Goedemorgen! Hierbij weer 5 verse artikelen over de opkomst van de platformeconomie, voorzien van mijn duiding. En een nieuwe eigen publicatie. Ken je iemand waar deze wekelijkse update interessant voor is? Stuur hem gerust per mail door! Inschrijven kan via deze link. Fijne week!

Platformeconomie top 5

Google To Take On Uber, Lyft With Major Expansion Of Waze Carpooling Service – Consumerist

Google is al een tijd bezig met experimenten voor ‘ride sharing’ met de voor 1,3 miljard dollar door hun in 2013 aangekochte crowdsourced navigatie app Waze. Dit lijken ze nu uit te gaan breiden.

Interessant aan dit experiment is dat Waze een van de kritieke elementen van een ridesharing platform al in huis heeft: de kritieke massa die de app op regelmatige basis gebruikt. Exacte cijfers zijn niet bekend, maar het schijnt dat zij in 2013 50 miljoen gebruikers had. Dat kan nu zo maar enkele honderden miljoenen zijn. Of niet. Interessant trouwens dat er weinig over de cijfers bekend is sinds de overname van Google.

“And with a company like Google behind the wheel, there could come a day when Waze uses self-driving cars from the company’s Waymo driverless vehicle division.”

Bovenstaande quote is een denkbaar alternatief, al ben ik door de jaren heen wel mijn overtuiging dat het zijn van een Google of Facebook met veel (dagelijks inloggende) users een gegarandeerde basis voor succes is. Het bouwen en runnen van een succesvolle marketplace is toch een vak apart.

Nog ever mierenziften: op korte termijn concurreert Waze eerder met BlaBlaCar dan met Uber en het alleen in Amerika actieve Lyft. Op lange termijn wel: met de zelfrijdende auto gaat het om wie het platform dat de reizigers met de beschikbare (autonome) mobiliteit matcht. En daar zouden zij een interessante rol in kunnen spelen.

Te koop: goed Airbnb-huis – De Telegraaf – Blendle

“Makelaars hebben een nieuwe verkooptruc: de Airbnb-opties van een huis aanprijzen. Aan de noordzijde van Amsterdam ging onlangs een huis voor drie ton in de verkoop. De meest opvallende verkooptekst in de Funda-advertentie: „Zolderkamer is zeer geliefd (4,5 sterren) op Airbnb, verhuur je drie weekenden per maand, dan kun je zo goed als gratis wonen.”

Voor wie de Amsterdamse huizenmarkt in de gaten houdt is dit geen nieuws: makelaars adverteren al langer met de potentiële inkomsten door verhuur via Airbnb. ING berekende vorig jaar dat huizenbezitters soms een ton meer kunnen lenen (beter gezegd: de aflossing van een extra ton hypotheek). Al nuanceren zowel de makelaars als ING hun uitspraak, toch vindt ik het uiterst discutabel (verwerpelijk pas misschien beter) dat consumenten op deze manier worden verleid. Dit terwijl een hypotheek 25-30 jaar loopt en de ‘zekerheden’ van de Airbnb verhuur per jaar kunnen veranderen. Met in potentie grote gevolgen voor de consument.

De reactie van Makelaarsland is iconisch:

„Een makelaar heeft geen sociale functie. Je moet die woning gewoon zo goed mogelijk verkopen”, vindt Stoop echter. „Maar als koper moet je wel voorzichtig zijn. Het is immers geen gegarandeerd inkomen”

Waar is het verantwoordelijkheidsgevoel van Makelaarsland en de makelaarsbranche gebleven? Ver te zoeken blijkbaar….

A female engineer’s account of working at Uber alleges rampant sexism repeatedly ignored by execs and HR — Quartz

Niet te missen afgelopen week: de rel rondom de blog van een dame die een jaar voor Uber werkte en met een aantal beschreven incidenten een uiterst vrouw onvriendelijke cultuur binnen Uber schetst. Om het gezicht te redden zet founder Travis zwaar geschut in: een voormalig minister van justitie wordt ingezet om de misstanden te onderzoeken. Bijgestaan door twee vrouwen: de nieuwe HR bazin van Uber en een lid van de raad van bestuur Arianna Huffington, oprichter van The Huffington Post. Slimme zet, maar deze uitspatting gaf ons wel een interessant inkijkje in de cultuur van het bedrijf en hoe er flink wat controle en organisatie lijkt te ontbreken.

Deeleconomie-platform AirDnD ontvangt internationale investering – Deeleconomie in Nederland

“AirDnD, het platform waarmee iedereen een huiskamerrestaurant kan zoeken en boeken, heeft een investering ontvangen van Blooming & Booming.”

Mooie stap van dit Nederlandse platform. Ik ben persoonlijk wel benieuwd hoe lang ze de naam AirDnD nog zullen gebruiken: ik heb even gechecked en de .com is in handen van…. het grote Airbnb.

Duidelijk is wel dat AirDnD de breedte in gaat:

“We zullen de investering gebruiken om een grotere doelgroep te bereiken en om meer mensen kennis te laten maken met huiskamerrestaurants. Daarnaast willen we het binnenkort mogelijk maken om onze hobbychefs bij gasten thuis of op locatie te laten koken.”

In een nieuwsbrief eerder deze maand stond dit:

“Maar wist je ook al dat huiskamerrestaurants zich zeer goed lenen voor bedrijven die op zoek zijn naar een locatie voor een vergadering, heisessie of teamuitje?”

Dat zij de breedte in gaan is duidelijk, ik ben benieuwd op welke manier. De tijd zal het ons leren.

A Lone Data Whiz Is Fighting Airbnb — and Winning – Backchannel

Mooi voorbeeld van hoe een outsider impact kan hebben op de strategie van een organisatie. Inside airbnb is een platform dat realtime data scraped van Airbnb en zo inzicht geeft over het aanbod en gebruik van het platform. Ook is het interessant om iedere keer dat Airbnb cijfers naar buiten brengt (die veelal zo breed zijn dat er weinig interessante conclusies uit te trekken valt) ook een blik te werpen op de cijfers van Inside Airbnb.

The “Inside Airbnb” project has earned the home-sharing company a deluge of bad press and forced it to be more transparent.

Triest

Dit is treurig: zo zien de stadions in Rio eruit een half jaar na de Olympische Spelen | Wel.nl

Een half jaar na de spelen in Rio liggen bijna alle nieuw gebouwde faciliteiten er al voor oud vuil bij. Doodzonde. Ik begrijp niet dat het IOC geen clausule in de aanbesteding meeneemt dat het organiserend land ook een plan indient wat te doen met de faciliteiten NA de spelen. Kleine moeite en grote impact.

Eigen publicaties

De zin en onzin van online reputatie en waarderingssystemen – Intrapreneur.nl

Voor Intrapreneur.nl, het content platform van Trivento, schrijf ik iedere maand een blog op het snijvlak van technologie en platformen. Deze maand: “Hoe komt een goede online reputatie tot stand? Cruciaal voor online platformen is dat de gebruiker je vertrouwt. Over de zin & onzin van waarderingssystemen.” Naar aanleiding van een vraag via Twitter schreef ik er nog een stuk bij, maar die lijkt van het web te zijn verdwenen. Als ik ‘m vindt, dan zal ik de aanvulling volgende week delen.

Na twee presentaties vorige week op de Frankwatching Social Today en een toffe sessie met topambtenaren bij het Ministerie van Financiën was mijn stem en energie echt even op. Vandaar ook een verlate versie van deze nieuwsbrief. Wel ben ik vrijdag om 04:30 naar Londen vertrokken voor een conference over Platform Coops: de tegenhanger van het ‘platform kapitalisme’. Weer interessante food4thought opgedaan en toffe mensen ontmoet. Mooi om te zien was ook dat er naast de meer ideologische ‘commons’ discussies ook sessies waren over hoe het realiseren van een succesvol schaalbaar platform. In mijn ogen een essentieel onderdeel willen platform coops impact gaan maken. (lees ook dit stuk over platform coops)

Platformeconomie top 5

Kevin. Chatbot Insurance for the Sharing Economy – Traity Blog

“Today we are introducing Kevinsured.com. Kevin is a chatbot that provides micro-insurance for your P2P transactions with strangers. From buying football tickets to renting your bicycle, Kevin insures any P2P transactions against theft, fraud, scams, etc. Anything. With Kevin we don’t care about the what. We care about the who.

It’s really crazy, and that’s why it’s super exciting. Kevin could change the way we transact with one another.”

Deze bijzondere p2p verzekering (transacties via Blockchain) is een initiatief van (of beter gezegd: een itteratie op) Traity. Traity is (en bij deze waarschijnlijk: was) een externe online reputatie tool. Een van de betere op de markt en qua funding ook de grootste. Vorig jaar interviewde ik hun founder.

Volgens mij gaat zij hier een enorm interessant experiment aan, dat gevolgen heeft voor verzekeren en voor de ontwikkeling van platformen. Echt iets om in de gaten te houden.

Airbnb Acquires Luxury Retreats, Beating Out Expedia, Accor – Bloomberg

“Airbnb Inc. bought Luxury Retreats in its biggest acquisition yet as the apartment-rental website takes steps toward becoming a full-service global travel company.”

Wat interessante facts uit het stuk (en video) van Bloomberg:

• Airbnb had niet het hoogste bod, maar de founder van Luxury Retreats (LR) had het idee dat hij bij Airbnb na de aquisitie nog genoeg ruimte had om zijn eigen ding te doen;
• Airbnb kocht LR om te leren hoe je luxe diensten schaalbaar kunt maken. Luxe verblijven zullen vermoed ik ook bijdragen om de marktaandeel voor de zakenreiziger te laten groeien;
• Airbnb heeft welliswaar 3,1 miljard dollar aan investeringen opgehaald, maar heeft hier slechts 300 miljoen van uitgegeven. Zij hebben dus nog flink wat geld in de oorlogskas voor overnames. En dat zullen er volgens de analisten in 2017 flink wat worden…

Why we choose profit | Fast Moving Targets

Veel organisaties die groeien volgens het Silicon Valley model leunen zwaar op extern geld en veelal duurt het een tijd voordat zij winstgevend zijn. Groeien op eigen kracht vs groeien op de portemonnee (en macht) van de Venture Capitalist.

Met zoveel VC geld in de platformen ben ik heel benieuwd wat de impact van de macht van het geld de komende jaar zal zijn. Ik vermoed niet al te veel goede keuzes voor de lange termijn…

Tijdens mijn Brand Expedition, een reis in 2010 in een oud Volkswagen T2 busje langs 20 Europese merken, ben ik fan geworden van familie bedrijven. Omdat hier juist niet iedere geïnvesteerde euro binnen een jaar hoeft worden terugverdient en het eigendom van familie zorgt ook voor een goede lange termijn doelstelling. Blij verrast was ik dan ook toen ik onderstaand bericht in de dagelijkse nieuwsbrief van Fast Moving Targets voorbij zag komen:

Samenwerkingssoftware Basecamp komt met enige regelmaat in Handpicked langs. Omdat oprichter Jason Fried een man  met een uitgesproken mening en een sterke visie is. Basecamp is zo’n voorbeeld van een bedrijf dat in een wereld waar veel ondernemingen met extern geld voor lange termijn potentie kiezen, de keuze van meet af aan heeft gemaakt om op korte termijn als bedrijf winstgevend te zijn. In Why We Choose Profit zet Fried de argumenten op een rij waarom dat volgens hem de beste strategie is.

Profit buys you time and flexibility. Zolang je zelf winst maakt, kun je de tijd nemen voor de keuzes die je maakt. Dan heb je ruimte om richtingen te onderzoeken en mogelijkheden uit te proberen.

We don’t care about valuation. Als je geen investeerders hebt die in je nek hijgen, hoef je nooit na te denken over de waarde van je bedrijf en de aandelen. Kun je lange termijn voor korte termijn laten gaan. “We spend zero hours a year on valuation and fake-number nonsense.”

Profit protect you from your ego. Als je zelf je broek moet ophouden, huur je geen panden die je eigenlijk niet kunt betalen, lease je geen auto’s boven je macht, etcetera.

En zo redeneert Jason Fried door om mooi te eindigen:

“Having a profitable business doesn’t mean squeezing the lemon for every last bitter drop. It isn’t all or nothing. You can be profitable and generous. Profitable and fair. Profitable and kind. These aren’t opposite ends of some moral spectrum. Quite the contrary.”

“It’s EASIER to be generous when you’re doing well. It’s EASIER to be fair when there’s enough. It’s easier to be kind when it’s not tipping you over the edge.”

Aegon stopt 15 miljoen euro in crowdlending marktplaats Auxmoney – Emerce

‘Aegon gaat zijn samenwerking met het peer-to-peer platform auxmoney uitbreiden. Auxmoney is het leidende kredietplatform in Duitsland.’ Daarnaast zal Aegon de komende 3 jaar ook financiering voor de lenigen bij Auxmoney verstrekken. Voor de duidelijkheid: Auxmoney is een marktplaats voor financiering voor kredieten voor particulieren. Zowel de crowd als de beleggers zorgen voor het benodigde geld.

Mooi om te zien is dat een instelling als Aegon zich nu echt serieus lijkt te committeren aan een organisatie die handelt buiten de traditionele kanalen. Uiteindelijk is dit een investering om belang op te bouwen in de markt en om te leren. Ik vermoed vooral leren van hoe big data in te zetten voor een betere en efficiëntere dienstverlening:

“De risico-analyse van auxmoney is gebaseerd op honderden digitale data die klanten hebben verstrekt. In deze data zitten ook gedragskarakteristieken en webgegevens. Met deze complexe analyse kan het bedrijf leningen verstrekken aan miljoenen mensen die normaal gesproken worden uitgesloten in simpeler, meer traditionele processen voor kredietbeoordeling.”

Uber verliest Braziliaanse rechtszaak van chauffeurs | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

“Uber-chauffeurs werken nu als zzp’ers, maar een Braziliaanse rechter oordeelt dat de chauffeurs als werknemers moeten worden behandeld, met alle voordelen die daarbij horen.” Vanzelfsprekend gaat Uber in beroep. Met de berichtgeving van RTLZ vorige week over UberEats is het duidelijk dat het exponentiële model van wel alle lusten, maar niet alle lasten, meer en meer onder druk komt te staan.

Update

Deeleconomie belasting ingewikkelder dan gedacht

Via Koen Frenken kwam dit bericht voorbij. Hierin wordt duidelijk (als je je door de taaie kost heen weet te bijten) dat de deeleconomie belasting in België die belasting en deeleconomie moet vereenvoudigen toch een stuk ingewikkelder is dan het in eerste instantie lijkt. Ik denk ook dat er dan ook fundamenteel iets moet veranderen aan ons belastingsysteem. Ik herhaal wat ik vorige week in de sessie met topambtenaren van het Ministerie van Financiën zei: in een wereld die alleen maar complexer wordt, moeten (belasting)regels worden vereenvoudigd. Dat is de enige manier om hier mee om te gaan….

Gemist

Carpooldienst Blablacar wil ook gaan bezorgen | NOS

Een bericht uit juni 2016 waar ik nu pas op stuitte waarin een van de oprichters van het Franse BlaBlaCar aangeeft de mogelijkheden te onderzoeken om lege achterbanken niet alleen te gebruiken voor het vervoeren van passagiers, maar ook voor het vervoeren van post en pakketten. Interessant, omdat zij eerst uitblonken in de focus om eerst de beste en grootste te worden in ride sharing om dan pas verder te kijken. Urgentie om hier mee aan de slag te gaan kwam van het feit dat de dienst in Rusland al voor bezorgingsdoeleinden gebruikt wordt. Ik vraag mij alleen af of dit echt gaat werken. Intussen zijn er best al wat startups in de markt die zich richten op het vervoeren van pakketjes als ‘lift’ voor een bestaande rit. Focus daar ligt vooral op het vervoer van spullen die niet als pakket kunnen worden verstuurd, maar waar een koerier te duur is. Dit omdat je als dienst niet wilt gaan concurreren met de tarieven van o.a. PostNL.

Foto van de week

Deze week stond in één van mijn tweets: “een ochtendje waarin de uitspraak ‘ik vind Belasting een reuze interessant onderwerp’ welgemeend uit mijn mond kwam”. Een expeditie in de platformeconomie doet rare dingen met een mens 😉 Deze uitspraak deed ik tijdens een vooroverleg voor een sessie met een aantal topambtenaren bij het Ministerie van Financiën. Interessante discussies over belasting via platformen, het berekenen van kostprijs van een belasting transactie (en korting geven wanneer deze omlaag gaat) en hoe je belasting kunt gebruiken als sturend ipv volgend instrument.

Ook deze week voorzag ik weer 5 artikelen van mijn commentaar. En nog een mooi Uber nieuwtje als afsluiter. Fijne week!

Platformeconomie top 5

‘Macht techbedrijven zet grondrechten onder druk’ – NRC

“De overheid, bedrijven en burgers doen te weinig om grondrechten in de digitale wereld te beschermen. Dat zegt het Rathenau Instituut in het donderdag verschenen rapport Opwaarderen – borgen van publieke waarden in de digitale samenleving.”

Must read welke bijdraagt aan de bewustwording van de ontwikkeling dat we eigenlijk geen idee hebben op basis van welke algoritmes tech bedrijven keuzes voor ons maken en ons leven beïnvloeden. En de wet overtreden.

Lees ook het stuk op de site van het Rathenau.

Nationale Nederlanden start proef met deelauto verzekering Gappie

Deze week lanceerde Nationale Nederlanden een app waarmee je jouw auto verzekerd en zonder tussenkomst van een platform aan anderen kunt uitlenen. Ongeacht of er wel of niet een vergoeding tegenover staat.

De laatste tijd zie ik steeds meer verzekeraars hun pijlen op het verzekeren van het uitlenen van jouw auto zonder tussenkomst van een platform. Centraal Beheer heeft een pilot lopen in de basis verzekering, Ohra timmert met Clixx al een tijdje aan de weg en nu dus ook Nationale Nederlanden.

Dit wordt ook een uitdaging voor de peer2peer auto deel platformen als SnappCar. Verzekering is een belangrijke toegevoegde waarde van het platform (waarom zou je anders een tweede keer nog via het platform boeken en commissie betalen?), dat nu dus direct naar de consument verschuift.

Om eerlijk te zijn denk ik trouwens dat de autodeel platformen voor verzekeraars helemaal niet het meest interessant zijn. De grootste markt zit hem namelijk in het ‘grijze’ circuit. De cijfers van peer2peer autodelen vallen in het niet bij de cijfers van hoe vaak auto’s onder vrienden en bekenden worden uitgeleend. Wanneer je die doelgroep bewust maakt van de risico’s (bijvoorbeeld dat degene waar je de auto van hebt geleend zijn no-claim kwijtraakt wanneer jij een ongeluk maakt) dan heb je een gouden business case. Immers: 5 euro per dag voor een autoverzekering zijn, op het moment dat je de processen automatiseert, een potentiële goudmijn.

Ford investeert 1 miljard dollar in startup voor zelfrijdende auto’s |  NU.nl

“Autofabrikant Ford investeert 1 miljard dollar in de startup Argo AI. Dit bedrijf is gespecialiseerd in kunstmatige intelligentie (AI) die gebruikt kan worden voor zelfrijdende auto’s.” Interessante move van een auto producent die zijn toekomst aan het verkennen is.

Ook interessant: “Medio vorig jaar maakte Ford bekend dat het bedrijf verwacht in 2021 op grote schaal een zelfrijdende auto te kunnen fabriceren voor chauffeurloze taxidiensten.” Hardware, software en platform (met kritieke massa) worden de belangrijkste assets voor mobiliteit in de toekomst. En het is duidelijk dat de auto producenten dat intussen ook door hebben.

Asscher haalt uit naar ‘asociale’ behandeling jonge UberEats-bezorgers – rtlz.nl

“Je denkt als 16-jarige een leuk bijbaantje te hebben, maar in werkelijkheid ben je zelfstandig ondernemer. Het overkomt bezorgers van UberEats, die boos zijn dat het bedrijf hen slecht heeft ingelicht. “Heel asociaal”, vindt minister Asscher van Werkgelegenheid, die een onderzoek instelt.” Mee eens, maar volgens mij gebeurt er tegenwoordig wel een hoop ‘heel asociaals’ in de flexmarkt. Tijd om ook eens hand in eigen boezem te steken? Daarnaast, even los van dat we dit als maatschappij niet moeten willen, valt het wel op dat weer Uber de partij is die als voorbeeld er uit wordt gepikt.

RTLZ zette de aanmeld procedures (herinner je je deze nog over UberEats?) en soort arbeidsrelatie van de diverse on-demand food delivery diensten op een rijtje:

How Norway is embracing the sharing economy instead of fighting it

“Norway is leading the charge in figuring out how to preserve the flexibility of this model, while mandating certain labor and quality standards.” De hele aanpak komt op mij wat naïef over, zo ook deze passage: “Its recommendations also include settling the legal status of companies working in the sharing economy, thereby bringing them into the tax system without compromising on safety standards. By doing this, the commission hopes to use the potential of the sharing economy to lower fares and support fairer competition, which would ultimately benefit the consumer.” Misschien iets meer focus op ‘benefit the society’?

Ook vermakelijk: “The commission believes that companies like Uber can open up the Norwegian taxi industry and bring much-needed competition to the sector.” Als ik naar Nederland kijk dan is de hele taxi markt nog geen meter veranderd in het voordeel van de klant. Ik zie deze markt in de executie nog geen (centi)meter veranderd. Zelfde strategie, klant niet centraal, technologie niet gebruiken om efficiency te verhogen en klant beter van dienst te kunnen zijn, etc. Bizar.

Opmerkelijk

Fransman klaagt Uber aan om ‘scheiding door privacybug’ | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

“Een Franse zakenman eist een schadevergoedig van 45 miljoen euro van Uber. Zijn scheiding zou zijn veroorzaakt door een bug die ervoor zorgde dat zijn vrouw op de hoogte bleef van zijn geheime taxiritten.” Je zou toch zeggen dat als hij de waarde van zijn (voormalige) relatie 45 miljoen euro waard vindt, dat hij wellicht iets beter had moeten nadenken toen hij besloot om vreemd te gaan 😉 (even los van het feit dat het weer een slordigheidje is in het beheer van persoonsgegevens en privacy…)

Foto van de week