Toekomst van supermarkten | terug naar het echte delen | verantwoord groeien

Deze week was de opkomst en impact van de platform economie weer volop in het nieuws. Een worstelende Belastingdienst, een overkill aan nieuwe taxi chauffeurs en een mooie mijlpaal voor SnappCar. Uiteindelijk heb ik weer een mooie selectie voor jou kunnen maken, vergezeld met de nodige food4thought. Deze week staat in het teken van boeken schrijven en een bliksembezoek aan Southampton voor een bezoek, presentatie en panel discussie op de ‘3rd international workshop on the sharing economy‘: een academische bijeenkomst rondom de ‘deeleconomie’. Voor iedereen die in deze business zit: dit soort bijeenkomsten zijn meer dan de moeite waard: je komt uit je gebruikelijke bubble en ontmoet wetenschappers die vanuit allerlei invalshoeken met dit onderwerp bezig zijn. De volgende editie is op 15 juni 2017 in Lund, Zweden.

Platformeconomie top 5

Instacart’s app has changed grocery stores for good  |  TechCrunch

Instacart is een boodschappen app, waarbij mensen voor jou jouw boodschappen doen. En zeker in Amerika een grote partij in de zogenaamde ‘Gig Economy’. In dit stuk + video zie je hoe zij de processen binnen supermarkten proberen te stroomlijnen door een eigen kassa, parkeerplaats, etc. Op zich interessant, maar de vraag die dit stuk bij mij oproept is: hebben supermarkten wel in de gaten dat met dit soort diensten hun bestaansrecht op het spel staat? Immers:

  • Het contact met de klant gaat via Instacart;
  • Instacart maakt in het begin nog gebruik van jouw supermarkt omdat A) de klant jouw merk kent en vertrouwt en B) omdat Instacart geen eigen supermarkt wil openen;
  • Dit een kwestie van tijd is: op een gegeven moment is het vertrouwen in Instacart zo groot dat de bijdrage van het merk van de supermarkt nagenoeg nul is (je hebt immers vertrouwen in merk Instacart en in merk producten). Daarnaast is Instacart nu vrolijk alle data aan het verzamelen en kan op basis daarvan besluiten om in de toekomst een eigen super efficiënte supermarkt op te zetten en de huidige supermarkt buiten spel zetten. Immers: ook al klinkt het verhaal in dit artikel mooi, het blijft een omslachtig proces.

Dit is ook waarom ik Picnic zo’n mooi concept vindt: zij bouwen eigenlijk aan een model waar Instacart heen kan groeien, alleen doen dit op een manier die 10x minder snel schaalbaar is als Instacart. Maar door klein te beginnen, leren ze wel als een malle hoe het spel werkt. En omdat Picnic niet afhankelijk is van een supermarkt zie ik hier ook een kans voor kleine lokale ondernemers die het platform van Picnic gebruiken om hun producten aan de man te brengen. Picnic als een platform en tool voor kleine ondernemers om met een zelfde service level hun producten aan de man te brengen. Zonder grote investeringen en in ruil voor een stukje marge. Goed om eens verder over na te denken…..

Met nightswapping terug naar het ‘echte delen’ | OneWorld.nl

“Vergeet Airbnb, Nightswapping is de nieuwe manier om te reizen en reizigers te ontvangen, maar dan zonder geld!” Tussen al het Airbnb geweld een mooi stuk over Nightswapping. En soort van Airbnb, maar dan huisdelen met gesloten portemonnee dmv credits die je op kunt bouwen en uit kunt geven. En wanneer je deze credits niet in geld om kunt zetten, is het voor illegale verhuurders niet interessant om mee te doen.

Nadeel is wel dat je als deelnemer aan Nightswapping zowel aan de vraag als aanbod kant mee moet doen. En dat is weer een drempel. Ik ken de cijfers niet, maar ik vermoed dat het overgrote deel van de Airbnb gebruikers alleen huurt en niet verhuurt.

Interessante analyse van auteur Marlies is dat de verwachtingen van Airbnb gebruikers de laatste jaren is veranderd en de aard van de transactie daarmee ook anders is geworden. Dit gecombineerd met het nieuws dat een van de dromen van SnappCar het ‘keyless’ verhuren is, verwacht ik dat veel deeleconomie initiatieven de komende jaren hun sociale veren zullen verliezen….

How a Worker-Owned Tech Startup Found Investors—and Kept Its Values by Nathan Schneider — YES! Magazine

Mooi verhaal over de succesvolle zoektocht van platform-coop Loomio, een app waarmee grote groepen samen beslissingen kunnen nemen. Zij gingen op zoek naar groeigeld, zonder de controle over hun organisatie uit handen te geven. Via een omweg kwamen zij uit bij ‘redeemable preference shares’. Voor mij weer een onderwerp om verder in te duiken, binnenkort maar eens een blog schrijven over 5 manieren om je organisatie te laten groeien zonder de controle uit handen te geven. Mocht je tips hebben, geef graag een gil.

Fighting Discrimination and Creating a World Where Anyone Can Belong Anywhere

Een tijdje geleden las ik dat een van de oprichters van Airbnb wakker ligt van discriminatie op het platform. In dit stuk van Airbnb wordt gemeld wat de stappen zijn. De stappen die worden genomen zijn:

  1. Meer aandacht voor discriminatie in de algemene voorwaarden;
  2. Wanneer je het gevoel hebt dat je wordt geweigerd met discriminatie als grondslag, dan kun je dit melden en Airbnb regelt een vergelijkbaar onderkomen;
  3. Het stimuleren van hosts om de ‘Instant Book’ feature aan te zetten: een host hoeft een aanvraag dan dus niet meer goed te keuren, maar aanvragen worden automatisch goedgekeurd;
  4. De mogelijkheid om een ‘anti-bias’ training te volgen, wat je een vermelding bij jouw profiel oplevert.

De vraag is: gaat dit helpen? Ik vind dat het een goede zaak is om hier aandacht aan te besteden, maar sta nog een beetje sceptisch tegenover de geplande acties. Vooral om punt 3: dit zal discriminatie voorkomen, maar ik vermoed dat hosts die deze optie activeren meer commerciële hosts zijn die toch al een meer zakelijke insteek hebben (handel=handel) en dat het activeren van de Instant Book functie alleen maar conversie verhogend werkt, wat weer goed is voor Airbnb.

How technology disrupted the truth | Katharine Viner | Media | The Guardian

“Social media has swallowed the news – threatening the funding of public-interest reporting and ushering in an era when everyone has their own facts. But the consequences go far beyond journalism.” Gewoon een heel interessant stuk om te lezen, om meer bewust te worden van hoe deze processen en vraagstukken in elkaar zitten. Ga er wel even goed voor zitten, het is geen kort stuk.

Kijk & luistertip

How to Start a Startup – YouTube

Op de fiets van Houten naar Utrecht luister ik naar Podcasts. Een mooie manier om in tijd waar je verder niets kunt doen (behalve nadenken en genieten van de omgeving) weer nieuwe inzichten te verwerven. Deze week stuitte ik op een 20-delige serie ‘how to start a startup’. Iedere aflevering wordt door een van de grote namen uit Silicon Valley een onderwerp in de startup scene behandeld: hoe je een goed team bouwt, hoe je de eerste gebruikers krijgt, etc. Super leerzaam en geeft je ook goede inzichten in hoe deze startups denken en te werk gaan. De link in de titel is naar de YouTube video’s, volg deze link voor de podcasts in iTunes.

Foto van de week

Sinds lange tijd weer eens een financiële bijdrage geleverd aan een Kickstarter campagne. Ik merkte dat ik dit na een aantal teleurstellende resultaten de laatste tijd weinig meer deed. Maar dit product was gewoon zo tof en de track record van de project eigenaren zo goed, dat ik het niet kon laten. Met een opbrengst van ruim 6,5 miljoen dollar ook een van de grootste projecten op Kickstarter.

Food4thought: ik had het in het stuk over Nighswapping over de veranderende manier waarom deelnemers in de deeleconomie tegenover een transactie staan: van sympathiek naar zakelijk. Ik merk bij mijzelf dat dit met crowdfunding ook die kant op gaat: waar ik eerst veel investeerde om dingen mogelijk te maken, zie ik dat ik op Kickstarter nu vooral investeer om toffe dingen te krijgen. Voor dingen mogelijk maken ga ik vooral naar de kleinere en vaak ook lokale platforms als Voordekunst.nl.

‘Airbnb moet zelf de regels handhaven’

Wat moeten de oprichters van Airbnb afgelopen jaren in een toffe en leerzame achtbaan hebben gezeten: van een luchtbedje in de woonkamer tot een internationaal platform met accommodaties in 34.000 steden in 191 landen.

Hun strategie was anders dan die van andere ‘disruptieve’ organisaties. Waar een bedrijf als Uber vanaf dag één met een gestrekt been de markt in kwam en het bijvoorbeeld niet zo nauw nam met de belangen van haar chauffeurs, koos Airbnb voor een ogenschijnlijk sociale weg. Voor de buitenwereld lijken de afgelopen jaren een groot succesverhaal, dat leest als een spannend jongensboek. Zoals iedere ondernemer en weldenkend mens weet, is dit succes niet over één nacht ijs gegaan.

Ik zeg succes, omdat ik ervan overtuigd ben dat Airbnb succesvol vele miljoenen mensen met elkaar heeft verbonden die elkaar anders nooit zouden hebben ontmoet.

Zo overnachtte ik in Helsinki bij Ayala, in een kamer waar Lenin ooit zou hebben geslapen, logeerde ik in Tel Aviv bij de 63 jaar oude Mati die mij alles over het land vertelde en voelde ik mij in het appartement van Elodie een week lang een ware Parijzenaar.

Dit succes dwingt echter ook tot het maken van keuzes. De belangrijkste: op korte termijn exponentiële groei of op lange termijn duurzaam bestaansrecht. Groei is een bewuste keuze, leerde een bekende ondernemer mij eens. Stadsbesturen zijn niet onverdeeld blij met die groei. We zien ze worstelen.

Enerzijds waarderen ze de nieuwe stroom toeristen, anderzijds moeten zij het belang van de stad en haar inwoners behartigen.

Steden moeten nieuwe ontwikkelingen als Airbnb een plek geven in het huidige beleid. Beleid dat gaat over het betaalbaar houden van huizen, het voorkomen van overlast en zorgen dat de boel eerlijk verloopt. Waar Airbnb met drie partijen rekening moet houden (zichzelf, de huurders en de verhuurders), ziet het speelveld van een gemeentebestuur er een stuk ingewikkelder uit.

Om tot een voor een gemeenschap handelbare situatie te komen worden regels ingesteld. De gemeente Amsterdam bedacht als voorbeeld drie heel eenvoudige regels: 1. Niet langer dan zestig dagen per jaar; 2. Niet meer dan vier personen tegelijk; 3. Niet in sociale huurwoningen.

In een verdrag met de stad werden deze regels vastgelegd. Bovendien spraken de partijen af dat Airbnb via zijn platform toeristenbelasting zal heffen.

Nu lees ik de laatste tijd steeds meer berichten van steden waar de verhuur via Airbnb de spuigaten uitloopt. Pandjesbazen onttrekken en masse huizen van de woningmarkt om als illegaal hotel te verhuren. Buurten verpauperen door de grote massa’s toeristen. Gemeenten bedenken omslachtige oplossingen als een registratieplicht en vergunningen, besteden miljoenen per jaar aan controleurs die achter de feiten aanlopen en zetten regelmatig nietsvermoedende toeristen hun appartement uit. Soms zien zij ook geen uitweg meer en verbieden ze de dienst.

De reactie van Airbnb is dan: ‘Sorry, wij zijn slechts een platform voor bemiddeling en kunnen uit privacy-overwegingen geen gegevens van onze klanten vrijgeven.’ Wanneer ik het oprichtingsverhaal lees en vervolgens dit, dan weet ik het zeker: hier gaat iets fout.

Dat excuus over privacy is, laten we eerlijk zijn, natuurlijk nonsens. Die data hoeven niet te worden vrijgegeven, want hoe moeilijk kan het zijn om lokale regelgeving in het platform te programmeren?

Woon ik in Amsterdam en wil ik dit jaar voor de 61ste dag mijn appartement verhuren? Kan niet. Heb ik een sociale huurwoning en wil ik mijn woning verhuren via Airbnb? Kan niet. Met de kennis die Airbnb in huis heeft, is dit relatief eenvoudig te programmeren op de site.

Bedenk eens welk wisselgeld dit oplevert in andere discussies met gemeenten. Airbnb zal vrienden maken.

Kiest Airbnb daarentegen voor winst op de korte termijn, dan zal dat enkel kansen bieden voor de concurrentie. Succes valt of staat met het vertrouwen dat de gebruikers in dienstverlening hebben. De kracht van het Airbnb-concept ligt júist in het zorgeloos, als een local, overnachten in het huis van een wildvreemde. De kracht van het concept zit ook, in tegenstelling tot Uber dat een zelfrijdende auto nastreeft en daarom niet zo zuinig hoeft te zijn op zijn chauffeurs, in de goodwill van de gemeenschap. Die wil je toch niet op het spel zetten?

Ik zou dan ook aan de Airbnb-oprichters willen zeggen: beste mannen, het is tijd voor een keuze. Na een stormachtige groei staan jullie nu voor een tweesprong: wordt het winstmaximalisatie op de korte termijn en een stevige exit of gaan jullie voor de langere termijn? Ik kan mij niet voorstellen dat verhuurders die dikke boetes krijgen, huurders die onwetend hun appartement worden uitgezet en overheden die jullie dienst verbieden, binnen jullie ideaalplaatje vallen.

Dus kies.

Dit artikel verscheen eerder op NRC.nl

‘No Stopping’ UK Sharing Economy Despite Massive Uber Losses

Uit een onderzoekje in de UK blijkt dat: ‘70% of Brits have used a sharing economy platform to make or save money.’ Let wel op: het onderzoek is door een deeleconomie platform gedaan en er waren slechts 1.000 respondenten, maar het geeft aan dat de platform economie (want noem dit alsjeblieft geen deeleconomie) langzaam maar zeker in de traditionele economie wordt opgenomen.

Check overigens ook dit TNO onderzoek ‘Nederlandse Platformeconomie groter dan gedacht‘ uit juni dit jaar.

READ MORE…

Man launches Airbnb-style website to provide free accommodation for refugees | The Independent

Ik filosofeer soms wel eens hoe deelplatformen kunnen worden ingezet om vluchtelingen beter in een land op te kunnen vangen en te integreren. Er zijn al, net als in dit stuk, verschillende voorbeelden van Airbnb achtige initiatieven voorbij gekomen, maar ook kennis deel platform Konnektid merkte een jaar geleden op eens een enorme stijging van aanvragen voor Nederlandse les vanuit de vluchtelingen gemeenschap. En zo kan ik nog wel even doorgaan…

Je vraagt je af: waarom gebeurt dit zo weinig?? Ik denk dat dit voornamelijk komt door instanties die niet buiten de lijntjes kunnen denken. Zo bracht ik vorig jaar een Nederlandse vluchtelingen Airbnb via Twitter in contact met Vluchtelingenwerk Nederland. Hun reactie: tof initiatief, maar we weten dat dit niet gaat werken. Dan denk ik: “ga met elkaar in gesprek, maak gebruik van elkaars kracht en ervaring en make it happen”. Maar helaas…

READ MORE…

Google Takes on Uber With New Ride-Share Service – WSJ

Het experiment van Waze (voor 1 miljard door Google gekocht) waarbij via de Waze navigatie app ritdelen wordt gefaciliteerd gaat de volgende fase in. Interessant, aangezien het hier gaat om een bestaande app met bestaande actieve gebruikers (Waze gebruikers geven o.a. ook wegversperringen, flitspalen, etc. in de app aan) die ritdelen integreert. Dit zou zomaar eens groot kunnen worden. Ik zie het overigens eerder als concurrent van BlaBlaCar dan van Uber, aangezien de focus ligt op ritjes die al plaats zouden vinden en de vergoeding een bijdrage in de kosten is. Maar dat even terzijde…

READ MORE…

Google Takes on Uber | Airbnb voor vluchtelingen | Google uit Uber bestuur

Na een groeiend aantal artikelen van misstanden rondom Airbnb vond ik het zo na mijn vakantie tijd voor een open brief. De heren moeten kiezen: korte termijn groei en cashen of een lange termijn duurzaam bedrijf neerzetten. Mijn open brief aan de oprichters werd deze week in de NRC geplaatst en ik heb veel goede en inhoudelijke reacties ontvangen. Onder aan deze nieuwsbrief vind je het bericht. En natuurlijk weer 5 mooie artikelen die deze week voorbij kwamen.

Platformeconomie top 5

Google Takes on Uber With New Ride-Share Service – WSJ

Google Takes on Uber With New Ride-Share Service – WSJ

Het experiment van Waze (voor 1 miljard door Google gekocht) waarbij via de Waze navigatie app ritdelen wordt gefaciliteerd gaat de volgende fase in. Interessant, aangezien het hier gaat om een bestaande app met bestaande actieve gebruikers (Waze gebruikers geven o.a. ook wegversperringen, flitspalen, etc. in de app aan) die ritdelen integreert. Dit zou zomaar eens groot kunnen worden. Ik zie het overigens eerder als concurrent van BlaBlaCar dan van Uber, aangezien de focus ligt op ritjes die al plaats zouden vinden en de vergoeding een bijdrage in de kosten is. Maar dat even terzijde…

Man launches Airbnb-style website to provide free accommodation for refugees | The Independent

Ik filosofeer soms wel eens hoe deelplatformen kunnen worden ingezet om vluchtelingen beter in een land op te kunnen vangen en te integreren. Er zijn al, net als in dit stuk, verschillende voorbeelden van Airbnb achtige initiatieven voorbij gekomen, maar ook kennis deel platform Konnektid merkte een jaar geleden op eens een enorme stijging van aanvragen voor Nederlandse les vanuit de vluchtelingen gemeenschap. En zo kan ik nog wel even doorgaan…

Je vraagt je af: waarom gebeurt dit zo weinig?? Ik denk dat dit voornamelijk komt door instanties die niet buiten de lijntjes kunnen denken. Zo bracht ik vorig jaar een Nederlandse vluchtelingen Airbnb via Twitter in contact met Vluchtelingenwerk Nederland. Hun reactie: tof initiatief, maar we weten dat dit niet gaat werken. Dan denk ik: “ga met elkaar in gesprek, maak gebruik van elkaars kracht en ervaring en make it happen”. Maar helaas…

Uber zegt bestuurder Google de wacht aan| Het Financieele Dagblad

De liefde tussen Google en Uber (Google investeerde in een vroeg stadium 258 miljoen dollar in Uber) lijkt nu echt over….

‘No Stopping’ UK Sharing Economy Despite Massive Uber Losses

Uit een onderzoekje in de UK blijkt dat: ‘70% of Brits have used a sharing economy platform to make or save money.’ Let wel op: het onderzoek is door een deeleconomie platform gedaan en er waren slechts 1.000 respondenten, maar het geeft aan dat de platform economie (want noem dit alsjeblieft geen deeleconomie) langzaam maar zeker in de traditionele economie wordt opgenomen.

Check overigens ook dit TNO onderzoek ‘Nederlandse Platformeconomie groter dan gedacht‘ uit juni dit jaar.

Hoe jouw gedrag wordt beïnvloed zonder dat je het doorhebt (en wat we eraan kunnen doen)

Fijn stuk in De Correspondent over hoe big data wordt gebruikt om jouw gedrag te beïnvloeden. Bedrijven beïnvloeden ons natuurlijk al sinds jaar en dag (dat noemen we marketing), maar de tools die beschikbaar zijn worden steeds discutabeler.

Eigen publicaties

‘Airbnb moet zelf de regels handhaven’ – NRC

De laatste tijd zie en heb ik veel discussies over de impact van Airbnb op steden als Amsterdam. Het platform wordt veel gebruikt voor het runnen van illegale hotels. Airbnb verschuilt zich achter de onmacht om hier iets aan te doen ivm privacy, maar volgens mij ligt het e.e.a. een stuk eenvoudiger. Met de snelle groei van Airbnb staat het bedrijf in mijn beleving voor een keuze: korte termijn exponentieel groeien, flink cashen of lange termijn een duurzaam model bouwen. Eigenlijk een beetje de vergelijking die ik tijdens mijn Brand Expedition bij merken zag: de korte termijn strategie van beursgenoteerde bedrijven (‘he, trek er deze maand nog even een half miljoen uit en zie maar hoe je het doet’) versus de familie bedrijven waar prio nummer één het borgen van het bedrijf voor de lange termijn is.

Binnenkort verschijnt ook de Engelse vertaling: deze ligt bij een internationaal platform ter goedkeuring…

Foto van de week

Deze week bezocht ik in Amsterdam de ‘Peer Value: Advancing the Commons Collaborative Economy’ conference. Mijn interesse ging voornamelijk uit naar de talks rondom platform coöperaties: een nieuwe interessante ontwikkeling waar ik in November in New York meer over ga leren. Mijn angst vooraf was dat de discussies abstract en in veel gevallen ook erg afzetten tegen de ‘kapitalistische’ platformen zouden worden. Ik kreeg helaas gelijk. Verder wel een erg interessante dag die weer bijdroeg aan mijn gedachten over deze ontwikkeling. Met in het bijzonder deze twee gedachten:

Zo bevrijdt Hotelchamp hotels uit de klauwen van boekingsites | Sprout

Hotelliers klagen al langer over de macht van Booking.com en er zijn steeds meer bedrijven die hier op inspelen. Deze week kwam op Sprout.nl Hotelcamp voorbij: een tool die de eigen websites van de hotels verbetert en de conversie opschroeft tot 40%.

Interresante passage: “Door uit te groeien tot een serieus big data-bedrijf wil Hotelchamp uiteindelijk elke individuele bezoeker een persoonlijke beleving voorschotelen. “Wij willen die data inzetten om naar een ultiem gepersonaliseerde en daarmee relevante gebruikerservaring te gaan. Ten eerste om hoteliers meer directe boekingen te leveren en commissie te laten besparen. Maar de eindgebruiker is ook een winnaar, die krijgt meer service voor dezelfde, of zelfs een lagere prijs.”” – Ik ben op mijn beurt weer heel benieuwd of zij met deze data niet op hun beurt een monopolie positie gaan krijgen waar de hotels dan weer van afhankelijk zijn…

READ MORE…

Is the Library of Things an answer to our peak stuff problem? | The Guardian

Interessant stuk over de meer lokale deeleconomie initiatieven als de library of things en ’timebank’. Ik denk dat we, zeker bij de ‘library of things’ of in het Nederlands ‘spullenbibliotheek’ meer moeten kijken naar het sociale aspect, dan puur het praktische. En dan ook verder denken aan het maken van een ‘social hotspot’, waar ook een makers deel zit, horeca, etc. Een soort buurthuis 2.0. Zo maar even wat food4thought naar aanleiding van dit stuk. Michiel en Clarie van De Deelkelder zijn op dit moment in de VS om allemaal spullen bibliotheken te bezoeken. Na hun reis ga ik met hun in gesprek om te horen wat zij hebben geleerd. Uiteraard op video welke ik hier zal delen.

READ MORE…