Afgelopen week weer mooie stappen in het onderzoek naar Platform Coöperaties gemaakt (mijn eerste model-in-aanbouw is een feit) en een presentatie bij Shell mogen geven over de mogelijkheden van Crowdsourcing. Mooi om te zien hoe digitale tools letterlijk werelden met elkaar verbindt en mensen buiten hun eigen bubbel brengt. Vandaag reis ik af naar Brussel voor een event over arbeid in de platformeconomie. Benieuwd welke inzichten ik daar op ga doen. Deze week heb ik weer 5 mooie stukken gevonden en voorzien van mijn gedachten en duiding. Heb je zelf interessante of discutabele stukken voorbij zien komen: stuur ze gerust door. Fijne week!

Platformeconomie top 5

Wie neemt vandaag nog een vreemde mee? – AD – Blendle

Deze week was het in de chaos van de storm mooi om te zien hoe a) mensen nog niet hun gevoel voor solidariteit zijn verloren (dit hoor je vaak in de media, ik geloof er ook niets van) en b) de kracht van social media in het verbinden van mensen. De hashtag #stormpoolen was trending en via deze hashtag wisten vraag en aanbod van ritjes elkaar goed te vinden.

Op de vraag ‘waarom’ mensen elkaar opeens zo massaal gingen helpen wordt in dit stuk en ook in andere artikelen ingegaan. In een ander stuk werd de aanname gemaakt dat een lifter normaal zelf de keuze maakt om te gaan liften (en je daar dur niet zo solidair mee hoeft te zijn) en dat het ‘slachtoffer’ zijn van een dergelijke situatie de solidariteit kan verklaren.

In dit bijzondere moment is er één platform dat een enorme kans heeft laten liggen: BlaBlaCar. Dit platform dat vraag en aanbod van lifters linkt, werd door sommige mensen ook tijdens de storm gebruikt, maar heeft zelf niet actief op deze gebeurtenis ingespeeld. En dat is, en nu spreekt de oud markteer en branding expert, dé gemiste kans van het jaar. Want hoe mooi zou het zijn geweest als BlaBlaCar actief in de conversatie was gestapt, een aparte storm pagina op de Nederlandse pagina had gestart, voor één dag de commissies had geschrapt en zo als de grote redder uit de bus én in de media zou zijn gekomen?

BlaBlaCar had uit deze stormdag het volgende kunnen halen:

• een enorme berg PR: door zo sympathiek in te springen op een actualiteit is een garantie voor krantenkoppen;
• branding en naamsbekendheid;
• een enorme toename van het aantal profielen (hoewel het dan wel de vraag is wat je daar op de langere termijn aan hebt);
• in één keer hét boegbeeld van de deeleconomie in Nederland en daarmee ingangen in politiek en bedrijfsleven.

Het was allemaal zo eenvoudig geweest. Waarom we die dag niets van BlaBlaCar hebben gehoord? Ik vermoed dat BlaBlaCar er achter is gekomen dat Nederland helemaal niet zo’n boeiende markt is voor het bedrijf. De afstanden die mensen rijden zijn relatief kort (dus de kans klein dat ze extra gedoe op hun hals halen door iemand mee te nemen tegen een geringe vergoeding), het Openbaar Vervoer behoorlijk goed en aardig betaalbaar en daarmee dus alleen interessant voor ritjes tussen grote steden of buitenlandse steden als Berlijn, Brussel en Parijs.

Onlangs las ik een aantal artikelen waarin duidelijk naar voren kwam dat de pijlen van BlaBlaCar nu op Rusland gericht zijn. Het was in 2016 zelfs de verwachting dat Rusland in 2017 dé grootste markt voor BlaBlaCar zou zijn. Wat dat betreft lijkt het er op dat de Nederlandse markt niet interessant is voor carpool platformen. Totdat de zelfrijdende auto er is natuurlijk, maar daar zal een VC niet op gaan wachten….

Do platforms like Uber empower or exploit workers? | Platform Strategy – by Sangeet Paul Choudary

Wanneer het gaat om de technische en strategische aspecten van schaalbare platformen, dan is Sangeet Paul Choudary iemand die je echt moet volgen.

In dit stuk geeft hij met een framework duiding aan de variabelen die er zijn die er toe leiden of een platform zijn workers wel of niet uit kan buiten. Natuurlijk valt er per punt nog een hoop over te discussieren, maar het is een mooie basis.

Hij start met het benoemen van 3 functies van platformen:

1. Match workers with demand.
2. Provide a common set of tools and services that enable the delivery of work in exchange for money or other compensation.
3. Set governance rules based on which good actors are rewarded and poor behaviour is discouraged.

Vervolgens bespreekt hij ‘The potential commodification of workers’ in een ‘five-factor checklist’:

1. Nature of work;
2. Price setting;
3. Ability to encourage repeated exchange;
4. Network structure;
5. Structure of the reputation system.

Airbnb wil overkoepelende overeenkomst met gemeenten sluiten | Het Financieele Dagblad

Afgelopen week was er een interessante (maar brede) hoorzitting in de Tweede Kamer over de deeleconomie. Mocht je de tijd hebben, dan is het zeker interessant om a) de ingezonden Position Papers te lezen en via ‘Debatgemist’ het hele debat terug te kijken.

In dit stuk uit het FD wordt vooral de focus gelegd op de meest controversiële speler aan tafel: Airbnb. Uber had helaas afgezegd en rondom de andere platformen die aan bod kwamen is niet veel discussie. Opmerkelijk vond ik de wat cynische toon van de auteur van het artikel, die het blijkbaar bijzonder vond dat Bo de Koning van Airbnb zich omschrijft als ‘public policy manager’, terwijl hij dit liever ‘lobbyist’ noemt en dat zij tijdens het debat niet inging op vragen over de winstbelasting . Welkom in de corporate wereld.

Al met al lijken steeds meer partijen het er over eens te worden dat:

• Nieuweinnovatieve platformen niet direct moeten worden dichtgetimmerd, maar er ruimte moet zijn om te experimenteren. Zonder naïef te zijn uiteraard;
• De platform (r)evolutie een niet te stoppen beweging is;
• Er per geval moet worden gekeken wat de impact van een platform is en wat en de mogelijk negatieve bij effecten zijn;
• Regulering landelijk moet worden neergezet.

Wilde staking onder Uberchauffeurs: ‘Waarom pakt Uber een kwart van onze inkomsten?’ – Volkskrant

Dat je je als ‘worker’ voor een platform niet zo vrij voelt als wordt gepretendeerd was vorige week te lezen in dit stuk in de Volkskrant. Uber chauffeurs zijn ontevreden met de commissie van 25% die Uber pakt over iedere rit. Ik denk dat dit op zich geen probleem zou zijn geweest op het moment dat de chauffeurs wanneer zij zijn ingelogd bij Uber om zouden komen in het werk. Dat is dus niet het geval. Ondanks de enthousiaste reacties op een ‘Uber Telegram kanaal’, kwamen er uiteindelijk 20 chauffeurs opdagen. Omar, de chauffeur die het initiatief nam voor de staking, denkt er het zijne van: “Ze zijn bang dat ze door Uber van het platform gekickt worden. En dan hebben ze geen werk meer.” En daar heeft hij een terecht punt.

Noot: de koeriers van Deliveroo hebben in Nederland dit jaar al het werk neergelegd. Ik vermoed dat er in de vraag ‘durf je te staken’ een onderscheid te maken is tussen ‘workers’ die het platform als bijbaantje gebruiken (weinig te verliezen) en ‘workers’ die het platform als hoofd inkomstenbron gebruiken. Daarnaast heeft een Uber chauffeur, die zelf een paar duizend euro investeert in opleiding, vergunning en mogelijk ook auto, veel meer te verliezen dan de Deliveroo koerier die zijn werk op eigen fiets doet.

The Fall of Travis Kalanick Was a Lot Weirder and Darker Than You Thought – Bloomberg

In mijn laatste nieuwsbrief van 2017 deelde ik een ‘kerstverhaal’ waarin iemand het voor elkaar kreeg om met zijn niet bestaande restaurant een nummer 1 notering in Tripadvisor in Londen te krijgen. Het artikel van Bloomberg dat een kijkje geeft in de cultuur van Uber in de laatste ‘dagen’ van oprichter Travis is minstens zo lezenswaardig.

Lessons learned

Mijn leerschool: sociaal ondernemen, deel- en circulaire economie – Sharelutions

Deeleconomie (sociaal)ondernemer en believer Michiel van Wickeren werkte de afgelopen jaren hard aan het realiseren van zijn droom: een spullenbibliotheek. Met zijn concept ‘De Deelkelder’ (later omgedoopt tot ‘De Spullenier’) probeerde hij fysieke locaties te realiseren waar mensen spullen konden lenen, elkaar konden ontmoeten en van elkaar konden leren. Een offline platform met een in potentie grote maatschappelijke impact. Tijdens de Virtual Crowdexpedition interviewde ik Michiel over zijn ambities en daarnaast kwam ik Michiel op veel deeleconomie events, zeker in de regio Utrecht, tegen.

Hoewel het concept inspirerend is en de toegevoegde waarde voor de betrokken partijen groot is, was altijd het ‘offline’ (en daarmee ook kosten intensieve) karakter dé uitdaging in het vinden van een model om dit duurzaam neer te zetten. Deze uitdaging heeft het concept, of in ieder geval de uitrol van het concept over meerdere locaties, de das omgedaan. In deze blog neemt Michiel je mee in het verhaal van zijn expedition en deelt hij zijn lessons learned als sociaal ondernemer.

Eigen publicaties

How two entrepreneurs launched a global, open source Internet of Things network – Shareable

Voor Trivento schreef ik onlangs een blog over ‘The Things Network’: een open source Internet of Things netwerk van Nederlandse bodem. De laatste jaren laat ik al mijn ‘serieuze’ blogs standaard naar het Engels vertalen. De vertaling van dit stuk werd (in licht aangepaste vorm) afgelopen week doorgeplaatst op Shareable: een lezenswaardige blog waar projecten in de ‘grassroot’ deeleconomie worden uitgelicht.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Afgelopen week was er flink wat reuring in horecaland. De tolerantie voor dominante platformen lijkt zijn grens te hebben bereikt. De grootste vraag is nu: is horecaland in staat om succesvol terug te slaan? Deze week lanceerde Koninklijke Horeca Nederland een concurrent voor iens.nl. In het AD (Blendle) en op BNR (link volgt) mocht ik duiding geven over deze stap. In deze nieuwsbrief ga ik nog een paar stappen verder. Mooie ontwikkeling…. Daarnaast nog 4 andere artikelen die zeker de moeite van het lezen waard zijn. Mooie week!

Platformeconomie top 5

Restaurants komen met concurrent voor reserveringssite Iens  | NOS

Het kan niemand ontgaan zijn dat restaurateurs een haat-liefde verhouding hebben met iens.nl. Liefde vanwege de vele bestellingen die het platform de restaurateurs oplevert en het gemakt dat de restaurateur zich niet al te veel in online marketing hoeft te verdiepen. Haat vanwege de intussen opgebouwde afhankelijkheid waar het platform in de ogen van de restaurateurs maar al te graag gebruik van maakt om eenzijdig prijzen aan te passen.

Deze week lanceerde Koninklijke Horeca Nederland (KHN) een alternatief: BookDinners. Een website waar gasten een restaurant kunnen boeken. Voordeel voor de restaurateurs: geen commissie en een abonnement van 15euro per maand. Daarnaast krijgen de horeca ondernemers ook de gegevens van de klant, zodat er ook minder een afhankelijke positie met het platform wordt opgebouwd. En het voordeel voor de klant? Dat is een goede vraag.

Analyse en gedachten
Samen met Koen Frenken mocht ik een korte analyse doen in dit stuk in het AD. Om te beginnen is dit initiatief een goede stap van KHN. Natuurlijk was een proactieve houding als de NVM met Funda een ideaal scenario geweest, maar het is nu eenmaal zoals het is;

Het platform bekijkend is het opvallend dat de focus vooral op de horeca ondernemer. Als klant zijnde zou ik nog steeds voor iens.nl kiezen: het aanbod is daar vele malen groter, er is een app en er zijn reviews. Wat ik mis, dat is het voordeel voor de eindklant. Waarom zou ik, naast dat ik de restaurateurs een warm hard toedraag, naar BookDinners gaan? Nu verdwijnt het voordeel geheel in de zak van de restaurateur, maar het lijkt alsof er wordt vergeten dat er één belangrijke stakeholder is die ook nodig is: de eindklant.

Het door de Franse hotelsector opgerichte FairBooking.com doet dit in mijn ogen beter. De hotels delen het voordeel met hun gasten door hen een korting van 5-10%, een gratis kamer upgrade of een gratis ontbijt te geven.

KHN heeft wel een goed gevoel voor timing en PR. Het platform werd namelijk in september 2017 al gelanceerd voor de branche en had in Oktober al 1.200 aangesloten restaurants. Hoewel dit allemaal al lang openbaar op diverse websites stond, is het ‘nieuws’ dus pas na een persbericht vanuit KHN zelf opgepakt. Slim gedaan.

Opvallend
Een korte zoektocht op internet, het internet archive, bij SIDN en de KVK (wat een schandalige prijzen!) leverde een aantal interessante weetjes op:

• BookDinners is helemaal geen initiatief van KHN. Het platform bestaat al sinds 2015 en is in eerste instantie als een website voor restaurantdeals opgezet;
• BookDinners is opgezet door BD.nl, een online bedrijf en valt onder de holding van BD;
• Volgens de KvK en SIDN is BookDinners niet van KHN, maar nog steeds van BD.nl;
• De leden die zijn aangesloten gaan pas later dit jaar betalen voor hun lidmaatschap. Het is dus de vraag of alle huidige leden ook betalend lid worden.

Het feit dat KHN intapt op een bestaand platform is overigens een slimme keuze: je hebt daarmee een flinke voorsprong en KHN heeft zelf waarschijnlijk niet de skills in huis om dit zelf te doen. Wel lijkt het mij goed om hier duidelijker over te communiceren.

Conclusie
Een goed idee is 1, maar alles draait om de executie. Het is ook niet fair om het ‘nieuwe’ platform nu al te vergelijken met iens.nl: daarvoor is het simpelweg te vroeg. Wel heb ik, je verwacht het niet, een aantal gedachten:

• KHN heeft op papier een enorm sterke positie. Op papier zouden zij op een bepaald moment al hun leden kunnen vragen om de volgende maand massaal iens.nl te laten vallen en alleen verder te gaan met BookDinners. De komende maanden zal dan ook duidelijk worden hoe sterk de band van KHN met haar leden is;
• In een bericht op de website van KHN staat dat dit project een samenwerking is tussen Samen-werkende Horeca Ketens, TheNext Table, Stardekk, Bonchef, Formitable, WeReserve, Resengo, CPI (Centrum voor Publieke Innovatie) en HorecaDNA. In dit bericht staat ook dat: “De grootste kracht van dit platform is dat restaurants weer zelf de regie krijgen. Ze kunnen met BookDinners zelf bepalen waar ze als restaurant voor staan, welke marketingacties ze gaat doen en wanneer.” De vraag die ik alleen heb is: hoe krijgen deze restaurants inspraak? BookDinners is geen coöperatie waar de leden eigenaar van zijn en stemrecht hebben. KHN is partner in het project, maar er is niet duidelijk hoe dit is vastgelegd. In ieder geval niet in de BV structuur van het platform. Als ik KHN zou zijn, dan zou ik hier zwaar op inzetten;
• Hoewel er nog veel onzekerheden zijn, laat dit voorbeeld en deze analyse wel zien dat een monopolie positie niet betekent dat je er warmpjes bij zit en achterover kunt hangen en niets doen. Het feit dat platformen veelal asset light zijn, betekent ook dat je ook je kansen kunt verspelen en er zo een concurrent op kan staan die binnen een korte tijd jou van je troon stoot. Een geruststellende gedachte;

Er valt nu dan ook nog weinig te zeggen over hoe goed of hoe slecht BookDinners is: de tijd zal dit moeten uitwijzen. Als KHN het voor elkaar krijgt om dit initiatief succesvol te maken, dan laten ze hiermee hun toegevoegde waarde voor hun leden zien en scoren ze een ongelofelijke berg punten. Als ik in hun schoenen zou staan, dan zou ik nu alles op alles zetten om dit tot een groot succes te maken. Want je weet hoe het gaat met innovatie vanuit een organisatie: je bent óf de koning, óf het sukkeltje van de klas….

Hard tegen hard in maaltijdbezorgland: concurrentie voor Thuisbezorgd – RTL Nieuws

Ruzie in de maaltijdbezorging. Horecaland wordt wakker 😉 Uit onvrede over de hoge tarieven die marktleider Thuisbezorgd.nl rekent, ontstaan er in steeds meer steden lokale alternatieve platforms van horeca-ondernemers die Thuisbezorgd zat zijn. Een interessante ontwikkeling.

Als dit doorzet, dan zou je kunnen zeggen dat de grote platformen met hun miljoenen tot miljarden investeringsgeld de markt hebben opgevoed, de toegevoegde waarde van de digitale dienst hebben bewezen richting alle stakeholders, de juiste strategie hebben uitgedokterd en bij de aanbieders de urgentie hebben gecreëerd om op zoek te gaan naar een alternatief model dat hen minder kwetsbaar maakt. We gaan het volgen.

Maximale verhuurtermijn Airbnb naar 30 dagen – PAROOL

De wens die in nagenoeg ieder partijprogramma voor de komende gemeenteraadsverkiezingen staat wordt werkelijkheid. Amsterdam brengt het maximaal aantal verhuurbare dagen voor het verhuren van je eigen woning via websites als Airbnb terug van 60 naar 30 dagen.

Hoewel ik geen onderzoek heb gezien dat deze stap duidt, begrijp ik wel de onrust in de stad en de reactie van de politiek hierop. Mooier zou natuurlijk zijn geweest om deze keuze ook met een onderzoek te kunnen onderbouwen. Want wees eerlijk: 30 dagen is ook maar een natte (politieke) vinger.

Interessant in de reactie van Airbnb in deze PDF op het bericht. Airbnb is teleurgesteld dat na alle moeite die zij voor de stad hebben gedaan, zij nu met deze verlaging worden gestraft. Airbnb wijst er op dat de gemeente beter andere platformen kan aanpakken die niet met de stad in gesprek gaan. Onbewust geeft Airbnb in dit fragment zelf het antwoord op de vraag ‘waarom dit’? Door samen te werken met Airbnb heeft de gemeente geleerd hoe om te gaan met de opkomende platformeconomie. En heeft de stad geleerd dat de enige manier om met deze ontwikkelingen om te gaan is om een platformonafhankelijke strategie uit te voeren.

Vermakelijk is dat Airbnb zich in de communicatie opwerpt als de belangenvertegenwoordiger van de verhuurders. Dat moet je natuurlijk met een korrel zout nemen: ze zijn voornamelijk belangenvertegenwoordiger voor zichzelf. Vanuit een ondernemersperspectief snap de ‘verontwaardiging’ vanuit Airbnb verder wel. Wat ik als ik hun was vooral zou vragen is duidelijkheid voor de lange termijn. Op al die onzekerheden kun je geen bedrijf bouwen.

De grote vraag die ook in de brief van Airbnb naar voren komt is: “is 30 dagen juridisch houdbaar?”. Uit eerdere stukken van juristen lijkt dit nog maar de vraag. Misschien zou het juist goed voor de platformeconomie zijn als deze rechtzaak wordt verloren. Want dan hebben zowel de gemeente als het platform een goede reden om naar Den Haag te gaan om voor landelijke regelgeving of een landelijk kader te vragen. Want daar zal het uiteindelijk echt naartoe (moeten) gaan…

NGO’s starten rechtszaak tegen de Staat over risicoprofilering van Nederlandse burgers | Platform Bescherming Burgerrechten

“Een groep maatschappelijke organisaties, aangevoerd door het Platform Bescherming Burgerrechten, start een bodemprocedure tegen de Nederlandse Staat over het risicoprofileringssysteem SyRI. De rechtszaak heeft ten doel een halt toe te roepen aan de risicoprofilering van onverdachte burgers in Nederland.”

Een goede zaak, al is het alleen maar om meer inzicht te krijgen in hoe dit soort algoritmes werken en hoe de processen hier om heen zijn ingericht.

Newest Ride Sharing Service Challenges Uber and Lyft With Its New Flat Fee Pricing for Drivers

Dit nieuwsbericht van Juni 2017 kwam ik tegen. Weer een mooi voorbeeld van een mogelijke shift in verdienmodellen van platformen. Van een commissie naar een abonnementsmodel en van een grote mate van afhankelijk tegen een hoge prijs tegen het empoweren en faciliteren tegen een meer betaalbare prijs.

In de media

Restaurants maken vuist tegen Iens – AD – Blendle

In dit stuk voor het AD mocht ik reactie en duiding geven op de kansen van het door KHN gelanceerde BookDinners.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

De beste wensen! Op naar een mooi 2018. Ik ben het jaar begonnen met een uitgebreide en persoonlijke blog op Sprout.nl waarin ik mijn ‘lessons learned’ deel op het gebied van crowdfunding en ondernemerschap. In deze blog vertel ik het persoonlijke verhaal van het Engelse Brand Expedition boek project waarvoor ik in 2011 als eerste ter wereld 20.000 euro ophaalde via een aandelen crowdfundingcampagne. En vervolgens met lege handen (en enkele duizenden boeken) achterbleef. Het leven is immers te kort om alle fouten zelf te maken…

In deze eerste editie van 2018 heb ik weer 5 mooie stukken voor je uitgekozen en voorzien van mijn gedachten en duiding. Fijne week!

Platformeconomie top 5

Racial discrimination and the sharing economy — what does the research tell us? – Shareable

De platformeconomie is een peer2peer ontwikkeling. Hoewel dit veelal wordt doorvertaald naar c2c (consumer to consumer), zou je soms ook meer denken aan ‘soort zoekt soort’. Discriminatie in de platformeconomie is een onderwerp waar al lang over wordt gesproken. En onderzoek naar wordt gedaan. In deze blog worden een aantal onderzoeken aangehaald. Een aantal willekeurige feiten op een rij:

• Lyft drivers canceled the hailed rides twice more for passengers with African-American sounding names;
• Requests on Airbnb from guests with African-American sounding names were 16 percent less likely to be accepted than identical guests with white-sounding names;
• Black workers received significantly less ratings, as well as lower ratings, compared with other workers with similar attributes;
• In 2016, a Swedish radio program sent 200 requests to hosts in the country’s three largest cities from a black person’s guest account: 42 percent were rejected because of unavailability, but when these hosts were re-contacted from a white person’s account, a third of these listings were suddenly available and the requests accepted.

Airbnb was vorig jaar met dit onderwerp in de media en beloofde beterschap. In het voorbeeld uit Zweden hier boven veranderde Airbnb zijn policy dat verhuurders niet een periode die zij eerder hebben geweigerd aan een gast alsnog aan een andere gast kunnen verhuren.

Discriminatie is kenmerkend voor de platformeconomie. Een hotel mag niemand weigeren, maar op veel platformen heeft de aanbieder of klant de mogelijkheid om op een bepaald moment een transactie te annuleren. Het blijft een lastige discussie.

In de platformeconomie zie ik op bijna alle platformen een trend dat zij een ‘direct booking’ functionaliteit invoeren: op het moment dat je een auto of woning selecteert, dan is de boeking definitief. Dit voorkomt dat de verhuurder jou kan weigeren om wat voor reden dan ook. Airbnb claimde dit eerder als actie tegen discriminatie, ik denk dat het vooral een middel is om drempels te verlagen en het aantal transacties te verhogen. Een hele goede en logische stap in de ontwikkeling van de platformeconomie. Een stap die we de komende jaren alleen maar meer zullen gaan zien. En als het dan ook nog discriminatie tegengaat, dan is dat uiteraard erg mooi meegenomen.

‘Met een eigen auto rijden wordt binnenkort een hobby voor het weekend, zoals paardrijden’ – Humo – Blendle

Laat je niet afleiden door de cliché marketing titel van dit stuk. Het artikel is namelijk erg lezenswaardig. Om twee redenen:

1. Het geeft een inkijkje in de manier waarop (en de snelheid waarmee) Uber nieuwe markten betreedt. En met welke strategie;
2. Het geeft ook een besef van dat de discussie rondom platformen als Uber (of moet ik zeggen: transportbedrijven? ;-)) per land verschillend is. In landen als Nederland hebben we een sterke overheid die zorgt voor regels die ons veiligheid bieden. In veel andere landen ontbreken dit soort institutionele zekerheden.

Wat betreft het laatste punt, wil ik deze passage aanhalen: “In Kampala hadden ze bijvoorbeeld geen idee hoeveel taxichauffeurs er aan de slag waren. Onze manier van werken, waarbij chauffeurs de juiste documenten moeten voorleggen, testen moeten afleggen en alle inkomsten traceerbaar zijn, formaliseert een economie die zich voordien grotendeels in het zwart afspeelde. In veel Afrikaanse landen is het openbaar vervoer ook onderontwikkeld en onveilig. Met Uber weet je perfect wie je komt ophalen.”

Natuurlijk is het de vraag of het een goed idee is dat een marktpartij deze taken op zich neemt en daarmee ook de (lokale) overheid afhankelijk maakt van deze service. Ik denk het niet. Aan de andere kant: beter iets dan…..

Online peer-to-peer accommodation services used by 1 in 6 EU citizens – Eurostat

Een vraag die ik veel krijg is: “hoe groot is die platformeconomie nu eigenlijk?”. Hoewel er wel de nodige cijfers zijn (waar in veel gevallen uiteenlopende en ruime definities van de platformeconomie worden gebruikt), blijft het lastig. De platformen geven namelijk geen data af, dus zijn we afhankelijk van enquêtes, interviews en data scrapen (waar mogelijk).

In dit onderzoek dat vlak voor de kerst is gepubliceerd vind je een aantal interessante cijfers:

“According to 2017 survey results, 17% of individuals in the EU arranged accommodation (room, apartment, house, holiday cottage, etc.) via websites or apps from another private individual for private purposes in the preceding 12 months.

Most of them used dedicated websites or apps, but other websites or apps (including those of social networks) have also had a share in facilitating those activities. These peer-to-peer services are part of the so called ‘collaborative’ or ‘sharing economy’.

Arranging transport services online was less common, being used by around 8% of individuals in the EU. Again, this was mainly done via dedicated websites or apps.

Nu ben ik wel benieuwd naar de definitie van ‘accommodation from another private individual’. Zie ook de discussie over illegale Airbnb listings in Amsterdam. Maar al met al is 17% een indrukwekkend cijfer. Al ben ik dan ook wel weer benieuwd welk percentage van de EU inwoners überhaupt de afgelopen 12 maanden een accommodation heeft gehuurd en dus op vakantie is geweest.

Monopolies May Be Worse for Workers Than for Consumers – Bloomberg

Hoewel de klanten in de platformeconomie veelal dik tevreden zijn (ik ken geen enkele Uber klant die de oude taxi wereld verkiest boven de Uber app), zie je vaak dat er het nodige schort aan de aanbod kant. Uiteindelijk moet iemand de rekening betalen…

In dit artikel een interessant onderzoek over de impact van monopolies op de lonen van degenen die de arbeid leveren.

“There isn’t much evidence that they raise prices, but they do seem to hold down wages.”

“A company doesn’t need to be nationally big in order to be locally dominant.”

Airbnb, Niido Land $200 Million Investment For Branded Apartments | Fortune

Wat doe je wanneer huisbazen steeds vaker Airbnb verhuur verbieden (en hier ook meer op gaan toezien)? Dan zorg je er voor dat je zelf de huisbaas wordt… Ik berichtte eerder al over de plannen van Airbnb om in Florida een eerste Airbnb flat te lanceren. In dit stuk krijg je meer te zien wat deze plannen nu precies inhouden.

Een aantal quotes:

• “This is going to be part of the future of housing, not only in Florida, but also across the country,” Chris Lehane, Airbnb’s global head of policy and public affairs told Mercury News.
• Newgard will build, fund, and retain 100% ownership of the Florida development.
• Tenants who move in will be allowed to rent out the apartments for up to 180 days per year, as long as the landlord receives a percentage of the revenue. Each property will have a “master host” to oversee checking-in and cleaning, and apartments will be designed to include shared common spaces and keyless entry.

Mijn gedachten:

• Dit is weer een voorbeeld van een online bedrijf dat ook (zij het niet direct onder eigen naam) in stenen gaat investeren;
• Ik ben benieuwd welk effect dit zal hebben op de lokale hotelsector. In een eerder bericht werd gemeld dat er 324 appartementen in het blok komen. Deze zijn dan 180 dagen per jaar beschikbaar voor toeristen. Dat is een serieuze impact, zeker wanneer de listings ook op prijs gaan concurreren met hotels. En ook: welk effect heeft dit op andere Airbnb listings in die stad of buurt?;
• Ik ben heel benieuwd hoe dit juridisch gaat uitpakken. Ik vermoed dat dit per stad of staat zal verschillen. Moet je hier niet gewoon een hotelvergunning voor aanvragen? Als een stad een maximum aantal Airbnb dagen heeft, staat dit dan boven de regels van de huisbaas?;
• In die flat wonen moet echt een hel zijn: maximaal 180 dagen onbekende buren naast, onder en boven je… 😉

Opmerkelijk

Didi takeover of Brazil’s 99 piles pressure on Uber

Voor wie dacht dat Didi (de Chinese Uber variant die Uber in China heeft verslagen) alleen binnen China zou blijven, die heeft het mis. Interessant dat deze speler zich nu ook in andere landen in deze competitie gaat mengen. Des te meer reden dat de van buitenaf gezien bijna willekeurige groeistrategie van Uber lastig houdbaar is. Pick your battles…

Eigen publicaties

Op je bek gaan: dit leerde ik van mijn mislukte crowdfunding-campagne | Sprout

In 2011 haalde ik 20.000 euro op voor de vertaling en lancering van de Engelse versie van mijn boek Brand Expedition. In deze blog kijk ik uitgebreid terug op dit project en deel ik 5 ondernemerslessen en 5 crowdfundinglessen.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Op tweede kerstdag kun je natuurlijk naar de meubel boulevard gaan. Als alternatief ontvang je de kerst editie van deze nieuwsbrief ;-). Ik heb weer een aantal interessante stukken op een rij gezet, inclusief een mooi kerstverhaal van iemand in Londen die een fake restaurant startte en in Tripadvisor op nummer 1 eindigde als hét restaurant van Londen. Zonder ooit een klant te hebben ontvangen. Ook een longread waarin ik meer vertel over (de succesfactoren van) platform coöperaties. Een van de onderwerpen die ik nu aan het uitdiepen ben. Fijne feestdagen en tot in het nieuwe jaar!

Platformeconomie top 5

Uber to face stricter EU regulation after ECJ rules it is transport firm | The Guardian

Is Uber een transportbedrijf of een techbedrijf? Dat was de vraag die deze week centraal stond in de rechtbank in Brussel. Als leek zou je zeggen ‘maar dat is logisch’, maar toch was dit een vraag die de gemoederen al een tijdje bezig hield.

Op 20 December deed de rechter uitspraak en mocht ik vooruitlopend op het oordeel op BNR duiding over deze zaak geven. Het oordeel van de rechter: een transportbedrijf. Wat zijn de gevolgen van deze uitspraak? Ik zet ze hier op een rij:

1. Op het moment dat Uber een transportbedrijf is, moet het zich aan de lokale wetten houden. Is het een techbedrijf, dan gelden Europese wetten. Aangezien Uber in bijna alle landen de ‘UberPop’ achtige diensten heeft moeten opschorten en zich aan de lokale regelgeving moet houden, was dit dé escape voor Uber geweest om deze dienstverlening nog een kans te geven. Op zich een herkenbaar patroon bij Uber: lokaal verliezen en vervolgens op staat, land of (in dit geval) Europees niveau de lokale (of nationale) besluiten overrulen;
2. Op korte termijn zal de impact voor Uber minimaal zijn: het bedrijf houdt zich al in de meeste Europese aan de nationale regulering. Zie ook het plaatje onder deze post. De uitspraak heeft dus vooral impact op de potentie van Uber in Europa in de toekomst;
3. Uber was niet het enige platform waarvoor deze uitspraak spannend was. Alle platformen pretenderen techbedrijven / onafhankelijke marktplaatsen te zijn. Dit om niet te hoeven voldoen aan de bestaande reguleringen binnen de sectoren waarin zij opereren. Deze uitspraak heeft dus gevolgen voor alle platformen die als marktplaats vraag en aanbod bij elkaar brengen.

Digital Single Market

Hoewel de reactie van de meeste mensen is: ‘dit is logisch’, is er een progamma onderbelicht in de berichtgeving: het Europese programma voor de ‘Digital Single Market‘. Wanneer je als techbedrijf in Europa zaken wilt doen, dan dien je rekening te houden met de regelgeving van de 28 lidstaten. Dit is niet goed voor de concurrentiepositie van Europa tegenover de Verenigde Staten.

De kritiek vanuit Uber zal dus vermoed ik komen dat de negatieve uitspraak in conflict is met de ambitie van de EU om een digital single market te zijn, waarbij niet per lidstaat (28), maar EU breed beslissingen worden gemaakt.

Misschien is het dan ook beter om te gaan kijken naar een ‘single market’ strategie voor Europa en niet zozeer alleen op digitaal terrein. Immers: de manier hoe een match tot stand wordt gebracht (via een app of via een telefooncentrale) mag er niet toe leiden dat de dienst (die in beide gevallen hetzelfde is) anders wordt behandeld.

Transportation Network Companies

Interessant in deze casus is om te weten dat in de Verenigde Staten de ‘ride hailing companies’: de Uber’s van deze wereld, een aparte status hebben weten te bemachtigen: Transportation Network Companies (TNC).

En TNC volgens Wikipedia: “A transportation network company (TNC) (sometimes known as mobility service providers or MSPs), connects via websites and mobile apps, pairing passengers with drivers who provide such passengers with transportation on the driver’s non-commercial vehicle. TNCs include Gett, Lyft, Juno, Cabify, Uber, Yandex.Taxi, goCatch, Via, Ola Cabs, GoCar, GO-JEK, Careem, Wingz, Taxify, GrabTaxi, Didi Chuxing, Easy Taxi, 99 and Fasten.”

Deze platformen hebben dus:

• een aparte status;
• de match moet via een app worden gemaakt;
• geen passagiers van straat oppikken;
• rit gedaan in een niet commercieel voertuig.

Ik ben benieuwd hoe ze dat daar voor elkaar hebben gekregen…. Probleem voor bestaande taxi bedrijven daar is dan ook dat in veel staten de tarieven voor taxi’s in de wet zijn vastgelegd, maar dat TNC’s zelf de prijs mogen bepalen. Niet echt een gelijk speelveld dus…

Al met al een interessante ontwikkeling, ik ga in de gaten houden welke impact deze uitspraak op zowel Uber als op andere marketplaces gaat hebben.

Réservation d’hôtels en direct – Qui sommes-Nous – Fairbooking

In veel branches waar digitale platformen hun interden doen zie je dat de gevestigde orde eerst blij is: het platform genereert extra inkomsten. Op het moment dat het platform een dominante marktpositie heeft verworven slaat het sentiment om: de afhankelijkheid heeft in veel gevallen een negatieve impact op de deelnemende partijen.

In Frankrijk stuitte ik op Fairbooking.com: een soort van booking.com opgezet door de Franse hotelsector. Dit platform is opgezet door ‘Association Booking Live’. Hun doel:

“Our association aims to promote direct contact between customers and professional hosts in order to limit commissions paid by online intermediaries.”

Hun doelen:

1. Group professional hosts  to give weight to their word against large online distributors.
2. Develop  tools allowing hoteliers to regain control of their distribution, such as the FairBooking ethical  platform (platform for connecting customers and accommodation professionals).
3. Reward consumers who choose to book directly with hoteliers by offering dedicated offers (upgrade, free breakfast …) accessible only live.
4. Defending the collective interests of hospitality professionals (by working in particular to eliminate abusive clauses in distribution contracts).

Mooi om te zien dat een sector in staat is om op een positieve manier een alternatief te bieden en uit te gaan van de eigen kracht. Voor een hotellier is het een interessant abonnementsmodel (150euro vast + 2 euro per kamer per jaar. Dus geen commissie van 25-30%. Maar ook voor de gast is er een voordeel. En dat wordt nogal eens vergeten door de ’tegenbewegingen’. Wanneer je boekt via de site krijg je namelijk 5-10% korting OF een gratis room upgrade OF een gratis ontbijt.

Ik ben benieuwd wanneer in Nederland een soortgelijk initiatief van start gaat. Ik zal (voor zover ik hotelkamers in Nederland boek) zeker klant worden.

De Amersfoortse stopt met crowdfundingplatform Doorgaan.nl – am:web

Vorige week schreef ik in mijn stuk over ‘exit strategie voor platformen‘ over de onzekerheid die je als gebruiker hebt wanneer je klant wordt van een nieuw start-up platform: je investeert tijd in het opzetten van een profiel en je bouwt een zekere afhankelijkheid op. En wat nu als het platform opeens stopt?

Belangrijk om te beseffen is dat dit niet alleen met platformen is die worden opgezet vanuit een start-up, maar ook zeker vanuit platformen (en andere projecten uiteraard) die worden opgezet vanuit een corporate. Waar je bij een start-up soms aan kunt zien komen dat de stekker er uit gaat (te weinig business, etc.), is het bij een corporate vaak een verrassing. Omdat een platform misschien heel goed kan lopen, maar door veranderende prioriteiten de stekker er zo uit ligt.

De Amersfoortse startte enkele jaren geleden het crowdfunding platform. Onlangs trokken zij de stekker er uit. De verklaring: “De crowdfundingsite werd gelanceerd als campagne om te laten zien dat De Amersfoortse er is voor ondernemers. Dat doel is volgens een woordvoerder nu bereikt.” Een innovatie als marketing. Dat laat in mijn ogen weinig respect zien voor de gebruikers die zich aan het platform verbinden. En zou voor mij als gebruiker reden zijn om niet met dit soort initiatieven mee te doen.

Britten verdienen miljoenen aan verhuur oprit | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

“In het Verenigd Koninkrijk verdienen huizenbezitters die lid zijn van YourParkingSpace.co.uk dit jaar gezamenlijk ongeveer 12 miljoen pond, omgerekend 13,58 miljoen euro, aan de verhuur van hun parkeerplek, zo blijkt uit berekeningen.” De gemiddelde opbrengst van 500euro per jaar geeft vermoed ik een vertekend beeld: er zullen een aantal gebruikers zijn die enkele tientjes per jaar verdienen en enkele ‘grootverdieners’. Zo verdiende een kerk in Londen via het concurrerende platform JustPark zo’n 200.000 pond aan het verhuren van hun onbenutte capaciteit. Voorbeelden als deze laten zien dat het ook voor organisaties erg interessant kan zijn om de voor hun onbenutte capaciteit via (deel)platformen beter te benutten.

I Made My Shed the Top Rated Restaurant On TripAdvisor – VICE

Een waanzinnig kerstverhaal: leestip! Een man in Londen verdiende zijn boterham met het schrijven van valse recensies voor Tripadvisor. Restaurants huurden zijn diensten in om op die manier hoger in de ratings te komen. Dit ging dus om bestaande restaurants.

Op een dag kwam hij op het idee om te kijken of het ook mogelijk is om ook een niet bestaand restaurant populair te maken in Tripadvisor met behulp van fake recensies. En zo geschiedde. Hij startte het exclusieve restaurant ‘The Shed’ in Londen. Zonder fysiek adres. Een website was zo gemaakt, een prepaid telefoon werd aangeschaft en via zijn contacten stroomden de positieve recensies binnen. Zonder dat er ook maar één gast over de vloer kwam. Na ruim een half jaar stond zijn restaurant op nummer één als hét top restaurant van Londen.

In dit verhaal verteld hij hoe hij dit voor elkaar heeft gekregen. Echt een aanrader om te lezen.

In de media

Is Uber een tech- of taxibedrijf? – BNR Nieuwsradio

Een aantal uur voor de definitieve uitspraak van de rechter mocht ik telefonisch bij BNR duiding geven aan de zaak en de mogelijke impact.

Lenen is het nieuwe hebben, ook bij die feestoutfit | Economie | AD.nl

Is delen duurzamer? In het AD (en dus ook de Stentor, Eindhovens Dagblad, De Gelderlander, Turbantia, Brabants Dagblad BN De Stem en PZC Walcheren) mocht ik iets zeggen over deeleconomie en duurzaamheid bij een artikel over een kledingbibliotheek.

Eigen publicatie

Een Uber-app van het volk? De succescriteria van platformcoöperaties

Platformcoöperaties verlagen met slimme technologie de drempels voor de eindgebruiker. Hoe zit het met de arbeider die de arbeid levert? In deze blog die ik voor Trivento schreef ga ik in op de succesfactoren van platform coöperaties.

Het fijne aan mijn nieuwe functie als onderzoeker bij de Universiteit Utrecht is dat ik tijd heb om full focus op de vraagstukken binnen mijn onderzoek te duiken. De afgelopen weken ben ik in de wereld van de platform coöperaties gedoken en heb ik veel geleerd over wat er nu wel en niet nieuw is aan deze ontwikkeling, wat de kritische succesfactoren zijn en wat de vragen voor de toekomst zijn. De puzzel is nog lang niet klaar, maar het is reuze fascinerend. Deze week was ook de laatste bijeenkomst van de ‘denktank shortstay verhuur’ van de Gemeente Amsterdam waar ik deel van uit maak. Mooi om te zien hoe de stad zich in een jaar tijd heeft ontwikkeld. Mijn belangrijkste les: leer alles over (de impact van) een ontwikkeling door zo vroeg als mogelijk in te stappen en mee te werken. Dat hebben ze daar erg goed gezien. En gedaan.

Ook deze week weer 5 mooie stukken, voorzien van mijn duiding en gedachten. Fijne week!

Platformeconomie top 5

Hong Kong taxis may join hands with Uber | Marketing Interactive

Waar platformen als Uber zich op dit moment nog richten op het rekruteren van individuele workers, is het zeker denkbaar dat dit in de toekomst gaat veranderen. Het richten op de individuele worker heeft als voordeel dat deze direct een flinke afhankelijkheid heeft en dus noodgedwongen ’trouw’ zal blijven aan jouw platform, maar op het moment dat er meerdere platformen in één markt actief zijn, dan is het aannemelijk dat zij in elkaars vijver gaan vissen. Immers: het andere platform heeft dan al de investering gedaan in die worker voor eventuele checks en andere papieren. Die afhankelijkheid is dus (gelukkig) ook maar relatief.

In dit stuk een taxi bedrijf uit Hong Kong over hun mogelijke samenwerking met Uber: “After all, the taxi industry may not have the technology platform like ours to provide tailor-made services. If we cooperate together, they can also make use of our backup customer service and even capitalise on our good image to regain consumer confidence as they are now having an image problem”.

De marge op dit soort transacties zal lager zijn. De bestaande organisatie zal ook een deel van de taart willen én zal de collectieve rechten van de chauffeurs beschermen. Aan de andere kant is het voor een platform als Uber wel een stuk makkelijker om slechts met enkele partijen in een stad te hoeven communiceren. Zeker voor een platform met de groeiambities als Uber het overwegen waard.

Daarnaast kan iedereen zich, zoals in de quote wordt gezegd, ook concentreren op hetgeen waar hij of zij goed in is. Taxibedrijven zijn goed in taxi’s organiseren, niet in marketing en technologie. En daar ligt juist de kracht van een technologiebedrijf als Uber.

De platformeconomie kan (nog) zonder algoritmewaakhond – NRC

De laatste tijd zijn er veel discussies over het gebrek aan transparantie van de algoritmes van tech bedrijven. Moet daar geen ’trusted 3rd party’ voor komen om de belangen van alle stakeholder te borgen?

In deze column geeft Anna Gerbrandy een prettige duiding in deze discussie.

De crowd houdt crowdfunding platformen scherp in de gaten | Crowdfundmarkt

In crowdfunding land wordt nu gesproken over exit strategieën van crowdfunding platformen. Op het moment dat het platform stopt (bewuste keuze of faillissement), moeten de zekerheden en belangen van de gebruikers die afhankelijk zijn van het platform (de investeerders die lopende leningen hebben via het platform) geborgd zijn. Veelal via een aparte BV of stichting. Deze kosten worden betaald vanuit een beheervergoeding. Het platform moet dit dan actief in de communicatie meenemen.

Een interessante gedachte mochten (klus) platformen infrastructurele taken van de overheid gaan overnemen om deze exit strategie ook in de discussie mee te nemen. De impact van een platform dat opeens weg gaat is groot. Zie de discussies in Londen (Uber is verboden en als zij hun zaak verliezen moeten zij uit Londen vertrekken), Denemarken (Uber verliet Denemarken na nieuwe wetgeving waar ze het niet mee eens waren) en Austin (zelfde situatie als Denemarken).

Bij crowdfunding gaan de voorwaarden (logischerwijs) ver. Er is immers nog een verplichte en dus ook noodzakelijke administratieve afwikkeling die nog tot 4 jaar door kan lopen. Maar ook bij deel- en klusplatformen zou er een clausule kunnen worden opgenomen dat na het stoppen de data wordt teruggegeven aan de gebruikers, de software open source voortleeft en de contacten database van de gebruikers voor de desbetreffende gebruiker wordt opengesteld.

Voordeel voor de gebruiker is dat je zeker weet dat ook als het platform stopt, je niet in één keer alles wat je hebt opgebouwd kwijt bent. Maar ook voor platformen die starten kan dit een positief effect hebben. In de nieuwsbrief van Erwin Blom kwam de volgende discussie naar voren naar aanleiding van het stoppen van Storify:

“Diensten komen en gaan natuurlijk. Als gebruiker ben je er aan overgeleverd. Door jou ben ik kort geleden met Vimsy aan het experimenteren. Wel twijfel ik nu om daar veel energie in te stoppen. Komt de volgende vraag in mij op;

Zal de uitfasering van ‘oudere’ diensten nieuwe diensten in de weg gaan zitten?

Vimsy en andere diensten, kunnen geen uitspraken doen over hoe lang ze de diensten actief houden. Hoe bepaal je als gebruiker hoeveel tijd je in die dienst zal investeren als de levensduur niet ingeschat kan worden.”

Op het moment dat je bij de start al een exit strategie hebt bedacht én deze communiceert, dan kan dit ook de gebruikers over de streep halen om zich bij jouw platform aan het sluiten en hun tijd te investeren in het maken van een profiel, opbouwen klantenlijst, etc. Omdat deze dan is verzekerd dat in het geval het platform de stekker er uit haalt, al deze inspanningen niet voor niet geweest zijn.

Het enige voorbeeld dat ik ken die hier rekening mee houdt is online reputatie systeem Traity. Ik interviewde de founder in Madrid. Zij waren bezig om alle data in de blockchain te zetten. Op het moment dat het platform omvalt zorgt dit er niet voor dat iedereen zijn data kwijt is….

Moving to a Local Selling Model | Facebook Newsroom

Belasting innen in het land waar de waarde wordt gecreëerd. Een discussie die enkele maanden geleden na een top in Estland in meerdere Europese landen werd gevoerd.

Nu.nl berichtte er hier afgelopen week als volgt over:

“Facebook gaat voortaan lokaal belasting betalen in landen waar inkomsten worden behaald, in plaats van het doorsluizen van geld naar het internationale hoofdkantoor in Ierland.

De belastingen zullen worden betaald in de landen waar Facebook een kantoor heeft, meldt het bedrijf dinsdag.

Facebook spreekt van een ‘lokale verkoopstructuur’ waarbij verkochte advertenties de boeken in gaan als inkomsten in het betreffende land en dus belast kunnen worden.”

Een slimme zet om de druk in de talloze discussies te verlichten. En een goede zaak dat een organisatie als Facebook dit proactief aanpakt.

Ik ben geen fiscalist, maar mijn gezonde verstand heeft nog wel een paar vragen over deze constructie. Ik vermoed dat deze stap vooral een positief effect zal hebben over de afdracht van BTW in het land waar de advertentie wordt verkocht. De Zembla uitzending over Uber bracht een constructie aan het licht waarbij de factuur van Uber vanuit een BV buiten Nederland kwam, waardoor er geen BTW af hoefde worden gedragen. Dit zal met de nieuwe constructie verleden tijd zijn.

De grote ‘maar’ zit er vermoed ik bij de winstbelasting. Want een land kan dan wel winst maken, maar er worden ook kosten vanuit de holding doorberekend. Ontwikkelingskosten, marketingkosten en ga zo maar door. Daarnaast ook een bedrag voor het gebruik van het merk en de ‘intellectual property’. En op die manier kan relatief eenvoudig de winst tot een (onder) nulpunt worden teruggebracht, waardoor er geen winstbelasting hoeft te worden betaald.

Nog niet té vroeg juichen dus….

Decentrale Autonome Organisaties – Crowd runt bedrijf zonder CEO | Revue

Een reuze interessante ontwikkeling: de Decentrale Autonome Organisatie. Voor het eerst gehoord uit de mond van Ronald van den Hoff van Seats2Meet en nu ook in de nieuwsbrief (aanrader!) van co-auteur Ronald Kleverlaan.

Waar op dit moment nog veelal met een traditionele bril wordt gekeken naar decentrale eigenaarschapsmodellen via bijvoorbeeld platform coöperaties, is er technologie op komst die dit soort modellen een hele andere dynamiek zullen geven. Een van de eerste, maar helaas niet succesvolle, voorbeelden is de DOA variant van Uber: La’Zooz. Ik interviewde de oprichters 2 jaar en 1 jaar geleden (videos).

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Platformeconomie top 5

Newest Ride Sharing Service Challenges Uber and Lyft With Its New Flat Fee Pricing for Drivers

In mijn nieuwsbrief van vorige week deed ik een analyse / gedachten experiment wat er zou gebeuren wanneer de overvloed van arbeiders in de platformeconomie zou omslaan naar schaarste.

Interessant is dan ook dit bericht over een nieuwe ‘Uber variant’ die niet een commissie model, maar een abonnementsfee als bijdrage van de chauffeur vraagt. Dus geen (minimaal) 25% commissie per rit, maar een vaste fee (20 dollar per week) als abonnement. Dit is natuurlijk vooral interessant voor arbeiders die relatief veel werk via dat platform doen. Vanuit het platform gezien zie ik de volgende voordelen:

1. Omdat de chauffeur alleen vaste kosten betaald en geen variabele, is de kans groot dat wanneer hij of zij voor jouw platform hebben gekozen, ze ook het meeste werk via jouw platform zullen willen blijven doen. Immers: ieder extra transactie kost geen extra commissie;
2. Het commissie model vraagt voor een platform heel veel werk om vraag en aanbod alleen voor de hoognodige dingen met elkaar in contact te laten treden. Immers: hoe meer contact en transparantie, hoe groter de kans dat de volgende klus buiten het platform zal worden afgesproken en daar gaat je businessmodel. Het abonnementsmodel geeft je als platform dus eigenlijk veel meer mogelijkheden om variabelen aan de klanten aan te kunnen bieden als onderhandelen in prijs, onderling dingen afspreken, cash betalen en meer;

Ik ga het volgen…

Maaltijdbezorgdienst Deliveroo wekt ergernis Tweede Kamer | TROUW

Deze week was het de week van Deliveroo. Nadat zij een paar weken geleden zich af hadden gemeld in de 2e Kamer voor een debat over platformwerk, was deze week de herkansing. Ik heb het debat online gevolgd, helaas is terugkijken niet mogelijk, en het was een uiterst interessant en tenenkrommend ‘spektakel’.

De discussie rondom Deliveroo draait om het voornemen om de contacten van alle koeriers per 1 Februari 2018 niet te verlengen en hen terug in te huren als ZZP’er. Volgens Deliveroo de enige manier om aan de wensen van flexibiliteit van de fietskoeriers tegemoet te komen én om hun (naar eigen zegge) een hoger salaris te kunnen. Dat dit ook best handig voor hunzelf is, dat wordt veelal niet gemeld. Je snapt dat de koeriers, die als ZZP’er zelf hun administratie en verzekeringen moeten regelen, hier niet blij mee zijn. De vakbonden ondersteunen de koeriers (en maken ze ook wel een beetje gek) en de politiek is ook in de discussie gestapt.

Woensdag voor het debat meldde Philip, de directeur van Deliveroo in Europa, op BNR dat hij een verzekering voor alle chauffeurs had geregeld en het debat met vertrouwen in zou gaan. Maar in het debat, waar hij naar mijn mening een erg zwakke indruk achter heeft gelaten, bleek dat Deliveroo wel een zorgplicht met bijbehorende verzekering heeft, maar dat er van een echte verzekering voor de koeriers absoluut geen sprake is. Kabinetsleden boos, BNR boos en olie op het vuur voor de strijd van de koeriers.

Telegraaf

In dit stuk, dat ook afgelopen woensdag verscheen (Blendle link), wordt aangegeven dat je niet persé naar de KvK moet gaan als rider. ‘Ze kunnen ervoor kiezen dat wij sociale premies inhouden, maar dan zonder dat er sprake is van een arbeidsrelatie’. De constructie die hier achter zit is als volgt: Deliveroo regelt niet de belasting voor de riders, maar JAM! (18-) of Verloning.nl (18+), hiervoor betaalt de rider een vergoeding.

Ook wordt er geschetst over een nieuwe vorm van inplannen en flexibiliteit: “wij hebben een nieuwe manier van werken. Vroeger moest de bezorger een tijdvak invullen van minimaal drie uur wanneer hij beschikbaar was voor ons. Sinds wij hebben besloten om alleen nog met zzp’ers te werken, hoeft dat niet meer. Als de bezorger zin heeft om te bezorgen, dan kan die zich aanmelden op de app. Dat kan tijdens een tussenuur, maar ook ’s avonds. De bezorger is helemaal vrij om te werken wanneer die wil en als die zich aangemeld heeft, mag de bezorger ook gewoon opdrachten weigeren” Na het bekijken van een filmpje van Deliveroo zelf blijkt dat ‘nieuwe’ mbt flexibiliteit relatief: ze werken nog steeds met een planning systeem tot een week van te voren, je wordt nog steeds beloond als je veel werkt (dan heb je voorrang op het inplannen van slots) en je kunt wel on demand inloggen, maar dan moet je het geluk hebben dat er een slot vrij is. Toch iets anders dan de uitspraak in De Telegraaf.

Resumé

Het laatste woord over deze case is nog (lang) niet gezegd. De rol van de directeur is duidelijk een ‘incasseer’ rol: van bovenaf wordt opgelegd dat we x gaan doen en dat is het verhaal dat je naar buiten moet vertellen. Lijkt me best een vermoeiende baan. Aan de andere kant geeft Deliveroo wel aan meer te willen doen voor de koeriers, maar niet vanuit een dienstverband. Volgens hun moet het systeem op de schop. En daar hebben ze dan, geredeneerd vanuit hun eigen belang, wel weer een punt. Omdat het best kan zijn dat mensen over 5 jaar voor enkele platformen per dag aan het werk zijn en dan za het huidige systeem alleen maar verder onder druk komen te staan. Dus naast ons focussen op de huidige (probleem) cases, waarbij we moeten zorgden dat de rechten van iedereen geborgd zijn, is het ook belangrijk om open te staan voor de toekomst.

p.s. lees ook dit stuk over Deliveroo in België. Daar lijkt het wel een manier te hebben gevonden om hun freelance koeriers een verzekering aan te bieden. Hier het korte krantenartikel en hier de PDF van het uitgebreide stuk.

Airbnb Readies a Premium Tier to Compete More With Hotels, Sources Say – Bloomberg

Het is naar mijn mening een kwestie van tijd dat het aanbod op Airbnb in verschillende categorieën op gaan splitsen, zodat je als guest meer weet wat je te wachten staat. Wil je een unieke local experience met de drempels van het af moeten spreken met de host, een niet perfect schoongemaakte kamer en de nodige gebreken, of ga je voor een luxe verblijf. Beiden ‘extremen’ worden nu op het platform aangeboden, maar het is eigenlijk niet mogelijk om te selecteren bij het zoeken naar een verblijf.

Nu Airbnb zich steeds meer gaat richten op de zakelijke gebruiker (= interessante doelgroep: hogere tarieven, waarschijnlijk langer verblijf en… gemiddeld veel meer reizen en dus boekingen per jaar dan een normale toerist), is het ook tijd om hier op in te spelen op de website. Daarnaast zal dit ook drempels verlagen voor toeristen en zakelijke reizigers die  ergens slechts één nacht verblijven. Ik boek bijvoorbeeld eigenlijk altijd een Airbnb als ik ergens langer dan 2 nachten verblijf. Als ik ergens 1 of 2 nachten verblijf, dan liever een hotel. Geen gedoe met afspreken sleutel, sociaal contact (geen tijd voor) en geen verantwoording afleggen. Maar als ik weet dat een Airbnb automatische acceptatie, een smartlock en verder qua service de hotel standaard heeft, dan zou ik ook voor de reizen met 1 of 2 nachten overwegen een Airbnb te boeken. En dat is extra handel.

Behalve duidelijke categorieën op de website kan het bedrijf ook nog een stap verder gaan. En zal dit ook doen volgens dit bericht:

“Airbnb Inc. is close to launching a new service that will match guests with quality-inspected home and apartment rentals. The product is intended to attract higher-paying travelers who have yet to use Airbnb because they prefer the amenities guaranteed by fancy hotels, said three people familiar with the project.”

Bijzonder aan dit project is dat er niet alleen een selectie wordt gemaakt, maar dat Airbnb ook daadwerkelijk eigen mensen / inspecteurs langs gaat sturen om de locatie te checken voordat het wordt opgenomen in dit programma. Weer een stap van het ‘asset light’ platform naar een ‘meer traditionele business’. Waar natuurlijk niets mis mee is, maar wel interessant om te volgen, omdat zij hiermee direct de concurrentie aangaan met de bestaande hotels.

Overleven als Uberchauffeur – de Volkskrant

Een journalist ging 5 maanden lang als Uber chauffeur in Amsterdam aan de slag. In dit goede en vermakelijke stuk deelt hij zijn ervaring en gedachten. En krijg je een mooi kijkje achter de schermen en het contrast tussen het verhaal naar buiten en de werkelijkheid binnen het wereldje.

Fundraising Framework for Marketplace Startups in 2016 – Pawel’s blog

Super interessante en overzichtelijke analyse van de verschillende levensfasen die een platformeconomie startup doorgaat en welke modellen, teams, prioriteiten en groeistrategieën hier bij komen kijken. Niet op een bierviltje, maar op een zakdoekje. Daar kun je nét even iets meer op kwijt…

Discutabel

Capital Circle on Twitter: “0,3% op spaargeld? Capital Circle biedt alternatieven met zekerheid. Al 3 jaar leider in rendement met 6,3 pct netto | Twitter

Soms denk ik: “leren ze het dan nooit!?”. Crowdfundingplatformen (je weet wel, crowdfunding = risico in ruil voor een goed rendement) die adverteren met de lage spaarrente. En vervolgens klagen dat de AFM strengere regels oplegt…

In de tweet staat ‘alternatieven met zekerheid’. Dat triggerde mij om de site eens te bezoeken. Ook op de homepage staan zekerheden centraal: “Capital Circle is het eerste crowdfundplatform waar zekerheden en rendement centraal staan.” Ik heb, ook voordat Capital Circle er was, nog nooit een platform horen zeggen dat rendement en zekerheden níet centraal stonden.

Hoewel de cijfers van het platform indrukwekkend zijn, is het ook interessant om eens te zien hoe uniek hun zekerheden zijn:

• Stichting Derdegelden: (het geld van) het platform en de leningen is juridisch gescheiden. Als het platform omvalt, dan is (in theorie) de pot met geld en de vorderingen vanuit de crowd veilig gesteld. Dit is standaard.
• Administratieve afwikkeling: als het platform failliet gaat, dan neemt deze BV de afwikkeling van de lopende leningen over, gefinancierd uit de 1% beheerfee die voor het faillissement naar Capital Circle gaat. Goed dat hier over is nagedacht, dit zal uiteindelijk verplicht worden, maar ook dit is een mooie maar geen unieke zekerheid;
• Toezicht vanuit het AFM: dit is verplicht, zonder dit toezicht zouden ze nooit mogen opereren;
• Website security; goed dat ze dit doen, maar wat heeft dit met de zekerheid te maken dat de ondernemer waar ik in investeer zijn lening af kan lossen?;
• Jaarrekening controle door EY: voor zover ik weet worden jaarrekeningen altijd gecontroleerd. Ook die van mij. Niet door EY maar door Schuiteman Accountants;
• Zekerheden in een aparte BV: kijk, dit klinkt interessant. Jammer dat ik daar niet meer info over kan vinden. Overigens hebben meer platformen soortgelijke constructies.

Al met al kan Capital Circle nooit zekerheid beloven, ze kunnen er alleen alles aan doen om risico’s te verkleinen. Zekerheid nooit. En daar staan dan ook een hoger rendement tegenover dan de 0,3% rente op je spaarrekening. Maar om dat in een advertentie te gaan vergelijken….. dat zijn appels en meloenen.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Er was de afgelopen week weer flink wat berichtgeving in de media rondom de platformeconomie en dan in het bijzonder over de kluseconomie. Deze keer niet zozeer vanuit de platformen zelf (behalve het gebruikelijke Uber ‘nieuws’), maar vanuit de vakbonden en politiek. Ik heb weer 5 mooie stukken uitgezocht en voorzien van mijn gedachten en duiding. Als je weinig tijd hebt en niet weet welke je moet kiezen: begin bij de eerste 😉 Fijne week!

Platformeconomie top 5

This is the greatest challenge to the future of Singapore’s gig economy, according to a Foodpanda exec | Business Insider

De grootste discussie in de opkomst van de kluseconomie gaat over de kwetsbaarheid van degenen die het werk leveren. Platformen outsourcen hun HR aan een algoritme en hebben de technieken in huis om de werkenden te sturen, onderdrukken en afhankelijk te maken.

Bovenstaand beeld wordt momenteel in de media geschetst in discussies rondom o.a. Deliveroo. In alle opzichten een ‘race to the bottom’.

Een belangrijke kanttekening die ik wil maken bij deze berichtgeving en gedachten is dat dit scenario uitgaat van een markt van overvloed aan de aanbod kant. Voor jou tien anderen. Maar is met een alsmaar groeiende kluseconomie het wel reëel om alleen uit te gaan van dit scenario? Of komt er een moment dat de markt in balans is, om vervolgens over te slaan naar een markt van schaarste.

In deze blog over Foodpanda met een interview met de managing director van Foodpanda:

Mr Andreani admits that the greatest challenge to Foodpanda’s expansion in Singapore is delivery rider fleet expansion.

“The demand for freelance riders is greater than ever, especially with the launch of companies such as Amazon Prime Now.”

Op het moment dat de vraag naar ‘gig workers’ groter is dan het aanbod zullen de platformen moeten gaan concurreren op voorwaarden voor de voor hun broodnodige groep klussers. En dan zijn de rollen omgedraaid.

Ik zie de situatie zich als volgt ontwikkelen:

1. Op dit moment gaan de platformen als Deliveroo voor volledige flexibiliteit. Wat ze als het ware aan het doen zijn is het algoritme aan het trainen, zonder enig risico voor het bedrijf. Is er geen bestelling? Dan heeft de bezorger pech en kost het Deliveroo niets. En zolang er meer koeriers dan ‘vacatures’ zijn, kan het bedrijf een hoop maken;
2. Op het moment dat het algoritme een stuk wijzer is geworden, dan kan deze de vraag veel nauwkeuriger voorspellen. Aan de hand van datum, weersomstandigheden, evenementen, file informatie en ‘historische’ data uit het eigen systeem moet het bedrijf tot zeg (natte vinger) 80-90% kunnen voorspellen op welke dag er hoeveel fietskoeriers nodig zijn. Op basis van die gegevens kan het een risico inschatting maken en mensen in dienst gaan nemen.

Stap twee komt ook voor uit de volgende quote uit het bericht:

“Rather than showering consumers with unsustainable discount codes and deals, or overburning by maintaining a low-efficiency logistics setup (which are all great & easy for short-term gains), successful companies (are able to) not compromise on customer experience, while building a high efficiency setup,” he adds.

Want dat is iets wat nogal eens wordt vergeten: als jij jouw personeel slecht behandeld en weinig zekerheden geeft, dan kun je dit ook niet van hun verwachten. En juist dát is extreem vervelend in deze markt waar iedere bezorger hét offline contactmoment is met jouw klant. Er zijn overigens al een paar platformen in de VS die van het volledig flexibele ‘Uber model’ zijn afgestapt, omdat zij merkten dat dit funest was voor de customer experience. En ook dat is geen rocket science.

Toekomst

Voeren we hier de juiste discussie? Immers: over een jaar of 20-25 zal een groot deel van dit soort banen zijn geautomatiseerd. Ten eerste moeten we er voor zorgen dat het ook de komende 20-25 jaar goed gaat én is het een heel belangrijk en interessant leerproces.

Daarnaast zegt mijn logica dat:

1. Volledig zelfrijdende auto’s zeker niet als eerst in een stad met alle denkbare variabelen zullen rijden (en iemand of iets de pizza ook nog naar de deur moet brengen);
2. Fietskoeriers pas al een van de laatste ‘aan de beurt’ zijn. Bij een fietskoerier zitten de kosten voor het merendeel in de arbeid. De kosten voor de fiets zijn verwaarloosbaar. Bij een taxi zit een groot deel van het kapitaal ook in de auto die toch al moet worden aangeschaft. Hierdoor is het interessanter om deze te vervangen. Bij een fietskoerier zal dit minder snel uit kunnen, al zin er wel al experimenten met robot karretjes en bezorg drones. Maar voordat dat op grote schaal operationeel is….

FNV wil zaak tegen Uber starten, maar chauffeurs ‘durven niet’ – Amsterdam – PAROOL

FNV heeft zich duidelijk op de kluseconomie geworpen. Na de samenwerking met de RidersUnion (fietskoeriers), willen zij nu ook een proefproces tegen Uber starten. Daarnaast hoorde ik dat ze ook op zoek zijn naar een Helpling schoonmaker voor een proefproces.

In dit artikel wordt aangegeven dat de commissies van Uber van 20-30% erg hoog zijn en dat de chauffeurs niet ZZP’er, maar pseudo-werknemers zijn. Een paar gedachten om de discussie in de juiste context te zetten, zonder direct een oordeel te moeten vellen over goed en slecht:

1. Chauffeurs bij de TCA zijn ook ZZP’er;
2. Ik kan nergens vinden (en TCA geeft ook geen reactie op Twitter) wat de commissie is van TCA. Ik sprak onlangs een chauffeur die voor een Utrechtse centrale reed en hij moest 25% commissie betalen voor een rit die via de centrale geboekt is. Als TCA een aanzienlijk lagere commissie zou vragen aan haar chauffeurs dan neem ik aan dat we dit al lang in de discussie hadden gehoord;
3. Uber chauffeurs durven niet een proefproces aan te gaan (wat ik begrijp, is ook best iets heftigs), maar ik vraag mij af of een TCA chauffeur die wel zou durven op het moment dat hij of zij ook daarna nog graag normaal voor de centrale zou willen rijden.

In het stuk wordt ook gerefereerd naar de rechtzaak die Uber heeft verloren in de UK, alleen is dit nog geen definitieve uitspraak. Er komt nog een beroep. En de passage “Overigens is Uber in Londen inmiddels verboden.” is ook onjuist. De vergunning is niet verlengd, Uber is in beroep gegaan en tot de uitspraak mag Uber nog gewoon in Londen blijven rondrijden.

Laten we de discussie dus alsjeblieft doen op basis van feiten en niet op aannames op basis van eigen agenda.

Kijk terug: De ‘spooktaxi’s’ van Uber

“Zembla onderzoekt de praktijken van Uber en vraagt zich af: wie betaalt de prijs voor deze goedkope ritten op afspraak?”

Zeer goede uitzending van Zembla over Uber in Amsterdam. Hieruit blijkt dat op wat papier wordt bedacht en verteld in de praktijk toch echt anders loopt. Uber chauffeurs hebben een vergunning waarmee zij geen passagiers op straat mogen oppikken. In de praktijk lijkt dit zeer regelmatig te gebeuren.

Bijzonder is dat de inspectie geen middelen heeft om hierop te handhaven. In deze uitzending komt de baas van Uber Nederland ook aan het woord. Zijn verhaal is prima, alleen zijn antwoord wanneer de verslaggever vraagt waarom zij niets doen tegen de Uber chauffeurs die de wet overtreden is waardeloos. “wij zijn een technologiebedrijf en hebben geen verantwoordelijkheid over wat hier gebeurt”. Gemiste kans.

ASML draait flexibilisering terug | Het Financieele Dagblad

Een bewijs uit de meer ‘high skilled’ markt dat op het moment dat de vraag groter is dan het aanbod, de voorwaarden vanzelf worden aangepast. Niet zozeer omdat het bedrijf goed wil doen, maar omdat het anders de toekomst in gevaar brengt.

BBC Documentary – The Town That Took on the Taxman – BBC

Waanzinnige docu over een klein dorpje in de UK die het zat is dat de lokale koffiebar meer belasting betaald dan de gemiddelde multinational. Zij zetten een plan op om met het hele dorp ‘offshore’ te gaan. Niet omdat zij geen belasting willen betalen, maar omdat zij een signaal af willen geven dat wat er nu met grote bedrijven en belasting gebeurt onacceptabel is. Kijken!

Opmerkelijk

Steun Sytze in zijn strijd tegen Deliveroo | PvdA

Niet alleen FNV, maar ook PvdA springt in de bres voor de kluswerker. Niet geheel toevallig: Gijs van Dijk van de PvdA was jarenlang vice voorzitter bij de FNV. It’s a small world.

In mijn ogen (en zoals je weet bemoei ik mij regelmatig met het onderwerp crowdfunding) laat PvdA hier een aantal kansen liggen.

1. Het verhaal is dat Sytze (en ook Kees) een proces tegen Deliveroo wil starten, omdat hij geen schijnzelfstandige wil worden;
2. Sytze is student en betaald zijn drankjes in de kroeg met werken voor Deliveroo. Lijkt mij niet dat hij daardoor erg afhankelijk is en zit te wachten op pensioenopbouw. Wel verzekering tijdens werk overigens;
3. De campagne loopt op de pagina van de PvdA. Vanuit de PvdA positionering snap ik dit, maar naar mijn mening was de boodschap veel sterker en echter overgekomen wanneer er gebruik was gemaakt van een bestaand crowdfunding platform. Daarnaast is niet inzichtelijk hoeveel geld er is opgehaald (er staat al een aantal dagen een tekst dat er 5.000euro is opgehaald) én ook niet door wie. Als je een boodschap wilt uitdragen dat ‘de crowd’ dit belangrijk vindt, dan is dat een absolute minimum vereiste;
4. Het benodigde bedrag is 7.500,-. Nergens wordt duidelijk gemaakt waar dit nu exact voor nodig is;
5. Het geld van de campagne wordt op de rekening van de PvdA overgemaakt, duidelijkheid in hoe dit nu precies zit ontbreekt.

Uiteraard heb ik zelf ook een paar euro gedoneerd om te zien hoe de communicatie met de donateurs zal verlopen. Ik houd je op de hoogte….

In de media

The Case for Replicating Online Platforms, Not Scaling Them – Reinvent

Door een online media kanaal in de VS werd ik afgelopen week geïnterviewd over mijn kijk op de ontwikkeling van de deeleconomie en kluseconomie. Het is een leuk en lang (ruim een uur) gesprek geworden.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Het was weer een mooie week met een interessante avond over Platformarbeid bij Stibbe in Amsterdam (met een jurist als discussieleider, dat zou iedereen moeten doen) en een optreden bij BNR Nieuwsradio rondom Airbnb in Amsterdam en andere platform perikelen. Ook deze week weer 5 mooie stukken gevonden en van mijn, soms wat kritische, duiding voorzien. Mooie week!

Platformeconomie top 5

Weer een maatregel tegen Airbnb, heeft dat zin? | NOS

Short stay verhuur via platformen als Airbnb ligt onder uur in Amsterdam. Waar veel partijen pleiten voor het terugschroeven van het aantal dagen dat je jouw huis mag verhuren van 60 naar 30 dagen per jaar, gooit de PvdA (de partij die jaren lang toerisme in Amsterdam heeft gepromoot) de knuppel in het hoenderhoek door te pleitten voor een algemeen verbod. De verkiezingen komen er weer aan….

Hoewel de juristen denken dat een verbod niet mogelijk is, lees ook dit goede stuk in Trouw, denk ik dat het geen goede stap is om dit soort activiteiten in zijn geheel te verbieden. Een argument: ‘helemaal verbieden is makkelijker dan 30 dagen handhaven’. Naast dat ik dit betwijfel, mag in mijn ogen ‘makkelijker’ nooit een aanleiding zijn.

Nu verbieden (ik ben trouwens wel voor een proefprocesje, er mengen zich de laatste tijd wel erg veel amateur juristen met een agenda in discussies over platformen) zou ook zonde zijn. Amsterdam is al sinds December 2014 bezig met leren hoe met deze ontwikkeling om te gaan en begint met het invoeren van de meldplicht en de samenwerking met Booking.com nu eindelijk grip te krijgen op de vakantieverhuur. Het moment dat je grip hebt (en nee, we zijn er nog niet), dan kun je dit ook in gaan zetten om de ontwikkeling te gaan sturen. Van volgen naar leiden. En, zoals in dit stuk ook staat vermeld, kun je deze vorm van accomodaties ook gebruiken om meer spreiding van toeristen in de stad te krijgen. Daarnaast klinkt verbieden wel mooi, maar ook dit moet worden gehandhaafd.

Te vaak wordt er in de discussie in de platformeconomie, ook wanneer het om arbeid gaat via platformen, het argument gebruikt dat het voor de gebruikers, de demand kant, alleen om het geld gaat. Daarbij wordt voorbij gegaan aan de oplossing die het platform biedt waar simpelweg markt voor is. Toen ik twee weken geleden in New York was heb ik bewust niet voor een hotelkamer gekozen. Ik moet er niet aan denken om 7 dagen een hotelkamer als uitvalsbasis te hebben. Dankzij mijn Airbnb had ik een ’thuis’ in New York. Dat de accommodatie iets goedkoper was, dat was eigenlijk maar een bijzaak. En dat is nu weer iets waar de gevestigde orde iets van zou moeten leren.

Deeleconomie heeft behoefte aan een wettelijk kader – Finance – Trends.be

“Ondernemers die van een deelplatform een business willen maken, hebben nog een paar juridische katten te geselen. Er zijn niet enkel fiscale en arbeidsrechtelijke problemen, ook de zoektocht naar een gepaste verzekering is een lastige opgave.”

Hoewel je vaak hoort dat regels beperken, hebben regels en een wettelijk kader ook één groot voordeel: ze scheppen duidelijkheid.

In dit stuk wordt in het eerste deel ingegaan op de roep om duidelijke regels bij onze zuiderburen en daarna wordt gesproken over hoe lastig het is om een goede verzekering voor jouw platform te vinden.

Undercover bij Amazon: uitgeput personeel slaapt op de werkvloer | NOS

“Journalist Alan Selby, een ‘superfitte marathonloper’, trof op de werkvloer slapende collega’s aan, uitgeput personeel moest vanwege de zware werkdruk en de lange werkdagen naar het ziekenhuis. En het aantal pakketjes dat iemand per uur moest verwerken was “onmogelijk” te halen.

Amazon zegt in een reactie tegen de krant dat het een “veilige en positieve werkomgeving biedt, met marktconforme salarissen en voordelen vanaf dag een”.

Grote platform bedrijven zijn net…. bedrijven. Hoewel er vaak met eel respect over de technologische componenten en de exponentiële groeicurves van dit soort platformen wordt gesproken, is intussen ook wel duidelijk dat ook dit soort bedrijven (en misschien wel: juist dit soort bedrijven) geen heilige boontjes zijn. Een greep uit de berichtgeving deze week:

1. De arbeid omstandigheden bij Amazon in de ‘warehouses’ zijn beroerd. En niet zo’n beetje ook;
2. Door een ‘procesfout’ bij Uber konden in Colorado chauffeurs met een crimineel verleden en chauffeurs zonder rijbewijs de weg op;
3. Uber betaalde in 2016 100.000dollar aan hackers die de gegevens van 57 miljoen klanten hadden gestolen om de data te verwijderen en te zwijgen over de hack.

Wat ik interessant/opmerkelijk vindt is dat op het moment dat er een ‘fout’ wordt geconstateerd de reactie over het algemeen altijs is: ‘dat is heel vervelend, wij herkennen ons niet in de problemen en als er iets mis gaat zorgen wij er voor dat het opgelost wordt en het niet meer zal gebeuren’. De vrijblijvendheid druipt daar vanaf en het is dan ook goed dat de autoriteiten onderzoeken hebben ingesteld.

Amazon’s Last Mile

“Over the last couple decades, Amazon has built out an extensive shopping service, making it second nature to order an item and expect it on your doorstep in a couple days. But how many customers know that their deliveries are arriving courtesy of a controversial, Uber-like program called Amazon Flex?

When news of Amazon Flex first bubbled up just over two years ago, Ben Sachs highlighted two concerns: one, the Flex workers are classified as independent contractors yet are subject to close monitoring; and two, Amazon was perpetuating the idea that being a contractor leads to a “flexibility” that being an employee mythically does not allow. He ultimately noted that this was a “development worth watching.”

De discussie of platformwerkers wel of geen werknemer zijn heeft er een nieuwe interessante case bij: Amazon Flex.

“Flex drivers sign up for a “block,” show up to the facility to retrieve their packages, and use the Flex app to follow a suggested route.”

Waar Uber alleen met prijs vraag en aanbod kan sturen, valt het mij op dat ik steeds meer platformen zie die hun ‘supply’ workers laat inschrijven voor diensten. Deliveroo doet dit ook. En als je een meer gewaardeerde koerier bent, dan krijg je voorrang. Bijzonder bij Amazon is ook dat je een ‘suggested’ route krijgt. Wat dat betreft weinig flexibiliteit. Je kunt waarschijnlijk ook geen pakketjes weigeren.

Over flexibiliteit gesproken: ik kom er steeds meer achter dat de flexibiliteit waar platformen mee schermen maar heel relatief is. Zo is 70% van de bestellingen bij Foodora in Nederland op vrijdag, zaterdag en zondag. Voornamelijk in de avonden.

Ook valt het mij steeds meer op hoeveel platformen schermen met ‘extra inkomsten’ Ik snap dat wel: als je dat platform gebruikt voor al je inkomsten, dan zal de discussie over de houdbaarheid van het model alleen maar heftiger worden.

Inside the Revolution at Etsy – The New York Times

Etsy, een marktplaats waar mensen hun zelfgemaakte items kunnen verkopen, heeft een heftige periode achter de rug. Het bedrijf begon als een enorm visie gedreven organisatie, mannen kregen bijvoorbeeld ook 6 maanden zwangerschapsverlof, maar na de beursgang kwam er van buiten de roep om een snellere groei, een gezondere bedrijfsvoering en meer sales.

In deze blog wordt dit proces uitvoerig in beeld gebracht. De enige vraag die nog staat is: is het proces zoals het is gegaan erg? En had Etsy het overleefd, wanneer er geen mes in de kosten was gegaan en de touwtjes strak waren getrokken. Ik denk dat dit een bijzonder interessante discussie zal opleveren over hoe je een gezonde, sociale en internationale marktplaats kunt runnen. En hoe je een organisatie met een sociaal DNA kunt beschermen tegen investeerders met een andere agenda.

In de media

Ask me anything over de platformeconomie | BNR Nieuwsradio

Airbnb wil dat de maximale verhuurtermijn van zestig dagen in Amsterdam in stand blijft. De Amsterdamse PvdA wil juist een verbod instellen op vakantieverhuur in de stad, bijvoorbeeld via platforms als Airbnb.

Welke impact hebben deelplatforms als Airbnb, Uber, Deliveroo en Helpling op de samenleving? Welke problemen duiken nog meer op? Maak je er zelf gebruik van? Wil je dat doen? Heb je er last van?

Ik mocht weer een uur lang als expert aanschuiven in de show, was weer erg tof om te doen!

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Na een bezoek aan Brussel en New York weer geland op Nederlandse bodem. In New York bezocht ik een congres over platform coöperaties, waar in ik in 3 dagen veel nieuwe inzichten heb verkregen die weer een hoop inzichten en food4thought hebben opgeleverd. De meeste talks zijn op video terug te zien. De talk van Juliet Schor (resultaten onderzoek naar een van de meest succesvolle platform coops Stocksy), het Breakout Panel – Next Labor: Designing Platform Cooperatives in a Worker-Centered Wayen de registratie van een public event ‘what happened to the future’ onderleiding van Douglas Rushkoff zijn zeker de moeite van het terugkijken waard. Ook zal ik mijn gedachten later nog in een blog delen.

Afgelopen week was er zowel in Den Haag als in de media weer de nodige aandacht voor de klusjeseconomie (arbeid via platformen) en mocht ik duiding geven in artikelen voor de NOS en Flexnieuws.nl. Ook deze week heb ik weer 5 artikelen voor je uitgezocht en van mijn duiding voorzien. Fijne week!

Platformeconomie top 5

Uber loses court appeal against drivers’ rights – BBC News

In veel landen is er veel discussie over de vraag: is iemand die via een platform werkt in de klusjeseconomie (de gig economy) nu een zelfstandig ondernemer of een werknemer. Want hoe zelfstandig ben je als je voor je inkomen afhankelijk bent van een platform, je het merk van het platform uitdraagt, de route en klantcontacten worden bepaald door het platform en je ook niet je eigen prijs kunt bepalen?

Onderdeel van deze discussie is ook de vraag om een hervorming (of heroverweging) van ons huidige stelsel met de vraag of sociale zekerheden niet moeten worden losgekoppeld van het dienstverband.

5 Interessante linkjes om te verkennen op dit vlak:

1. Afgelopen donderdag was er een rondetafel sessie in de 2e Kamer over de klusjeseconomie. Aanleiding is de stap die Deliveroo heeft gezet om hun koeriers te verplichten om ZZP’er te worden en om de betaling van een uurloon naar een stuksloon aan te passen. Via deze link kun je de hele sessie terugkijken én krijg je toegang tot een aantal interessante ‘position papers’ van verschillende stakeholders in deze discussie;
2. Ook de NOS besteedde afgelopen week aandacht aan deze discussie. In een duidelijke video (disclaimer: ik mocht op de achtergrond input leveren) wordt de klusjeseconomie en de belangrijkste vraagstukken aangesneden. In de begeleidende blog wordt de discussie ook vanuit diverse invalshoeken belicht;
3. In de VS heeft Uber 100 chauffeurs gedeactiveerd (in het artikel wordt het woord ‘ontslagen’ gebruikt, maar dat is juridisch niet juist, maar het komt wel op het zelfde neer) omdat zij alleen wilden rijden op momenten dat er een ‘surge pricing’ was. Op zo’n moment is de vraag naar Uber taxi’s hoger dan het aanbod en zet Uber een vermenigvuldiger in op de ritprijs om vraag omlaag en aanbod omhoog te krijgen. Deze chauffeurs weigerden ritjes aan te nemen buiten de ‘surge pricing’ periodes, wat tegen de ‘community guidelines’ van Uber is. De vraag die bij mij naar boven komt is: in hoeverre botsen de zelf opgezette community guidelines met de wet?;
4. Een tweet van Jeremias Prassl (zie ook deze video van een eerdere presentatie): “London Central Arbitration Cttee finds that @Deliveroo cyclists are not workers for purposes of union recognition b/c of substitution clause in contract. [NB – not same as Employment Tribunal; it’s a specialised collective labour law body]” Hieruit blijkt maar weer dat de discussie altijd ingewikkelder is dan je in eerste instantie denkt.
5. De video’s van het ‘Reshaping Work in the Platform Economy’ conference en dan in het bijzonder de presentaties van Jeremias Prassl en Benjamin Sachs.

In het geval van Uber (link in de titel van dit bericht) deed de rechter in de UK afgelopen week een duidelijke uitspraak: de chauffeurs die voor Uber rijden zijn werknemer van het bedrijf en hebben recht op alle voordelen die bij de werknemersstatus hoort.

Het is duidelijk dat deze discussie nog lang niet voorbij is….

Een nieuwe geldkraan voor Uber – NRC

Uber krijgt een nieuwe investering van 10 miljard dollar. Dat is het verhaal naar buiten. In werkelijkheid is het verhaal ‘iets’ genuanceerder. Uit het NRC stuk: “Maandag bevestigde Uber dat een investeringsfonds van het Japanse techconcern Softbank van plan is om 10 miljard dollar (8,6 miljard euro) in de Amerikaanse deelrittendienst te steken. Het gaat om een belang van zo’n 14 procent in Uber” > Er wordt dus 10 miljard betaald voor 14 procent van de aandelen. Tot zover een duidelijk verhaal.

In een artikel op TechCruch blijkt dat het verhaal gecompliceerd is: Softbank investeert 1 miljard in Uber en neemt voor 9 miljard aandelen van bestaande (vroege) investeerders over. “The group led by SoftBank and Dragoneer Investment Group is also expected to invest a much larger amount by buying up to $9 billion in Uber shares from employees and other shareholders, likely bringing its total ownership to at least 14% of the company. These shares are expected to be purchased at a lower valuation, that has still not been determined.”;

Wat valt er nu te zeggen over deze deal? (disclaimer, ik ben geen investeerder, maar probeer mijn gezonde verstand te gebruiken):

1. De netto investering is 1 miljard dollar;
2. De waardering van Uber staat nog ter discussie, maar zoals het er nu naar uit ziet niet hoger zijn dan de vorige ronde, wat gezien de discussies over het bedrijf niet heel verrassend is, maar naar aanloop van de beursgang in 2019 niet heel hoopgevend;
3. De deal is nog verre van zeker (lees ook de update onderaan het TechCrunch stuk);

En tja, 1 miljard klinkt als veel geld (en is het ook), maar als je in het NRC stuk leest dat het bedrijf 645 miljoen dollar verlies leed in het laatste kwartaal, dan staat dit bedrag in een heel ander perspectief. Concurrent Lyft haalde onlangs overigens ook 1 miljard op, alleen is dit bedrijf alleen in de VS actief en heeft het vorige week bekend gemaakt binnenkort ook in Canada live te gaan. Zij hebben dus een veel minder risicovolle strategie, zullen in hun markt in de VS waarschijnlijk al break even draaien en zullen met die 1 miljard het een stuk langer uit houden en gebruiken voor groei in plaats van het dweilen van een kraan die open staat.

To be continued….

Booking.com werkt mee aan tegengaan illegale verhuur Amsterdam | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

“Hotelwebsite Booking.com heeft een overeenkomst gesloten met de gemeente Amsterdam om illegale verhuur van woningen tegen te gaan.” Mooie stap van de gemeente Amsterdam in de strijd om controle te kijken op shortstay verhuur via online platformen. De strategie om duidelijk te communiceren wie er wel en vooral ook wie er niet meewerkt zal vermoed ik wel invloed hebben gehad op het proces.

Het valt mij, ook tijdens het congres in New York, nog steeds op hoe weinig (maar dan ook echt héél weinig) er naar overheden wordt gekeken wanneer men praat over een ‘eerlijke’ platformeconomie. De overheid, nationaal en lokaal, heeft enorm veel invloed in het sturen van ontwikkelingen door belasting, beleid, wetgeving, subsidie en meer. Daarnaast werd er in New York terecht opgemerkt dat de overheid een van de grootste klanten is van bijna alle techbedrijven. Ook via die weg kan de nodige druk worden uitgeoefend. In de praktijk zie ik hier nog weinig van terecht komen. Dan is het natuurlijk makkelijk om te wijzen naar de overheid, maar ook andere stakeholders in de discussie zouden hier meer mee moeten doen en meer op moeten sturen.

The era of blind faith in big data must end | Cathy O’Neil – YouTube

Interessante TED talk van data scientist Cathy O’Neil. “Algorithms decide who gets a loan, who gets a job interview, who gets insurance and much more — but they don’t automatically make things fair.”

Al langer pleit ik voor meer transparantie (eventueel via een ’trusted 3rd party) in algoritmes. Dit omdat de gebruikers geen inzicht hebben in de variabelen die worden meegenomen. Nog te veel mensen zijn in mijn ogen naïef en denken dat een algoritme van bijvoorbeeld Uber zo is ingericht om een zo goed mogelijke automatische match te maken tussen vraag en aanbod. Dat zit er zeker in, maar intussen weten we echt wel dat er meer variabelen die in dienst staan van de aandeelhouders in algoritmes worden meegenomen. En dat is op zich natuurlijk ook geen rocket science. Bedrijven proberen hun klanten op alle mogelijke manieren te beïnvloeden om gedrag te sturen met als doel winstmaximalisatie. Ik was zelf eerder immers ook marketeer 😉 Dat is dus geen nieuws.

Wat ik van deze video heb geleerd, is dat een andere ‘error’ in algoritmes zit. Algoritmes worden immers veelal gevoed door historische data. Maar wie zegt dat deze data niet enorm biased zijn? Kijk deze video voor een paar duidelijke voorbeelden.

Aanstaande dinsdag geeft zij overigens een talk in Utrecht. Voor zover ik kon zien zijn er geen kaarten meer. Op de vraag van mij of de talk wordt opgenomen kreeg ik het antwoord dat zij dit niet wilde. Interessant voor iemand die pleit voor meer openheid 😉

Kickstarter onthult donatieplatform met abonnementsmodel voor makers | NU.nl

“Crowdfundwebsite Kickstarter heeft een nieuw platform onthuld. Met Drip betalen mensen maandelijks een bedrag om hun favoriete makers te ondersteunen.”

Waar crowdfunding voornamelijk geschikt is voor incidentele en project financiering, zijn er nog weinig goede tools op de markt om een constante stroom inkomsten uit een fanbase te halen. Dit terwijl dit erg interessant kan zijn voor individuen met een grote fanbase als vloggers, maar ook onderzoekers (die niet alleen wetenschappelijk publiceren ;-)).

Tot voor kort wat Patreon (al ruim 100mln in geïnvesteerd en een waardering van 450mln) de beste papieren. Afgelopen week maakte crowdfunding platform Kickstarter bekend ook een soortgelijke service uit te rollen. Hiermee gaat het platform verder dan alleen het ‘kickstarten’ van project en product financiering.

Waar ik vooral benieuwd naar ben is of zij dit als twee aparte diensten in de markt gaan zetten, of of zij ook combinaties gaan maken. Dat je een klassieke crowdfunding campagne kunt gebruiken om geld op te halen en spullen voor te verkopen, maar dat enthousiastelingen zich ook direct voor een lange termijn financieel aan jouw droom kunnen verbinden. Juist die combi vindt ik interessant en biedt een unieke propositie.

Daarnaast is het afwachten of dit ook in de Nederlandse cultuur gaat werken. Tot nu toe zijn er nog weinig interessante Nederlandse Patreon cases. Een obstakel is vermoed ik het ontbreken van de mogelijkheid voor betalen met IDEAL. Dat is toch echt iets wat voor het brede Nederlandse publiek onmisbaar is.

Onderzoek

Vision paper released: A cooperative vision for the collaborative economy | Cooperatives Europe

Cooperatives Europe heeft een ‘vision paper’ uitgegeven: ‘A cooperative vision for the collaborative economy.’ Ik was bij de presentatie in Brussel aanwezig. Interessant om te zien dat er de laatste tijd erg veel aandacht voor de platformeconomie is vanuit de coop hoek.

In de media

Pijlsnel op de pedalen voor jouw maaltijd, dat heeft ook een keerzijde | NOS

Naar aanleiding van de rondetafel bijeenkomst over arbeid via platformen in de kamer en de Deliveroo protesten heeft NOS een explainer video over ‘werken in de platformeconomie’ gemaakt en een begeleidende blog geschreven. Ik werd als expert en onderzoeker voor deze productie geïnterviewd.

Platformeconomie, interview Martijn Arets | Flexmarkt.nl

Voor Flexmarkt.nl mocht ik duiding geven in de discussie rondom de klusjeseconomie. Altijd fijn om wat ruimte te hebben om mijn verhaal te doen.

Eigen publicaties

Things Network: Global IoT van Nederlandse bodem | Trivento.nl

Voor Trivento schreef ik een artikel over The Things Network. Een waanzinnig project van Nederlandse bodem waarin met minimale middelen een wordt gewerkt aan een wereldwijd dekkend open source Internet of Things netwerk. De plannen om op te schalen met blockchain en dit te bekostigen via een ICO maken dit verhaal alleen maar nog interessanter.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

In al het enthousiasme rondom het bekend maken van mijn nieuwe onderzoeken (en parttime aanstelling) bij de Universiteit Utrecht ben ik vorige week helemaal vergeten nog een belangrijke mijlpaal bekend te maken: de release van mijn nieuwe boek ‘Crowdfunding voor Dummies’. De afsluiting van een mooi schrijf- en denkproject met Koen van Vliet. Komende week ben ik in Brussel te vinden bij de bijeenkomst ‘A cooperative vision for the collaborative economy‘ en donderdag vlieg ik naar New York voor ‘The People’s Disruption: Platform Co-ops for Global Challenges‘. In één week een flinke kickstart aan kennis, netwerk en inzichten rondom platform coöperaties: een van de twee onderzoeken waar ik mij de komende 1,5 jaar mee bezig ga houden. Voor deze week heb ik weer 5 mooie stukken gevonden en voorzien van mijn duiding en gedachten. Mooie week!

Platformeconomie top 5

Uber, Lyft, take heart from fellow disrupters and gig responsibly

Bij discussies over nieuwe ontwikkelingen kan het geen kwaad om ook eens terug in de tijd te kijken. Omdat veel discussies niet voor het eerst worden gevoerd en je kunt leren van de fouten en successen van anderen.

Zo ook de discussie rondom arbeid via platformen. In dit stuk:

“Uber, Lyft and Deliveroo are not the first companies to threaten to upend the world of work. As long ago as the 1930s, employment agencies were the bad guys. They were stepping in as intermediaries between companies and workers. The result was a dizzying disruption of the traditional notion of a job for life: triangular employment relationships and temporary jobs. “

“My guys in France in the late 1960s, they were all under threat of getting beaten up by the unions, getting put in prison by the labour legislators,” says Jonas Prising, the chairman and chief executive of ManpowerGroup, one of the world’s biggest employment agencies. “What’s happening to Uber is what happened to our industry, but it’s happening at warp speed.”

“There is no great secret to how these companies came in from the cold. They compromised.”

Compromissen sluiten in combinatie van een ‘warp speed’ groei is de sleutel. Daarnaast zou het goed zijn als de platformen zich ook verenigen om gezamenlijk belangen te verdedigen met een gezamenlijk verhaal en wensenlijstje. Nu zijn het een paar platformen die, vaak vanuit het negatieve, de aandacht naar zich toe trekken, wat niet bevordelijk is voor een constructieve discussie.

Up & Go Is A Worker-Owned Alternative To On-Demand Home Cleaning Service – Fastcompany

Een app waar je een schoonmaker mee kunt boeken. Dat is op zich niet nieuw. Wel nieuw is het wanneer deze app niet als doelgroep schoonmakers, maar kleine schoonmaak coöperaties heeft en de ambitie heeft om zelf ook een coöperatie te worden in eigendom van de klanten (de schoonmaak coöperaties). In New York ga ik hopelijk de oprichters even spreken, maar alvast vooruitlopend een aantal gedachten:

• Het is interessant om te zien dat er in NY blijkbaar een ecosysteem van stakeholders is die gezamenlijk dit soort ideeën een boost kunnen geven: advies, funding en het bouwen zelf;
• Door te werken via dit platform houden de schoonmakers meer geld over: aan de ene kant vragen en krijgen zij een hoger uurloon en aan de andere kant is de commissie van het platform slechts 5% (tegen minimaal 20% bij andere platformen). Ik vraag mij wel af of de klanten ook echt wel extra voor ‘for good’ willen betalen. Op zich zorgt het verschil in commissie ook al voor een mooi voordeel;
• De bestaande cleaner coops zijn niet alleen slecht in tech (vandaar de behoefte aan een speler als Up&Go), maar ook in marketing: “These coops were basically spending up to $1,000 to secure a single repeat customer through fliers, and relying on referrals to grow.”. Hierbij groeit mijn vraag/twijfel of coops zelf moeten investeren in IT en Marketing, of de samenwerking met een externe partij toch niet ene betere keuze is. En we dan juist op zoek moeten naar hoe we zo’n externe partij duurzaam kunnen maken;
• Up&Go is nu nog geen coöperatie. Op mijn vraag wat de ambities zijn, kreeg ik terug: “Up & Go is in the process of being organized as a ‘second-level’ co-op, or a co-op of the worker co-ops that use Up & Go.”. Gevaar is natuurlijk wel dat dit mis gaat. Eerder zagen we dat ook bij Juno, een Uber concurrent die de chauffeurs mede-eigenaar wilde maken. Voordat dat zover was, werd de app al voor 200mln door een concurrent overgenomen. Met een berg rechtzaken als gevolg.

Het intappen op bestaande professionals, zeker wanneer deze zijn verenigd in een coöperatie, is voor ieder platform natuurlijk reuze interessant. Je hebt relatief weinig kosten om in één keer een aanzienlijk aantal mensen binnen te halen en je bent verzekerd van een zekere mate van professionaliteit.

Big data meets Big Brother as China moves to rate its citizens | WIRED UK

“The Chinese government plans to launch its Social Credit System in 2020. The aim? To judge the trustworthiness – or otherwise – of its 1.3 billion residents.”

De Chinese overheid is al een tijd bezig met experimenten rondom een rating en reputation systeem voor iedere inwoner van het land. Enerzijds doodeng: het systeem kan een ultiem middel worden om een volk te beheersen, te sturen en te onderdrukken. Dat is ook terug te lezen in het volgende fragment:

“Indeed, Sesame Credit is basically a big data gamified version of the Communist Party’s surveillance methods; the disquieting dang’an. The regime kept a dossier on every individual that tracked political and personal transgressions. A citizen’s dang’an followedthem for life, from schools to jobs. People started reporting on friends and even family members, raising suspicion and lowering social trust in China. The same thing will happen with digital dossiers. People will have an incentive to say to their friends and family, “Don’t post that. I don’t want you to hurt your score but I also don’t want you to hurt mine.”

Anderzijds zitten er ook heel interessante elementen aan: “For the majority of Chinese people, they have never had credit scores and so they can’t get credit. “Many people don’t own houses, cars or credit cards in China, so that kind of information isn’t available to measure,” explains Wen Quan, an influential blogger who writes about technology and finance. “The central bank has the financial data from 800 million people, but only 320 million have a traditional credit history.” According to the Chinese Ministry of Commerce, the annual economic loss caused by lack of credit information is more than 600 billion yuan (£68bn).”

Onder de streep blijf ik kritisch kijken naar deze ontwikkeling. Een stap in de goede richting zou kunnen zijn om transparantie in de algoritmen en databronnen te geven. En om zaken als ‘recht om vergeten te worden’ en het afschrijven van reputatie scores (zodat een fout niet je hele leven blijft achtervolgen) in te voeren. Omdat anders een scenario als in ‘The Circle‘ wel erg dichtbij komt.

Community Finance: Initiatieven van onderop vragen condities van bovenaf | Revue

In de nieuwsbrief van Ronald Kleverlaan komen regelmatig interessante berichten voorbij over community funding. Projecten waarbij de buurt zelf controle neemt over (onderdelen van) hun omgeving. In zijn laatste nieuwsbrief kwamen deze twee interessante projecten voorbij:

1. Community Development Trusts (CDT’s) zijn eigendom van en worden geleid door de lokale gemeenschap. Ze hebben tot doel de lokale gemeenschap duurzaam te versterken en richten zich daarbij op een breed scala van economische, sociale, culturele en ruimtelijke onderwerpen. Ze worden echter wel ondernemend (met business-case) gerund.
2. Op het eilandje Gigha zijn bewoners daarin nog een stap verder gegaan: zij hebben zich georganiseerd in de Isle of Gigha Heritage Trust en een groot deel van hun eiland voor 4 miljoen pond gekocht. Er ligt een businesscase onder om het geheel renderend te houden. Belangrijk daarin zijn economische activiteiten als het toerisme en de exploitatie van enkele windmolens.

En de rol van de overheid? Enerzijds is het interessant om te bekijken hoe de overheid meer de rol van facilitator in dit soort projecten kan nemen. Door het wegnemen van drempels en het faciliteren met kennis en expertise (wat ook wegnemen van drempels is). Overheid als platform dus. Aan de andere kant moet er ook gewaakt worden voor de balans en gelijkheid in de samenleving wanneer dit soort projecten mainstream gaan worden. Omdat je anders het risico loopt dat de welgestelden de controle en eigenaarschap over de omgeving overnemen en diegenen met minder tot geen middelen eenzaam achter blijven. En de bottom-up beweging de kloof tussen arm en rijk groter maakt.

TransferWise announces whopping $280M investment as early shareholders cash in  |  TechCrunch

Het gaat goed met Transferwise: een platform waar je internationaal geld kunt overmaken tegen een fractie van de kosten die een bank daarvoor zou rekenen. Deze week hebben zij 280 miljoen opgehaald tegen een waardering van 1.6 miljard. Ik kan mij nog goed herinneren dat ik vijf jaar geleden bij de directeur van een grote Nederlandse bank aan tafel zat en hem over het bedrijf vertelde. Hij had weinig interesse, ondanks dat Richard Branson er toen al 100 miljoen in had gestoken en de oprichters ook aan de wieg hadden gestaan van Skype en PayPall.

Waar veel fintech startups de gevestigde orde nodig heeft om verder te komen, is Transferwise een van de weinigen die autonoom met een enorme snelheid een plek in de markt heeft veroverd. Knap gedaan.

Boek!

Crowdfunding voor Dummies door Martijn Arets, Koen van Vliet (Boek) – Managementboek.nl

Daar is hij dan: Crowdfunding voor Dummies. Voor iedereen die wil weten of crowdfunding voor zijn of haar project geschikt is, wat de voor- en nadelen zijn, welke afwegingen moeten worden gemaakt en hoe je uiteindelijk een succesvolle campagne runt.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).