct waar je aan toe bent;
• je naast bijvoorbeeld een uitkering bij mag verdienen (wat ook weer effect kan hebben op reintegratie).

Discutabel / interessant is:

• een transactie online nu ineens anders wordt belast dan die zelfde transactie offline (zie deze discussie);
• dit in een land gebeurt waar veel verzet is tegen de gig economy (arbeid via platformen), terwijl dit juist de markt is met de grootste (financiële) impact en potentie;
• áls dit succesvol is, dan kan dit ook een kwaliteitskeurmerk worden voor platformen (extra service en zekerheid richting deelnemers).

Mijn vraagtekens:

• ik ben heel benieuwd hoe ze dit in de praktijk willen uitvoeren: welke data moet een platform geven, welke impact heeft dit op identiteit verificatie van platformen, komt er een onafhankelijke tussenpartij die de betrouwbaarheid van de data controleert, hoe zit dit wbt privacy aangezien de meeste grote platformen niet in België gevestigd zijn, etc.;
• het doelbedrag om jaarlijks op te halen is 20 miljoen euro. Dit betekend dat de platformen die zijn aangesloten een jaaromzet in België moeten hebben van 250 miljoen euro (250 miljoen -/- 20% commissie = 200mln en daar 10% van = 20mln). Dat lijkt mij erg enthousiast, zeker omdat Uber in België alleen in Brussel actief is, Airbnb onder een ander bestuursniveau valt en daardoor afvalt en er dan niet heel veel over blijft….

In het kader van deze discussie is het wel interessant om eens (al filosoferend) te kijken naar wat nu precies de kosten per transactie voor de Belastingdienst zijn. Wanneer platformen namens de Belastingdienst automatisch belastingen gaan innen, dan wordt de kostprijs voor de transactiekosten voor de Belastingdienst verlaagd, wat zij dan weer door kunnen berekenen in het tarief….

Sharing economy ‘is the future,’ hoteliers say | HNN

Tijdens mijn voorbereidingen voor mijn presentatie in Brussel kwam ik dit stuk tegen over de impact van Airbnb op de hotel industrie. Onderstaand fragment wil ik je niet onthouden:

Conley said Airbnb’s platform is succeeding in part because the hotel industry is behind the curve when it comes to four key areas:

• Travelers want to live like a local—they want a localized experience.
• People want to optimize digital technology. “The hotel industry is awful at innovating around technology for all kinds of reasons,” Conley said. “One of our success factors is creating a seamless and beautiful digital experience.” He said the company spends a lot of time studying the digital trends in China because what is going to be popular in the West in five years is happening now in China.
• People want a la carte services. “They don’t want a package of services—they want to be able to choose what they want,” Conley said.
• Knowing its customers’ tastes beyond what a concierge or front-desk person at a hotel would know. “This is the future disruptor,” Conley said. “We need to know our customers. Our technology needs to know their tastes so you can put a five-day itinerary together for them with suggestions on things to do. That’s the future for us. We’re not an accommodations company; we’re a travel company, and over the next few years that’s what we’ll evolve into.”

Airbnb Enters the Land of Profitability – Bloomberg

“Airbnb made its first profit in the second half of 2016 and expects to remain profitable this year”. Het viel mij op hoe verbaast men op Twitter op dit bericht reageerde en hoe vaak de vergelijking met Uber werd gemaakt: een bedrijf dat nog jaarlijks vele miljarden verbrand.

Waarom is het geen verrassing dat Airbnb winst maakt en Uber niet?

• Hoewel Uber meer transacties maakt, is het gemiddelde bedrag bij Airbnb vele malen hoger van bij Uber. En dus ook de commissie per transactie;
• Hoewel Airbnb nog genoeg plannen heeft voor de toekomst wat betreft groei en uitbreiding in andere domeinen (local experience, hele reis ervaring en de breedte in), is het Airbnb modelwel een beetje ‘af’. Bij Uber is dit verre van. Taxi’s met menselijke chauffeurs zal altijd een lastige markt blijven. Hoewel de bezetting hoger is dan een ‘normale’ taxi, zijn de tarieven lager. Ubers einddoel is de zelfrijdende auto, of in ieder geval een belangrijke speler in het zelfrijdende auto ecosysteem. Dat vraagt veel investeringen én risico;
• Hoewel Airbnb genoeg gedoe heeft met overheid, staat dat in schril contrast met Uber. Naast het legaal krijgen van hun huidige activiteiten zullen zij ook een flinke legal strijd moeten voeren rondom hun toekomstige activiteiten;

Accountant in de fout bij crowdfunding | Financieel Dagblad

2017 Wordt het jaar van de defaults: crowdfundingcampagnes die succesvol zijn gefund, maar die hun belofte niet waar kunnen maken. De belangrijkste discussie zal, naast die van transparantie, gaan over verantwoordelijkheden. Wie is waar verantwoordelijk voor en wie kun je waar op aanspreken wanneer er iets fout gaat. In dit stuk een interessante praktijkcase. Bij het FD moet je inloggen (met gratis account. Te veel gedoe? Download dan de PDF.

Over transparantie en verantwoordelijkheid gesproken: het is interessant om de komende dagen de crowdfunding campagne van ‘Voetbalshop’ op Collin Crowdfund in de gaten te houden. En dan vooral de vragen van de crowd en de antwoorden van de ondernemers onderaan inzake constructie (lees: kerstboom van bedrijven en participaties), verschillende leningen tegen verschillende tarieven en zekerheden, waarde vs marktwaarde, etc. En stel je zelf dan de vraag of je nog snapt wat er gebeurt (en of hier niet iets van gevonden moet worden).

Airbnb CEO Brian Chesky offers free housing to those stranded by Trump’s travel ban | The Next Web

Hoewel de tech CEO’s in het begin zich aardig afzijdig hielden in de discussies rondom Trump, zie je dat wanneer er één schaap over de dam is… Airbnb biedt gratis overnachtingen aan voor mensen die de VS niet in mogen, Lyft heeft 1 miljoen dollar toegezegd aan de ‘American Civil Liberties Union’ en Uber baas Travis zei: “We’ll compensate drivers impacted by the ban pro bono for next 3 months.”

Eigen publicaties

Check: dit kwam er terecht van de voorspellingen voor de deeleconomie in 2016 | Marketingfacts

Begin 2016 deed ik 5 voorspellingen voor wat er in de deeleconomie in 2016 zou gaan gebeuren. Omdat het ook altijd interessant is om terug te kijken wat wel en niet is gebeurt en vooral ook waarom, deelde ik deze week op Marketingfacts mijn terugblik.

How Estonia became the most digital country in the world.

Mijn artikel op Intrapreneur.nl over hoe Estland het meest digitale land ter wereld werd is deze week in het Engels verschenen. Bij deze.

Humor

Make America Kittens Again: Chrome extension replaces Trump with kittens – Business Insider

Even wat humor in donkere tijden: “This Google Chrome extension will change every picture of Donald Trump to kittens”. Werkt als een trein. Al is het soms wel wat verwarrend wanneer je het even niet door hebt 😉

Foto van de week

In Brussel deelde ik deze foto en post:

“Brussel. De stad voelt onwerkelijk aan. Militairen met grote geweren op het station. Winkelstraten afgesloten met betonblokken om het winkelend publiek te behoeden voor een aanslag. Intussen wordt in Amerika, wat zover ik weet toch echt een democratie is, door een paar rijken met kortetermijn gedachten een hoop omgegooid. Alsof het echt allemaal ze eenvoudig en simpel is. Alsof het niets is. En deed deze week onze eigen premier de suggestie dat als het niet bevalt, je beter op kunt hoepelen. Alsof dat een keuze is. Hoewel het een tijd van ongekende mogelijkheden is en ik echt geloof dat we in een transitie zitten, zie ik dat de vertegenwoordigers van een systeem dat ons lang veel goeds heeft gebracht maar nu echt aan zijn eind is, rare sprongen maken . En hoop ik dat ze met het grijpen naar de laatste strohalm niet te veel onherstelbaar stuk maken…”

Met een mooie nieuwe blog over het meest digitale land ter wereld, een interessante discussie met twee mensen van de NEN over uitdagingen in de platform economie, twee eigen interviews en een hoop nieuwe inzichten heb ik mij de afgelopen week weer prima vermaakt. Deze week de eerste buitenland expeditie van 2017: Brussel. Rustig opbouwen 😉 Voor nu heb ik weer 5 interessante platformeconomie artikelen voor je uitgezocht en voorzien van mijn mening en visie. Mooie week!

Platformeconomie top 5

Rocket Internet’s Helpling moves beyond cleaning to offer additional home services  |  TechCrunch

Het zat er al even aan te komen, maar Helpling heeft officieel aangekondigd om naast het schoonmaken zich ook op andere markten rondom ‘klusjes rondom het huis’ te gaan storten. Ik sprak Floyd, de eindverantwoordelijke van Nederland, ergens vorig jaar en hij was toen al duidelijk over hun toekomst ambities: “als we ons alleen op schoonmaak zouden richten, dan hadden we het bedrijf wel Cleanling genoemd’. Meest interessant aan de move is dat zij in Duitsland, het land waar zij de uitbreiding als eerst doorvoeren, niet puur het peer2peer model gaan hanteren, maar ook gaan samenwerken met bestaande bedrijven die meer mensen in dienst hebben. Dit is toch een opmerkelijke move in de strategie. En bewijst dat wanneer je een platform snel wil laten groeien, het peer2peer model niet in alle gevallen de beste keuze is.

KPMG: ‘Helft autobezitters wil straks geen auto meer’ | Automobielmanagement.nl

“‘Helft autobezitters wil straks geen auto meer, dat is de mening van driekwart van de managers in de Britse auto-industrie, blijkt uit een onderzoek van KPMG.” Hoewel ik benieuwd ben naar de exacte vraagstelling, is dit toch een opmerkelijk (in de positieve zin van het woord) uitkomst. Dat de auto-industrie de transformatie naar zelfrijdende auto’s serieus neemt, dat was al duidelijk. Dit onderzoek toont aan HOE serieus.

Do one thing well – An interview with Mike Williams – Marketplace Academy by Sharetribe

“The founder of Studiotime built a profitable marketplace business by bootstrapping. He encourages marketplace founders to share a really simple message with their users.” Weer een ‘aflevering’ in een interessante serie ‘hoe bouw je een succesvolle marktplaat’ van de Sharetribe Academy. Blader eens door de andere ‘colleges’ door, er zit vast iets voor je bij. Sharetribe is een open source marktplaats software aanbieder. Ik interviewde de founder iets van een jaar geleden. Hun grootste uitdaging: hoewel zij ondernemers faciliteren met goede marktplaats software, bepaalt dat niet het succes van de onderneming. Software is mooi, maar dat is slechts het begin. En dus hebben zij deze interessante academie opgezet, die zeker de moeite van het volgen waard is.

EU Committee Releases Report on Regulating the Collaborative Economy – Shareable

Vorig jaar kwam de Europese Commissie met een rapport waarin zij een visie deelden ‘hoe om te gaan met de collaborative economy’. Het was een interessant stuk, maar wat ik zelf vooral miste was de vraag ‘welke verantwoordelijkheden mag je verwachten van een collaborative economy platform?’.

Afgelopen week deelde Neal Gorenflo in een blog de ‘key takeaways’ van het rapport:

• Avoid regulatory fragmentation across the EU, but do so for the benefit of the public rather than just to spur economic growth
• Form a collaborative economy forum for cities to help exchange knowledge
• Conduct a rigorous local impact assessment as the collaborative economy is based in and spans localities
• Tackle cross-cutting issues within the Urban Agenda for the EU, particularly that which relates to the digital transition
• Take a holistic approach that considers the economic, social, and environmental assets of systems for sharing goods and services
• Make sure that the collaborative economy doesn’t worsen the digital divide
• Create an environment in which local services have a chance to thrive in local and world markets in context of a market often dominated by U.S. businesses

Uber schikt voor 20 miljoen dollar met chauffeurs na ‘misleiding’ | NU.nl

Schikt het? Een klassieke grap uit een theatershow van Bert Visser. Nou, Uber weet wel hoe je moet schikken: “TaxibedrijfUber heeft in een Amerikaanse rechtszaak een schikking van 20 miljoen dollar (19 miljoen euro) betaald, nadat chauffeurs claimden dat ze werden misleid door de firma.”

In de toekomst…

World Map Shows What a Hyperloop Future May Look Like | Inverse

“The World Metro Map by Mark Ovenden, which imagines what a global underground system could look like.”

Eigen publicaties

Hoe Estland het meest digitale land ter wereld werd – Intrapreneur.nl

Een van de meest indrukwekkende cases wanneer het gaat over digitale transformaties binnen bestaande ‘organisaties’, dan is het wel de case van e-Estonia. En dan in het bijzonder het e-Residence verhaal. Lees hier hoe een land als een startup wordt bestuurd en zo het meest digitale land ter wereld werd.

Van deeleconomie naar gig economy: de strategische move van PickThisUp – Deeleconomie in Nederland

Deze week interviewde ik Arjen van der Zee van PickThisUp. Deze ‘blablacar voor pakketjes’ nam de afgelopen 100 dagen deel aan Startup Bootcamp en gooide hun strategie 180 graden om.

Verzekeren terug naar de basis: CommonEasy – Crowd Expedition

Van de basis naar het heden en weer terug. Maar dan beter. Dat is in het kort het verhaal van CommonEasy: een online platform waar individuen zichzelf kunnen verzekeren via bekenden. Deze week sprak ik mede-oprichter Jip over zijn ambities, frustraties en hoe hij regelmatig met leeftijdsgenoten avonden doorhaalt om te filosoferen over verzekeren.

Foto van de week

Creatief met drones deel 3… De laatste weken veel verloren uurtjes aan het opvullen met het onder de knie krijgen van het vliegen met mijn drone. Wist je dat een drone en kinderen ook prima samen gaat? De drone motiveert Joep prima om hard (achter de drone aan) te gaan fietsen 😉

Tussen het (après) skiën door verzamelde ik weer 5 artikelen rondom de platform economie die mij verbaasden, verwonderden of aan het denken zette… Fijne week!

Airbnb leads $13 million investment into restaurant booking service Resy | VentureBeat

Dat Airbnb haar grenzen gaat verleggen door niet alleen de accommodatie, maar de hele reis ‘experience’ aan te gaan bieden, dat is al even bekend. Eerder gaf ik al mijn mening over de geruchten dat zij aan een eigen flight booking tool aan het bouwen zijn. Wanneer je kijkt naar de innovatie strategie van Airbnb zie je nu dus ook dat zij niet alleen innoveren door zelf te doen, maar ook door overnames en door strategische investeringen. Investeren om te kunnen leren, de eerste klant te kunnen zijn en hiermee de voorsprong op de markt te behouden.

Hoe langer ik er over nadenk, hoe meer ik twijfel of de stappen van Airbnb om in niet peer2peer markten (oftewel: markten waar zij niet via een platform consumenten aan consumenten verbinden) te stappen een goede keuze is. Deels om de redenen die ik eerder in mijn commentaar op de flight booking tool deelde, maar ook omdat het een veel meer complex en veel minder schaalbaar model is wanneer je alles zélf in de hand wilt houden. Daarnaast is er ook binnen de deelmarkten weer veel concurrentie van andere platform startups die juist die niche tot hun specialiteit hebben gemaakt. Ik vraag mij af of Airbnb niet beter bij haar kern kan blijven en vervolgens anderen een platform kan bieden om bij te dragen aan de reis ervaring van Airbnb klanten. Time will tell….

Uber Movement Is a Traffic Planning Tool for Cities and Data Geeks | WIRED

Half februari lanceert Uber de dienst ‘Movement’, waarbij het geanonimiseerde data gaat delen over de ritten in steden op buurtniveau. Een goed gebaar richting stadsbesturen, wetenschappers zullen hier blij mee zijn en natuurlijk zal Uber ook profiteren van de uitkomsten van de onderzoeken die met hun data wordt gedaan.

Crowdsourced navigatie app Waze (intussen van Google), doet dit trouwens ook: “Through its “Connected Citizens” program, Waze works with cities all over the world, trading user driving info for real-time and advance notice of construction and road closures to put on its maps. Cycling app Strava peddles data to cities eager to know where their residents are riding.”

De data over exacte start en stop plekken wordt overigens niet gedeeld, Uber weet natuurlijk dondersgoed welke data zij vrij kunnen geven zonder een kans te creëren voor concurrentie.

Uber to Drop Prices in 80 Cities in the U.S. and Canada – Bloomberg

“Uber Technologies will drop prices in 80 North American cities starting on Saturday. The ride-hailing company hopes the move will increase demand in a seasonally slow month.”

Een goed voorbeeld van hoe een platform realtime kan experimenteren met parameters (parameters die effect hebben op het leven van ‘echte’ mensen), zonder dat degenen die er afhankelijk zijn hier inspraak in hebben. Om de onzekerheid bij de chauffeurs weg te nemen, spreekt Uber over een soort van gegarandeerd inkomen per uur wanneer de vraag uitblijft. Ik ben benieuwd hoe dit valt in de discussie of Uber wel of geen werkgever is. Voordeel voor veel Amerikaanse Uber chauffeurs: zij hebben de keuze uit meerdere ride hailing apps, zoals Lyft.

Postorderbedrijf Otto verhuurt tv’s en wasmachines

“De Duitse retailer Otto hanteert een nieuw duurzaam businessmodel, waarbij klanten producten voor een bepaalde tijd kunnen huren.” Leuk voorbeeld van een bestaand bedrijf die de mogelijkheden van business in de circulaire economie verkent. Ik ben er trouwens van overtuigd dat in de propositie naar buiten duurzaamheid een geringe impact heeft: het gaat om het bieden van een betere oplossing. En achter de schermen kan bijvoorbeeld de overheid een rol spelen om de oplossingen die minder goed zijn voor onze samenleving en planeet minder interessant te maken door (fiscale) drempels op te werpen. Want de massa gaat uiteindelijk voor gemak, mooier kan ik het niet maken.

Robots als banenverslinder: Ford pleit voor basisinkomen – Economie – Voor nieuws, achtergronden en columns

“Nu machines zelf leren nadenken, zullen ze ons steeds meer werk uit handen nemen. Heerlijk, toch? Ondernemer en auteur Martin Ford ziet het anders. Want hoe moeten wij dan ons geld verdienen?”

Fijn (als is fijn misschien niet het juiste woord) stuk over de zorgen rondom robotisering en opkomst van kunstmatige intelligentie. Een onderwerp waar naar mijn mening veel meer over moet worden gesproken, omdat de impact op onze samenleving enorm is. Bijzonder (en zorgelijk) is dat het bezorgde tech ondernemers (onder leiding van Elon Muskis 1 miljard neergelegd om een bedrijf op te richten voor onderzoek naar AI) zijn die dit bezig houdt en geen overheden…

Foto van de week

Ook tijdens de wintersport kan ik het niet laten om te experimenteren met nieuwe technologie, deze foto maakte ik met mijn 360 graden camera…

Na de verhuizing van mijn kantoor stond deze week in het teken van plannen voor 2017, nieuwe strategie voor deeleconomieinnederland.nl, enkele presentaties voorbereiden en meer. Zin om er weer een mooi jaar van te maken. Fijne week!

Platformeconomie top 5

3000 Ubers Could Replace NYC’s Entire Taxi Fleet | Motherboard

“Alle 13.500 taxi’s in New York zouden naar de schroothoop kunnen als er 3.000 Uber-auto’s door The Big Apple zouden rijden. Dat blijkt uit een studie van de Amerikaanse MIT-universiteit, die met een speciaal algoritme alle 3 miljoen taxiritjes analyseerde die in één week tijd in New York werden verricht. Gezegd moet worden dat dit alleen geldt als iedereen de carpool-optie van Uber zou gebruiken, dat is de optie waarmee gebruikers ritten – en dus de kosten – kunnen delen. Het algoritme berekende bijvoorbeeld dat vierpersoons auto’s 98 procent van de vraag in New York aan zouden kunnen met een gemiddelde wachttijd van slechts 2,7 minuten. Dat is zelfs 20 procent sneller dan de huidige Uber-wachttijden.”

Mooie studie die aangeeft wat voor efficiency slag er nog kan worden gemaakt binnen (gedeelde) mobiliteit. Natuurlijk zijn die 3.000 auto’s de ideale situatie, maar laten het er 5.000 zijn ipv de huidige 13.500 stuks. Daarnaast zou je ook vanuit het stadsbestuur een visie rondom mobiliteit kunnen ontwikkelen, waarbij je de drempels om met een eigen auto de stad in te rijden verhoogt (vergunningen, tol, etc.) en vervolgens aan de rand van de stad garages bouwt die als hub kunnen dienen. Want niet alleen die 13.500 taxi’s zijn het probleem, maar ook de andere normale auto’s. Op die manier zijn er bijvoorbeeld geen parkeerplekken meer nodig, alleen ophaal en afzet plekken. En zou het straatbeeld er een stuk vriendelijker uit kunnen komen te zien.

‘Airbnb loopt 382 miljoen euro mis door nieuwe regels Londen’ | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

Ook in Londen gaat Airbnb de lokale regulering van maximaal 90 dagen verhuur per jaar in het platform in programmeren. Volgens de Financial Times zouden 50% van de boekingen van vorig jaar in Londen met deze regel niet plaats hebben kunnen vinden, wat een ‘verlies’ van een kleine 400miljoen euro voor Airbnb zou betekenen. Airbnb is het daar niet mee eens en zegt dat reizigers niet uit hoeven te wijken naar andere verhuursites, omdat er voldoende andere Airbnb-accommodaties zouden zijn.

Even los van de hoogte van het bedrag: gederfde inkomsten zullen er zeker zijn. Vervelend voor de korte termijn, maar wel de enige manier voor Airbnb om op de lange termijn te kunnen bestaan. Dit maakt het zogenaamde ‘verlies’, wat overigens door ongelooflijk veel media is vermeld, ook een beetje kort door de bocht. Simpelweg komt het er op neer dat, in de berekening van de FT, Airbnb met illegale praktijken 400mln per jaar meer zou kunnen verdienen. Maar dat is iets dat je van iedere business kan zeggen. En slaat dus als je het zo bekijkt de plank behoorlijk mis….

Crowdfunding, dieper de cijfers in 2016 – Koen van Vliet

Fijne analyse van Koen van Vliet, we schrijven momenteel samen ‘Crowdfunding voor Dummies’, van de crowdfunding cijfers van 2016. Altijd fijn wanneer cijfers meer duiding krijgen, en dan bedoel ik niet de weinig zeggende duiding die vaak wordt ingezet om de media bij te maken 😉

Airbnb Is Building a Flight-Booking Tool – Bloomberg

Er zijn geruchten dat Airbnb ook vliegtickets gaat verkopen, Airbnb ontkent.

“Since it started eight years ago, Airbnb helped create a global industry out of staying in strangers’ home. But the company is hoping to find new sources of revenue as it matures. Last month, it added tours, restaurant reservations and other travel services with an initiative called Airbnb Trips. The startup, which was valued at $30 billion by investors this year, has said it wants to be a destination for planning a person’s entire vacation, not just a place to stay.”

Volgens dit artikel wil Airbnb de ‘flights’ optie voor de beursgang integreren. Dit zou dus binnen 18 maanden moeten gebeuren. Ik zie het als een logische stap wanneer je kijkt naar de belofte van het bedrijf. Gevaar is wel dat hoe meer categorieën Airbnb aan gaat boren, hoe meer ze met concurrenten te maken hebben die al een excellente dienstverlening in hun markt aanbieden. Airbnb was de eerste die de categorie peer2peer vacation home rental binnenkwam en heeft op een slimme manier deze markt gecreëerd en veroverd. de toevoeging van ’tours’ was ook een logische stap binnen het peer2peer domein. Ik ben benieuwd hoe ze de niet peer2peer dienstverlening, zoals flights, succesvol gaan integreren. Daarnaast raken ze dan ook een grote groep potentiële resellers /affiliate reispartners kwijt, omdat ze in hun domein gaan concurreren. En dat zou wel eens een verkeerde stap kunnen zijn.

Rechter: Booking.com is geen reisbureau (en dat toont scheuren in pensioenstelsel) – Volkskrant

“Is Booking.com een reisbureau? Nee, zei de rechter dinsdag in een uitspraak die ging over pensioenen.” Interessante uitspraak in de discussie of een platform / marktplaats een tech bedrijf of een reisbureau/taxibedrijf/etc is. De rechter vond in dit geval van niet.

“De website van Booking.com is niet anders dan een (enorme) verzameling van advertenties in een digitale vorm, zei de rechter die het verweer volgde, en in die zin meer vergelijkbaar met de drukker van de ouderwetse reisgids.”

Geeft ook weer dat het idee dat een gedwongen keuze voor pensioenfonds wanneer je toevallig in een bepaalde branche werkt ook niet meer van deze tijd is…

Mooi initiatief

Bijstand als opstap naar eigen onderneming – Binnenlands Bestuur

“De gemeente Breda is sinds kort ‘sociaal aandeelhouder’ van een coöperatie van en voor mensen in de bijstand. De gemeente levert de klanten, de coöperatie is de re-integratie. ‘We willen mensen de mogelijkheid geven om hun talenten te ontplooien en er daadwerkelijk geld mee te verdienen.’ De Vrije Uitloop, met tien tot vijftien leden, is een broedplaats voor ‘scharrelondernemers’: mensen die (voorlopig) niet helemaal zonder bijstand kunnen, maar zich wel willen ontplooien.”

Mooi initiatief waarbij mensen in de bijstand meer ruimte krijgen om zichzelf te ontwikkelen.

Eigen publicaties / in de media

Airbnb weet dat het moet meebuigen – NRC

Goed stuk in NRC deze week dat meer context geeft rondom het vraagstuk waarom Airbnb samen werkt met (lokale) overheden. Voor dit stuk werd ik een aantal weken geleden geïnterviewd.

5 success factors of online platforms like Uber and Airbnb

Onlangs schreef ik voor Intrapreneur.nl een blog over de 5 succesfactoren voor online platformen. Deze week kwam de Engelse versie online.

Foto van de week

De afgelopen weken was ik druk met de verhuizing van mijn kantoor. Mijn kantoor op de Lomanlaan maakt in 2017 plaats voor woningen en wordt gesloopt. En in de gevangeniscel die ik huurde om te schrijven aan mijn boeken gebruikte ik echt bijna nooit. Gelukkig heb ik, samen met enkele ondernemers uit het Lomanhuis, een mooie nieuwe plek gevonden. Zie hier het resultaat. Nieuw adres: Europalaan 400 in Utrecht.

De beste wensen! Op naar een mooi, uitdagend en gezond 2017. Na een kort kerstreces weer een versie update over de berichtgeving rondom de platformeconomie en wat eigen werk. Later deze maand zal ik een aantal voorspellingen voor de platformeconomie in 2017 delen, maar eerst ben ik nog bezig met een blog waarin in terugkijk op mijn voorspellingen van 2016. Ik klaag nogal eens over ’trendwatchers’ die alleen vooruit kijken en niet terug op hun eigen voorspellingen, dus laat ik hier in maar het eigen voorbeeld geven. Volgende week zal ik ‘m delen in deze nieuwsbrief.

Platformeconomie top 5

Peugeot koopt meta-zoekapp voor deelauto’s – Emerce

Ook al hebben veel platformen de wens om marktleider (of nog beter: monopolist) binnen het eigen segment te worden, uiteindelijk zullen er altijd binnen een categorie meerdere spelers actief blijven. Hoewel het voor de markt goed is dat niet niet één partij alle macht heeft: voor de klant zijn al die verschillende apps soms wat onoverzichtelijk. Emerce bracht in dit bericht het volgende: ‘Peugeot heeft het Duitse Carjump gekocht, een dienst waarmee gebruikers het aanbod van alle autodeelsites kunnen doorzoeken naar een ritje.’

Het is uiteindelijk meer dan logisch dat er uiteindelijk een aantal dominante aggregatie sites zullen komen die het vernipperde aanbod samenbrengen. Een soort booking.com voor mobiliteit. Slim dus dat Peugeot hier (mede) haar zinnen op zet.

Vlaanderen legt Airbnb-verhuurders nieuwe eisen op | De Tijd

Vlaanderen heeft nu ook eigen Airbnb regels opgesteld (via Facebook post Rogier de Langhe):

• online registreren
• verzekering burgerlijke aansprakelijkheid
• bewijs van goed zedelijk gedrag
• bewijs dat hij eigenaar of huurder is van de accommodatie
• brandveiligheidsattest:
• minstens twee evacuatieroutes
• een brandblusapparaat per 150m²
• controleattesten (elektriciteit, gas, verwarming)
• aanwezigheid plan met evacuatieroutes
• aanwezigheid brandinstructies in vier talen
• aangifte belastingen

Een volgende stap zou zijn om een soort van gemeente keurmerk voor het platform toe te voegen. Door duidelijk over dit keurmerk te communiceren krijgt deze ook een extra toegevoegde waarde voor de verhuurder: huurders hebben met het keurmerk meer duidelijkheid en veiligheid, wat weer kan leiden tot betere bezetting. Ik denk dat steden als Amsterdam hier ook eens naar moeten kijken: op dit moment heb je als gast geen idee bij wie je in huis komt (los van de recensies), of de adverteerder ook de eigenaar of huurder is.

Het atikel is alleen na (gratis) registratie te lezen, klik hier voor de PDF versie.

Crowdfundingplatformen moeten informatie over risico’s verbeteren | AFM

De verantwoordelijkheden van platformen is een onderwerp dat in deze nieuwsbrief vaak voorbij is gekomen. Platformen profileren zich veelal graag als onafhankelijke marktplaatsen die vraag en aanbod transparant maken en hen faciliteren om een transactie te doen. In de praktijk zijn platformen natuurlijk helemaal niet zo onafhankelijk en mogen gebruikers de nodige verantwoordelijkheden van deze platformen verwachten.

Het afgelopen jaar is er veel discussie geweest over transparantie van crowdfunding platformen en dan in het bijzonder lening crowdfunding. Nu de branche wat lange bestaat worden langzaam maar zeker ook de werkelijke rendementen en risico’s zichtbaar. De branchevereniging voor crowdfunding (eerder: crowdfinancing) in Nederland is in 2016 een offensief gestart om met de platformen zelf meer transparantie te bieden, maar intussen heeft de AFM in dit bericht wat meer druk op de ketel gezet.

In mijn ogen een goede zaak, dit omdat investeerders in veel gevallen geen experts zijn, de snelheid waarmee wordt ingestapt hoog is en het dus belangrijk is om goed te weten wat de risico’s en het werkelijk te verwachten rendement is. En aangezien een crowdfunding platform zelf baat heeft bij zoveel mogelijk transacties, is het geen goed idee om een slager zijn eigen vlees te laten keuren….

Takeaway koopt Duitse en Belgische activiteiten Resto-in – Emerce

In de nieuwsbrief van 5 oktober behandelde ik een nieuwsbericht over de lancering van UberEATS, een paar dagen voor de beursgang van Thuisbezorgd.nl. Een van mijn aandachtspunten voor Thuisbezorgd was toen het feit dat zij weliswaar een sterke positie hebben, maar niet de controle over de bezorgers. Het ziet er naar uit dat Thuisbezorgd flink aan de weg aan het timmeren is om ook dit stuk van de dienstverlening in handen te krijgen. Hoognodig als je het mij vraagt met de opkomst van apps als UberEATS en Foodora.

‘Na 7 minuten was ik al UberEATS-koerier’ – Trends.be

Uitdaging voor iedere onderneming: bij opschalen de kwaliteit van wie je in huis haalt op het juiste niveau houden en je niet laten verleiden om de groei ten koste te laten gaan van de kwaliteit van de dienstverlening. In dit artikel lees je de ervaring van een journalist die als UberEATS-koerier aan de slag wilde gaan. Na 7 minuten stond hij buiten als ‘werknemer’. In San Francisco heb ik eind 2014 soortgelijke verhalen van Uber chauffeurs gehoord: de drempels om te starten als chauffeur waren enorm laag, het aantal chauffeurs op de weg enorm (gevolg: veel auto’s die rondjes rijden, lage verdiensten per chauffeur en alles moesten zij zelf uitzoeken). Voor de lange(re) termijn lijkt mij dit geen wenselijke strategie.

Opmerkelijk

Ook dit jaar zijn er weer meerdere partijen die met overzichten komen van de crowdfunding resultaten van 2016. Opmerkelijk blijft dat de opgehaalde bedragen nogal van elkaar verschillen, zo bericht Douw&Koren over een totaalbedrag van 169.700.000,- en Fundwijzer op een bedrag tussen de 140 en 150 miljoen. Interessant dat er geen journalist is die hier vragen over stelt. Dat de competitie tussen de adviesbureaus in de race om aandacht verder gaat dan alleen de cijfers blijkt ook uit het feit dat Douw&Koren met een (willekeurige en vooral op sentiment gebaseerde) top 10 komt en Fundwijzer met een (op volgorde van opgehaald bedrag) top 100.

Belangrijke noot: in de verhalen over succes gaat het over het succesvol behalen van het financieringsdoel. Geen woord wordt er gerept over of het project ook voor de investeerders succesvol was. http://www.koenvvliet.nl/

Uitgelicht

Vermogende Rotterdamse havenfamilie koopt 200 huizen voor vluchtelingen – RTL Nieuws

Gewoon een mooi voorbeeld van hoe de crowd, in dit geval de vermogende crowd, zelf het initiatief neemt om ‘goed’ te doen. “Een Rotterdamse stichting is een initiatief gestart om Syrische gezinnen een dak boven hun hoofd te bieden. De stichting wil 200 huizen kopen. Met de huur die de gezinnen betalen, wordt een taal- en integratieprogramma voor hen gefinancierd.”

Eigen publicaties en in de media

5 succesfactoren van online platforms zoals Uber en Airbnb | Sprout

Voor intrapreneur.nl, het content platform van Trivento, schreef ik eind december dit artikel. Gisteren werd het stuk doorgeplaatst op Sprout.nl. “Google, Facebook, Uber en Airbnb: vier bedrijven die in korte tijd dé dominante speler in hun segment zijn geworden. Uber groeide bijvoorbeeld in zeven jaar tijd uit tot het grootste logistieke bedrijf ter wereld. Platform-expert Martijn Arets ontrafelt de succesformule van deze diensten.”

Vrije jongens van Airbnb en Uber in het nauw – Economie – Voor nieuws, achtergronden en columns

Eind december werd ik voor dit artikel in de Volkskrant geïnterviewd. Helaas is er van mijn bijdrage slechts één quote overgebleven die zonder de juiste context niet hetgeen verteld wat ik wilde melden. Voor de volledigheid de oorspronkelijke passage uit het interview dat in de eindredactie ronde helaas samen met de context is gesneuveld:

Werden de deeleconomiebedrijven in veel steden aanvankelijk binnengehaald als voorbeelden van vernieuwing, nu krijgen de overheden meer oog voor de sociale problemen die de apps met zich meebrengen, zegt deeleconomiepublicist Martijn Arets. ‘Overheden moesten lange tijd wennen aan de platforms, maar ze zien nu in dat hun agenda’s weinig met de deeleconomie van doen hebben.’ Het idee van de deeleconomie is dat consumenten via internetplaftorms spullen met elkaar gaan delen. Dit zorgt voor minder verspilling in de maatschappij. Maar Uber en Airbnb zijn bedrijven met miljarden aan investeringen gericht op het verdienen van zoveel mogelijk geld en zo hoog mogelijk rendement voor hun investeerders. Dit heeft niks meer met de idealen van de deeleconomie te maken, zegt Arets, die zich al drie jaar met het onderwerp bezig houdt en overheden adviseert over de vraag hoe ze met bedrijven als Uber en Airbnb moeten omgaan. ‘Met de deeleconomie zelf is niks mis. Het is voor de ongebreidelde groei die op weerstand stuit.’

Airbnb kan alleen zo hard groeien omdat het bedrijf ook allerlei cowboys op zijn website toelaat als verhuurders, zoals huisjesmelkers en vastgoedspeculanten. Deze verhuurders drijven de huurprijzen in steden op en zijn de oorzaak van veel overlast door toeristen. Buurtbewoners zien huizen in illegale hotels veranderen en ervaren overlast.

En Uber is misschien wel het grootste taxibedrijf in de wereld aan het worden maar doet er alles aan de kosten voor zichzelf zo laag mogelijk te houden. In veel steden probeert het bedrijf particulieren als chauffeurs te laten rondrijden zonder vergunning (UberPop). Als dat niet meer mag dan probeert het bedrijf zzp-chauffeurs voor zijn app te werven (UberX). Maar ook dan zoekt het steeds naar manieren om onder regels en vergunningen uit te komen, zegt Arets. ‘De bedrijven kunnen alleen exponentieel groeien zo lang ze zelf zo min mogelijk verantwoordelijkheid nemen.’

Foto van de week

Uber domineerde deze week de berichtgeving met nieuws over de verliezen, vergunningloze zelfrijdende taxi’s die door rood reden en een flink data schandaal. Zowel de manier waarop het bedrijf intern met data omgaat als hoe zij bij invallen de data op lokale kantoren snel versleutelen deed flink wat stof opwaaien. Stof opwaaien gebeurde deze week ook letterlijk: ik tekende een huurcontract voor een nieuw kantoor (huidige kantoor wordt gesloopt) en de eerste voorbereiding voor de verhuizing zijn dus in volle gang. In deze mail wederom weer 5 mooie artikelen én een super inspirerende podcase. Fijne week!

Why Silicon Valley VCs Are Giving Up on On-Demand Delivery

Als je dit verhaal mag geloven hebben VC’s steeds minder vertrouwen in ‘on demand delivery’ services.

Een paar oorzaken:

• Delivery startups continue to grapple with fierce competition, thin margins and a host of operating challenges that have defied easy solutions or economies of scale
• Widespread discounting and artificially low consumer prices have made on-demand delivery a race to the bottom
• Many delivery startups, he said, “make the assumption that once you get bigger, things will get easier, and that’s wrong. There is driver churn, operations people that cost money, more support costs.”
• “You can’t raise prices on consumers, and you can’t cut labor costs,” he said. “The core unit economics didn’t make sense.”

Een voorbeeld dat bewijst dat het toch lastig is om de link te leggen tussen de technologische ‘scaling’ logica en de ‘offline’ wereld.

Uber is losing $2 billion a year, new report says, with passengers paying for only 41% of each ride – San Francisco Business Times

“Uber’s passenger-based model, which is theoretically built to avoid overhead and reward drivers directly, actually pays for very little of the cost of each ride.”

De belofte van platformen is dat dankzij technologie de transactiekosten drastisch kunnen worden verlaagd, waardoor het model enorm schaalbaar en winstgevend kan zijn. In de praktijk zie ik op steeds meer plekken dat dit voordeel er nog wel steeds is, maar dat het een stuk minder groot is dan menigeen denkt. In veel publicaties kom ik verhalen tegen dat een platform een enorm lucratief model is: je bouwt software en vervolgens stroomt het geld binnen. Niets is minder waar.

De overhead van platformen is nog steeds enorm: marketing, sales, legal, development, etc. etc. etc. Ik ben benieuwd of dit ook goed is meegenomen in de enorme waarderingen die telkens voorbij komen. Ja; het potentieel is enorm, maar het is niet zo dat bij het opschalen van de business ook de kosten niet hard meeschalen….

Ubers zelfrijdende taxi: geen licentie én door rood – de Volkskrant – Blendle

Nieuw zijn testen met zelfrijdende auto’s niet. Zeker niet in Amerika. Wel nieuw is dat een bedrijf denkt dat de regels niet voor hun situatie geldt en besluit om in tegenstelling tot wat de rest doet maar geen vergunning aan te vragen voor pilots met zelfrijdende auto’s. Dat kan natuurlijk maar één bedrijf zijn: Uber. Pijnlijk is dan wel dat de eerste dag van het experiment 2 zelfrijdende Uber’s door rood rijden, waarvan 1 gefilmd door ene dashcam van een taxi waar toevallig een journalist in zat. Ai.

Waarom dit doen? Ik denk enerzijds om te kijken hoe ver je kunt gaan wanneer je je in jouw beleving strikt aan de regelgeving houdt (er zit nog steeds een persoon die in kan grijpen), maar de officials hier anders over denken. Anderzijds ook omdat door te rijden met een vergunning je aan meer regels zit verbonden, zoals het melden van incidenten.

De zelfrijdende taxi’s van Uber in Californie rijden intussen gewoon door, wat duidelijk maakt dat Uber de discussie in de rechtzaal wil uitvechten. Hebben ze gelijk? Misschien wel. Is het slim? Mwha. Daar heb ik mijn twijfels over. Want wat wanneer er nu écht iets gebeurt, dan heb je het sentiment tegen je.

Uber said it protects you from spying. Security sources say otherwise  |  Reveal

Twee jaar geleden kwam naar buiten dat medewerkers (nee, niet de chauffeurs) van Uber beschikten over de app ‘God View’. Een app waarmee realtime alle ritjes ter wereld konden worden bespied. Dit leek te zijn opgelost, totdat deze week oud security medewerker Ward Spangenberg uit de school klapte:

“Uber’s lack of security regarding its customer data was resulting in Uber employees being able to track high profile politicians, celebrities, and even personal acquaintances of Uber employees, including ex-boyfriends/girlfriends, and ex-spouses,”

De beveiliging van data voor interne medewerkers blijkt nog steeds dramatisch te zijn bij dit bedrijf met een waardering van 69 miljoen dollar. De ‘God View’ app is overigens intussen gerebranded naar ‘Heaven View’.

De uitdaging voor dit soort bedrijven is dat je met de berg data die je kunt verzamelen enerzijds enorm veel gemak kunt creëren voor de gebruiker (zie ook dit stuk over de nieuwe versie van de Uber app die o.a. een link maakt met jouw agenda), maar anderszijds ook de verleiding erg groot is om hier dingen mee te doen die niet in het voordeel zijn van de gebruikers van de app. Enerzijds dingen als bespioneren en nieuwsgierig meekijken en anderzijds ook echt de data gebruiken voor andere doeleinden. Zie ook deze tweet:

Waarom we straks lachen om onze angst voor de zelfrijdende auto

Leuk stuk waar de link wordt gelegd tussen hoe de samenleving destijds reageerde op de komst van de auto en hoe de samenleving nu reageert op de komst van dezelfrijdende auto. Naar aanleiding van het stuk had ik wat gedachten:

1. Stel voor de grap de vraag ‘wanneer gaan we over op volledig zelfrijdende auto’s’ aan een ondernemer en daarna aan een wetenschapper. De eerste zal zeggen ‘5 jaar’, de tweede ’35’. De volledig zelfrijdende auto gaat er komen, maar ik hoorde onlangs dat zelf Travis, de baas van Uber, zich letterlijk achter zijn oren krabte toen hij de chaos van de binnenstad van Amsterdam zag. Een verandering van deze gaat niet van de 1 op de andere dag, maar geleidelijk aan. En is eigenlijk al begonnen toen de cruisecontrol werd ingevoerd. Wat dat betreft zal de overgang van auto naar zelfrijdende auto in 100 stappen gaan, ipv de grote verandering van paard en wagen naar paard zonder wagen.

2. De discussie rondom rondom innovaties wordt veelal vanuit een technisch perspectief gevoerd. Over wat kan. Niet over wat gaat gebeuren. Technisch gaat over ratio, maar mensen zijn zo irrationeel als de nete. Daarom moeten we ook niet te veel waarde hechten aan wat mensen nu zeggen, ze doen uiteindelijk toch het tegenovergestelde, maar niet het meest logische. (voorbeeld: ik heb een Volvo V70 die 95% van de tijd stil staat en waar ik zelf 9 van de 10 ritjes in min eentje in rijdt. Rationeel zou je veel efficientere én goedkopere manieren van transport kunnen bedenken, maar toch kies ik voor de minst logische optie).

3. Bij transitie van paard met wagen naar paard zonder wagen waren de paarden de klos. Dus aten we ze op. Van de transitie van auto met chauffeur naar auto zonder chauffeur is de situatie anders. Niet alleen minder chauffeurs, maar ook 90% minder auto’s nodig door autodelen (mobiliteit als service). Een garagehouder vertelde mij onlangs dat electrische auto’s nog maar 10-15% van het onderhoud nodig dan fossiele auto’s. De impact in de (menselijke) keten is enorm (ook toeleveranciers en ecosysteem). Dus wordt het tijd om ons te focussen op de toekomst van arbeid of nog breder: de toekomst van ‘zijn’. Wat dat betreft nog een pré voor een oplossing als het basis inkomen.

4. Ik kan niet wachten op de volledig zelfrijdende auto. Lijkt me heerlijk. En omdat deze niet in de stad of straat hoeven te parkeren wordt onze leefomgeving ook gelijk een stuk vriendelijker. Ondanks dat ik met veel plezier irrationele ritjes in mijn Volkswagen T2 busje heb gemaakt…. Wat mij betreft ga ik dus voor die 5 jaar 😉

Inspiratie

Luisteren: Hoe onze rijke, maar zieke samenleving er weer bovenop kan komen

Mooi stukje inspiratie voor in de auto of voor op de fiets: “Volgens de Vlaamse psychiater Dirk De Wachter zijn we door al onze aandacht op consumeren, carrière, genot en ikkigheid te richten het belangrijkste uit het oog verloren: zingeving. Gelukkig zijn er remedies.”

Foto van de week

Deze week mocht ik het team van online uitzenbureau Morgenwerk inspireren met mijn Brand Expedition verhaal. Morgenwerk begon een jaar of 6 geleden oorspronkelijk met een model als wat we nu ‘de Uber van….. uitzendwerk’ zouden noemen. En ontdekte toen dat iets dat logisch klinkt (alles digitaal, on demand, etc.) in de praktijk toch flink wat aandacht vraagt om te worden geaccepteerd. Mooi om ook van hun expeditie te hebben geleerd.

Platformeconomie top 5

Een op drie accommodaties op Airbnb direct te reserveren | NU.nl

In September kondigde Airbnb al aan zich hard te maken tegen discriminatie. Een van de tools zou zijn om gebruikers te overtuigen om de optie ‘direct boeken’ te activeren. Immers: wanneer iedereen zonder dat jij toestemming hoeft te geven jouw ruimte kan boeken, heb je ook niet meer de kans om te discrimineren. Ik was hier toen al wat sceptisch over.

Deze week op nu.nl: “Meer dan een miljoen accommodaties op Airbnb zijn direct te boeken, zonder dat een verhuurder nog toestemming hoeft te geven. Op die manier wil de huizenverhuursite racisme en discriminatie op het platform tegengaan.”

Natuurlijk is de kans op discriminatie kleiner bij direct boeken, maar om te zeggen dat het tegengaan van discriminatie dé reden is om direct boeken te promoten, dat is natuurlijk complete onzin. Direct boeken verlaagt de drempel enorm voor mensen om een locatie te boeken: je hoeft geen leuk klinkend verhaal richting de verhuurder te sturen in de hoop dat hij of zij jouw aanvraag accepteert: je hebt direct zekerheid. Deze drempel verlagende optie zal absoluut conversie verhogend werken. Goed voor de handel en groei en Airbnb wordt op deze manier een nog beter alternatief voor Booking.com. Slim, maar in mijn beleving wel wat laf (zelfs voor een marketeer) om discriminatie te gebruiken als dekmantel voor conversie optimalisatie.

Why riders can lose access to Uber

Uber heeft een tijd zich matig bekommerd om haar chauffeurs. Klanten waren tevreden, maar de chauffeurs veelal niet. Van de chauffeurs werd veel gevraagd en het leek wanneer ik de Uber en Lyft drivers forums volgde, dat de klant een steeds grotere klootzak aan het worden was. Om nu ook de klant op te voeden besteed Uber nu ook aandacht voor het opvoeden van de klant. Oftewel: hoe dien je je te gedragen als goede klant. Weet dat je als klant van Uber ook gewoon een cijfer van de chauffeur krijgt en ik al veel discussies voorbij heb zien komen of je klanten met een gemiddelde van onder de 4,2 sterren (van 5) uberhaupt nog wel mee moet nemen.

Deze zet ligt in lijn met wat mij de laatste tijd opvalt: Uber die steeds meer aandacht lijkt te geven aan de chauffeurs. Ik vermoed dat hier het volgende achter zit: de ultieme natte droom van Uber is de zelfrijdende auto, chauffeurs zijn slechts een tijdelijk en noodzakelijk kwaad. Even kort door de bocht dan. Nu gaat die zelfrijdende auto er komen, alleen is de belangrijkste vraag: wanneer. Als je deze vraag aan een ondernemer stelt dat hoor je ‘5 jaar’, als je de vraag aan een wetenschapper stelt, dan hoor je ’30 jaar’. Ik vermoed dat bedrijven als Uber iets te enthousiast waren toen zij hun planningen maakten voor de toekomst wbt zelfrijdende auto’s. Daarnaast zijn ‘ride hailing services’ als Uber voornamelijk actief in grote steden: de plek waar de volledig zelfrijdende auto als allerlaatste zal komen. Te veel variabelen om op korte termijn mee om te kunnen gaan. Genoeg redenen om de chauffeurs nog even een jaar of 10 te vriend te houden…

BMW seeks to be ‘coolest’ ride-hailing firm with autonomous car| Reuters

Waar veel corporates moeite hebben om aanlsuiting te vinden met de ontwikkelingen van de platform economie, zie je dat de mobiliteitssector flink actief is. Begrijpelijk: met de komst van de zelfrijdende auto is dit een van de weinige branches waar de urgentie overduidelijk is: wanneer deze auto er is, zal het hele business model omver gaan. BMW is een van de koplopers wat betreft experimenteren in het model van de toekomst rondom mobiliteit.

Wat gaan ze doen? “The German carmaker will have about 40 vehicles with self-driving functions in Munich’s inner city and then expand the project to other cities, BMW executives said on Friday.”

En wat is er nu zo interessant aan ‘ride hailing’ (een taxi betellen via een app): “Ride hailing is nothing more than manual autonomous driving,” Tony Douglas, Head of Strategy for BMW’s mobility services said. “Once you dispense with the driver you have a license to print money.”

Airbnb plummets, Facebook ranks top in tech on Glassdoor’s Best Places to Work 2017  |  TechCrunch

Hoe houd je als groeiende organisatie je medewerkers tevreden? Dat is iets waar Airbnb moeite mee lijkt te hebben. In dit stuk: “Airbnb, plummeted 34 spots in Glassdoor Best Places to Work 2017. According to Glassdoor Community Expert, Scott Dobroski, that was largely due to written reviews from employees who said there has been an increasing amount of bureaucracy and decreasing amount of transparency from senior leaders in the company as it has grown.”.

Wat is een common? | New Commons

Nu er veel projecten en discussies rondom commons voorbij komen en dit aantal in de toekomst naar mijn verwachting alleen maar zal groeien, is het goed om eens stil te staan bij de vraag ‘wat is een common nu eigenlijk’. Rogier de Langhe schreef hier deze heldere blog over.

Off topic

De echte les van het beruchte Stanford Prison Experiment: vertrouwen is sterker dan haat | De Correspondent

Iedereen kent het berruchte experiment uit de vorige eeuw: wat gebeurt er wanneer je 18 volkomen normale studenten twee weken bij elkaar zet in een nagebouwde gevangenis. 9 zijn bewakers en 9 zijn gevangenen. Het resultaat: binnen 2 dagen volslagen barbaarse taferelen. Conclusie: in ieder mens schuilt een beest en beschaving is een flinkterdun laagje. Wat blijkt: dit hele experiment is geen knip voor de neus waard. Lees het stuk van Rutger Bregman.

Écht interessant wordt het bijna op het eind bij ‘Het kwaad is niet banaal, integendeel’ met o.a.

• ‘Als de samenleving je een rol geeft, neem je dan ook de eigenschappen aan die bij die rol horen?’
• ‘In werkelijkheid is er heel veel nodig om gewone mensen in monsters te veranderen. En nog belangrijker, we kunnen elkaar ook tot grote hoogtes drijven als we keer op keer, jaar in jaar uit, het goede aannemen in de ander. Vertrouwen en medeleven zijn minstens zo besmettelijk als agressie en haat.’
• ‘Diepe waarheid is dodelijk saai.’

Eigen publicaties

Why International Collaboration Platforms Are The Future – Webcertain TV

Tijdens mijn bezoek aan de WebSummit in Lissabon werd ik benaderd door de redactie van Webcartain TV voor een interview. Volslagen onvoorbereid (ik had geen idee waar het over zou gaan), stapte ik hun TV studio in. Zie hier het resultaat:

“With the rise of Uber and Airbnb, the success of international collaboration platforms is clear to see. Martijn Arets, from Crowd Expedition, has invested in this style of business over the past three years, and joins us to explain why he thinks it will the change the face of most sectors around the world. He discusses why such businesses have found such high levels of success and the benefits of a good marketing story to get the process off the ground.”

Dankzij Sint & Griep deze week een unieke woensdag editie van de wekelijkse nieuwsbrief. Met als primeur een eenmalige nieuwe categorie ‘zo slecht, dat het bijna goed is’. Airbnb en Uber domineerden afgelopen week het platformeconomie nieuws, maar we gaan ook de diepte in met een interview gesprek tussen Michel Bauwens and Douglas Rushkoff. Michel sprak ik o.a. in Parijs en start in maart 2017 aan een uniek project: ‘Gent als commonsstad voor de toekomst’. Douglas leidde een slotsessie tijdens het Platform Cooperativism event in New York en is auteur van o.a. ‘Throwing rocks at the Google Bus‘.

Platformeconomie top 5

Amsterdam en Airbnb sluiten unieke overeenkomst | Gemeente Amsterdam

Deze week kwam de langverwachte deal tussen Airbnb en de Gemeente Amsterdam naar buiten. Amsterdam was in 2014 een van de eerste steden ter wereld die een samenwerking met Airbnb afsloot én een duidelijke regulering rondom verhuur via online platformen neerzette. Maximaal 60 dagen per jaar, maximaal 4 personen tegelijk en niet in sociale huurwonigen. Probleem was alleen: hoe handhaaf je dit wanneer je als overheid geen toegang hebt tot de data?

Toegang tot data krijgt de gemeente niet, alleen heeft Airbnb in de nieuwe overeenkomst toegezegd de regelgeving in het platform te programmeren en actiever mee te werken in de bestrijding van illegale verhuur. Alle details lees je in het de MUO zelf.

Interessant is het om enkele aszijnpis reacties te vernemen zo vlak na het bekendmaken van de deal. Zo zou de deal niet ver genoeg gaan, zou Airbnb meer veantwoordelijkheid moeten nemen, zouden huizen in een VvE automatisch moeten worden geblokkeerd en alleen bij overleggen van de juiste documenten worden ‘unlocked’, etc. Ik denk dat:

• de deal uit 2014, waar nu veel kritiek op is, met de kennis van die tijd een prima deal was. Amsterdam was een van de eerste ter wereld die het experiment aan ging en gekeken naar de situatie toen was dit een mooie stap;
• Amsterdam met deze nieuwe deal een mooie stap heeft gemaakt in de zoektocht van de verantwoordelijkheden van platformen;
• dat we soms iets te veel alle problemen én verantwoordelijkheden op platformen schuiten en te weinig kijken naar onze eigen verantwoordelijkeden en de problemen in een bredere context (illegaal verhuur is niet nieuw);
• geen enkel systeem waterdicht is. Hoe groter de benefit, hoe meer lonend het is om de grenzen van de wet op te zoeken. Voor de fulltime illegale verhuur partijen is dit een lonende business, dus zij zullen altijd hun uiterste best doen om hun business te kunnen continueren;
• we nu gaan zien dat digitale platformen de snelheid waarmee de fysieke wereld zich aan hen aanpassen (in die volgorde) hebben onderschat en hun strategie verzachten om hun bestaansrecht veilig te stellen.

Eind Augustus schreef ik overigens deze open brief naar de founders van Airbnb.

Uber, Seeking to Expand, Defends Itself at Europe’s Highest Court | New York Times

Afgelopen week stond in het teken rechtzaak van Uber in het ‘European Court of Justice’ over de vraag of Uber een transportbedrijf of een technologiebedrijf is. Op zijn vroegst horen we in april de uitspraak, maar ik zou erg venbaasd zijn wanneer een transportbedrijf die gebruik maakt van technologie zich niet zou moeten conformeren aan de (mogelijk verouderde) regelgeving in de branche.

Het argument van ‘wij zijn een marktplaats waar vraag en aanbod zich kan vinden’ blijft niet staan: de manier waarop het bedrijf een rol speelt in de matchmaking en de manier waarop het chauffeurs en klanten stuurt naar gewenst gedrag is verre van onafhankelijk te noemen. Knap staaltje werk, maar wel een duidelijke invloed.

Opmerkelijk is onderstaand fragment uit de algemene voorwaarde van Uber die ik doorgestuurd kreeg door René Lucassen. De chauffeur heeft in de algemene voorwaarden moeten toegeven dat Uber geen vervoersdiensten levert. Diezelfde chauffeur heeft in de nieuwe algemene voorwaarden overigens ook moeten beloven Uber nooit aan te klagen.

Uber is deactivating New York drivers for ‘advertising’ for rival Juno – Recode

Naast de discussie over de classificatie van Uber als techbedrijf of transportbedrijf is het vraagstuk of een gig economy platform als Uber wel of geen werkgever het grootste hoofdpijndossier van dit soort ondernemingen. Waarom? Omdat wanneer zij als werkgever worden gezien het hele exponentiële groeimodel om zeep wordt geholpen.

Deze week kwam naar buiten dat Uber chauffeurs die in hun auto reclame maken voor de ‘Uber concurrent in oprichting’ Juno, het risico lopen om uit de app te worden gezet. Bijzonder dat een bedrijf dat pretendeert puur een marktplaats te zijn en verder geen invloed uit te oefenen iets als dit verwacht van mensen die van het platform gebruik maken. Het is algemeen bekend dat chauffeurs doorgaans voor meerdere platformen rijden en soms 3 smartphones in hun auto aan hebben: de app die als eerst met een rit komt, daar wordt op dat moment voor gereden. Dat Uber verbiedt om te adverteren voor Juno is hierdoor extra vreemd: wanneer een chauffeur meerdere telefoons met apps open heeft staan dan zijn er sowieso meerdere namen van concurrenten zichtbaar tijdens de rit.

Ik merk in de reacties op berichten in de Uber en Lyft drivers groepen op Facebook dat Uber en Lyft de druk op chauffeurs aan het opvoeren zijn om zoveel mogelijk online te zijn, zo snel als mogelijk te reageren en een zo groot als mogelijk aantal aanvragen te accepteren. Zie ook de printscreen hier onder. Wederom een punt in de discussie rondom wel of geen werkgever….

Buurt wil stamkroeg ’t Sluisje kopen – Amsterdam – PAROOL

“Stamkroeg op Funda, dan kopen we hem toch zelf? Vaste gasten van Café ’t Sluisje op de Nieuwendammerdijk beloofden zeven ton.” Mooi voorbeeld van hoe steeds meer buurten het heft in eigen handen nemen en nieuwe manieren vinden om invloed uit te oefenen op de eigen leefomgeving. Ander mooi voorbeeld is de ‘Jan Evertsen BuurtCoöperatie‘, waaromwonenden via een coöperatie invloed uitoefenen op op het winkelaanbod in de Jan Evertsen straat. Ik voorzie dat dit de komende jaren meer en meer gaat gebeuren en bewoners geld, invloed én skills inzetten voor het verbeteren van de eigen directe leefomgeving.

Ik ben daarbij wel benieuwd of dit niet vooral iets gaat worden voor de gemiddeld hoger opgeleide en kapitaal krachtige buurten en of dit niet het ‘eigen buurt eerst’ effect gaat versterken. Met als mogelijk gevolg dat de minder gestelde buurten de ‘klos’ zijn.

Digital Generative Economies and the New Guilds: A Conversation between Michel Bauwens and Douglas Rushkoff – Commons TransitionCommons Transition

Fijn (en verplicht) stukje luisterkost: “An audio conversation between Michel Bauwens and Douglas Rushkoff covering finance, the commons how to replace the extractive economy with generative models.” Altijd fijn om twee uitgesproken experts met ieder een eigen invalshoek met elkaar in gesprek te horen.

Eigen publicaties

Is de Airbnb- overlast nu voorbij? – de Volkskrant – Blendle

Door de Volkskrant werd ik geïnterviewd over de deal tussen Airbnb en de Gemeente Amsterdam. Lees het stuk via Blendle.

Airbnb en Gemeente Amsterdam sluiten nieuwe overeenkomst – BNR Nieuwsradio

Door BNR werd ik geïnterviewd over de deal tussen Airbnb en de Gemeente Amsterdam.

Unlocking idle luggage space with Mandao

In Lissabon sprak ik de funder van Mandao: een in Panama gevestigd platform waarop je als reizigers items voor anderen mee kunt nemen. De ‘Airbnb voor hand- en ruimbabage’ zal ik maar zeggen.

Zo slecht, dat het bijna goed is

Crowdfunding: het investeringsmodel voor losers – FaillissementsDossier.nl

Je hebt kort door de bocht en kort door de bocht. En dan heb je dit stuk. Daarom dit artikel in de eenmalige categorie ‘zo slecht, dat het bijna goed is’. Veel leesplezier! “Zoekt u tegen het eind van dit boekjaar nog een aftrekbare bestemming voor wat overtollig geld? Denk gerust eens aan een van de vele duizenden projecten waar u via crowdfunding uw centen in kunt steken. In potentie in het rendement niets minder dan duizelingwekkend.”

Foto van de week

Een paar actiefoto’s van mijn guest lecture aan de University of Southampton afgelopen week. Leuk om te doen en weer veel nieuwe mensen leren kennen. In 2017 staan er overigens ook alweer een aantal buitenlandse gastcolleges gepland: Lund, Southampton, Madrid en mogelijk Izmir en Shanghai.

Na twee weken expeditie in New York en Lissabon was deze week even ‘pas op de plaats’ maken. En een gastcollege geven bij Windesheim in Zwolle. Hoewel gastcolleges de rekening niet betalen (mijn bank accepteert nog steeds geen flessen wijn bij het aflossen van de hypotheek), is het altijd leuk om te doen en mooi om de reacties en gedachten van studenten te horen. Komende week ga ik 2 dagen naar Southampton voor een gastcollege. En dat is dan (vermoedelijk) ook gelijk de laatste buitenland expeditie van 2016.

Platform economie top 5

Hotels en de deeleconomie | ING

Goed stuk (PDF) van het ING Economisch Bureau over hotels en de deeleconomie. In dit stuk gaan ze in op de nieuwe mogelijkheden binnen het businessmodel van hotels. Met een keuzemenu ‘hoe te reageren op de deeleconomie’, ‘aansluiten bij eigen positionering en strategie’, ‘visie op vraag en aanbod’, ‘vatbaarheid van hotels’ en ‘hoe te anticiperen op de deeleconomie’.

​In Brussels, Online Food Couriers Launch Their Own Platform Co-op | Platform Cooperativism

Mooie platform cooperativism case. Toen het oorspronkelijke Belgische ‘Take Eat Easy’ (een variant op Deliveroo) failliet ging, besloten 50 bezorgers in Brussel het heft in eigen handen te nemen en startte zij hun eigen coöperatie waarin zij hun activiteiten voortzetten. Heel interessant vond ik deze passage:

“They sent a proposal to enter the CoopCity incubator for social entrepreneurs, a new program funded by the Region of Brussels and the European Union. The CoopCity incubator for social entrepreneurs is a first in Belgium; it’s an 8 month-long program, led by professional coaches from the best business schools and co-ops in the city.”

Binnenkort maar eens verder in verdiepen….

Uber wil stempel ’transportbedrijf’ omzetten in ‘digitale dienst’ om regels | NU.nl

Naast de discussie of ‘gig economy’ platformen als Uber wel of geen werkgever zijn, wordt er ook veel gesproken over de classificatie van platformen. Is een platform een ’tech bedrijf’ die puur vraag en aanbod met elkaar in contact brengt, of is er meer? In dit stuk: “Taxidienst Uber hoopt in de Europese Unie de classificatie van ‘digitale dienst’ te krijgen. Daarmee zou de onderneming strenge regelgeving voor reguliere transportbedrijven kunnen omzeilen.”

In mijn ogen is de uitkomst helder: hoewel een bedrijf als Uber zonder technologie niets voorstelt, kun je niet spreken van een open platform die vraag en aanbod van ritjes bij elkaar brengt. Een paar punten:

• Uber werft actief chauffeurs en klanten voor hun dienst, dit is geen organisch proces;
• Uber bouwt aan een sterk merk waar mensen in vertrouwen. Mensen kiezen voor Uber vanwege Uber, niet vanwege de individuele chauffeurs;
• Er is geen transparantie in de vraag en het aanbod: het algoritme maakt de match en je hebt geen mogelijkheid om hier vanaf te wijken, je kunt geen voorkeuren aangeven en als chauffeur bouw je ook geen klantenkring op;

Koen Frenken reageerde op dit stuk: “In december 2014 bepaalde de Nederlandse rechter overigens dat het een transportbedrijf is, omdat Uber per uitgevoerde rit zijn geld verdient” en verwees naar het stuk ‘Uber in landmark court battle on Tuesday to escape strict rules‘ van Reuters. Ik vermoed dat het vraagstuk wel of geen werkgever en wel of geen taxibedrijf de komende jaren nog vele malen ter discussie zal worden gesteld. Vanuit de business gezien logisch: aangezien beide vraagstukken het exponentiële groeimodel van platformen in gevaar brengt. Met een reden.

Crowdfunding onschuld voorbij | De Telegraaf

“Crowdfunding is de fase van de onschuld voorbij. De bedragen nemen toe, toezicht ontbreekt en steeds meer experts waarschuwen voor een nieuw beleggingsschandaal als waakhond AFM niet harder optreedt.” Interessant stuk met wat leerzame haken en ogen rondom (lening) crowdfunding. Hoofdpersoon in het stuk is Lex van Teeffelen, lector en onderzoeker aan de Hogeschool Utrecht. Als je van kritische publicaties rondom crowdfunding houdt, dan is het aan te raden Lex op Linkedin te volgen. Hij investeert zelf veel in crowdfunding en aan de hand van zijn investeringen deelt hij zijn praktijk ervaringen, zoals dit stuk over een propositie op Geldvoorelkaar.

Sommige punten in dit stuk zijn overigens al bijna achterhaald, aangezien de branchevereniging al goed bezig is om standaarden af te spreken wbt communicatie over risico en defaults. Al zou het geen slechte zaak zijn wanneer de AFM dit als eis over zou nemen, om zo deze eis voor alle platformen (niet iedereen is lid van de branchevereniging) neer te leggen en ook wat extra druk op de ketel te kunnen zetten.

Uber Wants To Make Drivers’ Jobs Easier With ‘Compliments’ | WIRED

Tot nu toe was het de enige communicatie met de chauffeur ná een Uber ritje gebaseerd op de raring van 1 tot 5 sterren en eventueel een opmerking in een apart veld. Deze week maakte Uber bekend met een proef te starten dat klanten chauffeurs achteraf ook kunnen bedanken met meer uitgebreide feedback (‘compliments’) en badges. Wired zei hier dit over: “It starts with a simple way to say thanks for a job well done. It could end with a complete shift in how riders and drivers interact.”

Of dit nu écht voor een shift gaat zorgen waar Wired het over heeft…. ik betwijfel het. In de Uber chauffeur groepen waar ik lid van ben was het algemene sentiment niet bepaald positief en had men liever gezien dat Uber een fooi knop in de app had toegevoegd.

Even los van de vraag of de chauffeurs hier op zitten te wachten, vraag ik mij ook af of de klanten hier op zitten te wachten. De drempel om sterren te geven is laag, een badge misschien ook (al moet je daar wel de toegevoegde waarde van zien) en een uitgebreidere tekst is een stap te ver. Ik word zelf de laatste maanden een beetje moe dat voor iedere dienst die ik afneem en iedere bestelling die ik doe, ik een mailtje ontvang met de vraag om mijn mening te delen. Ik kan mij voorstellen dat wanneer je regelmatig een Uber neemt je ook echt geen zin hebt om iedere keer een reactie (of compliment) te geven, behalve wanneer de service extreem goed of slecht was. Voor je het weet moeten we ook de kassière bij de supermarkt, de pakketbezorger en de treinconducteur per keer uitgebreid beoordelen…..

Foto van de week

De laatste tijd lever ik steeds vaker korte bijdragen in boeken van anderen. Super leuk om te doen, omdat het mij meestal dwingt om naar vraagstukken of branches te kijken waar ik zelf niet zo snel op zou komen.

Afgelopen weken bezocht ik de Web Summit in Lissabon en het Platform Cooperativism congres in New York. Web Summit was met 53.000 bezoekers en een main stage in een overdekt stadion (waar ik met mijn pers pas echt overal toegang tot had) iets te veel van het goede. Gelukkig ook in deze mensenmassa interessante mensen kunnen spotten. New York was bizar. Twee dagen na de verkiezingen was de sfeer bijzonder (schreef er dit over). Ook van het congres een hoop geleerd, als de rust in mijn hoofd is teruggekeerd zal ik het e.e.a. op papier zetten. Intussen kun jij weer vooruit met 5 mooie artikelen en deel ik ook 3 video interviews die ik in Lissabon deed. Fijne week!

Platform economie top 5

Welcome to 2030. I own nothing, have no privacy, and life has never been better | World Economic Forum

Interessant vergezicht, geschreven door het Deense parlementslid Ida Auken. Een vergezicht waarin ze een wereld schetst waar bezit (nagenoeg) is verbannen en (on demand) toegang tot de nieuwe regel is. Ida gaat behoorlijk ver in het stuk: ook haar huiskamer wordt gebruikt als kantoor wanneer ze er niet is en er zitten wat discutabele passages in, zoals deze:

“In our city we don’t pay any rent, because someone else is using our free space whenever we do not need it. My living room is used for business meetings when I am not there.” > uiteindelijk moet iemand de rekening betalen, hoe laag deze ook is. En ze spreekt nog steeds van ‘my’.

Goed is dat ze niet alleen in de praktische modus schiet: “Funny how some things seem never seem to lose their excitement: walking, biking, cooking, drawing and growing plants.” Dingen die je praktisch gezien niet meer hoeft te doen, maar die ons gewoon ‘mens’ maken door ze wel te doen.

De opkomst van bezorg drones zouden het einde van eigenaarschap overigens drastisch kunnen versnellen. In New York sprak ik met Daan van Peerby af (Nederlanders zoeken elkaar altijd op heb ik intussen wel gemerkt) en hij wees mij op het artikel ‘Delivery drones will mean the end of ownership‘. Sowieso een boeiend stuk om te lezen.

Bij VGZ gaat patiënt voortaan oordelen wat goede zorg is – NRC

Het artikel begint veelbelovend: “VGZ schrijft geschiedenis. Het oordeel van de patiënt wordt voortaan leidend bij het bepalen van de kwaliteit van de zorg.” Wat blijkt: VGZ gaat de mening van de patient meenemen in de totaal beoordeling van de zorg en is hiervoor een samenwerking met het onafhankelijke ‘Zorgkaart Nederland’ gestart. Hier worden zowel instellingen als individuele specialisten beoordeeld. Ik vind het goed dat zoiets gebeurd, zolang het wel goed gebeurd. En daarbij heb ik mijn twijfels. In mijn beleving geeft zo’n systeem alleen een goed beeld wanneer:

• Het beoordelingsproces standaard in de ontslag procedure van een patient wordt meegenomen: anders heb je kans dat alleen hele positieve of hele negatieve ervaringen worden gedeeld, wat geen goed beeld geeft van de werkelijkheid;
• Er een eigen anonieme chat tool is waarbij ziekenhuizen of specialisten in kunnen gaan op de feedback, zonder dat de patient angst heeft om zijn identiteit blood te geven wanneer hij/zij dit niet wil. Uiteindelijk moeten instellingen en specialisten iets met de feedback kunnen doen, wat vaak om verdieping vraagt;
• Patiënten de mogelijkheid hebben om hun waardering aan te passen wanneer zij A) hun mening willen bijstellen nadat zij in ’the heat of the moment’ hun hart hebben gelucht of B) door de reactie van het ziekenhuis hun mening willen bijstellen;
• Scores die ouder dan zeg 4 jaar zijn niet of minder zwaar meetellen. Zie ook mijn interview met MeetingReview: zij schrijven een waardering in 4 jaar geleidelijk af.

Risico’s van crowdfunding door investeerders mogelijk onderschat | November | AFM

Interessante uitkomsten van een onderzoek van de AFM van de risico’s en beleving hiervan bij investeerders:

“De AFM komt op basis van de eerste uitkomsten tot de voorlopige bevinding dat een deel van de investeerders de risico’s van crowdfunding onderschat. Een groep investeerders schat de kans op mislukking van een project in op minder dan 2,5%. Dat lijkt, op basis van de huidige kennis, geen realistische inschatting. Daarnaast acht ongeveer 40% van de respondenten de risico’s van crowdfunding lager dan die van beleggingsfondsen én aandelen.”

De platformen zijn intussen ook goed bezig om zelf aan transparantie en goede communicatie te werken. Dat snap ik: zij kunnen dit beter proactief doen, dan dat de AFM reactief met maatregelen komt die in de meeste gevallen minder uitpakken voor de platformen.

Rabobank gaat samenwerken met Kapitaal Op Maat – Kapitaal Op Maat

Banken weten steeds meer de weg naar crowdfunding platformen te vinden. Knab biedt intussen zelf crowdfunding diensten aan (op de infrastructuur van Collin Crowdfund) en ook Rabobank heeft al de nodige crowdfunding experimenten op haar naam staan. Afgelopen week werd bekend gemaakt dat Rabobank gaat samenwerken met Kapitaal op Maat: zij gaan leningvragers actief doorverwijzen. En er is een mogelijkheid tot gestapeld financieren, waarbij de bank een deel financiert (zeg: 70%) en de crowd de rest (30%). Dit laatste is in mijn ogen het meest interessant. Mits de bank en de crowd onder dezelfde voorwaarden financieren en zij aan zij staan wanneer het mis gaat.

Op Twitter kwam een reactie van Frans van der Reep, die wees op zijn blog uit 2011 waarin hij al verwees naar deze optie. Hij heeft hier een goed punt, al stond in die tijd crowdfunding nog écht in de kinderschoenen (zeker lening crowdfunding) en ik snap dan ook wel dat je als bank toen nog niet je naam wilde verbinden aan deze manier van financieren.

Om eerlijk te zijn weet ik ook niet of dat nu wel al het juiste moment is. Ja, de branche is goed bezig om volwassen te worden, maar wanneer ik in het stuk van Kapitaal op Maat het volgende zie dan krijg ik wel kriebels:

• Laat je geld renderen met rentes van 5,5 tot 9,5% per jaar.
• Sinds de oprichting hebben via kapitaalopmaat.nl al 171 ondernemers een financiering (vanaf 25k) gerealiseerd met een gemiddeld leningbedrag van € 90.000,- en rentevergoeding van 7,25%.

Waarom kriebels? Omdat in dit bericht (en ja: het is een persbericht en die zijn altijd positief) niets wordt gezegd over het risico en het werkelijkerendement. Uit niet representatieve onderzoeken (er is nog te weinig data) bleek al eerder dat het werkelijke rendement in veel gevallen op ongeveer de helft ligt.

Deliveroo riders seek to unionise and gain workers’ rights – BBC News

“Couriers working for food delivery service Deliveroo take legal steps to gain workers’ rights.” Weer een voorbeeld van workers die voor platformen diensten leveren opkomen voor hun rechten. “If Deliveroo and Uber want to bring forward these new technological platforms, then they have to ask themselves is their business model sustainable if they have to exploit their workers to be able to make themselves viable.”

Tijdens het congres in New York nog veel van dit soort voorbeelden gezien. Maar ook voorbeelden van hoe het wél kan. Zo was er een presentatie van Green Taxi: een taxi coöperatie met 600 leden die samen hebben geïnvesteerd in een app en een marktaandeel hebben van 37%. Zonder gebruik te hebben gemaakt van externe financiering. Dat meer mensen dit bijzonder vinden blijkt uit het feit dat mijn tweet hier over 33 retweets en 41 likes kreeg 😉

Eigen publicaties

Explore a city as a local with Rent a Local Friend – YouTube

Op de Web Summit kwam ik deze twee dames uit Brazilië tegen die een app hebben ontwikkeld waar je je als toerist nog meer als een local kunt wanen. In plaats van een gids huur je een ‘local friend’. Locals die het leuk vinden om toeristen een kijkje te bieden in hun leven en stad.

Spullen opslaan bij de buren via Djeepo – YouTube

Ondanks de belofte van de deeleconomie dat toegang belangrijker wordt dan bezit hebben we stiekum allemaal toch wel een heleboel spullen. Opslag van spullen vindt traditioneel gezien bij professionele opslag bedrijven plaats. Duur, onpersoonlijk en op verlaten industrie terreinen buiten de stad. Dit terwijl er vast ook genoeg mensen zijn bij jou in de buurt die wél nog ruimte over hebben. In dit gat van de deeleconomie is Jaap Sybenga met Djeepo gesprongen: opslag bij je buurtgenoten. Lagere prijs, in de buurt en sociaal.

In dit gesprek op de WebSummit in Lissabon, waar ik Jaap tussen de 49.999 andere bezoekers tegenkwam, praten we over het idee, de ontwikkeling, de uitdagingen en de toekomst.

Op de WebSummit in gesprek met Coen Dahlhaus, oprichter Heroes & Friends – YouTube

Op de WebSummit sprak ik met Coen Dahlhaus, mede oprichter van crowdfunding platform Heroes & Friends. Zij bouwen een internationaal schaalbaar platform waarbij zij anderen faciliteren om hun projecten en dromen te realiseren. Bijzonder hierbij is dat het ophalen van geld niet het hoofddoel is: een project eigenaar maakt zijn projectbegroting openbaar en donateurs kunnen ook in natura een bijdrage doen.

Foto van de week

New York is in alle opzichten een stad van contrasten. In de vrije uurtjes heb ik de stad verkend en mijn ‘oude’ hobby fotograferen (ik deed ooit eens toelating voor de kunstacademie fotografie en werd in de laatste ronde afgewezen omdat ik al te veel een eigen stijl had ontwikkeld) maar weer eens opgepakt.