Goedemorgen! Afgelopen week druk geweest met het afronden van de eerste concept versie van mijn rapport over portabiliteit van reputatiedata voor platformwerkers. Ik werk altijd goed met deadlines: onder druk wordt alles vloeibaar zal ik maar zeggen. Over een dikke maand komt het rapport uit.
Tussendoor nog colleges verzorgd voor groepen van Nyenrode en Universiteit Twente, een bijdrage geleverd aan een jubileum talkshow van Funda met Eva Jinek en twee live radio optredens mogen doen: BNR en Radio 1. Waar ik bij Radio 1 direct vanaf de camping op de fiets naar de studio fietste. Gelukkig hadden ze gewaarschuwd dat er webcams hingen en had ik tussen mijn klamme camping kleren nog iets toonbaars kunnen vinden ;-). Bij BNR ging ik 30 minuten in gesprek over de rol van Apple als poortwachter en privacy ‘beschermer’. Een aanrader om terug te luisteren. Al zeg ik het zelf.
Volgende week maandag geen nieuwsbrief ivm pinksteren. Het gaat regenen, dus leek het ons een goed idee om nog een weekend te gaan kamperen 😉 Fijne week!
Overheid dwingt burger in de richting van Google en Apple
“Alleen klanten van de twee Amerikaanse techbedrijven kunnen overheidsapps downloaden en veilig inloggen via DigiD. De app voor het coronapaspoort is straks ook exclusief beschikbaar in de winkels van Google en Apple.”
Goed stuk in het FD over hoe de/een overheid haar burgers dwingt om lid te worden van Google of Apple om gebruik te kunnen maken van overheidsdiensten. Het verweer is dat veel mensen dit al gebruiken, dus dit de makkelijkste weg is. Dat is natuurlijk een niet acceptabel en te makkelijk antwoord. De alternatieven zijn er en de groei hiervan is natuurlijk een kip/ei verhaal. En juist een overheid zou een aanjager kunnen zijn om een Nederlands of Europees privacy vriendelijk alternatief te promoten. Wat wanneer we besluiten dat alle digitale diensten die met publiek geld zijn gefinancierd altijd evenveel commerciële als open technologieën aan moet bieden aan de gebruiker? En hierin niet gaan voor de weg van de minste weerstand? Ik weet zeker dat we dan met een jaar of 5 volwassen alternatieven hebben met genoeg schaal. En dat businessmodel? Zie het als een stuk publieke infrastructuur. Daar valt overigens prima geld mee te verdienen, maar niet met de rendementen waar een Venture Capital investeerder op zit te wachten. En daar is natuurlijk helemaal niets mis mee.
p.s. check ook deze podcast aflevering van Tegenlicht-maker Roland Duong over zijn strijd om de ‘whatsapp buurtpreventie’ borden, waar gemeenten gratis reclame maken voor whatsapp, te verwijderen. Met succes.
Just Eat Takeaway launches grocery delivery in Germany | Reuters
De ontwikkeling van de maaltijdbezorgmarkt blijft interessant om te volgen. Veel platformen experimenteren met het verkopen en bezorgen van andere goederen dan eten. Het enige platform dat altijd duidelijk aangaf hier geen brood in te zien is TakeAway. In de investor calls kwomt deze vraag stelselmatig terug en het antwoord van CEO Jitse Groen was altijd: misschien is het interessant en misschien is het mogelijk om dit zonder verlies te kunnen uitvoeren, maar het risico is groot en we kunnen nog veel groeien binnen onze huidige markten. Oftewel: past niet binnen de focus en het is natuurlijk ook de vraag wat de unieke toegevoegde waarde van een TakeAway is ten opzichte van andere partijen in de markt.
Afgelopen week kwam daar verandering in met het verschijnen van een persbericht (PDF) van Lieferando, de Duitse tak vanTakeAway met (naar eigen zegge) meer dan 10.000 bezorgers, 12 miljoen klanten en actief in 50 steden. Hierin is bekend gemaakt dat je vanaf binnenkort in Duitsland (en misschien ook in Nederland en de UK) ‘almost everything related to food and select supermarket articles’ kunt bestellen in de ‘super app’ van Lieferando. Een opmerkelijke en op het eerste gezicht onlogische keuze. Immers: de marges zijn klein en de concurrentie in dit segment is groot. NRC berichtte vorige week dat er wereldwijd al meer dan 14 miljard is geïnvesteerd in ‘flitsbezorging’ van boodschappen. En waar Groen met maaltijdbezorging al in een competitieve markt zit waar veel geld wordt verbrand zou je zeggen dat het instappen in nog een soortgelijke markt niet de meest logische keuze is. Je kunt een euro immers maar één keer verbranden, uhm, uitgeven 😉
De grote vraag is dan ook: waarom? Dat antwoord kwam al snel na een reactie van mij op een Tweet van Groen. Het antwoord: hij kan niet anders. Concurrent Delivery Hero betreedt na de zomer onder de naam Foodpanda wederom de Duitse markt wvoor een bezorgservice van eten én boodschappen. Wederom, omdat Delivery Hero in 2018 nog de maaltijdbezorgbusiness in Duitsland aan TakeAway verkocht. Wat ze blijkbaar (ook niet juridisch) weerhoud om de strijd nogmaals aan te gaan met TakeAway.
In het persbericht van Delivero Hero staat een interessant fragment. “Delivery Hero will be opening its own Dmarts with the goal to deliver groceries and convenience items in as fast as 7 minutes. The Group also plans to launch cloud kitchens and restaurant concepts.”
Waar TakeAway dus boodschappen binnen 20-30 minuten van bestaande verkopers gaat bezorgen, heeft Delivery Hero met Foodpanda de ambitie om een netwerk te bouwen van eigenlokale winkels / distributiepunten om vanuit daar te bezorgen. En daarnaast ook de ambitie om eigen virtuele restaurant merken te lanceren en te bereiden in eigen productiekeukens. Hiermee is op lange termijn het businessmodel van Foodpanda vele malen interessanter, al zijn er natuurlijk genoeg kostbare en risicovolle hobbels te nemen.
Heel benieuwd ben ik dan ook of TakeAway zelf ook plannen heeft voor deze ghost- of darkkitchens en eigen winkels. Of misschien daar een combi van. Omdat de marge op het verkopen van boodschappen al klein is, laat staan het verkopen van andermans boodschappen. Daarnaast zijn de kosten van het laten ophalen bij een andere winkel ipv het eigen magazijn als vertrekpunt ook vele male hoger.
Wat sowieso opvalt is dat het voor TakeAway, dat echt een eerste generatie platform is, even leek dat de markten waar zij marktleider waren veilig waren. En het enige dat zij hoefden te doen was meer marge uit deze markten halen en in andere landen marktaandeel vergroten. En nu lijkt het alsof ook alle markten waar zij een marktleiderschap hebben ter discussie staan. Dat wordt een interessant schaakspel. Want waar Groen op social media alle vertrouwen uitstraalt (dit terwijl TakeAway verder een ontzettend gesloten bedrijf is), zijn er ook voor hem nog genoeg onzekerheden.
En waar gaat dit heen? Ik heb natuurlijk geen glazen bol (anders was ik al lang gaan investeren…), maar het ziet er naar uit dat puur een marketplace (alleen verkoop, geen bezorging) gezien de concurrentie geen optie meer is. Het ‘makkelijk’ geld verdienen is dus verleden tijd. Ik verwacht dat dit type platformen steeds meer producten (eten en goederen) vanuit eigen magazijnen en keukens gaan leveren. Daar zit een veel betere marge op en je hebt grip op de kwaliteit, proces en customer journey (klantreis/ervaring). Of MKB (vooral K) bedrijven hiervan gaan profiteren is nog maar de vraag. In theorie zou je met een dergelijke dienstverlening en ‘super app’ een gehele winkelstraat kunnen digitaliseren, maar ik denk dat de ondernemers en investeerders toch kiezen voor de ‘weg van de minste weerstand’ en dat dit op termijn negatief zal uitpakken voor de bestaande ondernemingen. Nog genoeg vragen, ik blijf het volgen…
Facebook dreigt iPhone-gebruikers: ‘Zonder je data geen gratis app’ | Het Parool
In de nieuwe IOS versie wordt iPhone gebruikers gevraagd of ze nog langer gevolgd willen worden. Naar verwachting zal de overgrote meerderheid van de gebruikers ‘nee’ zeggen. Dat maakt veel techbedrijven zenuwachtig. Bij BNR Digitaal hadden we hier een mooi gesprek over. Platformen als Facebook en Instagram smeken bij gebruikers om toch alsjeblieft ‘ja’ aan te klikken. Het enige probleem: het lukt ze niet om met goede argumenten te komen. Simpelweg omdat deze er niet (voldoende) zijn. Dan maar betalen voor Facebook en Whatsapp? Ik verwacht het niet. Al zou ik best een paar euro per maand over hebben voor een dienst die mijn privacy wel waardeert.
SeniorWeb bedankt vrijwilligers voor hun inzet op online vrijwilligersdag | SeniorWeb
Waar veel aandacht gaat naar nieuwe, hippe platform startups wordt vaak vergeten dat er ook veel minder opvallende platformen zijn die al jarenlang succesvol opereren. SeniorWeb is daar eentje van. Een platform dat vrijwilligers met senioren met ICT vragen verbindt. Ik verwacht niet heel erg vertrokken vanuit een platform gedachte, maar wel met steeds meer platform kenmerken. Ik denk er aan om een podcast serie te starten (heb natuurlijk nog niet genoeg te doen ;-)) en dan zou dit platform een van de eerste zijn om eens mee in gesprek te gaan.
Een paar cijfers:
- In 1996 opgericht
- 150.000 leden
- 3.000 vrijwilligers
- 17.000.000 bezoeken van de website per maand
- 425 leslocaties in Nederland
- 70.000 hulpvragen worden jaarlijks afgehandeld: online, telefonisch of aan huis.
Een mooi voorbeeld.
U.S. Labor Secretary supports classifying gig workers as employees
En weer ontwikkelingen in het vraagstuk of maaltijdbezorgers die via een app hun klussen scoren nu werknemer zijn of niet. Spanje verplicht bezorgplatformen de maaltijdkoeriers in dienst te nemen en ook in de VS zijn weer ontwikkelingen. Het is ook wel grappig dat veel platformen voorheen aangaven dat de keuze om te gaan voor het freelance model niets te maken heeft met kosten. De beurs denkt hier anders over: “Shares of Uber fell as much as 8 percent while Lyft dived as much as 12 percent. Doordash fell nearly 9 percent and Grubhub was down 3.3 percent.”.
Nu in Spanje de switch wordt gemaakt is het ontzettend interessant en belangrijk om te kijken wat de effecten zijn op:
- het aantal mensen dat toegang heeft tot werk;
- wie toegang heeft tot dit werk;
- de verdiensten;
- de voorwaarden;
- de flexibiliteit;
- de tevredenheid;
- en ga zo nog maar even door.
Dit omdat het geen garantie is dat de voorwaarden er beter op worden. Dit ook omdat veel platformen zullen besluiten via tussenpartijen (uitzenders en subcontractors) te gaan werken.
Toevallig kreeg ik bij het schrijven van dit stuk een blog met wat eerste inzichten toegestuurd. Het is een Spaans stuk, maar Google Translate hielp een hoop. Niet verrassend blijkt uit het stuk dat de platformen opperen dat deze wet Spanje als start-up land een slechte dienst bewijst. Niet verrassend en van dat soort uitspraken moet je niet van onder de indruk zijn. Maar wat gaat de koerier verdienen?
“A salary of 1,180 euros gross (barely 1,000 euros net) through a subcontractor or Temporary Work Company, with 40-hour days a week, a single day off, using his personal vehicle and with renewable employment contracts every fifteen days . These are some of the first labor proposals that some workers of home delivery platforms are receiving after the approval of the so-called ‘rider law’ by the Council of Ministers.”
Vanuit de app kregen bezorgers de mogelijkheid om met één klik op de knop de contact data te delen met een
van de subcontractor partijen. Het uurloon is 7,40 per uur (+ 7 cent per kilometer) en je gebruikt een eigen motorfiets of auto.
Het is dus de vraag of deze verandering echt iets oplevert voor de koeriers, of dat het vooral goed is voor de gemoedsrust van vakbonden en beleidsmakers dat er weer een vakje afgevinkt kan worden en het groter gesprek over de hervorming van de arbeidsmarkt niet gevoerd hoeft te worden. Want dat is en blijft mijn grootste angst en kritiekpunt: dat er voorbij de wensen van de werkenden wordt gekeken en tegen schijnzelfstandigheid wordt gevochten, terwijl er campagne wordt gevoerd voor schijnzekerheid.
Ook gelezen
- Inside the Decision on Trump’s Facebook Fate (podcast)
- Is Apple’s Privacy Push Facebook’s Existential Threat? (podcast)
- Apple is Holding Back the Creator Economy: What happens when a product company tries to run a platform?
- ‘More than a job’: the meal delivery co-ops making the gig economy fairer
- Laten we voor radicale ideeën eens naar de Zweden kijken
- Restaurant Staff Shortages Pique Appetite For Automation
- Aanbieder digitale samenvattingen van studieboeken haalt €43 mln op
In de media
Apple speelt bad guy én good guy | BNR Nieuwsradio
“Facebook schreeuwt moord en brand, omdat iPhone-gebruikers nu gemakkelijk kunnen aangeven dat hun data niet gebruikt mag worden. En Apple lijkt zelf de gebeten hond, in de juridische strijd met Fortnite-maker Epic Games, waarbij sappige geheimen van allerlei techgiganten op tafel zijn gelegd.”
Afgelopen week mocht ik bij BNR Digitaal 30 minuten lang in gesprek gaan over deze vraagstukken. Erg leuk om te doen!
Kappertjes vergeten? Flitsbezorging is al onderweg – Nieuwsweekend – NPO Radio 1
Vanaf mijn vakantieadres (lees: camping) sprong ik afgelopen zaterdag ochtend op de fiets naar Hilversum om in het programma Nieuwsweekend in gesprek te gaan over flitsbezorging apps / platformen als Gorillas. Een mooie start van de dag.
Verkopen via Amazon of bol.com? ‘Let op addertjes onder het gras’ | NU.nl
Een interview dat al even geleden werd gepubliceerd, maar afgelopen week gezien de ontwikkelingen weer op de voorpagina van Nu.nl stond .
Contact
Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie voor een online of offline event?
Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).
Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 300 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie. En lees mijn boek ‘Platformrevolutie – Van Amazon tot Zalando, de impact van platformen op hoe wij werken en leven’.
