Na een bezoek aan Brussel en New York weer geland op Nederlandse bodem. In New York bezocht ik een congres over platform coöperaties, waar in ik in 3 dagen veel nieuwe inzichten heb verkregen die weer een hoop inzichten en food4thought hebben opgeleverd. De meeste talks zijn op video terug te zien. De talk van Juliet Schor (resultaten onderzoek naar een van de meest succesvolle platform coops Stocksy), het Breakout Panel – Next Labor: Designing Platform Cooperatives in a Worker-Centered Wayen de registratie van een public event ‘what happened to the future’ onderleiding van Douglas Rushkoff zijn zeker de moeite van het terugkijken waard. Ook zal ik mijn gedachten later nog in een blog delen.
Afgelopen week was er zowel in Den Haag als in de media weer de nodige aandacht voor de klusjeseconomie (arbeid via platformen) en mocht ik duiding geven in artikelen voor de NOS en Flexnieuws.nl. Ook deze week heb ik weer 5 artikelen voor je uitgezocht en van mijn duiding voorzien. Fijne week!
Platformeconomie top 5
Uber loses court appeal against drivers’ rights – BBC News
In veel landen is er veel discussie over de vraag: is iemand die via een platform werkt in de klusjeseconomie (de gig economy) nu een zelfstandig ondernemer of een werknemer. Want hoe zelfstandig ben je als je voor je inkomen afhankelijk bent van een platform, je het merk van het platform uitdraagt, de route en klantcontacten worden bepaald door het platform en je ook niet je eigen prijs kunt bepalen?
Onderdeel van deze discussie is ook de vraag om een hervorming (of heroverweging) van ons huidige stelsel met de vraag of sociale zekerheden niet moeten worden losgekoppeld van het dienstverband.
5 Interessante linkjes om te verkennen op dit vlak:
- Afgelopen donderdag was er een rondetafel sessie in de 2e Kamer over de klusjeseconomie. Aanleiding is de stap die Deliveroo heeft gezet om hun koeriers te verplichten om ZZP’er te worden en om de betaling van een uurloon naar een stuksloon aan te passen. Via deze link kun je de hele sessie terugkijken én krijg je toegang tot een aantal interessante ‘position papers’ van verschillende stakeholders in deze discussie;
- Ook de NOS besteedde afgelopen week aandacht aan deze discussie. In een duidelijke video (disclaimer: ik mocht op de achtergrond input leveren) wordt de klusjeseconomie en de belangrijkste vraagstukken aangesneden. In de begeleidende blog wordt de discussie ook vanuit diverse invalshoeken belicht;
- In de VS heeft Uber 100 chauffeurs gedeactiveerd (in het artikel wordt het woord ‘ontslagen’ gebruikt, maar dat is juridisch niet juist, maar het komt wel op het zelfde neer) omdat zij alleen wilden rijden op momenten dat er een ‘surge pricing’ was. Op zo’n moment is de vraag naar Uber taxi’s hoger dan het aanbod en zet Uber een vermenigvuldiger in op de ritprijs om vraag omlaag en aanbod omhoog te krijgen. Deze chauffeurs weigerden ritjes aan te nemen buiten de ‘surge pricing’ periodes, wat tegen de ‘community guidelines’ van Uber is. De vraag die bij mij naar boven komt is: in hoeverre botsen de zelf opgezette community guidelines met de wet?;
- Een tweet van Jeremias Prassl (zie ook deze video van een eerdere presentatie): “London Central Arbitration Cttee finds that @Deliveroo cyclists are not workers for purposes of union recognition b/c of substitution clause in contract. [NB – not same as Employment Tribunal; it’s a specialised collective labour law body]” Hieruit blijkt maar weer dat de discussie altijd ingewikkelder is dan je in eerste instantie denkt.
- De video’s van het ‘Reshaping Work in the Platform Economy’ conference en dan in het bijzonder de presentaties van Jeremias Prassl en Benjamin Sachs.
In het geval van Uber (link in de titel van dit bericht) deed de rechter in de UK afgelopen week een duidelijke uitspraak: de chauffeurs die voor Uber rijden zijn werknemer van het bedrijf en hebben recht op alle voordelen die bij de werknemersstatus hoort.
Het is duidelijk dat deze discussie nog lang niet voorbij is….
Een nieuwe geldkraan voor Uber – NRC
Uber krijgt een nieuwe investering van 10 miljard dollar. Dat is het verhaal naar buiten. In werkelijkheid is het verhaal ‘iets’ genuanceerder. Uit het NRC stuk: “Maandag bevestigde Uber dat een investeringsfonds van het Japanse techconcern Softbank van plan is om 10 miljard dollar (8,6 miljard euro) in de Amerikaanse deelrittendienst te steken. Het gaat om een belang van zo’n 14 procent in Uber” > Er wordt dus 10 miljard betaald voor 14 procent van de aandelen. Tot zover een duidelijk verhaal.
In een artikel op TechCruch blijkt dat het verhaal gecompliceerd is: Softbank investeert 1 miljard in Uber en neemt voor 9 miljard aandelen van bestaande (vroege) investeerders over. “The group led by SoftBank and Dragoneer Investment Group is also expected to invest a much larger amount by buying up to $9 billion in Uber shares from employees and other shareholders, likely bringing its total ownership to at least 14% of the company. These shares are expected to be purchased at a lower valuation, that has still not been determined.”;
Wat valt er nu te zeggen over deze deal? (disclaimer, ik ben geen investeerder, maar probeer mijn gezonde verstand te gebruiken):
- De netto investering is 1 miljard dollar;
- De waardering van Uber staat nog ter discussie, maar zoals het er nu naar uit ziet niet hoger zijn dan de vorige ronde, wat gezien de discussies over het bedrijf niet heel verrassend is, maar naar aanloop van de beursgang in 2019 niet heel hoopgevend;
- De deal is nog verre van zeker (lees ook de update onderaan het TechCrunch stuk);
En tja, 1 miljard klinkt als veel geld (en is het ook), maar als je in het NRC stuk leest dat het bedrijf 645 miljoen dollar verlies leed in het laatste kwartaal, dan staat dit bedrag in een heel ander perspectief. Concurrent Lyft haalde onlangs overigens ook 1 miljard op, alleen is dit bedrijf alleen in de VS actief en heeft het vorige week bekend gemaakt binnenkort ook in Canada live te gaan. Zij hebben dus een veel minder risicovolle strategie, zullen in hun markt in de VS waarschijnlijk al break even draaien en zullen met die 1 miljard het een stuk langer uit houden en gebruiken voor groei in plaats van het dweilen van een kraan die open staat.
To be continued….
Booking.com werkt mee aan tegengaan illegale verhuur Amsterdam | NU – Het laatste nieuws het eerst op NU.nl
“Hotelwebsite Booking.com heeft een overeenkomst gesloten met de gemeente Amsterdam om illegale verhuur van woningen tegen te gaan.” Mooie stap van de gemeente Amsterdam in de strijd om controle te kijken op shortstay verhuur via online platformen. De strategie om duidelijk te communiceren wie er wel en vooral ook wie er niet meewerkt zal vermoed ik wel invloed hebben gehad op het proces.
Het valt mij, ook tijdens het congres in New York, nog steeds op hoe weinig (maar dan ook echt héél weinig) er naar overheden wordt gekeken wanneer men praat over een ‘eerlijke’ platformeconomie. De overheid, nationaal en lokaal, heeft enorm veel invloed in het sturen van ontwikkelingen door belasting, beleid, wetgeving, subsidie en meer. Daarnaast werd er in New York terecht opgemerkt dat de overheid een van de grootste klanten is van bijna alle techbedrijven. Ook via die weg kan de nodige druk worden uitgeoefend. In de praktijk zie ik hier nog weinig van terecht komen. Dan is het natuurlijk makkelijk om te wijzen naar de overheid, maar ook andere stakeholders in de discussie zouden hier meer mee moeten doen en meer op moeten sturen.
The era of blind faith in big data must end | Cathy O’Neil – YouTube
Interessante TED talk van data scientist Cathy O’Neil. “Algorithms decide who gets a loan, who gets a job interview, who gets insurance and much more — but they don’t automatically make things fair.”
Al langer pleit ik voor meer transparantie (eventueel via een ’trusted 3rd party) in algoritmes. Dit omdat de gebruikers geen inzicht hebben in de variabelen die worden meegenomen. Nog te veel mensen zijn in mijn ogen naïef en denken dat een algoritme van bijvoorbeeld Uber zo is ingericht om een zo goed mogelijke automatische match te maken tussen vraag en aanbod. Dat zit er zeker in, maar intussen weten we echt wel dat er meer variabelen die in dienst staan van de aandeelhouders in algoritmes worden meegenomen. En dat is op zich natuurlijk ook geen rocket science. Bedrijven proberen hun klanten op alle mogelijke manieren te beïnvloeden om gedrag te sturen met als doel winstmaximalisatie. Ik was zelf eerder immers ook marketeer 😉 Dat is dus geen nieuws.
Wat ik van deze video heb geleerd, is dat een andere ‘error’ in algoritmes zit. Algoritmes worden immers veelal gevoed door historische data. Maar wie zegt dat deze data niet enorm biased zijn? Kijk deze video voor een paar duidelijke voorbeelden.
Aanstaande dinsdag geeft zij overigens een talk in Utrecht. Voor zover ik kon zien zijn er geen kaarten meer. Op de vraag van mij of de talk wordt opgenomen kreeg ik het antwoord dat zij dit niet wilde. Interessant voor iemand die pleit voor meer openheid 😉
Kickstarter onthult donatieplatform met abonnementsmodel voor makers | NU.nl
“Crowdfundwebsite Kickstarter heeft een nieuw platform onthuld. Met Drip betalen mensen maandelijks een bedrag om hun favoriete makers te ondersteunen.”
Waar crowdfunding voornamelijk geschikt is voor incidentele en project financiering, zijn er nog weinig goede tools op de markt om een constante stroom inkomsten uit een fanbase te halen. Dit terwijl dit erg interessant kan zijn voor individuen met een grote fanbase als vloggers, maar ook onderzoekers (die niet alleen wetenschappelijk publiceren ;-)).
Tot voor kort wat Patreon (al ruim 100mln in geïnvesteerd en een waardering van 450mln) de beste papieren. Afgelopen week maakte crowdfunding platform Kickstarter bekend ook een soortgelijke service uit te rollen. Hiermee gaat het platform verder dan alleen het ‘kickstarten’ van project en product financiering.
Waar ik vooral benieuwd naar ben is of zij dit als twee aparte diensten in de markt gaan zetten, of of zij ook combinaties gaan maken. Dat je een klassieke crowdfunding campagne kunt gebruiken om geld op te halen en spullen voor te verkopen, maar dat enthousiastelingen zich ook direct voor een lange termijn financieel aan jouw droom kunnen verbinden. Juist die combi vindt ik interessant en biedt een unieke propositie.
Daarnaast is het afwachten of dit ook in de Nederlandse cultuur gaat werken. Tot nu toe zijn er nog weinig interessante Nederlandse Patreon cases. Een obstakel is vermoed ik het ontbreken van de mogelijkheid voor betalen met IDEAL. Dat is toch echt iets wat voor het brede Nederlandse publiek onmisbaar is.
Onderzoek
Vision paper released: A cooperative vision for the collaborative economy | Cooperatives Europe
Cooperatives Europe heeft een ‘vision paper’ uitgegeven: ‘A cooperative vision for the collaborative economy.’ Ik was bij de presentatie in Brussel aanwezig. Interessant om te zien dat er de laatste tijd erg veel aandacht voor de platformeconomie is vanuit de coop hoek.
In de media
Pijlsnel op de pedalen voor jouw maaltijd, dat heeft ook een keerzijde | NOS
Naar aanleiding van de rondetafel bijeenkomst over arbeid via platformen in de kamer en de Deliveroo protesten heeft NOS een explainer video over ‘werken in de platformeconomie’ gemaakt en een begeleidende blog geschreven. Ik werd als expert en onderzoeker voor deze productie geïnterviewd.
Platformeconomie, interview Martijn Arets | Flexmarkt.nl
Voor Flexmarkt.nl mocht ik duiding geven in de discussie rondom de klusjeseconomie. Altijd fijn om wat ruimte te hebben om mijn verhaal te doen.
Eigen publicaties
Things Network: Global IoT van Nederlandse bodem | Trivento.nl
Voor Trivento schreef ik een artikel over The Things Network. Een waanzinnig project van Nederlandse bodem waarin met minimale middelen een wordt gewerkt aan een wereldwijd dekkend open source Internet of Things netwerk. De plannen om op te schalen met blockchain en dit te bekostigen via een ICO maken dit verhaal alleen maar nog interessanter.
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of duiding nodig over de platformeconomie of op zoek naar een spreker?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).
