Na een heerlijke vakantie is deze week het schrijfproces voor mijn boek ‘De Platformrevolutie’ begonnen. De crowdfunding campagne is nog niet afgerond (meedoen kan nog!), maar daar ging ik uiteraard niet op wachten. Ook na de vakantie gelijk een nieuwe expeditie gepland: in November naar New York voor het congres ‘The people’s disruption: platform co-ops for global challenges‘. En daar natuurlijk ook een aantal interviews geregeld. Moet toch iets hebben om naar uit te kijken 😉 Deze week een bomvolle nieuwsbrief met iets meer artikelen dan je gewend bent. Ga er dus rustig voor zitten. Mooie week!

Platformeconomie top 6

The limits of uberization: How far can platforms go? | The Policy and Internet Blog

Hele interessante analyse van de teloorgang van het schoonmaak platform Homejoy in Amerika (vergelijkbaar met Helpling). Aanvullend interessant om te lezen is dit artikel van Forbes.

Wat food4thought vanuit mijn kant:

• Het is bekend dat home service platforms een uitdaging hebben: na het maken van de match (bij schoonmaak bijvoorbeeld het matchen met een schoonmaker, checken achtergrond, etc.) is de toegevoegde waarde van het platform voor een vervolgafspraak gelijk een stuk minder;
• De analyse in het stuk dat mensen dan snel buiten het platform gaan handelen (disintermediation) is heel rationeel / technisch ingestoken. Belangrijkste vraag is of mensen de toegevoegde waarde van het platform blijven voelen. Geen cash geld, evt. verzekering, klantenservice, extra informatie middels tips etc., extra gemak dat platform schoonmaakspullen levert > zie deal met Unilever en Helpling, etc. En vervolgens of ze de toegevoegde waarde vinden opwegen tegen het extra geld dat zij kwijt zijn voor het platform. En de vraag of mensen die 20-25% commissie bewust meemaken: kijken zij niet alleen naar wat het onder de streep kost (en weten zij wel wat de tarieven zijn zonder platform?)
• In stuk Forbes: “Former employees tell Forbes that Cheung and the startup pushed relentlessly for high growth numbers instead of fixing its poor retention rates, which persisted both because Homejoy relied too heavily on deal sites like Groupon for new customers and failed to improve its core service because it couldn’t train its independent contractor cleaners.” Als je alleen op het werven van nieuwe klanten tegen lage tarieven (met verlies) mikt ivm investeerdersbelangen, dan ga je het niet redden.
• Die 15-20% retention rate (het percentage dat mensen die voor het eerst gebruik maken van je platform ook een tweede keer boeken) zegt dus niet zoveel: het is niet zo dat daardoor dus 80-85% na de eerste transactie opeens met de schoonmaker buiten het platform afspreekt: het kan ook simpelweg zo zijn dat de mensen vanwege de lage prijs het een keer hebben geprobeerd, maar niet de normale prijs voor de service over hebben
• De vraag is of het verdienmodel, marge op transactie, voor dit soort platformen op lange termijn houdbaar is: kunnen de local services platforms hun toegevoegde waarde blijven bewijzen en de marge op transactie verantwoorden. Zo niet, dan zou een abonnementsvorm een optie zijn.
• Andere tactiek, zoals bij Helpling nu, is dat je minder eenvoudig maakt om terug te redeneren wat de werkelijke kosten zijn, zodat het ook moeilijker te vergelijken is met off-platform activiteiten. Als je schoonmaak inclusief schoonmaakmiddelen bijv. aan gaat bieden, dan is het voor de gebruiker lastiger te herleiden welk deel van de kosten naar wat valt terug te rekenen

Tot slot: ben ik nog steeds heel benieuwd naar wie die schoonmakers van dit soort platformen zijn. En of dit niet een hele andere doelgroep is dan de schoonmakers uit het oude zwarte circuit. Van iedereen die ik ken die Helpling heeft gebruikt (en zelf ook 2x gebruik) is de reactie dat het veelal ondervaren studenten zijn. Dat is niet representatief, maar geeft wel wat food4thought….

Deliveroo laat alle bezorgers zzp’er worden – Amsterdam – PAROOL

Arbeid via platformen wordt naar mijn verwachting hét discussiepunt voor het komende jaar. In dit stuk over Deliveroo: “Alle nieuwe bezorgers van maaltijdbezorgdienst Deliveroo worden zzp’ers. Ook de bezorgers die nu nog in vaste dienst zijn, kunnen de overstap maken.”.

Veel instanties en politici lieten hun onvrede blijken. Blijkbaar zijn ze vergeten dat ook zij hebben bijgedragen aan een systeem waarin dit soort activiteiten mogelijk zijn. Laten we daar eerst eens naar kijken. Veel van dit soort problemen zijn namelijk niet platform specifiek.

Losse noot: bij de postbedrijven hebben we gezien dat zij worden verplicht om niet alleen met zelfstandigen te werken, maar ook mensen in dienst te nemen. Dit vanuit de aanname dat mensen daar de voorkeur voor hebben. In de praktijk blijkt dit zeker niet altijd het geval te zijn: veel bezorgers (de meerderheid) kiezen voor de flexibiliteit, even los van de vraag of ze weten welke keuze voor hen in hun persoonlijke situatie het beste is….

Camperbedrijven intimideren klanten | NKC

Dat de offline wereld af en toe botst met de online wereld (en andersom) laat dit bericht van de Nederlandse Kampeerauto Club zien. Enige tijd geleden lanceerden zij een bedrijvengids waar camperaars (de doelgroep die zij vertegenwoordigen) o.a. beoordelingen kunnen achterlaten bij campergerelateerde bedrijven. De soms negatieve recensies schieten sommige camperbedrijven in het verkeerde keelgat: sommige van hen ‘stalken’ klanten die een negatieve recensie hebben achtergelaten.

Sommige van hen hebben intussen in de algemene voorwaarden meegenomen “dat klanten zich in geen geval via sociale media negatief mogen uitlaten, op straffe van een boete van enkele duizenden euro’s.” Juridisch houdt dit geen stand, maar het wordt wel als intimiderend ervaren.

De gedachten die bij mij opkomen n.a.v. dit stuk zijn:

1. Wanneer een belangenvertegenwoordiger van een groep mensen een review platform opzet, dan moet er altijd gewaakt worden dat beide partijen dezelfde kansen krijgen. Ik zie nog te vaak dat de processen vooral goed zijn ingericht voor de stakeholder die de partij vertegenwoordigd. Bijvoorbeeld bij Zorgkaart Nederland, welke onderdeel is van Patiëntenfederatie Nederland;
2. Het systeem moet zo ingericht zijn dat de kans op valse of niet onderbouwde reviews minimaal is. Zo is bij Zorgkaart Nederland het schrijven van een nep recensie is daar enorm makkelijk (ja, dat heb ik meerdere malen uitgeprobeerd). Bij NKC moet je nog een profiel aanmaken, wat een drempel is;
3. Tot hoe ver mag je gaan om via algemene voorwaarden rechten van gebruikers te ontnemen. Zo heeft Uber onlangs een zaak gewonnen waarin het verbiedt om gebruikers via de rechtbank Uber aan te klagen. Ik ben geen jurist, maar dit is natuurlijk gekkenwerk.

Heeft Estland het alternatief voor de euro gevonden? | TROUW

Misschien was het je al opgevallen dat ik fan ben van Estland: het meest digitale land ter wereld dat zijn land runt als een platform. Nadat zij hun systeem enkele jaren geleden openstelden voor zogenaamde ‘e-Residents’ (digitale inwoners), hebben meer dan 22.000 mensen uit 138 landen zich als digitale inwoner ingeschreven. Het wekelijks aantal nieuwe e-Resident inschrijvingen overstijgt zelf het geboortecijfer in het land.

Om een stap verder te gaan schreef e-Resident projectleider Kaspar Korjus (ik interviewde hem hier en hier) zijn gedachten over een eigen digitale crypto currency. In het stuk van Trouw (link in titel) wordt het verhaal eenvoudig uitgelegd. Nog interessanter is om de blog die Kaspar schreef te lezen. Aanrader.

Stichting zoekt met crowdfunding steun voor overname Eneco | NU.nl

“Stichting Greencrowd wil via crowdfunding geld bijeenbrengen om energiebedrijf Eneco over te nemen. Dat maakte de organisatie, die zich bezighoudt met de financiering van projecten op het gebied van duurzame energie, vrijdag bekend.”

Dit allemaal naar aanleiding van het bericht dat een groot deel van de gemeenten die aandeelhouder van Eneco zijn overwegen hun belang te verkopen. Mijn gedachte was direct: dit kan de grootste energie coop ter wereld worden!

Natuurlijk is het onhaalbaar om puur via crowdfunding de benodigde miljarden op te halen om het bedrijf te kopen (of een meerderheidsaandeel), maar de rol van deze campagne is wel:

• Aandacht te vragen voor de kwestie en de vraag of we dit belangrijke bedrijf aan een buitenlandse partij moeten verkopen op de agenda zetten;
• Laten zien dat er veel mensen bereid zijn om met hun portemonnee te stemmen (hoewel de campagne draait op toezeggingen, nog niet op concrete bijdragen).

Ik ben benieuwd welke partij dit vraagstuk meeneemt in de volgende gemeenteraadsverkiezingen. Zou een slimme zet zijn. En daarnaast kan de publieke druk er aan bijdragen dat gemeenten hun belang niet willen verkopen, of dat er een consortium kan worden gemaakt van de crowd en een aantal andere grote geldschieters om sámen een som geld neer te leggen.

Crowdfundingsactie Kijkshop voor nieuwe formule nu op half miljoen euro – AD – Blendle

Kijkshop, wie is er 10 jaar geleden niet een keer geweest, gaat vernieuwen. Het lanceerde TONE: een nieuw platform waar mensen die iets willen kopen digitaal in contact kunnen komen met recensenten van de producten die zij willen kopen. Om het platform te financieren wil het bedrijf 1 miljoen euro ophalen via crowdfunding.

In de media werd het idee, zeker ook door de retail experts die al jaren niets beters weten te bedenken dat winkelen een beleving moet worden met een koffiebar, afgekraakt. Kijkshop was volgens de critici te laat wakker geworden. Nu ben ik het er mee eens dat de Kijkshop formule weinig toekomst heeft, maar toch is het goed om verder dan je neus lang is te kijken:

• Het idee van het platform is helemaal zo gek nog niet. Het platform gebruikt de crowd om haar klanten te helpen. Slimme formule;
• TONE zit in een aparte BV en valt niet direct onder het Kijkshop bedrijf (dus als Kijkshop omvalt, zal TONE ook niet omvallen);
• Kijkshop is ‘slechts’ launching customer, dat is een voordeel (als het maar daar niet bij blijft);
• Het team bestaat uit een mix van Kijkshop mensen en externen (wel heel benieuwd of zij worden ingehuurd of ook echt mee ondernemen);

Met 228 investeerders die 760.000euro bijeen hebben gebracht lijkt de campagne een succes te worden. Wordt het platform dan ook een succes? Geen idee. Maar klakkeloos afschrijven is ook weer wat té kort door de bocht. Het lijkt er namelijk meer op dat de holding boven Kijkshop probeert om nog wat uit de waarde van Kijkshop te halen nu het nog
bestaat. Want die winkels, die hebben ze neem ik aan wél al afgeschreven.

Longread

BlaBlaCar has turned ride-sharing into a multi-million-euro business | WIRED UK

In de intro van mijn boek ‘De Platformrevolutie’ i.o. komt onder andere het verhaal van BlaBlaCar naar voren. Deze week dus maar nog eens in het verhaal gedoken. Lees dit uitgebreide stuk over BlaBlaCar in Wired uit 2015. Hoe het nu met het bedrijf gaat? Geen idee. Het Nederlandse kantoor was er opeens niet meer, maar deze week kwam wel een toffe samenwerking met Google Maps naar buiten, waarin BlaBlaCar wordt meegenomen in de voorgestelde routes via Google Maps. Dit zijn wel de dingen die drempels verlagen om het platform een boost te geven, ze zitten dus niet stil.

Dilemma

Wat te doen als een crowdfundingplatform er mee stopt?

Regiofund.nl is een crowdfunding platform die leningaanvragers en investeerders uit dezelfde regio verbind. Via het platform werden met een AFM ontheffing leningen via crowdfunding vertrekt. Via een tweet van Peter Verhaar werd duidelijk dat het platform het niet is gelukt om het businessmodel sluitend te krijgen. En er mee stopt.

Dat kan gebeuren natuurlijk. En dit zal, met vele tientallen crowdfunding platformen actief op de Nederlandse markt, de komende jaren nog wel vaker gebeuren. De vraag is alleen dan wel: wie behartigt de belangen van de investeerders die nog geld krijgen van de ondernemers die via het platform geld hebben opgehaald? In onderstaande ‘afscheidsmail’ van Regiofund verwijst de oprichter de investeerder door naar de projecteigenaar. Maar je kunt van een projecteigenaar, zoals Peter ook terecht aangeeft, niet verwachten dat hij/zij vanaf dat moment zelf elke maand naar tientallen en soms wel honderden investeerders geld gaat overmaken. En wie houdt het overzicht?

De website van Regiofund staat intussen niet meer online (via link in de titel zie je een versie via de Wayback Machine). Niemand heeft dus meer iets om op terug te vallen. Typisch iets waar de AFM iets van moet gaan vinden, omdat dit misschien wel de eerste, maar zeker niet de laatste keer zal zijn….

In de media

Nederlanders verkopen spullen nu op Facebook. Bye bye Marktplaats | AD.nl

Voor het AD werd ik geïnterviewd over de (blijkbare) opkomst van Facebook groepen waar mensen onderling spullen verkopen. Dit naar aanleiding van het vorige week gelanceerde Facebook Marketplaces.

De voordelen van Facebook verkopen t.o.v. Marktplaats op een rij:

1. Facebook groepen zijn langblijvende communities, op Marktplaats zijn alleen individuën;
2. Doordat je met je Facebook profiel communiceert en biedingen doet, voel je je ook verantwoordelijker voor je gedrag en goede afloop. Immers: je In Real Life reputatie staat op het spel;
3. Mensen raken steeds meer gewend om online transacties te doen, ook via Facebook;
4. Binnen Facebook gaan de groepen vooral rondom een niche onderwerp (kinderkleertjes) of een lokale groep (Heel Houten Helpt), dat schept extra betrokkenheid en vertrouwen.

Building A City: Regulating the Sharing Economy in Amsterdam

Voor een blog op Medium werd ik geïnterviewd over Amsterdam als ‘Sharing City’ en de opkomst en uitdagingen van de platformeconomie.

Eigen publicaties

Lessons from and of the Uber affair: Failing leadership, a bankrupt startup culture or nothing to worry about? – Seats2meet

Het laatste jaar laat ik alle blogs waar ik extra tevreden over ben vertalen naar het Engels. Deze week kwam de Engelse vertaling van het stuk dat ik samen met Hans van der Loo schreef uit, waarin we terugkijken naar de leiderschapscrisis bij Uber. Lees je ‘m liever in het Nederlands? Dat kan hier.

F*ck de regels! – Management Impact

Op 9 November geef ik, vlak voordat ik in het vliegtuig naar New York stap, een presentatie op het Ma
nagement Impact Event 2017. In aanloop naar dit event worden enkele blogs die ik eerder gepubliceerd ook via dit platform gedeeld.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Deze week de laatste ‘aflevering’ over de AFM suggesties voor de toekomst van de crowdfundingmarkt en de berichtgeving rondom ‘deelfietsen’ in Amsterdam. En dan knijp ik er ook even voor twee weken vakantie tussenuit. Deze week ook besloten om de crowdfundingcampagne een maand extra door te laten lopen. Met een kleine 80 procent op de teller zijn er nog flink wat organisaties die overwegen mee te doen, maar ook daar ligt alles ivm de vakantie stil. Dus geef ik ook hen wat extra tijd. Mooie dag en tot over twee weken!

Platformeconomie top 5

Crowdfunding hoort thuis op een door de AFM gereguleerde beurs | Het Financieele Dagblad

De week na de berichtgeving van de AFM heeft bijna ieder platform wel zijn plasje over de voorstellen gedaan. Opvallend is dat iedereen opeens het braafste jongetje van de klas is. Dat zal ook wel iets te maken hebben met de onderhandelingspositie met de AFM 😉

Peter Verhaar schreef in het FD een goed opiniestuk. In dit stuk:

“Op de kapitaalmarkt zijn drie actoren actief: het platform (de beurs), de broker (namens de belegger) en de investmentbank (namens de geldvragers).”

Dit geeft goed neer hoe verschillende belangen samenkomen op 1 platform. En dat dit gevaren van belangenverstrengeling met zich meebrengt. Deze 3 actoren zou je ook door kunnen trekken naar platformen die transacties van arbeid en spullen faciliteren. Al wordt daar de match veelal automatisch gemaakt. Wat niet zegt dat er hierdoor minder kans op belangenverstrengeling is.

De aandacht rondom het bericht van de AFM is voor veel mensen inspiratievoer om hun mening te ventileren. Helaas wordt de discussie er daar in sommige gevallen niet beter op. Speciaal voor als je hard wilt lachen selecteerde ik het stuk ‘Crowdfunding: investeren in luchtfietserij wordt steeds populairder‘. Lachwekkend. En nu maar hopen dat niemand zo’n verhaal serieus neemt….

Gemeente gaat deelfietsen verwijderen – PAROOL

De gemeente Amsterdam heeft een regel in de wet gevonden om de free floating fietsen te verbieden. En zal na de zomer beginnen met het ‘ruimen’ van de fietsen. Bij AT5 zegt wethouder Pieter Litjens:

“We zijn hard aan het werk om meer plek voor de fietser te realiseren en die willen we niet door de vele commerciële deelfietsen laten innemen. Sterker nog, als ze dat wel doen halen we ze weg. Het doel van deelfietsconcepten moet zijn dat het aantal fietsen in de stad vermindert. Tot nu toe lijken het er alleen maar meer te worden, daar willen we paal en perk aan stellen.”

Mooi dat er binnen de bestaande wetgeving een manier is gevonden om hier grip op te krijgen, al zal dat zich natuurlijk wel nog moeten bewijzen in de eerste rechtzaak.

Bijzonder vindt ik dat er is gekozen voor een aanpak van eerst ruimen en dan praten. De fietsdeelbedrijven waren bij het uitgaan van de communicatie nog niet eens op de hoogte gesteld van het besluit. Zoals ik eerder meldde was het overspoelen van de stad met free floating deelfiets aanbieders (free floating = je kunt een fiets overal achterlaten binnen een bepaald gebied) iets dat de wethouder al minstens een jaar had kunnen zien aankomen. Waarom niet proactief nadenken over hoe deze ontwikkeling een positieve bijdrage kan leveren aan het leefbaar maken van de stad? Daar hebben ze veel kansen laten liggen.

Arnoud van Waes publiceerde deze week toevallig in het NRC een opiniestuk over de kansen van deelfietsen. Naar mijn mening is hier veel te weinig naar gekeken. De uitspraak van de wethouder dat ‘het doel van deelfietsconcepten is dat het aantal fietsen vermindert en dat het er nu alleen maar meer zijn geworden’ slaat dan ook de plank mis. Ten eerste kun je daar op zo’n korte termijn niets over zeggen en ten tweede is daar beleid en visie vanuit de gemeente voor nodig. In mijn ogen een gemiste kans…. Het feit dat de huidige aanpak van het vrij laten van de markt heeft gefaald en veel overlast heeft veroorzaakt was al op voorhand te voorspellen. De dynamiek van een samenleving loopt in veel gevallen niet op met de dynamiek van de markt.

In het NRC verscheen overigens dit goede stuk over de deelfietsen. In dit stuk werden deze fietsen ook wel ‘strooifietsen’ genoemd. Ik denk dat ze hiermee de vinger op de juiste plek hebben gelegd.

Pipelines, Platforms, and the New Rules of Strategy

Bij de voorbereidingen van het schrijven van mijn boek De Platformrevolutie stuitte ik weer op dit artikel van Sangeet Paul Chaudary waarin hij haarfijn uitlegt hoe de dynamieken van platformen ten opzichte van traditionele organisatievormen (Pipelines) mooi naast elkaar legt. Een must-read voor iedereen die meer wil begrijpen over hoe platformen traditionele markten zullen gaan beïnvloeden.

Woede over actie Booking.com: ‘Aanzet tot illegale verhuur’ – Amsterdam – PAROOL

Tot nu toe was Booking.com, die net als marktleider Airbnb particuliere verhuur via het platform aanbiedt, nog redelijk in de luwte van de discussie gebleven. Tot afgelopen week. Met een marketingactie met fietszadelhoesjes bij studentenhuizen, terwijl je deze helemaal niet mag verhuren via een dergelijk platform, haalden zij de woede van menig gemeenteraadslid op de hals. Niet heel slim, omdat nu de discussie weer op begint te laaien rondom short stay verhuur in Amsterdam (de zomer en verkiezingen komen er immers weer aan) het niet heel handig is om jezelf zo in de kijker te spelen. Zeker ook omdat zij met een hoofdkantoor in Amsterdam vooralsnog weigeren om met de gemeente in gesprek te gaan over het erkennen van de regulering in de stad.

Investeringstak Unilever neemt belang in Helpling | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

“Unilever Ventures, de investeringstak van het gelijknamige voedingsmiddelenconcern, neemt een belang in het Duitse huishoudplatform Helpling.”

Hoewel het geïnvesteerde bedrag mooi maar niet wereldschokkend is, is dit toch een interessante move die het melden waard is. Op de vraag hoe je als bestaande organisatie in kunt spelen op de opkomende platformmarkt is dit natuurlijk een hele interessante.

Het platform Helpling (schoonmakers via een platform) speelt slim in op gemakt en zekerheid: zij zorgen voor selectie, als het niet bevalt dan regelen zij een nieuwe en middels technologie wordt het plannen, de communicatie en de betaling een eitje. Maar toch moet je nog zelf zorgen voor de schoonmaakmiddelen. Niet handig voor zowel de klant als de schoonmaker. Met deze deal met Unilever ligt hier dus ook weer een kans. Een kans om enerzijds meer in te spelen op het leveren van gemak voor de klant en anderzijds weer een interessant extra verdienmodel. Oh ja, en een extra discussiepunt over de onafhankelijke ‘marktplaats’ rol van het platform 😉

Eigen publicaties

The future Ubers and Airbnbs are decentralized marketplaces, and Sharetribe has the key. – Seats2meet

Voor Intrapreneur.nl schreef ik onlangs een blog over de toekomst van gedecentraliseerde marktplaatsen en de rol van open source marktplaats software aanbieder Sharetribe. In Helsinki sprak ik de founder Juho Makkonen. Deze weer verscheen de Engelse vertaling.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Met 78% op te teller ga ik de laatste week van de crowdfunding campagne voor ‘De Platformrevolutie’ in. Nog niet meegedaan? Dit is je kans. Afgelopen week viel het op dat de aandacht voor arbeid via platformen langzaam maar zeker steeds meer aandacht begint te krijgen. Het zal je niet verbazen dat arbeid en platformen in de tweede fase van Crowd Expedition, in oktober kan ik er meer over vertellen, een belangrijke rol gaat spelen. Deze week weer 5 mooie stukken voor je gevonden en voorzien van mijn duiding en gedachten. Deze keer met iets meer woorden dan normaal, maar het was te mooi om geen aandacht aan te besteden. Als bonus een leuke discussie die ik afgelopen week op BNR had over de klusjeseconomie. Maak er een mooie week van!

Platformeconomie top 5

Helft toeristen slaapt in Airbnb-bed | Telegraaf

Gisteren stuurde dataverzamelaar Nico van Gog met de volgende tweet:

‘Op dit moment overstijgt het aantal Particuliere hotelbedden de Hotel branche in Amsterdam Particulieren 70.000+ en Hotels 70.000.’

Nico is al een flinke tijd bezig om de data van Airbnb in in ieder geval Amsterdam te scrapen en analyseren en het is fascinerend om hem te volgen. Niet alleen komt hij met cijfers, maar hij spoort ook illegale Airbnb’s op. Interessant en sympathiek om te volgen dus.

Dan nu naar de cijfers uit de tweet. Wat zeggen deze cijfers? Eigenlijk precies wat de tweet zegt: 70.000 particuliere bedden vs 70.000 hotelbedden. Koninklijke Horeca Nederland bevestigt in dit artikel dit aantal.

Maar wat zegt dit nu echt? Eigenlijk verdomd weinig. Want waar een hotelbed 365 dagen per jaar beschikbaar is (volgens PWC is de bezettingsgraad in Amsterdam 78% is en volgens de site InsideAirbnb is de geschatte bezettingsgraad van Airbnb listings in Amsterdam 26,4%), is een particulier bed maar een fractie van dat aantal dagen beschikbaar. De verhouding van ‘beschikbare bed dagen’ van particulier vs hotel zal dus een compleet ander en helaas veel minder spectaculair plaatje opleveren. Dan is de verhouding overnachtingen in een hotelbed versus overnachtingen in een ‘particulier’ bed grofweg 3/1.

Over de kop van het stuk in De Telegraaf. ‘Helft toeristen slaapt in Airbnb-bed’. Daar klopt dan natuurlijk helemaal geen hout van. Dit omdat de cijfers waar Nico en KHN mee komen gaat over beschikbare bedden, niet over overnachtingen en helemaal niet over aantallen toeristen. Een kop die de aandacht vraagt, maar waar niks van klopt. Ik krijg bij dit stuk het gevoel dat de cijfers van Nico voor enkelen een haakje waren voor de hotelsector om een punt te maken (of: te herhalen). Geen nieuws dus.

En dan de vervolgvraag: de discussie of een verhouding van 50/50, 10/90 of 90/10 tussen particulieren en hotels wenselijk is, is een discussie van een heel ander kaliber. Dat gaat er over dat je keuzes maakt als (lokale) samenleving hoe je toeristen wilt ‘herbergen’ en hoe je de samenleving wilt vormgeven. En dat lijkt me nu juist het gesprek dat gevoerd moet worden.

Noot: ook de discussie over de doelgroep wordt hier nog buiten gehouden. Zakenmensen boeken nog nauwelijks via privé verblijven. Dit zal vermoed ik ook wel zo blijven. En sommige ‘privé verblijvers’ zullen nooit via een hotel gaan boeken. Omdat ze dit niet kunnen betalen (ok, dan kun je als stad zeggen: moeten we die mensen hier wel hebben, maar dat is weer een andere discussie) of omdat ze zich niet thuis voelen in een hotel.

‘Crowdfunding? Denk eerst na!’ | AD.nl

Deze week kwam de AFM met een onderzoek en aanbevelingen naar buiten. De boodschap was duidelijk:

“Consumenten worden met marketingtrucs gedwongen om snel hun geld te steken in projecten waar zij de risico’s niet van kennen. De sector speelt zo handig in op de groeiende behoefte aan meer rendement. Dat constateert de AFM op basis van nieuw onderzoek naar de crowdfundingsmarkt.”

Oplossing volgens de AFM: informatie over een nieuwe propositie moet 48uur voordat het project open wordt gesteld voor investeerders al online staan. Op die manier hebben geïnteresseerden meer tijd om zich goed in te lezen. Ik vraag mij sterk af of mensen dan opeens wel de info goed gaat lezen. Weet dat je nu ook al na het investeren standaard een bedenktijd van 24 uur hebt, bij platformen als Collin is dat zelfs 14 dagen. In de praktijk schijnt daar weinig gebruik van te worden gemaakt.

Onduidelijkheid ipv duidelijkheid
Tweede aanbeveling van de AFM is dat platformen er op toe gaan zien dat mensen maximaal 10% van hun vrij belegbare vermogen in crowdfunding projecten gaan stoppen. Naast dat dit met 50 platformen die een AFM ontheffing hebben een onmogelijke taak is, was ik vooral verbaast over die 10% regel. In een Twitter conversatie met iemand van de AFM wordt duidelijk dat die 10% een natte vinger is en niet gebaseerd op enig onderzoek. Los van wat je van een grens vindt (bij andere vormen van beleggen is er niet zo’n grens) vindt ik het onverstandig om nu met een ongefundeerd cijfer naar buiten te komen. Als over een aar bijvoorbeeld blijkt dat op basis van cijfers een percentage van 40, 5 of 75 procent gewenst is, dan is dit niet goed voor het vertrouwen in de AFM. Roepen ze eerst 10, straks bijvoorbeeld 30…. what’s next?

Dat de sector duidelijkheid nodig heeft benadrukte Ronald Kleverlaan ook in zijn nieuwsbrief. Hij haalde er ook een interessant onderzoek bij:

“Uit onderzoek van Cambridge universiteit blijkt dat in een groot aantal landen er een sterke correlatie is tussen de invoering van wetgeving rond alternatieve financiering en de groei van de sector. In het VK, waar de sector het meest ontwikkeld is, heeft de P2PFA hier als sector ook actief voor gelobbyd.”

Brandende vraag
Wat mij verbaasde is dat er 1 vraag niet door de AFM is gesteld. Een vraag die ik al enkele jaren stel, maar waar niemand zich druk over lijkt te maken. Die vraag is: “lening platformen hebben een trouwe achterban aan investeerders en het feit dat sommige projecten binnen 10 minuten zijn volgeschreven laat zien dat investeerders blind afgaan op de filter en selectie kwaliteiten van een platform. Dat platformen een succespercentage van 90-100% hebben laat zien dat zij een strenge selectie aan de deur hebben. Maar zijn platformen dan niet met de checks die zij doen en het vertrouwen dat investeerders in het platform hebben niet gewoon indirect financieel beleggingsadvies aan het geven? Dat het feit dat een project op een platform wordt toegelaten een stempel is, zodat vervolgens de crowd er zonder na te denken op los kan gaan? Als ik het zo bekijk geven ze dus financieel advies. En dat mogen ze helemaal niet. Zeker omdat er (op korte termijn) dubbele belangen zijn: een platform leeft van de succesfees van projecten….. Ik ben heel benieuwd wanneer iemand hier een keer over begint…

Meldplicht jaagt angst aan – De Telegraaf – Blendle

Meldplicht jaagt angst aan – Airbnb-verhuurders stappen over op expats vanwege boete van mogelijk 20.000 euro / door Albert Jan Swart / Mensen die een apparte…

Deliverookoeriers protesteren tegen verhuizing callcenter naar Madagaskar | De Morgen

In België rommelt het al een tijdje rondom de fietskoerriers van Deliveroo en UberEats. Toen Deliveroo bekend maakte dat zij het cotactcenter, het enige fysieke contact van de koeriers met het bedrijf, naar Madagaskar gaat verhuizen, was de maat vol.

“Voor de koeriers is de maat vol en dus zien ze dit als het geschikte moment om verschillende andere eisen op tafel te leggen. Zo willen ze een onkostenvergoeding voor hun materiaal, want op dit moment staan de koeriers zelf in voor de onderhoud van hun fiets en hun gsm-gebruik. Een minimumsalaris, een inkomensgarantie in geval van lichamelijke schade na een ongeval en meer werkzekerheid behoren ook tot de eisen. De koeriers, die als zelfstandigen moeten werken, krijgen slechts contracten van drie uur per shift en enkel als er werk is.”

Het is duidelijk dat hier het laatste woord nog niet over is gezegd.

De tech-revolutie groeit helemaal scheef – NRC

Goed stuk van Wouter van Noort over de ‘Frightful Five’: Amazon Apple, Facebook, Microsoft en Google. Bedrijven met groeicijfers tot 45 procent en marktaandelen van 95 procent. (en belastingen van 0,001 procent).

Het groeiende ongemak vat hij samen in 4 punten:

1. Belofte van internet gebroken;
2. Ongelijkheid groeit;
3. Concurrentie opgeslokt;
4. Macht over kunstmatige intelligentie.

Binnen de peer2peer platformeconomie heerst een vergelijkbare ‘angst’. Des te meer reden om goed na te denken wat voor samenleving we willen en hoe we ‘eerlijke’ platformen kunnen ontwikkelen.

In het kader van ‘zelf de controle weer terug’ is het interessant om dit stuk te lezen: ‘Duitse internetgebruiker krijgt controle over eigen data‘. Onbegrijpelijk overigens dat de overheid hier niet met een eigen systeem of in ieder geval een visie op komt….

BNR Nieuwsradio

In de media

173 ex-werknemers SoundCloud krijgen ‘zomaar’ 10.000 dollar van WeTransfer | AD.nl

Voordat ik in de wereld van de platformen dook was ik veel bezig met marketing en merken. Hierdoor werd ik deze week geïnterviewd voor een stuk(je) in het AD over een toffe actie van WeTransfer: zij boden alle 173 ontslagen Soundcloud medewerkers ieder 10.000euro om zelf een nieuwe uitvinding op de markt te zetten.

Eigen publicaties

UberPop vs taximarkt: 1-0? – Pakhuis de Zwijger

Een terugblik op De Mobiele Stad #4, de voorpremière van de documentaire ‘Taxibotsing’.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Deze week mooi paneldiscussie gehad met Melanie Peters (Rathenau) op de voorbeschouwing van ‘TaxiBotsing‘: een docu over UberPop die na deze zomer op TV komt. Blog volgt. Maar ook een van de laatste schrijfdagen voor ‘Crowdfunding voor Dummies’ die ik samen met Koen van Vliet schrijf, een Wavemakers interview bij Hollands Kroon en een video interview met Kim Tjoa van FLOOW2 en HeelNederlandDeelt. Ook deze week weer 5 mooie stukken voorzien van duiding en commentaar. Fijne week!

Platformeconomie top 5

Wie helpt de kluswerker in het juridische niemandsland? | FD

Interessant stuk in het FD over de kluswerker via platformen. Komende woensdag zit ik om 11:00uur bij BNR met een discussie over dit onderwerp. Uit het artikel:

“Het is de olifant in de kamer van menig politicus. Hoe kunnen de vrije werkers van Uber, Deliveroo, Helpling en andere dienstverleners beter worden beschermd? Deze ‘kluswerkers’ staan niet op een loonlijst, kunnen elk moment hun inkomen verliezen en verdienen vaak zo weinig dat ze geen geld hebben voor een verzekering. Hun opdrachtgever neemt geen verantwoordelijkheid voor ze. Ze vallen kortom tussen wal en schip.”

Een paar gedachten bij dit stuk:

• er mag (zoals ook Koen Frenken ook in het stuk zegt) geen verschil worden gemaakt tussen behandeling van kluswerkers die via een online platform of via de ’traditionele’ manier hun klus doen;
• op zich is deze discussie natuurlijk veel breder dan alleen de discussie over platformwerkers. Platformen zorgen er voor dat werkzaamheden tegen lage transactiekosten verdeeld, uitgezet en gecontroleerd kunnen worden (gigs). Waardoor de kluseconomie in potentie ineens enorm schaalbaar kan worden. Grootste probleem zit hem volgens mij in het feit dat de klusjeswerkers (met en zonder platform) afhankelijk zijn van een groot aantal opdrachtgevers, waardoor de onderhandelingspositie slecht is. Postbezorgers via PostNL vallen ook onder dit vraagstuk, maar kunnen gezamenlijk nog een vuist maken naar hun enige opdrachtgever. Wat dat betreft is kluseconomie via platformen misschien júist positief: er kan druk worden uitgeoefend op het platform (hoewel de workers elkaar niet of nauwelijks treffen en van elkaars bestaan afweten, wat organiseren van een actie weer lastig maakt);
• er zal de komende tijd duidelijk worden dat sommige platformen geen bestaansrecht hebben: op het moment dat zij zich aan de wet houden of de wetten veranderen om de activiteiten naar een maatschappelijk gewenst niveau te tillen, zal blijken dat hun model niet houdbaar is. De vraag die een platform als Helpling dan terecht stel is: wat gebeurt er dan moet die activiteiten (waar mensen intussen nog meer gewend aan zijn). Verdwijnen die dan in zijn geheel of vindt er een verplaatsing plaats naar het zwarte circuit?

Nog genoeg uitdagingen dus. Ook interessant in het artikel:

“Lodewijk Asscher, de minister van Sociale Zaken, heeft besloten na de zomer eerst een onderzoek te laten uitvoeren naar de arbeidsrechtelijke en fiscale aspecten van deze kluseconomie. Pas daarna komen de oplossingen.”

Interessant is dat iedereen die ik heb gepolst (ook binnen de kamer) niet van dit voornemen heeft gehoord. De journaliste geeft aan dat ze dit heeft gehoord na een telefoontje met Sociale Zaken. Ik ben benieuwd. Mocht jij meer weten, dan hoor ik het graag natuurlijk.

Hotel Money Is Funding Anti-Airbnb Sting Operations – Bloomberg

Waar in Nederland, en dan voornamelijk in Amsterdam, de lokale overheid een hoop geld uit geeft voor handhaving (en voornamelijk: uitzoeken wie in overtreding is en bewijs verzamelen) rondom shortstay verhuur als Airbnb, zie je dat in de VS de hotelindustrie een handje helpt. Detectives, ingehuurd door een organisatie genaamd ‘Share Better’, welke is opgericht in een samenwerking tussen de hotel vakbond en enkele ‘industry leaders’, leveren kant-en-klare dossiers aan van illegale Airbnb aanbieders.

Super slim natuurlijk, je mag jezelf natuurlijk ook wel afvragen of dit echt gewenst is.

‘Politie runde platform, handelde niet in drugs’ – NRC

In de discussie over classificaties van platformen en de daarbij horende verantwoordelijkheden kwam deze week uit een onverwachte hoek. De politie had een dikke maand de controle van een drugs platform overgenomen. Hiermee kregen zij toegang tot een schat aan informatie. Maar nu is een belangrijke vraag: was de politie nu niet opeens een maand lang drugs aan het handelen? Oftewel: is de beheerder van en platform verantwoordelijk voor de transacties die op het platform plaatsvindt? Een discussie die we kennen van de Ubers en Airbnbs van deze wereld. De politie vindt in dit geval (logischerwijs) van niet, maar ik houd de zaak in de gaten…

SHARING BEHIND THE SCENES: UNDERSTANDING USER BYPASSING BEHAVIOR IN SHARING ECONOMY

Interessant onderzoek dat bijdraagt aan het begrijpen waarom en hoe mensen (na een eerste transactie) het platform omzeilen en direct met elkaar zaken gaan doen. Het zogenaamde “disintermediate” probleem. Enerzijds is het belangrijk en interessant voor platformen om zich hier in te verdiepen (en geloof me: dat doen ze), anderzijds is het ook interessant in de discussie rondom het businessmodel van de platformen. Als het blijkt dat jouw toegevoegde waarde grotendeels ligt in het vinden van elkaar, de eerste ID en vertrouwenscheck en een stuk gemak in communicatie, dan kun je je afvragen of een ander model niet op lange termijn interessanter is. Zoals een abonnement model (bedrag dus niet van invloed op hoe vaak je het platform gebruikt) of een model waar je bijvoorbeeld voor de eerste succesvolle transactie/match een hoge prijs betaald en voor het vervolg een lagere prijs. Dan heb je als gebruiker ook meer het gevoel waar voor je geld te krijgen.

Dit soort vraagstukken zijn overigens het meest relevant voor platform activiteiten waar de transactie lokaal is, de aard van transactie niet verschilt (schoonmaak, autohuur) en de toegevoegde waarde van het platform bij vervolgtransacties daalt (doordat je bijvoorbeeld verzekering ook makkelijk via het platform kunt regelen, dus alleen communicatie en klantenservice overblijft).

Bouwsector start experiment met spaarregeling voor zzp’ers |  NU.nl

Waar de overheid nog weinig visie heeft rondom de steeds flexibeler wordende arbeidsmarkt en de uitdaging dat sociale zekerheden alleen zijn gekoppeld aan de ‘echte’ banen, zie je dat er vanuit de markt intussen steeds meer alternatieven opkomen en veel experimenten worden gestart. Zo ook in dit stuk:

“Werkgevers en werknemers in de bouwsector starten binnenkort met een proef om een eigen, alomvattende spaarregeling voor zelfstandigen (zzp’ers) op te tuigen.”

Andere mooie voorbeelden die ik de laatste tijd voorbij heb zien komen zijn Common Easy, Broodfonds, Brightpensioen en deze week kwam via Sprout ook nog SharePeople langs. Ik ben benieuwd wanneer de ‘gevestigde’ orde met een antwoord hierop komt.

Eigen publicaties

De lessen van Uber: falend leiderschap, failliete startup-cultuur of niets aan de hand? | Sprout

Wat ging er mis bij Uber? In een gastbijdrage op Sprout.nl trekken Hans van der Loo en ik de belangrijkste lessen op het gebied van falend leiderschap, een giftige bedrijfscultuur en zelfreinigend vermogen.

Groeien door los te laten: het verhaal van FLOOW2 en HeelNederlandDeelt – Deeleconomie in Nederland

Vorige week interviewde ik Kim Tjoa, oprichter van B2B asset sharing platform FLOOW2 en HeelNederlandDeelt.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Met 58% op de teller gaat de crowdfundingcampage voor ‘De Platformrevolutie’ de goede kant op. Nog niet meegedaan? Dan is dit een mooi moment 😉 Deze week kennis gemaakt met het erg interessante ‘gig’ platform Roamler, alles geleerd van Airbnb data scraping van een data analist én een mooie stap gemaakt voor Crowd Expedition deel 2, dat op 1 November van start gaat. Maar daarover later meer 😉 Intussen ook weer 5 mooie stukken verzameld en voorzien van mijn duiding en visie. Fijne week!

Platformeconomie top 5

Na China wil deelfietsbedrijf Ofo de wereld veroveren | Het Financieele Dagblad

Nadat ik vorige week uitgebreid op de nieuw ‘free floating’ fietsdeel services was ingegaan, kwam ik nog dit stuk in het FD tegen over het Chinese Ofo. Even een paar indrukwekkende facts om te laten zien wat er in die markt gebeurt:

1. het grootste fiets dele bedrijf ter wereld
2. een consortium geleid door Alibaba steekt nog eens $ 700 mln in het platform
3. het bedrijf heeft in China meer dan zes miljoen fietsen rondrijden
4. 2.500 fulltime medewerkers (een jaar geleden waren dit er nog 50)
5. 13.000 onderhoudsmonteurs (een jaar geleden waren dit er nog 40)

Per land zal moeten worden gekeken of dit soort systemen (en dan vooral ook de moordende concurrentie tussen dit soort bedrijven die hun fietsen massaal op de markt dumpen) een vloek of een zegen zijn.

Ik heb deze week in Amsterdam FlickBike uitgeprobeerd. Onderstaande tweet zegt genoeg: technologisch werkte het prima, de prijs is uitstekend, maar die fiets….. ziet er mooi uit, maar fiets echt voor geen meter. Maar dan ook écht niet.

Onderzoek: hotels die last hebben van Airbnb daalt van 40 naar 25 procent

Deze week kwam het CBS met een bericht naar buiten dat bijna een kwart van de hotels in Nederland zegt in 2016 concurrentie te hebben ervaren van platforms als Airbnb. Dat is op het eerste gezicht best veel, zeker als je bedenkt dat Airbnb vooral populair is in de grotere steden en steden in minder drukbevolkte gebieden in Nederland dus eigenlijk nooit last kunnen hebben van Airbnb. En ook als je bedenkt dat de hotelmarkt nog steeds groeit…

En toen was het tijd om verder te denken. Want wat wordt er verstaan onder ‘concurrentie ondervonden van het aanbod op sites als Airbnb’. Dat is natuurlijk een enorm vaag begrip. En toen stuitte ik op een artikel van de NOS uit 2014, waarin staat: ‘Volgens een onderzoek van KPMG ondervindt 40 procent van de hotels concurrentie van particulieren.’ Dus eigenlijk zou je kunnen zeggen op basis van twee onduidelijke onderzoeken dat de last die hotels ervaren van websites als Airbnb sinds 2014 flink is gedaald. Maar dat lees je dan weer nergens 😉

The UK government is publishing a review on the sharing economy: here’s what to expect

“This week the UK government will publish a “radical” review into employment law, with a specific purpose of how to approach the gig — or sharing — economy.”

Interessante voorspellingen waar de regering in de UK mee gaat komen als visie op hoe om te gaan met de klusjeseconomie, oftewel: de gig economy (nee, niet sharing economy…).

Meest interessante vermelding: het creëren van een nieuwe categorie workers: de ‘dependent contractors’:

Under employment law at the moment, sharing economy staff are defined as workers – a grey area between a fully employed and a self-employed person.

This means they aren’t guaranteed the same rights such as sick pay and holiday leave.

The review will say there should be a new category for them called dependent contractors.

100-en pubs en lokale winkels zijn in VK overgenomen door lokale communities (en zijn succesvol) | Revue

Dit stuk kwam ik tegen in de nieuwsbrief van Ronald Kleverlaan:

De Plunkett Foundation heeft 2 rapporten gepubliceerd waaruit blijkt dat de lokale winkels en kroegen die door lokale gemeenschappen worden geëxploiteerd steeds populairder worden. Daarbij zijn ze ook nog erg succesvol.

348 community shops & 50 cooperative pubs
De rapporten ‘Community Shops: A better form of business’ en ‘Co-operative Pubs: A better form of business,’ geven een overzicht van de impact van deze nieuwe manier van ondernemen.

Eind 2016 waren er 348 community shops die 1,114 banen opleverden en een omzet hadden van £54m. £125,000 hiervan werd gebruikt voor lokale community projecten. De laatste 2 jaar heeft geen van de winkels de deuren hoeven sluiten. Op lange termijn is nog steeds 95% van alle winkels succesvol.

50e cooperatieve pub gefinancierd
In maart 2017 is in het VK de 50e pub overgenomen door de lokale gemeenschap. Ruim 200 leden investeerden via een Community Share in totaal £310,000 om de pub over te nemen en nieuw leven in te blazen.

Geen van de 50 pubs is in de financiële problemen gekomen tot nu toe.

Mooi om te zien hoe lokale betrokkenheid in de vorm van eigenaarschap en governance steeds meer een duurzame oplossing lijkt te zijn. Waar crowdfunding (beter gezegd: crowdfinancing) steeds anoniemer wordten de rol van de crowd kleiner, is het mooi om te zien dat het ook echt anders kan.

Who cares in the gig economy? – Data & Society: Points

Simpelweg een interessante read om de uitdagingen in de klusjeseconomie (vanuit een Amerikaans perspectief) beter te begrijpen.

In de media

Ticket to ride – Emirates’ Portfolio Magazine

Wanneer je onlangs met Emirates hebt gevlogen, dan is er een grote kans dat je dit stuk over Uber met mij als rol van expert hebt gelezen. Via de link kun je de PDF downloaden.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Goedemorgen! De crowdfundingcampagne die ik vorige week voor mijn boek ‘De Platformrevolutie’ heeft een vliegende start gemaakt: 43 supporters brachten samen €6.810,- bijeen. Dat is 57% van het doelbedrag. Dank voor de nieuwsbrief lezers die mee hebben gedaan. Twijfel je nog? De campagne loopt tot en met 3 augustus. Je doet al mee vanaf 5 euro en als organisatie kun je dienstverlening (o.a. presentaties) met een korting van 50% voorinkopen. Verder mocht ik vorige week in Berlijn het ‘SHAReCONOMY Embassee Lab’ event van de Nederlandse Ambassade afsluiten. Check hier mijn aantekeningen. Ook deze week (een dag later dan gebruikelijker) weer 5 mooie stukken. Mooie week!

Platformeconomie top 5

Fiets huren en op een willekeurige plek terugzetten? Daar is een app voor – Volkskrant

Free Floating deelfietsen. Houd dat woord in de gaten. Een tijd geleden bracht ik dit al als de trend én uitdaging voor grote steden voor 2017. Waar je bij de OV fiets een fiets alleen bij een station kan ophalen en inleveren (10euro betaal je als je de fiets bij een ander station inlevert), kun je bij het free floating systeem de fiets overal waar je wilt neerzetten en ophalen. Uiteraard wel binnen een bepaald gebied en netje in de rekken. De fiets is (in de meeste gevallen) voorzien van een GPS en een smartlock.

Intussen zijn de eerste initiatieven op de Nederlandse markt geland. Zij zetten enkele duizenden fietsen in de stad neer in de hoop dat deze worden gehuurd. In theorie werkt zo’n systeem natuurlijk ideaal: van bezit van een fiets naar toegang tot. Maar ja, op papier is het communisme ook een perfect systeem :). Even een paar uitdagingen op een rijtje:

• Hoewel we spreken over ‘deelfietsen’, heeft het natuurlijk niets te maken met deeleconomie. Deze fietsen worden nieuw gekocht speciaal voor de verhuur. In een eerder artikel noemden we dit ‘product-dienst economie’.
• Naast dat de aanbieders niet onder het kopje ‘deeleconomie’ thuishoren, delen zij onderling ook niets. De aanbieders op de markt komen ieder met hun eigen systeem en eigen fietsen. Met als risico dat je straks 50.000 fietsen in de stad hebt staan van 50 aanbieders. Dat heeft niets met efficiëntie te maken. Het zou pas écht efficiënt zijn wanneer de aanbieders gebruik maken van dezelfde (open source) technologie zoals Common Bike, zodat ook gebruik kan worden gemaakt van andere aanbieders via één app. Dit zou overigens ook prima als voorwaarde kunnen worden gesteld door gemeenten waar dit soort systemen worden geïntroduceerd.
• Hoewel de aanbieders claimen dat de fietsen vooral voor ‘eigen’ inwoners bedoeld is, zijn de verwachtingen dat (zeker op korte termijn) vooral de toeristen (vanuit eigen land en buiten Nederland) hier gebruik van gaan maken. Zie ook dit onderzoek.
• De wet- en regelgeving is hier niet op voorbereidt. Waar fietsenverhuurders in Amsterdam maar 2 fietsen voor de deur mogen zetten als reclame, ‘dumpen’ deze aanbieders hun fietsen (en gelijk ook reclame objecten) overal waar het maar kan.

Hier laat ik het bij voor vandaag, maar het moge duidelijk zijn dat dit onderwerp nog wel een keer terug zal komen in deze nieuwsupdate.

Umbrella-sharing startup loses nearly all of its 300,000 umbrellas in a matter of weeks: Shanghaiist

In China loopt de ‘product-dienst economie’ storm. Naast fietsen kun je ‘on demand’ bijna alles huren. Tot basketballen aan toe. En nu ook: paraplu’s. Lees dit hilarische stuk, dat zo uit ‘De Speld’ had kunnen komen, over hoe een paraplu deel initiatief in een paar weken bijna al haar 300.000 paraplu’s kwijtraakte. Drie opmerkelijke facts uit het stuk:

• Er zijn 15 (!) paraplu deel startups in China actief;
• Men is tot de conclusie gekomen dat het een seizoensproduct is en in streken waar veel regen is mensen zelf al een paraplu hebben gekocht;
• De oprichter heeft de moed nog niet opgegeven: “He reportedly plans to release another 30 million umbrellas by the end of the year.”

China issues guidelines to promote sharing economy – Xinhua | English.news.cn

Heel kort stuk over de guidelines die in China zijn opgesteld om de opkomst van de ‘deeleconomie’ te promoten én in goede banen te leiden. Interessant om te zien is dat het niet alleen blij promoten is, maar ook gaat over verantwoordelijkheden én hoe de overheid zelf een rol kan spelen in een duurzame groei door te faciliteren met data.

Uber Is Dealt a Fresh Blow in European Legal Case – The New York Times

Hoewel iedereen kan zien dat Uber een taxi- of transportbedrijf, blijft het bedrijf zelf volhouden dat ze een tech bedrijf zijn en hierdoor niet vallen onder de (lokale) regels voor taxi’s. In dit stuk lees je dat de strohalm waar ze zich aan vast houden om dit te beweren steeds slapper wordt. En uiteindelijk zal breken.

Vakantieverhuur niet gemeld? 6000 euro boete – PAROOL

“Amsterdammers die niet melden dat zij hun woning in de vakantieverhuur zetten, krijgen een boete van 6000 euro, zo laat de gemeente weten.” In oktober dit jaar zal Amsterdam de meldplicht voor short stay verhuur invoeren. Wie een overnachting niet registreert krijgt een boete van 6.000euro. Ik ben nog steeds benieuwd hoe het proces rondom die registratieplicht gaat verlopen (en hoe hoog of laag de drempel wordt), maar duidelijk is intussen wel dat hoe hoog of laag die drempel ook is: door het voeren van een afschrikbeleid worden mensen wel gedwongen om mee te doen. Het zou kunnen zijn dat professionele verhuurders (investeerders met diepe zakken) het risico nemen en het op een rechtzaak laten komen, maar de ‘kleine’ verhuurder zal waarschijnlijk eieren voor zijn geld kiezen.

In de media

‘Platformwerk rukt op’ | Flexmarkt

Onlangs werd ik geïnterviewd voor Flexmarkt over de opkomst en toekomst van arbeid via platformen. Via de link in deze tweet kom je uit bij de PDF van het stuk.

Deeleconomie-expert begint eigen crowdfundingcampagne voor boek ‘De Platformrevolutie’ – Deeleconomie in Nederland

Eigen publicatie waarin ik meer vertel over de crowdfunding campagne.

Crowdfunding

Zoals je weet ben ik op dit moment bezig met een crowdfunding campagne om de 3-4 maanden tijd die ik nodig heb om mijn nieuwe boek ‘De Platformrevolutie’ te schrijven te kunnen bekostigen. Neem gerust een kijkje op de pagina. Meedoen kan al vanaf 5 euro, maar je kunt als organisatie ook mijn dienstverlening met een korting van 50% vooraf inkopen.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Goedemorgen!

Wat hebben Indiegogo, Wikipedia, Peerby, Uber, Helpling, Snappcar en BlaBlaCar met elkaar gemeen? Het zijn allemaal succesvolle schaalbare platform merken die ik de afgelopen vier jaar voor mijn ‘Crowd Expedition’ heb bezocht en onderzocht. En binnenkort maken zij onderdeel uit van mijn boek ‘De Platformrevolutie’.

De afgelopen vier jaar ging ik op ‘Crowd Expedition’. Ik sprak met ondernemers, experts, onderzoekers en beleidsmakers wereldwijd over de platformrevolutie. Ruim 400 interviews in 13 landen, 300 online video’s, tientallen blogs, vele presentaties en discussies verder heb ik de antwoorden op -en in sommige gevallen: betere vragen over- deze vraagstukken gevonden. En deel ik mijn visie en duiding met regelmaat in de media (o.a. Nieuwsuur, BNR, Forbes), door het geven van presentaties in binnen- en buitenland en de gratis nieuwsbrief die je wekelijks ontvangt.

Nu is het tijd om mijn verhaal en visie op papier te zetten. In het boek De Platformrevolutie wil ik de belangrijkste ontwikkelingen en stakeholders analyseren, leg ik de meest prangende dilemma’s bloot en schetst ik een visie op de toekomst.

Boek

De Platformrevolutie zal medio mei volgend jaar via Vakmedianet verschijnen. Met de begeleiding van het team van Vakmedianet, tekstschrijver Isabel Timmers, journalist Claartje Vogel en een tien koppen tellend expertteam komt het met de kwaliteit van het boek wel goed.

Nu is er nog één uitdaging: tijd. Omdat ik niet geniet van een basisinkomen vanuit een universiteit of corporate, zal ik op een creatieve manier de tijd die ik nodig heb om het boek te schrijven, al snel 3 tot 4 maanden, financieren.

Crowdfunding

Gezien het ‘practise what you preach’-karakter van het project kan dit natuurlijk maar op één manier: via een crowdfunding campagne. Het doel van de campagne is niet alleen geld ophalen, maar ook draagvlak creëren voor het boek.’

Afgelopen maandag startte ik op een eigen platform een campagne met als doel om in vier weken minimaal 12.000 euro op te halen. Daarmee kan ik mijzelf vier maanden opsluiten om aan het boek te werken.

Unieke kennis met 50% korting

In de campagne verkoop ik een aantal unieke rewards. Voor 5 euro koop je een kopje koffie en komt je naam in het boek. Voor 35 euro ontvang je als eerste een gesigneerd exemplaar. Echt interessant zijn de diensten als brainstormsessies, presentaties en workshops die ik via de campagne met kortingen tot 50% voorverkoopt.

Hiermee neem ik een voorschot op klussen die ik na het lanceren van het boek ga doen. De kwaliteit is gegarandeerd: de laatste jaren gaf ik al meer dan 150 presentaties in binnen- en buitenland over dit onderwerp.

Voor de deelnemers is het de kans om tegen een scherp tarief een sessie in te kopen en mee te liften op het verhaal van de campagne. Voor mij is het een manier om ontspannen aan mijn boek te kunnen werken.

Vraag aan jou

De teller van de campagne staat een dag na de lancering al op €2.880,-, oftewel 24% van het minimale doelbedrag. Een mooie start, maar ik ben er nog niet.

Graag zou ik je hierbij als ontvanger van mijn wekelijkse nieuwsbrief vragen om deel te nemen aan deze campagne. Om samen de kracht van de crowd en het netwerk te bewijzen. Meedoen kan al vanaf 5 euro (incl. 21% BTW). Maar zie het ook een kans op op een sympathieke wijze unieke kennis voor jou en jouw organisatie binnen te halen met een mooie korting tot 50%.

Ik nodig je uit om de crowdfunding pagina te bekijken. Deze kun je bereiken via deze link.

Mocht je nog vragen hebben, dan hoor ik deze natuurlijk graag.

Fijne dag, dank voor je aandacht en excuus voor het (eenmalig) spammen met een uniek bericht,

Martijn Arets

Het was weer een mooie week waarin ik op het podium stond in het Kennemertheater in Beverwijk en op de Permanent Beta Dag in Amsterdam. Mooi om met groepen de discussie aan te gaan over de toekomst van de platformeconomie. Over de toekomst gesproken: vandaag start mijn crowdfundingcampagne voor mijn nieuwe boek ‘De Platformrevolutie. Later deze week ontvang je hier meer info over, maar neem gerust al een kijkje (en doe mee!). Ook verzamelde ik weer 5 mooie stukken en voorzag ze van mijn duiding en commentaar. Fijne week!

Platformeconomie top 5

De drie spelregels voor de economie van de 21e eeuw – NRC

De drie MIT-hoogleraren digitale economie Andrew McAfee en Erik Brynjolfsson brachten in 2014 met hun boek The Second Machine Age de robot-discussie op gang. Deze week brengen zij hun nieuwe boek uit: ‘Machine, Platform, Crowd: Harnessing Our Digital Future’. In dit artikel gaat Wouter van der Noort (check ook zijn interessante nieuwsbrief) in op de drie beloften van het boek:

1. Machines nemen veel over (maar niet alles)
2. Platforms maken de dienst uit (en streven naar een winner takes all markt)
3. De crowd weet het beter

Mooie quote ook over een NASA crowdsourcing experiment: „De enige keer in 700 zaken waar de crowd niet tot een betere oplossing kwam, was toen de crowd niet kwam opdagen.”

Hier onder ga ik kort in op hoe ik deze 3 punten zie (en daarna download ik de ePub van het boek om het stuk in de vakantie te gaan lezen):

Machines nemen veel over
Ik denk inderdaad dat er soms wat krampachtig over de impact van robotisering wordt gedaan. En ik vind dat er meer moet worden gekeken naar oplossingen waarin de robots (computers, AI, etc.) zij aan zij staan met de mens ipv tegenover elkaar. Natuurlijk gaat dit een enorme impact hebben op de werkgelegenheid, maar dat geeft ons ook de kans om te bedenken hoe we robotisering kunnen gebruiken om ons welzijn te verhogen, zonder dat we vrijheden opgeven en de kloof tussen arm en rijk (en nog belangrijker: tussen wel en geen macht) kunnen verkleinen. Ik vermoed dat we daar ook flink wat discussies over basisinkomen in terug gaan zien komen. Maar laten we eerlijk zijn: door onze maatschappij zo mega inefficiënt in te richten als dat we nu hebben, denk ik dat minstens de helft van het huidige aantal banen kan worden vervangen. Niet door robotisering, maar door logisch nadenken. Als je het zo bekijkt heeft al een flink percentage van de Nederlanders een basis inkomen.

Platforms maken de dienst uit
Helemaal mee eens, platformen zullen meer en meer in onze samenleving en economie een leidende rol gaan uitmaken (voor zover ze dat nu nog niet doen). Ik ben het er alleen niet mee eens dat dit persé een winner takes all markt moet zijn. Juist omdat bij platformen als Uber de transactie lokaal plaatsvindt, software gratis zal worden (en deels al is), wat veel ruimte geeft voor lokale alternatieven. Aan de samenleving de taak om een aantal standaarden te ontwikkelen, zodat al die lokale alternatieven met elkaar worden verbonden en drempels worden verlaagd.

De crowd weet het beter
De belofte van crowdsourcing hoor ik al jaren, maar in de praktijk komt daar vaak weinig van terecht. Veelal is het top-down (bedrijf x vraagt haar crowd mee te denken, maar is zelf in controll en gebruikt het vaak voor mooie marketing) en geen onderdeel van de doorlopende strategie. De prachtige voorbeelden van Wikipedia. LocalMotors en Linux zijn indrukwekkend, maar staan wel al jarenlang op eenzame hoogte. Ik ben benieuwd wat zij in hun boek hebben gezien en bedacht waardoor crowdsourcing (structureel of bottom up) écht gaat vliegen. Want tot nu toe is het veelal gerommel in de marge.

Uber is exploring a way to repair its relationship with drivers: equity in the $69 billion company | Businessinsider

Dat Uber de banden met haar chauffeurs (uhm… nee, het zijn niet ‘haar’ chauffeurs, al denkt de rechter daar anders over) moet versterken: dat is duidelijk. In mijn vorige nieuwsbrief deed ik een korte analyse van wat er nu echt aan de hand is.

Deze week kwamen verhalen voorbij dat Uber overweegt om (net als Juno destijds) drivers te belonen met aandelen in het bedrijf. Interessant: dat zeker. Ik vraag mij alleen af of het echt effect gaat hebben op de loyaliteit en motivatie van chauffeurs. Ik denk het eigenlijk niet. In veel forums van Uber chauffeurs die ik volg was dan ook de reactie: ‘hartstikke mooi, maar zorg er eerst voor dat de basis voorwaarden voor ons goed zijn en geef ons liever een eerlijke prijs voor het werk dat we nú doen’.

Al £190m geïnvesteerd in community-owned duurzame energieprojecten in VK | Revue

Als je kijkt naar crowd organized initiatieven, dan is het al jarenlang interessant om naar de energiesector te kijken. Naast enkele grote initiatieven (De Windcentrale kocht middels crowdfunding in een aantal jaren al 10 windmolens volgens een coöperatief model) zie je ook tientallen, al dan niet duizenden, kleine lokale initiatieven. Dar boven komen weer platformen als Vandebron en Powerpeers die de decentrale initiatieven faciliteren en verbinden.

In de nieuwsbrief van Ronald Kleverlaan (we schreven eerder samen met twee anderen dit fantastische boek) kwam dit interessantestuk voorbij over community-owned duurzame energieprojecten in de UK.

How Much Are People Making from the Sharing Economy?

Interessant onderzoek over hoeveel mensen kunnen verdienen aan de deel- en klusjeseconomie. Mooi om te zien welke wegen onderzoekers weten te vinden om aan data te komen.

Het is voor velen nog onduidelijk wat de impact de platformeconomie heeft op de economie (gemeten volgens de traditionele methoden). Deze week zat ik bijvoorbeeld in een sessie met o.a. het CBS om na te denken over een pilot om de impact van de platformeconomie mee te gaan nemen in het BBP.

Bike-Sharing Schemes: Flourishing or Running Riot? | ChinaFile

Interessante read over de opkomst van deelfietsen. Met de voor-, maar zeker ook met de nadelen. Ik denk dat de komende jaren deelfietsen een van de grotere uitdagingen gaat worden ihkv de platformeconomie voor lokale overheden. Lees ook dit stuk in De Telegraaf ‘Vrij spel voor huurfietsbedrijf’.

Uitgelicht

Onderzoekers bedenken systeem om reisdata voor taxidiensten te verbergen | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

Mooie stap in het kat-en-muisspel tussen burger en organisatie: https://platformrevolutie.nl/crowdfunding/”Onderzoekers hebben een manier bedacht waarmee reisdata van gebruikers voor taxidiensten als Uber verborgen kan worden.”

Crowdfunding ‘De Platformrevolutie’

Crowdfunding campagne live voor ‘De Platformrevolutie’

Vandaag is een crowdfunding campagne live gegaan voor het schrijven van mijn nieuwe boek ‘De Platformrevolutie’. Met deze campagne geef ik (potentiële) supporters de kans om diverse interessante rewards aan te schaffen van een uniek gesigneerd exemplaar tot een presentatie met 50% korting. Later deze week ontvang je nog een aparte mailing over deze campagne, maar voel je vrij om alvast een kijkje te nemen op de crowdfunding pagina. Meedoen kan al vanaf 5 euro (incl. BTW). Het doel is om binnen 4 weken minimaal 12.000euro op te halen. Bij het live gaan van de campagne was al 23% van het doelbedrag binnen, dus dat is een mooie start!

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)

Deze week stond in het teken van de voorbereidingen van een nieuwe crowdfunding campagne voor mijn nieuwe boek ‘De Platformrevolutie’. 3 Juli gaat hij van start en ik zal geen gebruik maken van een bestaand platform. Mooi experiment weer. In de aanloop naar de campagne ook maar een nieuwe website voor het boek gelanceerd. In deze editie ook veel eigen werk: zo was ik een uur lang te gast bij BNR Nieuwsradio over Uber en disruptie en publiceerde ik op Intrapreneur.nl het stuk ‘De toekomst van de Uber en Airbnb’s ligt decentraal, en Sharetribe heeft de sleutel’. Inclusief een uitgebreid video interview. Ook in deze nieuwsbrief weer 5 mooie artikelen die ik voorzag van mijn mening en duiding. Fijne week!

Platformeconomie top 5

Uber’s puberteit: van struikelende start-up naar professionele multinational

Nadat vorige week het nieuws bekend werd dat Travis Kalanick, de co-founder van Uber, uit zijn rol als CEO is gezet, kon je afgelopen week bijna geen krant openslaan (spreekwoordelijk dan) of er werd niet gesproken over de schandalen van het bedrijf. En dat zou allemaal door één iemand komen: Travis. Nu geloof ik zeker dat hij een belangrijke rol heeft gespeeld in deze verziekte cultuur, slecht voorbeeldgedrag vanuit de top is funest voor een bedrijf, maar er is natuurlijk meer aan de hand.

Mijn analyse / gedachte van de situatie:

• Natuurlijk is er iets mis met de cultuur, maar dat is al jaren bekend. En begon eigenlijk al met de naam, de God View app en meer. De taxi markt is een markt die je hard in moet gaat wil je iets als Uber neerzetten. De klanten waren über-blij, dus dat heeft vast bijgedragen aan het ‘unstoppable’ gevoel met menig ‘fuck the rules’ acties tot gevolg;
• Ik denk dat het grootste probleem van Uber is, is dat zij al heel vroeg een ultieme droom hebben bedacht: zelfrijdende auto’s. Travis kreeg de besef trouwens toen hij bij Google op bezoek was om te spreken over een investering. En daar komt het techiek vs realiteit issue dat je vaak ziet bij tech ondernemers. Technisch gezien had die zelfrijdende auto er best in 5 jaar kunnen zijn, maar voordat de samenleving hier klaar voor is, dan ben je wel 15-20 jaar verder. Chauffeurs waren een tijdelijk noodzakelijk kwaad, maar dan net voor 5 maar voor 15-20 jaar. En dat vraag een heel andere strategie;
• Waar Lyft zich op de VS focust (alsnog een best aardige markt), wilde Uber gelijk ‘world domination’. Best en flinke klus in een korte tijd. Ik denk in een te korte tijd;
• Uber heeft veel geld uitgegeven om ‘ons’ gewend te laten raken aan mobiliteit on demand (met 3 klikken op je smartphone een auto voor je neus), maar het is niet gelukt om een onverslaanbare monopolie positie in de markt te krijgen, waardoor het zo maar kan zijn dat een nieuwkomer dankjewel zegt en de markt overneemt. Immers: Uber heeft al een ‘legacy’ van 12 miljard investering en 70 miljard waardering. Dat klinkt tof, maar druk ook enorm op de toekomst van de organisatie;
• Taxi business is een lokale markt: vraag en aanbod bevinding zich geografisch gezien bij elkaar in de buurt, wat het voordeel van een global leader een stuk kleiner maakt. En nu mensen steeds meer gewend zijn aan mobiliteit on demand en de software goedkoper (en uiteindelijk gratis) wordt, is een lokaal alternatief een stap dichterbij.

Is Uber doomed? Ik denk het niet: het bedrijf heeft nog veel potentie, maar zal zich meer moeten focussen op de juiste markten en natuurlijk intern flink moeten bijschaven. De enige vraag is: wie gaat die kar trekken? Travis wordt vervangen door 14 anderen. Dat lijkt me een lastige zaak. Genoeg kansen, maar het komt niet vanzelf….

(later in deze nieuwsbrief de BNR uitzending van afgelopen week waar ik een uur te gast was in een uitzending over Uber én een eigen artikel over Sharetribe: een tool die decentrale marktplaatsen faciliteert.)

7 principles for fairer employment in the digital economy

Wat interessante voorstellen en food4thought voor de vraagstukken rondom arbeid in de digitale (platform) economie.

‘The way they manipulate people is really saddening’: study shows the trade-offs in gig work

De laatste tijd komen er steeds meer artikelen voorbij met vraagstukken over hoe het is om voor een app of algoritme te werken. Met de opkomst van de ‘gig economy’ of ‘klusjeseconomie’ zijn dit enorm relevante vragen. Deze week ook een leuk artikel van een journalist die een week als Foodora bezorger aan de slag ging

In een tijd dat veel (grote) partijen lopen te praten over ‘echte banen’, wordt het tijd om te erkennen dat de flexibilisering niet te stoppen is en dat het ook heel veel voordelen met zich meebrengt. Dan is het ook tijd om te beseffen dat het huidige systeem en zekerheden hier niet op ingericht zijn en dat sommige dingen die er aan komen misschien maatschappelijk gezien niet de beste optie zijn. En dat het tijd is om hier een oplossing voor te bedenken. Iets met visie.

In het kader van die discussie kwam ik vorig jaar in New York iemand van een interessant Belgisch initiatief tegen: SMart. Michel Bauwens noemde het ook in deze video. Zie hier onder hoe zij zichzelf omschrijven. Binnenkort ga ik er op bezoek voor een uitgebreid interview:

Exclusive: Amazon Japan to build stable of 10,000+ independent couriers- Nikkei Asian Review

Amazon Japan aims to build a team of 10,000 independent couriers in the Tokyo region by 2020 to continue offering same-day delivery service without relying on major parcel delivery companies.

Om mijn boodschap van bovenstaande post nog wat extra urgentie te geven, kun je dit stuk lezen.

Die Zeit: “You’re fired!”

Hoewel ik in deze updates veel spreek over de opkomst van ‘offline’ arbeid via platformen, is de groei van online arbeid via platformen al 10 stappen verder. Ik kwam onlangs dit interessante fragment tegen:

Eigen publicaties

De toekomst van de Uber en Airbnb’s ligt decentraal, en Sharetribe heeft de sleutel

In Helsinki ging ik twee weken geleden in gesprek met Juho Makkonen, de oprichter van Sharetribe. Sharetribe wil de ‘WordPress’ voor marktplaatssoftware worden. Met hem had ik een boeiend gesprek (video en podcast staan onderaan het artikel) over zijn bedrijf en de toekomst van een decentraal landschap van (deel)platformen.

F*ck the rules?

De Engelse vertaling van mijn eerder gepubliceerde blog ‘Fuck de regels?’.

ConnectingFriends: het deelplatform voor de gastvrije reiziger

Vorige week ging ik in gesprek met Marian Stoppelenburg van ConnectingFriends: een platform voor de gastvrije reiziger.

In de media

Ask me anything – BNR Nieuwsradio

Afgelopen week was ik voor de tweede keer te gast in het programma ‘Ask me anything’ op BNR. Aanleiding was het vertrek van Uber CEO Travis Kalanick. Tof om (weer) een heel uur de tijd te hebben om inhoudelijk op een onderwerp en ontwikkeling in te gaan.

LeasePlan: Accelerating the Ride Hailing Revolution – YouTube

Voor Leaseplan mocht ik als expert (ze hebben me voor het gemak maar trendwatcher genoemd) mijn visie geven op de toekomst van ‘ride hailing’. Ook gelijk een mooie kans om een kijkje in mijn nieuwe kantoor te nemen.

Contact

Advies of duiding nodig of op zoek naar een spreker? Neem gerust contact op via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596)