Goedemorgen! Het zal je niet zijn ontgaan dat de eensgezindheid waarmee we deze crisis in zijn gegaan op zijn zachtst gezegd wat scheurtjes begint op te lopen. Zo ziet het er naar uit dat het de een beter lukt dan de ander om zijn of haar schaapjes op het droge te krijgen (en in veel gevallen: te houden) en krijg ik soms het gevoel dat veel mensen deze crisis gebruiken om te pleitten voor hun ideaalbeeld na de crisis (een ideaalbeeld dat zij ook al voor de crisis hadden), maar er nog een lange weg te gaan is. Optimisme maakt plaats voor realisme zal ik maar praktisch zeggen. Aan de andere kant vergroot deze crisis bestaande pijnpunten en ongelijkheden in de samenleving. Daar kunnen we vanaf nu dan ook niet meer blind omheen. Dat zal nog interessante discussies opleveren. Ik had oorspronkelijk de ambitie om in deze editie het woord corona niet te noemen, maar je zult als je verder leest ontdekken dat dat niet is gelukt 😉 Hopelijk zit er de nodige food4thought voor je bij. Fijne week en fijne Koningsdag!

Covid-19 has blown apart the myth of Silicon Valley innovation | MIT Technology Review

Waar veel tech optimisten jarenlang predikten dat alle problemen op de wereld met technologie konden worden opgelost, laat deze crisis ons duidelijk zien dat dat verhaal (eindelijk!) naar het land der fabelen kan worden verwezen. Niet dat de tech optimisten dit zelf al zien, maar de rest van de wereld intussen gelukkig (heel langzaam maar zeker) wel.

Zo is in het stuk ‘Contact apps won’t end lockdown. But they might kill off democracy’ in the Guardian te lezen: “A tech solution to the crisis of the type being pursed by the UK government will be both ineffective and a civil rights nightmare” en “If this signals an outbreak in Whitehall of tech “solutionism” – the belief that for every problem there is a technological answer – then we should be concerned. Tech solutions often do as much harm as good, for example, by increasing social exclusion, lacking accountability and failing to make real inroads into the problem they are supposedly addressing.” Duidelijke taal.

Het stuk van MIT gaat nog een stapje verder:

“Silicon Valley and big tech in general have been lame in responding to the crisis. Sure, they have given us Zoom to keep the fortunate among us working and Netflix to keep us sane; Amazon is a savior these days for those avoiding stores; iPads are in hot demand and Instacart is helping to keep many self-isolating people fed. But the pandemic has also revealed the limitations and impotence of the world’s richest companies (and, we have been told, the most innovative place on earth) in the face of the public health crisis.”

Lees het hele stuk op MIT Technology Review voor de nodige food4thought en realiteitszin.

Noodlijdend Booking.com wil staatssteun | De Volkskrant

De afgelopen week was er nogal wat discussie op Twitter. Niet dat dat nieuws is: zeker ook tijdens de corona crisis is er heel veel discussie op Twitter. Zoveel accounts, zoveel meningen zal ik maar zeggen.

De meeste discussie ging over de staatssteun die Booking heeft aangevraagd. De Volkskrant meldde op 15 April dat ‘noodlijdend’ Booking.com staatssteun wil aanvragen. De business is door corona met 85% ingestort en het bedrijf wil voor de 5.500 medewerkers in Nederland gebruik maken van de regeling van de overheid. En dat was voor veel mensen, niet geheel onbegrijpelijk, moeilijk te verteren. Dit omdat het bedrijf vorig jaar nog 5 miljard winst maakte (op een omzet van ruim 8) en in datzelfde jaar voor 8 miljard eigen aandelen inkocht om de prijs van de aandelen kunstmatig hoog te houden. Daarnaast maakt de organisatie gebruik van de veelbesproken (en bekritiseerde) innovatiebox. In dit stuk van Quote valt te lezen dat het daardoor in 2018 alleen al 385 miljoen euro belastingkorting heeft gekregen. Tussen 2010 en 2018 zou het gaan om een bedrag van 1,8 miljard euro. Ook meldt het stuk dat het platform in meerdere landen problemen heeft met de belastingdienst. En dat het ernaar uitziet dat het loonoffer van de CEO eerder symbolisch is: het salaris is een schijntje in vergelijking met de bonussen die de beste man kan opstrijken. Intussen heeft het bedrijf wel alvast een noodkrediet van 4 miljard geregeld, waardoor het bedrijf het nog wel een jaar zal kunnen uitzingen, zeker wanneer ze het voorbeeld van Airbnb volgen en de gigantische marketing uitgaven even op een laag pitje zetten.

Alle reden om te zeggen: het is asociaal van Booking om steun aan te vragen. Waar halen ze de brutaliteit vandaan. Dit onverantwoord gedrag moeten we niet belonen met een blanco cheque zonder voorwaarden. Laat ze lekker de boel zelf uitzoeken.

Maar. Je kunt er zeker iets van vinden over de manier waarop de organisatie achter Booking is ingericht, de manier waarop het aandeelhoudersbelang voorop staat en dat ze inderdaad prima hun eigen boontjes zouden moeten kunnen doppen. Niet de manier waarop ik mijn bedrijf zou willen runnen. Verre van. Alleen als je feitelijk kijkt naar wat het bedrijf doet, dan worden er geen juridische grenzen overschreden. Journalist en econoom Mathijs Bouman vatte dit nuchter en pakkend samen in zijn stuk ‘Foute bedrijven’: “geen enkel Nederlands bedrijf komt in aanmerking. Lekker goedkoop hoor, zo’n crisisregeling waarbij ieders geweten schoon blijft.”

Wat deze crisis naar mijn mening heel erg goed doet is het blootleggen en uitvergroten van bestaande pijnpunten in hoe wij onze samenleving hebben georganiseerd. Zo schreef het CPB eind 2018 een kritisch rapport over de innovatiebox. Het CPB noemde de box ‘een subsidie voor winstgevende bedrijven met innovaties uit het verleden’. Een pittige uitspraak. Op wie moet je dan boos zijn? Op de overheid die een dergelijke regeling invoert en, ondanks kritiek, laat bestaan? Of de organisatie die hier gebruik van maakt?

Het pijnpunt dat deze crisis duidelijk blootlegt is dat we er op de een of andere manier niet in slagen om publieke waarden af te dwingen in de markt en er te makkelijk en veel wordt geluisterd naar de grote organisaties die prima in staat zijn om hun belangen te vertegenwoordigen en te verdedigen. Er is een grote onbalans in macht en het wil blijkbaar niet lukken om hier de juiste balans in te vinden en een meer gelijk speelveld te creëren. We moeten dan ook niet (alleen) naar de markt kijken om dit te corrigeren. Organisaties vertegenwoordigen (helaas) nog steeds voornamelijk het aandeelhoudersbelang. Voor het verdedigen van de publieke waarden ligt de sleutel bij de overheid en politiek. Uiteindelijk gaat het om de keuzes die worden gemaakt. Daar ligt wat mij betreft bij dit soort vraagstukken nu echt de bal. En niet alleen nu in een crisis.

Huurder Airbnb hoeft geen bemiddelingskosten te betalen | Geld | Telegraaf.nl

Dan nog een pre-corona nieuwsbericht. Deze stond al in mijn leeslijst, maar ‘dankzij’ corona komt hij nu pas in deze editie. In maart dit jaar (dat lijkt een eeuwigheid geleden) kwam het bericht naar buiten dat de rechter heeft besloten dat Airbnb geen bemiddelingskosten aan de huurder mag rekenen. Veel media kopte dat dit het einde van het businessmodel van Airbnb zou zijn. Is dat ook echt zo? Natuurlijk niet. Hoezo? Mocht deze uitspaak stand houden in een hoger beroep dat er vast zal komen, dan zal Airbnb het deel dat zij nu aan de huurder vraagt vrolijk doorzetten naar de verhuurder. Onder de streep zal iedereen hetzelfde betalen en verdienen.

Een soortgelijke casus hebben we al gezien bij platform voor thuisschoonmakers Helpling. In 2019 bepaalde de rechter dat het platform geen werkgever is, maar wel een bemiddelaar. En geen kosten bij de schoonmaker in rekening mocht brengen voor de dienstverlening. Het ooorspronkelijke verdienmodel was een commissie die betaald werd door alleen de huishoudelijke hulp. Dus alleen aan de aanbodzijde. Ook hier werd het einde van het businessmodel voorspeld.

Niet dus. Helpling heeft het verdienmodel aangepast. De commissie wordt sinds de uitspraak van de rechter door huishoudens betaald. Huishoudens betalen nu een gebruikersvergoeding aan Helpling. De hulp stelt sindsdien een uurtarief in exclusief commissie. Het percentage dat Helping per transactie afroomt is niet veranderd. Uiteindelijk verdient de schoonmaakster een zelfde bedrag als eerst en de klant betaalt ook nog steeds hetzelfde bedrag. Vestzak-broekzak. Zoals was te verwachten.

PharmaSwap winnaar KNMP Zorginnovatieprijs — KNMP.nl

Even geen corona, maar gewoon een mooi voorbeeld van hoe een platform waarde in een keten kan toevoegen. “Na overlijden van patiënten en doordat therapieën stoppen houden apotheken en leveranciers vele dure geneesmiddelen over, die na het verstrijken van de houdbaarheidsdatum worden vernietigd. Met PharmaSwap willen Oosterhof en Faber een besloten marktplaats creëren, waar apothekers vraag en aanbod bij elkaar kunnen brengen van niet-verstrekte geneesmiddelen. Zo kan bijvoorbeeld een Groningse apotheker die geneesmiddelen over heeft, dit melden via PharmaSwap. En zo in contact komen met een collega in Zeeland die deze geneesmiddelen voor een patiënt nodig heeft. PharmaSwap richt zich uitsluitend op overgebleven geneesmiddelen bij de leverancier of apotheek. De kwaliteit van deze geneesmiddelen is gegarandeerd, omdat de middelen steeds volgens de geldende wet- en regelgeving in de apotheek zijn bewaard. Geneesmiddelen die bij patiënten zijn geweest komen niet in aanmerking voor delen via PharmaSwap, omdat van deze geneesmiddelen geen bewijs is van een juiste opslag. “

Slim gedaan. En hoewel ik heb begrepen dat er nog de nodige juridische drempels liggen zou het mooi zijn als dit initiatief verder door zal groeien.

In de media

FlexNieuws – Onderzoek naar reputatiescores op platformen

Platformdeskundige Martijn Arets gaat onderzoek doen naar manieren waarop reputatiescores duurzaam kunnen worden verankerd op platformen in de kluseconomie.

“Onderzoek naar reputatiescores op platformen draagt bij aan inclusieve arbeidsmarkt” – ZiPconomy

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker voor een online bijeenkomst over de platformeconomie?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 400 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie.

Er is ook een Engelstalige nieuwsbrief, welke
iedere twee weken wordt verstuurd.

Goedemorgen! Voor je ‘ligt’ de 200ste editie van mijn wekelijkse nieuwsbrief.  Al ruim 4 jaar deel ik iedere week mijn inzichten en analyses van de ontwikkelingen rondom de platformeconomie. Hiermee probeer ik bij te dragen aan de ontwikkeling en het volwassen worden van de platformeconomie in Nederland. En hoewel ik goede dingen zie gebeuren, besef ik dat we nog een lange weg te gaan hebben. Een lange weg met mooie kansen en uitdagende vraagstukken. Ook zie ik dat een steeds bredere groep met dit onderwerp aan de slag gaat, een heel goed teken.

In deze jubileum editie geen berichtgeving over andere platformen, maar de kick-off van een uniek nieuw onderzoek. De komende 12 maanden zal ik 2 dagen in de week mijn tijd besteden aan een eigen onderzoek naar hoe portabiliteit van reputatiedata van platformwerkers kan bijdragen aan een meer inclusieve arbeidsmarkt. Dit doe als onafhankelijke onderzoeker. Om mij heen heb ik een team van partners weten te verzamelen die dit onderzoek financieel en inhoudelijk supporten: UWV, FNV, Seats2Meet, YoungOnes, Freshheads en ETUI (European Trade Union Institute). Een (bewust) diverse groep waar ik trots op ben dat zij mij het vertrouwen hebben gegeven om dit vraagstuk te kunnen onderzoeken. Het is de verwachting dat er nog 1 tot 3 partners in een later stadium aansluiten.

In dit bericht het persbericht dat vandaag om 08:00uur openbaar is gemaakt. Veel leesplezier en een fijne week!

Platformdeskundige Martijn Arets gaat onderzoek doen naar manieren waarop reputatiescores duurzaam kunnen worden verankerd op platformen in de kluseconomie. Een pluriforme groep partners ondersteunt dit onderzoek, dat juist nu zeer relevant is, aldus Arets: “De rol van platformen groeit en biedt kans aan mensen die elders moeilijker aan een baan komen. Die opdrachtnemers worden steeds afhankelijker van reputatiescores. De impact van een diploma is nihil, terwijl de impact van reputatie maximaal is.”

De markt van platformen in de kluseconomie groeit en neemt steeds meer een unieke positie in bij het samenbrengen van vraag en aanbod van werk. Die unieke positie zit hem onder meer in het feit dat platformen inclusieve bemiddelaars zijn, zegt Martijn Arets: “Recruiters selecteren op basis van bias en cultuur, op een platform heeft iedereen een gelijkwaardige kans. Platformen bieden daardoor kansen aan mensen die elders niet aan de bak komen.”

Met het groeien van deze specifieke toegevoegde waarde van platformen, wordt de vraag hoe systemen daadwerkelijk functioneren én verbeterd kunnen worden steeds belangrijker. Een van de meest interessante vragen daarbij is de rol van de reputatiescore. Onderzoek toont aan dat de impact van reputatiescores voor opdrachtnemers op veel platformen doorslaggevend is bij het krijgen van nieuw werk.

Het onderzoek richt zich op de vraag hoe reputatiescores kunnen bijdragen aan meer empowerment voor de werkende. Arets legt uit: “We gaan op zoek naar het antwoord op drie vragen. We gaan kijken hoe platformen kunnen zorgen dat de scores meten wat ze moeten meten. Daarnaast gaan we onderzoeken hoe data portabel kunnen worden gemaakt. Het gaat hier om de vraag hoe een omgeving kan worden georganiseerd waar mensen hun score kunnen meenemen naar een ander platform. In de derde plaats onderzoeken we hoe de continuïteit van de data geborgd kan worden als bijvoorbeeld een platform failliet gaat.”

Arets is erg verheugd over de sterke en gevarieerde groep partners die zich aan het onderzoek verbindt: “We kiezen bewust voor samenwerking met partners uit de praktijk. We hebben een zeer pluriforme set aan partners die normaal gesproken niet vaak samen optrekken.” Over de aanleiding om het onderzoek te ondersteunen zegt Marije Ottenvanger van FNV: “FNV vindt het belangrijk dat werkers zelf beschikken over hun reputatiedata. Ze zetten zich immers hard in om een goede score te krijgen en te behouden. Daarom zijn wij partner: om mee te denken over technologische vooruitgang die eerlijk en transparant uitpakt voor elke betrokkene en juist ook voor de werkenden zelf.”

Martijn Arets merkt dat de partners enthousiast zijn vanwege de concrete insteek van het onderzoek: “Er wordt veel geroepen over dataportabiliteit, maar er is nog nauwelijks onderzoek naar gedaan. Dit onderzoek wil de praktijk ondersteunen. Zo ondersteunen we de platform-sector bij de verdere volwassenwording en bij het versterken van haar unieke positie met betrekking tot het samenbrengen van vraag en aanbod op de markt van flexibele arbeid. Bovendien dragen wij bij aan een sterkere positie van de opdrachtnemer in deze markt.”

Achtergrondinformatie

Martijn Arets is internationaal platform expert en verkent sinds 2012 de opkomst van de platformeconomie en de impact op de samenleving. Hij werkt voor het onderzoek samen met de meest gerenommeerde wetenschappers op het vakgebied en met de volgende partners: UWV, YoungOnes, Seats2Meet.com, FNV, Freshheads en ETUI. Het onderzoek loopt van april 2020 tot april 2021. Meer informatie is te vinden op www.kluspaspoort.nl.

Goedemorgen! Twee weken geleden stelde ik de vraag: wat is de impact van Corona op de vraag en aanbod van platformen. Ik meldde toen dat sommige platformen die bemiddelen in thuisschoonmaak een terugval zagen van 40 tot 80 procent en dat ook taxichauffeurs flink duimen aan het draaien zijn. En ook dat logischerwijs freelance bemiddelingsplatformen in sectoren die nu worden geraakt (zoals horeca) net als niet platform bemiddelaars het moeilijk hebben.

Intussen zijn er wat artikelen verschenen die iets inzicht geven op de impact op andere platformen en ook op de aanbodkant en zijn er wat voorbeelden voorhanden hoe snel platformen als ‘private regulator’ kunnen schakelen. Dat zal dan ook de rode draad zijn van deze editie.

Volgende week ontvang je de 200ste editie van deze nieuwsbrief. Al meer dan 4 jaar deel ik mijn observaties en analyses over de opkomst van de platformeconomie. De 200 nieuwsbrieven samen tellen meer dan 250.000 woorden, ongeveer 180.000 woorden meer dan mijn aankomende boek ‘Platformrevolutie’. Welke overigens eind juni zal verschijnen. De 200ste editie zal bestaan uit een uitgebreid stuk over een nieuw onderzoek dat ik onlangs ben gestart met 7 mooie partners. Dan weet je nu alvast waar de editie van volgende week over zal gaan. Fijne week!

Update: de impact van Corona op de vraag en aanbod van klusplatformen

Tot nu toe was er nog maar weinig bekend over de aanbodkant van platformen: nu veel mensen hun baan verliezen lijkt het logisch dat de platformen veel aanmeldingen van platformwerkers zien. Inschrijven als aanbieder op een platform is nu eenmaal eenvoudig en verloopt doorgaans, tenzij het een uitzend constructie betreft, volledig digitaal en binnen een half uur tot een dag moet het profiel wel online kunnen staan. Of die mensen vervolgens ook aan de slag kunnen is natuurlijk maar de vraag. Er bestaat zelfs een risico dat de aanbod kant groeit en de vraagkant gelijk blijft of zelfs krimpt, waardoor de aanbieders er gemiddeld gezien zelfs sterk op achteruit kunnen gaan en er een race2thebottom kan ontstaan. Immers: voor veel mensen zal het een ‘beter iets dan niets’ scenario zijn.

Vorige week kwam Appjobs via hun ‘Appjobs Institute‘, met cijfers naar buiten van de groei van het platform, de sectoren waar mensen naar zoeken en de resultaten van een interne enquete onder 1.400 platformwerkers. Appjobs kun je zien als een startpagina voor de kluseconomie. Op het platform kun je aangeven waar je woont en vervolgens geeft het platform een overzicht via welke klusplatform je welke klussen kunt doen bij jou in de omgeving of via een online klusplatform. Over de platformen vind je vervolgens wat informatie en is er de mogelijkheid om het platform een rating te geven. Vervolgens kun je via Appjobs ook bij de platformen als aanbieder een profiel aanmaken. Via een link kom je dan bij het platform zelf terecht. Dit is een unieke link en het ziet er naar uit dat het verdienmodel van Appjobs het leveren van ‘recruitment leads’ voor klusplatformen is.

In een Linkedin post deelt Appjobs CEO Alok Alström dat het platform in maart dit jaar 100.000 nieuwe bezoekers heeft gehad die op zoek zijn naar werk via platformen. Volgens Alok het hoogste aantal ooit voor Appjobs. Appjobs geeft ook aan dat zij 900.000 ‘members’ hebben. Een member bij Appjobs is een bezoeker die een account op het platform heeft aangemaakt. Voor de context van de cijfers (en de conclusies die je trekt) is het goed om te weten dat het niet duidelijk is hoeveel members nu ook daadwerkelijk klussen zijn gaan uitvoeren via platformen en wat de cijfers zeggen over de daadwerkelijke activiteiten binnen de kluseconomie.

In de eerste Appjobs grafiek is te zien op wat voor soorten platformwerk de bezoekers van de website naar op zoek waren. Het valt op dat sinds corona de categorie freelance, delivery en online survey met een groei van 200-300 procent veel aandacht hebben gekregen van de aanbod kant. Driving, house- en babysitting en cleaning bleven gelijk of daalden.

Het iLabour project van het Oxford Internet Institute leert ons weer wat meer van de vraagkant, de klantkant, van online klusplatformen. In onderstaand figuur is een duidelijke daling van het aantal klussen die beschikbaar is op het platform waar te nemen.

Hier over schrijven de onderzoekers het volgende: “This finding indicates that the downscaling effect may be dominating over the distancing effect. While this is only a preliminary finding, it suggests clear implications for workers and policymakers. For workers who are losing their jobs and freelancing gigs, this finding suggests that going online to find project work may unfortunately not be a viable way to claw back lost income. For policy makers, it suggests that many self-employed people, including online workers, will probably need financial support to get through the crisis.”

Je zou op basis van deze cijfers kunnen zeggen dat het aanbod op platformen van online werk, het zogenaamde crowdwork, stijgt (de categorie freelance en online survey van Appjobs) en de vraagkant sterk is gedaald. Minder werk voor meer mensen. Ik ben benieuwd wat voor effect dit heeft op de tarieven.

Een laatste grafiek komt wederom van Appjobs. Zij hebben een enquete uitgezet onder 1.400 bezoekers van hun website die aan het zoeken waren naar klussen en gevraagd wat hun motivatie is om op zoek te gaan. Wat mij opviel was dat 68% van de respondenten aangaf geen inkomen te hebben. En waarschijnlijk kijkt naar platformwerk als snelle manier om geld te verdienen. Eem 52% gaf aan op zoek te zijn naar platformwerk vanwege het verliezen van een baan. Hier onder alle cijfers:

Nu is het niet verstandig om op basis van bovenstaande cijfers al een conclusie te trekken en het is belangrijk dat er nog meer onderzoek wordt gedaan naar het effect van een crisis als corona op vraag en aanbod van platformen.

Hoe wendbaar zijn platformen

Dan is het interessant om te zien of platformen sneller kunnen schakelen dan niet-platform-bemiddelaars in tijden van crisis. Ook hier valt nog weinig over te zeggen, omdat je dan ook een benchmarkt moet hebben. En die is er (voor zover ik weet) nog niet.

Wel zag ik een aantal voorbeelden voorbijkomen die laten zien dat platformen met een grote (freelance) supply pool snel overschakelen naar andere markten. Dit is ook logisch, omdat platformen als ‘private regulator’ heel eenvoudig de processen aan kunnen passen. Daarnaast focussen veel platformen zich op niet gereguleerd werk, wat ook de aanbod kant heel flexibel inzetbaar maakt. Daarnaast verwacht ik dat zij hun pool vooral zullen proberen te plaatsen bij organisaties in plaats van individuele eindklanten. Dit vanwege de schaal, snelheid en de kosten die je maakt om een nieuwe klant aan te sluiten. Die zijn namelijk behoorlijk hoog voor een individuele (particuliere) klant.

De voorbeelden:

YoungOnes

‘YoungOnes ziet ruime verdubbeling logistieke dagklussen’

Een stijging van 108% ten opzichte van ‘voor corona’. In het artikel staan nog een paar voorbeelden van werkzaamheden die nu opeens booming zijn op het platform. Daarnaast verwacht ik dat ze ij YoungOnes ook goed naar het UWV rapport ‘Arbeidsmarkteffecten corona-crisis – inventarisatie acute tekorten en overschotten’. Een mooi lijstje waar de prioriteiten de komende periode op moeten worden gelegd;

Temper en Alicia

‘Freelance barman stapt over op bezorging: insuretech Alicia verzekert ze per uur’

Dit stuk gaat over een naar eigen zegge unieke ongevallen- en aansprakelijkheidsverzekering die je per uur af kunt sluiten. Alicia, de aanbieder van deze verzekering, heeft in no-time een shift gemaakt van verzekering voor horeca via Temper naar verzekering voor transport via Temper. Dat de nieuwe markt nog lang niet goedmaakt voor wat is verloren gegaan wordt duidelijk uit de volgende quote: “In het eerste weekend na de livegang verzekerde Alicia 300 bezorguren op Temper. In de pre-coronatijd verzekerde Moerman overigens ruim 8.000 gewerkte horeca-uren per week via het platform.”

Uber

Uber lanceerde de ‘work hub’. “Uber Works connects people to shift work like food production, warehouse, and customer service in Chicago, Dallas, and Miami. And with Uber Freight, where carriers get paid for every load they deliver, we’re providing priority eligibility screening for drivers with a Class A Commercial Driver’s License.

As we respond to COVID-19, the Work Hub will also include opportunities outside of Uber. During this challenging time, we will be teaming up with companies that are currently hiring, like Domino’s, Shipt, CareGuide, and others, to get drivers connected to jobs. We’re also including links to job postings for other companies. We’ll continue to add new partnerships and listings to the Work Hub as we find more opportunities for you, so check the Driver app regularly for updates.”

Naast dat het goed is dat Uber dit voor de chauffeurs doet, is het ook voor het platform zelf een heel interessante testcase hoe zij hun supply kunnen inzetten voor andere soorten (bezorg)klussen. Dit omdat alleen taxi wel erg smal is en daarnaast ook kwetsbaar voor een crisis als deze.

Doordash

‘DoorDash now delivers from over 1.800 convenience stores nationwide, kopte Techcrunch onlangs. Snel geschakeld.

Amazon

Als laatst zijn platformen waar de handel door het dak gaat dankzij corona. Alle boodschappen bezorg services hebben het drukker dan ooit. En ook Amazon zoekt 100.000 extra mensen om de vraag aan te kunnen. En in deze tijd is het platform, dat bekend staat niet al te veel over te hebben voor de werknemers, erop gebrand dat de productie door kan gaan. En ging het zelfs zo ver dat het de directeuren van Abbott Laboratories en Thermo Fisher Scientificzover zouden hebben gekregen dat ze een samenwerking hebben toegezegd voor het leveren van corona testen voor Amazon personeel, “ondanks dat ze momenteel verplicht zijn alle coronatesten aan de Amerikaanse overheid te leveren.”. Hoezo moraal?

In de media

Op ‘quarantainekamp’ via Airbnb (don’t try this at home) – Newsweek België

Corona als kantelpunt. Naar een nieuw sociaal stelsel voor alle werkenden. – ZiPconomy

De nieuwsbrief van vorige week is ook gepubliceerd op Zipconomy.

Contact

Inspiratie opgedaan en advies of onderzoek nodig bij vraagstukken rondom de platformeconomie? Of op zoek naar een spreker over de platformeconomie (tegenwoordig ook via een online presenatie)?

Neem gerust contact op via een reply op deze nieuwsbrief, via mail ([email protected]) of telefoon (06-50244596).

Bezoek ook mijn YouTube kanaal met ruim 400 interviews over de platformeconomie en mijn persoonlijke website waar ik regelmatig blogs deel over de platformeconomie.

Er is ook een Engelstalige nieuwsbrief, welke iedere twee weken wordt verstuurd.

Goedemorgen! Afgelopen week gaf ik online een presentatie over de platformeconomie voor 150 medewerkers van de Gemeente Rotterdam vanuit mijn tot webinar omgebouwde kantoor.  Presenteren, binnenkomende vragen lezen, twee camera’s en audio bedienen en de livestream controleren vroeg flink wat van mijn multi-task capaciteiten, maar het was erg leuk om te doen. Zeker voor herhaling vatbaar.  Ook werd vorige week in De Telegraaf mijn opiniestuk gepubliceerd waarin ik omschrijf wat ik zie gebeuren in deze corona crisis. In deze editie van de nieuwsbrief geen verhalen over platformen, maar een uitgebreide en ietwat aangescherpte versie van dit opiniestuk. Ik hoop dat het je de nodige food4thought geeft. Fijne week!

Het is een onwerkelijke tijd. Terwijl ik parttime thuiswerk met drie jonge kinderen, weet ik dat ik mijn ouders zeker nog een maand niet meer zal zien. In de eerste week van de crisis zag ik al 20 procent van mijn jaaromzet voor 2020 verdampen. Het coronavirus heeft mij en mijn omgeving op allerlei manieren in zijn greep. Ook ik vind het spannend en maak ik mij zorgen over wat komen gaat. Maar naast het leed, zie ik ook veel mooie dingen gebeuren. Dit zou wel eens een kantelpunt kunnen zijn naar een nieuw sociaal stelsel waarbij degenen die echt waarde toevoegen in de samenleving hiervoor beter worden beloond en zekerheden weer collectief worden georganiseerd, ongeacht de vorm van het contract dat je hebt. Maar dan moet er wel nog echt wat gebeuren.

Verbonden, veerkrachtig en flexibel

De verbondenheid is groot. Initiatieven om elkaar te helpen en een hart onder de riem te steken, schieten als paddenstoelen uit de grond. Ik geniet van de veerkracht die ik binnen organisaties zie. Iedereen heeft een ‘wij regelen dit’-mentaliteit en neemt verantwoordelijkheid. Binnen no-time werken hele bedrijven thuis en werken teams autonoom aan oplossingen. Deze crisis leert ons dat managers de autonomie van het individu jarenlang hebben onderschat en onderdrukt. Ik vermoed dat organisaties veel kleiner en wendbaarder kunnen worden en we prima uit kunnen met een stuk minder managementlagen in organisaties. Dit zolang we uitgaan van de autonomie van het individu en dat de meeste mensen er het beste mee voor hebben. Zet de default op vertrouwen in plaats van wantrouwen en controle. Dat scheelt een hoop.

Zelfs ons eigen kabinet en sociale partners, die normaal gesproken alles ontwijken wat met consensus te maken heeft, hebben in een paar dagen een indrukwekkend pakket noodmaatregelen uit de grond gestampt. Samen. Het is duidelijk: onder druk wordt alles vloeibaar.

Beroepsgroepen die écht belangrijk zijn

Tegelijkertijd legt deze crisis ook een aantal weeffouten in onze samenleving bloot. Weeffouten waar we ons al lang van bewust waren, maar we hadden de luxe om ze te negeren. Tot nu.

Deze crisis maakt duidelijk welke beroepen belangrijk zijn voor de continuïteit van onze samenleving. Welke beroepen er echt toe doen. Pijnlijk om te zien is dat dit niet de beroepen zijn die we waarderen met het meeste inkomen. Het zijn de onderbetaalde zorgmedewerkers, docenten, journalisten. De hulpverleners, gemeenteambtenaren, supermarktpersoneel en de logistieke medewerkers. De beroepsgroepen waar jarenlang op is bezuinigd die nu met een ongelofelijke toewijding ons land overeind houden. Zonder vragen. Wanneer deze crisis voorbij is, zou het goed zijn om eens goed te kijken hoe we hier een betere balans in kunnen creëren. Dit stelt ook Sarah O’Connor in haar blog ‘It is time to make amends to the low-paid essential worker – The coronavirus crisis has exposed the plight of a precarious army labouring around the clock’.

Nu klinkt ‘zonder vragen’ heel barmhartig en in veel gevallen is dit ook zo. Ik heb dan ook veel respect voor iedereen die nu het klokje rond werkt om deze crisis te bezweren. Maar in veel gevallen hebben mensen ook simpelweg geen keuze. Dit wordt onder andere in dit artikel ‘The workers with no choice but to keep on with the job’ krachtig omschreven. Onderzoeker Vili Lehdonvirta vatte het pakkend samen in deze tweet: “The two-class system of the pandemic society: the home-bound zoomers and the street-running gigsters who serve them. Other positions are unstable—anyone holding them soon collapses into one of the two.” Want wie denkt dat iedereen een keuze heeft, moet misschien eens vaker buiten de eigen bubbel treden.

Steun voor iedereen?

Met het noodpakket is een historische stap gezet, nu is het een kwestie van doorpakken. En ik hoop echt van harte dat het geen administratieve chaos wordt. Voor iedereen zijn het onzekere tijden, maar het valt op dat jouw zekerheden en weerbaarheid sterk afhangen van de vorm van je contract. Werknemers in loondienst komen er over het algemeen beter vanaf dan flexwerkers en zelfstandigen.

Politiek en sociale partners praten al tijden over een basisvangnet voor alle werkenden en een herontwerp van ons sociale stelsel. Deze crisis lijkt het moment om de eigen kortetermijnbelangen opzij te zetten en aan de slag te gaan met een oplossing voor iedereen. Ik hoop dat na een eensgezinde start niet bij een volgende stap iedereen weer in de verdedigingsmodus schiet en alleen vecht voor de belangen van de eigen achterban. We hebben na de presentatie van het Borstlap rapport gezien: alle partijen stonden samen op het podium, maar hadden zich nog geen dag later alweer in de eigen loopgraven ingegraven. Het is geen verrassing dat dat ons als samenleving, maar ook de ingegraven partijen zelf, niet verder helpt. Dus hup: de ego’s aan de kant, kijk naar voren en het grote plaatje, luister niet alleen naar degenen met de grootste mond (en het beste lobby apparaat) en houdt die eensgezindheid vast.

Tot slot

Natuurlijk heb ik ook zorgen. Zorgen over de onzekerheid hoe lang dit gaat duren. Zorgen over iedereen die nu om welke reden dan ook buiten de boot valt. Zorgen over hoe straks verder. En wanneer dat straks dan is. Ook zorgen over of de rekening van het ongekende steunpakket straks niet juist bij degenen komt te liggen die het hardste werken, het minst klagen, het slechtst zijn georganiseerd en het minste verdienen. Terwijl de grote slimme partijen die nu een flink deel van de steuntaart op peuzelen straks vrolijk het aandeelhoudersbelang weer vooropzetten en hun maatschappelijke verantwoordelijkheid als vanouds ontduiken. Zorgen dat deze crisis uiteindelijk de kloof tussen arm en rijk alleen maar zal vergroten. En zorgen dat dit ‘unieke’ momentum om tot een langverwachte (en broodnodige) systeemverandering te komen niet het gewenste effect heeft. Want al ben ik een optimist, de realist in mij verteld mij dat we nog een lange weg te gaan hebben.

Naast alle ellende en onzekerheid, zie ik kansen om nu eindelijk de problemen die jarenlang vooruit zijn geschoven aan te pakken. Laten we de dit moment gebruiken om opnieuw na te denken over inkomensverdeling. En ons af te vragen welk sociaal vangnet we nodig hebben voor alle werkenden in onze economie. Ik pleit voor een verplicht universeel collectief en sociaal vangnet voor alle werkenden, met toegang tot verzekeringen en pensioen.

Geef de overheid na tijden van gebrek aan leiderschap en visie weer een kans.Never waste a good crisis, zou ik zeggen. Dan kijken we over een paar jaar niet alleen terug op een crisis die ons land in de afgrond stortte, maar ook een crisis waar we als samenleving sterker uit zijn gekomen. Ik begrijp dat dit geen gemakkelijke taak is, maar na eerdere mislukte pogingen zie ik het nu echt als het moment van ‘nu of nooit’. Dan maar nu zou ik zeggen…